លូកះ 6
1 អចរញ្ច បវ៌្វណោ ទ្វិតីយទិនាត៑ បរំ ប្រថមវិឝ្រាមវារេ ឝស្យក្ឞេត្រេណ យីឝោគ៌មនកាលេ តស្យ ឝិឞ្យាះ កណិឝំ ឆិត្ត្វា ករេឞុ មទ៌្ទយិត្វា ខាទិតុមារេភិរេ។
Es geschah aber am zweitersten Sabbat, daß er durch die Saaten ging, und seine jünger pflückten Ähren, und aßen, indem sie sie mit den Händen zerrieben.
2 តស្មាត៑ កិយន្តះ ផិរូឝិនស្តានវទន៑ វិឝ្រាមវារេ យត៑ កម៌្ម ន កត៌្តវ្យំ តត៑ កុតះ កុរុថ?
Etliche aber der Pharisäer sprachen zu ihnen: Warum tut ihr, was nicht erlaubt ist zu tun an den Sabbaten?
3 យីឝុះ ប្រត្យុវាច ទាយូទ៑ តស្យ សង្គិនឝ្ច ក្ឞុធាត៌្តាះ កិំ ចក្រុះ ស កថម៑ ឦឝ្វរស្យ មន្ទិរំ ប្រវិឝ្យ
Und Jesus antwortete ihnen, und sprach: Habt ihr nicht das gelesen, was David tat, als ihn hungerte und die mit ihm waren?
4 យេ ទឝ៌នីយាះ បូបា យាជកាន៑ វិនាន្យស្យ កស្យាប្យភោជនីយាស្តានានីយ ស្វយំ ពុភជេ សង្គិភ្យោបិ ទទៅ តត៑ កិំ យុឞ្មាភិះ កទាបិ នាបាឋិ?
Wie er in das Haus Gottes einging, und die Schaubrote nahm, und aß, und gab auch denen, die bei ihm waren, welche zu essen doch niemand erlaubt ist, außer den Priestern.
5 បឝ្ចាត៑ ស តានវទត៑ មនុជសុតោ វិឝ្រាមវារស្យាបិ ប្រភុ រ្ភវតិ។
Und er sprach zu ihnen: Der Menschensohn ist Herr auch des Sabbats.
6 អនន្តរម៑ អន្យវិឝ្រាមវារេ ស ភជនគេហំ ប្រវិឝ្យ សមុបទិឝតិ។ តទា តត្ស្ថានេ ឝុឞ្កទក្ឞិណករ ឯកះ បុមាន៑ ឧបតស្ថិវាន៑។
Es geschah aber an einem andern Sabbat, daß er in die Synagoge ging, und lehrte. Und es war daselbst ein Mensch, dessen rechte Hand dürr war.
7 តស្មាទ៑ អធ្យាបកាះ ផិរូឝិនឝ្ច តស្មិន៑ ទោឞមារោបយិតុំ ស វិឝ្រាមវារេ តស្យ ស្វាស្ថ្យំ ករោតិ នវេតិ ប្រតីក្ឞិតុមារេភិរេ។
Die Schriftgelehrten und Pharisäer aber hielten auf ihn, ob er am Sabbat heile, damit sie eine Anklage gegen ihn fänden.
8 តទា យីឝុស្តេឞាំ ចិន្តាំ វិទិត្វា តំ ឝុឞ្កករំ បុមាំសំ ប្រោវាច, ត្វមុត្ថាយ មធ្យស្ថានេ តិឞ្ឋ។
Er aber wußte ihre Gedanken, und sprach zu dem Menschen, der die dürre Hand hatte; Erhebe dich, und stehe in die Mitte. Er aber stand auf, und stellte sich hin.
9 តស្មាត៑ តស្មិន៑ ឧត្ថិតវតិ យីឝុស្តាន៑ វ្យាជហារ, យុឞ្មាន៑ ឥមាំ កថាំ ប្ឫច្ឆាមិ, វិឝ្រាមវារេ ហិតម៑ អហិតំ វា, ប្រាណរក្ឞណំ ប្រាណនាឝនំ វា, ឯតេឞាំ កិំ កម៌្មករណីយម៑?
Da sprach Jesus zu ihnen: Ich frage euch: Was ist erlaubt an den Sabbaten, Gutes zu tun, oder Böses zu tun? eine Seele zu retten, oder umkommen zu lassen?
10 បឝ្ចាត៑ ចតុទ៌ិក្ឞុ សវ៌្វាន៑ វិលោក្យ តំ មានវំ ពភាឞេ, និជករំ ប្រសារយ; តតស្តេន តថា ក្ឫត ឥតរករវត៑ តស្យ ហស្តះ ស្វស្ថោភវត៑។
Und er sah sie alle umher an, und sprach zu ihm: Strecke deine Hand aus! Er aber tat also, und seine Hand ward wieder hergestellt, wie die andere.
11 តស្មាត៑ តេ ប្រចណ្ឌកោបាន្វិតា យីឝុំ កិំ ករិឞ្យន្តីតិ បរស្បរំ ប្រមន្ត្រិតាះ។
Sie aber wurden ganz unsinnig, und beredeten sich untereinander, was sie Jesus tun wollten.
12 តតះ បរំ ស បវ៌្វតមារុហ្យេឝ្វរមុទ្ទិឝ្យ ប្រាត៌្ហយមានះ ក្ឫត្ស្នាំ រាត្រិំ យាបិតវាន៑។
Es geschah aber in diesen Tagen, daß er auf einen Berg ging, zu beten. Und er blieb über Nacht im Gebet zu Gott.
13 អថ ទិនេ សតិ ស សវ៌្វាន៑ ឝិឞ្យាន៑ អាហូតវាន៑ តេឞាំ មធ្យេ
Und als es Tag ward, rief er seine Jünger herbei, und wählte von ihnen Zwölfe aus, welche er auch Apostel (Sendboten) nannte:
14 បិតរនាម្នា ខ្យាតះ ឝិមោន៑ តស្យ ភ្រាតា អាន្ទ្រិយឝ្ច យាកូព៑ យោហន៑ ច ផិលិប៑ ពត៌្ហលមយឝ្ច
Simon, welchen er auch Petrus nannte, und Andreas, seinen Bruder; und Jakobus und Johannes; und Philippus und Bartholomäus;
15 មថិះ ថោមា អាល្ផីយស្យ បុត្រោ យាកូព៑ ជ្វលន្តនាម្នា ខ្យាតះ ឝិមោន្
Und Matthäus und Thomas; und Jakobus, Alphäi Sohn, und Simon, genannt der Zelot;
16 ច យាកូពោ ភ្រាតា យិហូទាឝ្ច តំ យះ បរករេឞុ សមប៌យិឞ្យតិ ស ឦឞ្ករីយោតីយយិហូទាឝ្ចៃតាន៑ ទ្វាទឝ ជនាន៑ មនោនីតាន៑ ក្ឫត្វា ស ជគ្រាហ តថា ប្រេរិត ឥតិ តេឞាំ នាម ចការ។
Und Judas, Jakobi (Sohn), und Judas den Ischariot, der auch sein Verräter ward.
17 តតះ បរំ ស តៃះ សហ បវ៌្វតាទវរុហ្យ ឧបត្យកាយាំ តស្ថៅ តតស្តស្យ ឝិឞ្យសង្ឃោ យិហូទាទេឝាទ៑ យិរូឝាលមឝ្ច សោរះ សីទោនឝ្ច ជលធេ រោធសោ ជននិហាឝ្ច ឯត្យ តស្យ កថាឝ្រវណាត៌្ហំ រោគមុក្ត្យត៌្ហញ្ច តស្យ សមីបេ តស្ថុះ។
Und er stieg herab mit ihnen, und stellte sich auf einen ebenen Platz, und der Haufe seiner Jünger und eine große Menge Volkes von ganz Judäa und Jerusalem und von der Meeresküste bei Tyrus und Sidon kamen, ihn zu hören und von ihren Krankheiten geheilt zu werden.
18 អមេធ្យភូតគ្រស្តាឝ្ច តន្និកដមាគត្យ ស្វាស្ថ្យំ ប្រាបុះ។
Und die von unsaubern Geistern Geplagten wurden geheilt.
19 សវ៌្វេឞាំ ស្វាស្ថ្យករណប្រភាវស្យ ប្រកាឝិតត្វាត៑ សវ៌្វេ លោកា ឯត្យ តំ ស្ប្រឞ្ដុំ យេតិរេ។
Und alles Volk suchte ihn anzurühren, denn Kraft ging aus von ihm, und heilte sie.
20 បឝ្ចាត៑ ស ឝិឞ្យាន៑ ប្រតិ ទ្ឫឞ្ដិំ កុត្វា ជគាទ, ហេ ទរិទ្រា យូយំ ធន្យា យត ឦឝ្វរីយេ រាជ្យេ វោៜធិការោស្តិ។
Und er hob seine Augen auf gegen seine Jünger, und sprach: Selig seid ihr Armen, denn euer ist die Gottesherrschaft!
21 ហេ អធុនា ក្ឞុធិតលោកា យូយំ ធន្យា យតោ យូយំ តប៌្ស្យថ; ហេ ឥហ រោទិនោ ជនា យូយំ ធន្យា យតោ យូយំ ហសិឞ្យថ។
Selig seid ihr, die ihr jetzt hungert, denn ihr sollt satt werden! Selig seid ihr, die ihr jetzt weinet, denn ihr werdet lachen!
22 យទា លោកា មនុឞ្យសូនោ រ្នាមហេតោ រ្យុឞ្មាន៑ ឫតីយិឞ្យន្តេ ប្ឫថក៑ ក្ឫត្វា និន្ទិឞ្យន្តិ, អធមានិវ យុឞ្មាន៑ ស្វសមីបាទ៑ ទូរីករិឞ្យន្តិ ច តទា យូយំ ធន្យាះ។
Selig seid ihr, wenn die Menschen euch hassen, und wenn sie euch absondern, und schmähen und euern Namen austun, als böse, um des Menschensohnes willen.
23 ស្វគ៌េ យុឞ្មាកំ យថេឞ្ដំ ផលំ ភវិឞ្យតិ, ឯតទត៌្ហំ តស្មិន៑ ទិនេ ប្រោល្លសត អានន្ទេន ន្ឫត្យត ច, តេឞាំ បូវ៌្វបុរុឞាឝ្ច ភវិឞ្យទ្វាទិនះ ប្រតិ តថៃវ វ្យវាហរន៑។
Freuet euch an jenem Tage, und frohlocket! Denn siehe, euer Lohn ist groß im Himmel, denn demgemäß taten ihre Väter den Propheten.
24 កិន្តុ ហា ហា ធនវន្តោ យូយំ សុខំ ប្រាប្នុត។ ហន្ត បរិត្ឫប្តា យូយំ ក្ឞុធិតា ភវិឞ្យថ;
Aber wehe euch Reichen! denn ihr habt euern Trost dahin.
25 ឥហ ហសន្តោ យូយំ វត យុឞ្មាភិះ ឝោចិតវ្យំ រោទិតវ្យញ្ច។
Wehe euch, die ihr satt seid, denn ihr werdet hungern! Wehe euch, die ihr jetzt lachet, denn ihr werdet trauern und weinen!
26 សវ៌្វៃលាកៃ រ្យុឞ្មាកំ សុខ្យាតៅ ក្ឫតាយាំ យុឞ្មាកំ ទុគ៌តិ រ្ភវិឞ្យតិ យុឞ្មាកំ បូវ៌្វបុរុឞា ម្ឫឞាភវិឞ្យទ្វាទិនះ ប្រតិ តទ្វត៑ ក្ឫតវន្តះ។
Wehe euch, wenn alle Menschen von euch schön reden, denn demgemäß taten ihre Väter den falschen Propheten.
27 ហេ ឝ្រោតារោ យុឞ្មភ្យមហំ កថយាមិ, យូយំ ឝត្រុឞុ ប្រីយធ្វំ យេ ច យុឞ្មាន៑ ទ្វិឞន្តិ តេឞាមបិ ហិតំ កុរុត។
Aber ich sage euch, die ihr zuhöret: Liebet eure Feinde! tut wohl denen, die euch hassen!
28 យេ ច យុឞ្មាន៑ ឝបន្តិ តេភ្យ អាឝិឞំ ទត្ត យេ ច យុឞ្មាន៑ អវមន្យន្តេ តេឞាំ មង្គលំ ប្រាត៌្ហយធ្វំ។
Segnet, die euch fluchen! Betet für die, so euch mißhandeln!
29 យទិ កឝ្ចិត៑ តវ កបោលេ ចបេដាឃាតំ ករោតិ តហ៌ិ តំ ប្រតិ កបោលម៑ អន្យំ បរាវត៌្ត្យ សម្មុខីកុរុ បុនឝ្ច យទិ កឝ្ចិត៑ តវ គាត្រីយវស្ត្រំ ហរតិ តហ៌ិ តំ បរិធេយវស្ត្រម៑ អបិ គ្រហីតុំ មា វារយ។
Dem, der dich auf den einen Backen schlägt, biete den andern auch dar; und dem, der deinen Mantel nimmt, wehre auch den Rock nicht!
30 យស្ត្វាំ យាចតេ តស្មៃ ទេហិ, យឝ្ច តវ សម្បត្តិំ ហរតិ តំ មា យាចស្វ។
Jedem, der dich bittet, gibt! und von dem, der das Deine nimmt, fordere es nicht zurück!
31 បរេភ្យះ ស្វាន៑ ប្រតិ យថាចរណម៑ អបេក្ឞធ្វេ បរាន៑ ប្រតិ យូយមបិ តថាចរត។
Und wie ihr wollt, daß euch die Leute tun sollen, so tut auch ihr ihnen gleicherweise.
32 យេ ជនា យុឞ្មាសុ ប្រីយន្តេ កេវលំ តេឞុ ប្រីយមាណេឞុ យុឞ្មាកំ កិំ ផលំ? បាបិលោកា អបិ ស្វេឞុ ប្រីយមាណេឞុ ប្រីយន្តេ។
Und wenn ihr liebet, die euch lieben, was ist euer Dank? Denn auch die Sünder lieben die, welche sie lieben.
33 យទិ ហិតការិណ ឯវ ហិតំ កុរុថ តហ៌ិ យុឞ្មាកំ កិំ ផលំ? បាបិលោកា អបិ តថា កុវ៌្វន្តិ។
Und wenn ihr Gutes tut denen, die euch Gutes tun, was ist euer Dank? denn auch die Sünder tun dasselbe.
34 យេភ្យ ឫណបរិឝោធស្យ ប្រាប្តិប្រត្យាឝាស្តេ កេវលំ តេឞុ ឫណេ សមប៌ិតេ យុឞ្មាកំ កិំ ផលំ? បុនះ ប្រាប្ត្យាឝយា បាបីលោកា អបិ បាបិជនេឞុ ឫណម៑ អប៌យន្តិ។
Und wenn ihr leihet denen, von welchen ihr es zurückzuempfangen hoffet, was ist euer Dank? Denn auch die Sünder leihen Sündern, damit sie ebensoviel zurückempfangen.
35 អតោ យូយំ រិបុឞ្វបិ ប្រីយធ្វំ, បរហិតំ កុរុត ច; បុនះ ប្រាប្ត្យាឝាំ ត្យក្ត្វា ឫណមប៌យត, តថា ក្ឫតេ យុឞ្មាកំ មហាផលំ ភវិឞ្យតិ, យូយញ្ច សវ៌្វប្រធានស្យ សន្តានា ឥតិ ខ្យាតិំ ប្រាប្ស្យថ, យតោ យុឞ្មាកំ បិតា ក្ឫតឃ្នានាំ ទុវ៌្ដត្តានាញ្ច ហិតមាចរតិ។
Aber liebet eure Feinde, tut Gutes, und leihet, wo ihr nichts zurückhoffet, und euer Lohn wird groß sein, und ihr werdet Söhne des Höchsten sein; denn er ist gütig über die Undankbaren und Bösen.
36 អត ឯវ ស យថា ទយាលុ រ្យូយមបិ តាទ្ឫឝា ទយាលវោ ភវត។
So werdet denn barmherzig, gleichwie auch euer Vater barmherzig ist!
37 អបរញ្ច បរាន៑ ទោឞិណោ មា កុរុត តស្មាទ៑ យូយំ ទោឞីក្ឫតា ន ភវិឞ្យថ; អទណ្ឌ្យាន៑ មា ទណ្ឌយត តស្មាទ៑ យូយមបិ ទណ្ឌំ ន ប្រាប្ស្យថ; បរេឞាំ ទោឞាន៑ ក្ឞមធ្វំ តស្មាទ៑ យុឞ្មាកមបិ ទោឞាះ ក្ឞមិឞ្យន្តេ។
Und richtet nicht, so werdet ihr auch nicht gerichtet! verurteilet nicht, so werdet ihr auch nicht verurteilt; lasset los, so werdet ihr losgelassen!
38 ទានានិទត្ត តស្មាទ៑ យូយំ ទានានិ ប្រាប្ស្យថ, វរញ្ច លោកាះ បរិមាណបាត្រំ ប្រទលយ្យ សញ្ចាល្យ ប្រោញ្ចាល្យ បរិបូយ៌្យ យុឞ្មាកំ ក្រោឌេឞុ សមប៌យិឞ្យន្តិ; យូយំ យេន បរិមាណេន បរិមាថ តេនៃវ បរិមាណេន យុឞ្មត្ក្ឫតេ បរិមាស្យតេ។
Gebet, so wird euch gegeben! Ein gutes, gedrücktes, gerütteltes und aufgehäuftes Maß wird man in euern Schoß geben, denn mit demselben Maß, mit welchem ihr messet, wird euch wieder gemessen werden.
39 អថ ស តេភ្យោ ទ្ឫឞ្ដាន្តកថាមកថយត៑, អន្ធោ ជនះ កិមន្ធំ បន្ថានំ ទឝ៌យិតុំ ឝក្នោតិ? តស្មាទ៑ ឧភាវបិ កិំ គត៌្តេ ន បតិឞ្យតះ?
Er sprach aber auch ein Gleichnis zu ihnen: Kann auch ein Blinder einem Blinden den Weg weisen? Werden nicht beide in die Grube fallen?
40 គុរោះ ឝិឞ្យោ ន ឝ្រេឞ្ឋះ កិន្តុ ឝិឞ្យេ សិទ្ធេ សតិ ស គុរុតុល្យោ ភវិតុំ ឝក្នោតិ។
Der Jünger ist nicht über seinen Lehrer, sondern jeder wird so gebildet sein, wie sein Lehrer.
41 អបរញ្ច ត្វំ ស្វចក្ឞុឞិ នាសាម៑ អទ្ឫឞ្ដ្វា តវ ភ្រាតុឝ្ចក្ឞុឞិ យត្ត្ឫណមស្តិ តទេវ កុតះ បឝ្យមិ?
Was siehest du aber den Splitter in deines Bruders Auge, den Balken aber in deinem Auge wirst du nicht gewahr?
42 ស្វចក្ឞុឞិ យា នាសា វិទ្យតេ តាម៑ អជ្ញាត្វា, ភ្រាតស្តវ នេត្រាត៑ ត្ឫណំ ពហិះ ករោមីតិ វាក្យំ ភ្រាតរំ កថំ វក្តុំ ឝក្នោឞិ? ហេ កបដិន៑ បូវ៌្វំ ស្វនយនាត៑ នាសាំ ពហិះ កុរុ តតោ ភ្រាតុឝ្ចក្ឞុឞស្ត្ឫណំ ពហិះ កត៌្តុំ សុទ្ឫឞ្ដិំ ប្រាប្ស្យសិ។
Oder wie kannst du sagen zu deinem Bruder: Bruder, halt, ich will den Splitter, der in deinem Auge ist, ausziehen! und siehest selbst nicht den Balken in deinem Auge? Heuchler! ziehe zuerst den Balken aus deinem Auge, und dann siehe zu, den Splitter aus deines Bruders Auge zu ziehen.
43 អន្យញ្ច ឧត្តមស្តរុះ កទាបិ ផលមនុត្តមំ ន ផលតិ, អនុត្តមតរុឝ្ច ផលមុត្តមំ ន ផលតិ ការណាទតះ ផលៃស្តរវោ ជ្ញាយន្តេ។
Denn es ist kein guter Baum, der arge Frucht bringt, und kein arger Baum, der gute Frucht bringt.
44 កណ្ដកិបាទបាត៑ កោបិ ឧឌុម្ពរផលានិ ន បាតយតិ តថា ឝ្ឫគាលកោលិវ្ឫក្ឞាទបិ កោបិ ទ្រាក្ឞាផលំ ន បាតយតិ។
Denn jeder Baum wird an seiner Frucht erkannt; denn von den Dornen liest man nicht Feigen, noch herbstet man von der Hecke Trauben.
45 តទ្វត៑ សាធុលោកោៜន្តះករណរូបាត៑ សុភាណ្ឌាគារាទ៑ ឧត្តមានិ ទ្រវ្យាណិ ពហិះ ករោតិ, ទុឞ្ដោ លោកឝ្ចាន្តះករណរូបាត៑ កុភាណ្ឌាគារាត៑ កុត្សិតានិ ទ្រវ្យាណិ និគ៌មយតិ យតោៜន្តះករណានាំ បូណ៌ភាវានុរូបាណិ វចាំសិ មុខាន្និគ៌ច្ឆន្តិ។
Der gute Mensch bringt aus dem guten Schatz seines Herzens das Gute hervor, und der schlechte Mensch bringt aus dem schlechten Schatz seines Herzens das Schlechte hervor; denn wess´ das Herz ist, dess´ geht der Mund über.
46 អបរញ្ច មមាជ្ញានុរូបំ នាចរិត្វា កុតោ មាំ ប្រភោ ប្រភោ ឥតិ វទថ?
Warum aber nennt ihr mich Herr! Herr! und tut nicht, was ich sage?
47 យះ កឝ្ចិន៑ មម និកដម៑ អាគត្យ មម កថា និឝម្យ តទនុរូបំ កម៌្ម ករោតិ ស កស្យ សទ្ឫឝោ ភវតិ តទហំ យុឞ្មាន៑ ជ្ញាបយាមិ។
Jeder, der zu mir kommt, und höret meine Worte, und tut sie, den will ich euch zeigen, wem er gleich ist.
48 យោ ជនោ គភីរំ ខនិត្វា បាឞាណស្ថលេ ភិត្តិំ និម៌្មាយ ស្វគ្ឫហំ រចយតិ តេន សហ តស្យោបមា ភវតិ; យត អាប្លាវិជលមេត្យ តស្យ មូលេ វេគេន វហទបិ តទ្គេហំ លាឌយិតុំ ន ឝក្នោតិ យតស្តស្យ ភិត្តិះ បាឞាណោបរិ តិឞ្ឋតិ។
Er ist gleich einem Menschen, der ein Haus baute, und grub tief und legte den Grund auf den Felsen. Da aber eine Wasserflut kam, und der Strom an jenes Haus stieß, da vermochte er nicht, es zu erschüttern, denn es war auf den Felsen gegründet.
49 កិន្តុ យះ កឝ្ចិន៑ មម កថាះ ឝ្រុត្វា តទនុរូបំ នាចរតិ ស ភិត្តិំ វិនា ម្ឫទុបរិ គ្ឫហនិម៌្មាត្រា សមានោ ភវតិ; យត អាប្លាវិជលមាគត្យ វេគេន យទា វហតិ តទា តទ្គ្ឫហំ បតតិ តស្យ មហត៑ បតនំ ជាយតេ។
Wer aber hört, und nicht tut; der ist gleich einem Menschen, der auf die Erde baute, ohne Grund. Als der Strom an es stieß, da fiel es alsbald, und der Einsturz jenes Hauses war groß.
