លូកះ 11
1 អនន្តរំ ស កស្មិំឝ្ចិត៑ ស្ថានេ ប្រាត៌្ហយត តត្សមាប្តៅ សត្យាំ តស្យៃកះ ឝិឞ្យស្តំ ជគាទ ហេ ប្រភោ យោហន៑ យថា ស្វឝិឞ្យាន៑ ប្រាត៌្ហយិតុម៑ ឧបទិឞ្ដវាន៑ តថា ភវានប្យស្មាន៑ ឧបទិឝតុ។
One day Jesus was praying in a certain place, and when he finished, one of his disciples said to him, “Lord, teach us to pray, just as John taught his disciples.”
2 តស្មាត៑ ស កថយាមាស, ប្រាត៌្ហនកាលេ យូយម៑ ឥត្ថំ កថយធ្វំ, ហេ អស្មាកំ ស្វគ៌ស្ថបិតស្តវ នាម បូជ្យំ ភវតុ; តវ រាជត្វំ ភវតុ; ស្វគ៌េ យថា តថា ប្ឫថិវ្យាមបិ តវេច្ឆយា សវ៌្វំ ភវតុ។
So he said to them, “When you pray, say, ‘Our Father in heaven, hallowed be yoʋr name. Yoʋr kingdom come. Yoʋr will be done, on earth as it is in heaven.
3 ប្រត្យហម៑ អស្មាកំ ប្រយោជនីយំ ភោជ្យំ ទេហិ។
Give us each day our daily bread.
4 យថា វយំ សវ៌្វាន៑ អបរាធិនះ ក្ឞមាមហេ តថា ត្វមបិ បាបាន្យស្មាកំ ក្ឞមស្វ។ អស្មាន៑ បរីក្ឞាំ មានយ កិន្តុ បាបាត្មនោ រក្ឞ។
And forgive us our sins, for we also forgive everyone who is indebted to us. And lead us not into temptation, but deliver us from evil.’”
5 បឝ្ចាត៑ សោបរមបិ កថិតវាន៑ យទិ យុឞ្មាកំ កស្យចិទ៑ ពន្ធុស្តិឞ្ឋតិ និឝីថេ ច តស្យ សមីបំ ស គត្វា វទតិ,
Then he said to them, “Suppose one of you has a friend, and yoʋ go to him at midnight and say to him, ‘Friend, lend me three loaves,
6 ហេ ពន្ធោ បថិក ឯកោ ពន្ធុ រ្មម និវេឝនម៑ អាយាតះ កិន្តុ តស្យាតិថ្យំ កត៌្តុំ មមាន្តិកេ កិមបិ នាស្តិ, អតឯវ បូបត្រយំ មហ្យម៑ ឫណំ ទេហិ;
for a friend on a journey has come to me, and I have nothing to set before him,’
7 តទា ស យទិ គ្ឫហមធ្យាត៑ ប្រតិវទតិ មាំ មា ក្លិឝាន, ឥទានីំ ទ្វារំ រុទ្ធំ ឝយនេ មយា សហ ពាលកាឝ្ច តិឞ្ឋន្តិ តុភ្យំ ទាតុម៑ ឧត្ថាតុំ ន ឝក្នោមិ,
and he answers from inside and says, ‘Do not bother me! The door is already shut, and my children are with me in bed. I cannot get up to give yoʋ anything.’
8 តហ៌ិ យុឞ្មានហំ វទាមិ, ស យទិ មិត្រតយា តស្មៃ កិមបិ ទាតុំ នោត្តិឞ្ឋតិ តថាបិ វារំ វារំ ប្រាត៌្ហនាត ឧត្ថាបិតះ សន៑ យស្មិន៑ តស្យ ប្រយោជនំ តទេវ ទាស្យតិ។
I tell you, even if he will not get up and give yoʋ anything because yoʋ are his friend, yet because of yoʋr shameless persistence, he will get up and give yoʋ as much as yoʋ need.
9 អតះ ការណាត៑ កថយាមិ, យាចធ្វំ តតោ យុឞ្មភ្យំ ទាស្យតេ, ម្ឫគយធ្វំ តត ឧទ្ទេឝំ ប្រាប្ស្យថ, ទ្វារម៑ អាហត តតោ យុឞ្មភ្យំ ទ្វារំ មោក្ឞ្យតេ។
So I tell you: Ask, and it will be given to you; seek, and you will find; knock, and it will be opened to you.
10 យោ យាចតេ ស ប្រាប្នោតិ, យោ ម្ឫគយតេ ស ឯវោទ្ទេឝំ ប្រាប្នោតិ, យោ ទ្វារម៑ អាហន្តិ តទត៌្ហំ ទ្វារំ មោច្យតេ។
For everyone who asks receives, and he who seeks finds, and to him who knocks it will be opened.
11 បុត្រេណ បូបេ យាចិតេ តស្មៃ បាឞាណំ ទទាតិ វា មត្ស្យេ យាចិតេ តស្មៃ សប៌ំ ទទាតិ
Now what father among you, when his son asks for bread, will give him a stone; or again, when he asks for a fish, will give him a serpent instead of a fish;
12 វា អណ្ឌេ យាចិតេ តស្មៃ វ្ឫឝ្ចិកំ ទទាតិ យុឞ្មាកំ មធ្យេ ក ឯតាទ្ឫឝះ បិតាស្តេ?
or again, if he asks for an egg, will give him a scorpion?
13 តស្មាទេវ យូយមភទ្រា អបិ យទិ ស្វស្វពាលកេភ្យ ឧត្តមានិ ទ្រវ្យាណិ ទាតុំ ជានីថ តហ៌្យស្មាកំ ស្វគ៌ស្ថះ បិតា និជយាចកេភ្យះ កិំ បវិត្រម៑ អាត្មានំ ន ទាស្យតិ?
If you then, being evil, know how to give good gifts to your children, how much more will your heavenly Father give the Holy Spirit to those who ask him!”
14 អនន្តរំ យីឝុនា កស្មាច្ចិទ៑ ឯកស្មិន៑ មូកភូតេ ត្យាជិតេ សតិ ស ភូតត្យក្តោ មានុឞោ វាក្យំ វក្តុម៑ អារេភេ; តតោ លោកាះ សកលា អាឝ្ចយ៌្យំ មេនិរេ។
Now Jesus was casting out a demon that made a certain man mute. When the demon came out, the mute man began to speak, and the crowds were amazed.
15 កិន្តុ តេឞាំ កេចិទូចុ រ្ជនោយំ ពាលសិពូពា អត៌្ហាទ៑ ភូតរាជេន ភូតាន៑ ត្យាជយតិ។
But some of them said, “By Beelzebul, the ruler of demons, he casts out demons.”
16 តំ បរីក្ឞិតុំ កេចិទ៑ អាកាឝីយម៑ ឯកំ ចិហ្នំ ទឝ៌យិតុំ តំ ប្រាត៌្ហយាញ្ចក្រិរេ។
Others were asking him for a sign from heaven, to test him.
17 តទា ស តេឞាំ មនះកល្បនាំ ជ្ញាត្វា កថយាមាស, កស្យចិទ៑ រាជ្យស្យ លោកា យទិ បរស្បរំ វិរុន្ធន្តិ តហ៌ិ តទ៑ រាជ្យម៑ នឝ្យតិ; កេចិទ៑ គ្ឫហស្ថា យទិ បរស្បរំ វិរុន្ធន្តិ តហ៌ិ តេបិ នឝ្យន្តិ។
Knowing their thoughts, Jesus said to them, “Every kingdom divided against itself is laid waste, and a house divided against itself falls.
18 តថៃវ ឝៃតានបិ ស្វលោកាន៑ យទិ វិរុណទ្ធិ តទា តស្យ រាជ្យំ កថំ ស្ថាស្យតិ? ពាលសិពូពាហំ ភូតាន៑ ត្យាជយាមិ យូយមិតិ វទថ។
So if Satan is also divided against himself, how will his kingdom stand? For you say that I cast out demons by Beelzebul.
19 យទ្យហំ ពាលសិពូពា ភូតាន៑ ត្យាជយាមិ តហ៌ិ យុឞ្មាកំ សន្តានាះ កេន ត្យាជយន្តិ? តស្មាត៑ តឯវ កថាយា ឯតស្យា វិចារយិតារោ ភវិឞ្យន្តិ។
Now if I cast out demons by Beelzebul, by whom do your followers cast them out? Therefore they will be your judges.
20 កិន្តុ យទ្យហម៑ ឦឝ្វរស្យ បរាក្រមេណ ភូតាន៑ ត្យាជយាមិ តហ៌ិ យុឞ្មាកំ និកដម៑ ឦឝ្វរស្យ រាជ្យមវឝ្យម៑ ឧបតិឞ្ឋតិ។
But if I cast out demons by the finger of God, then the kingdom of God has come upon you.
21 ពលវាន៑ បុមាន៑ សុសជ្ជមានោ យតិកាលំ និជាដ្ដាលិកាំ រក្ឞតិ តតិកាលំ តស្យ ទ្រវ្យំ និរុបទ្រវំ តិឞ្ឋតិ។
When a strong man, fully armed, guards his own palace, his possessions are secure.
22 កិន្តុ តស្មាទ៑ អធិកពលះ កឝ្ចិទាគត្យ យទិ តំ ជយតិ តហ៌ិ យេឞុ ឝស្ត្រាស្ត្រេឞុ តស្យ វិឝ្វាស អាសីត៑ តានិ សវ៌្វាណិ ហ្ឫត្វា តស្យ ទ្រវ្យាណិ គ្ឫហ្លាតិ។
But when a stronger man attacks and overpowers him, he takes away all the armor in which the man trusted and then distributes the plunder.
23 អតះ ការណាទ៑ យោ មម សបក្ឞោ ន ស វិបក្ឞះ, យោ មយា សហ ន សំគ្ឫហ្លាតិ ស វិកិរតិ។
Whoever is not with me is against me, and whoever does not gather with me scatters.
24 អបរញ្ច អមេធ្យភូតោ មានុឞស្យាន្តន៌ិគ៌ត្យ ឝុឞ្កស្ថានេ ភ្រាន្ត្វា វិឝ្រាមំ ម្ឫគយតេ កិន្តុ ន ប្រាប្យ វទតិ មម យស្មាទ៑ គ្ឫហាទ៑ អាគតោហំ បុនស្តទ៑ គ្ឫហំ បរាវ្ឫត្យ យាមិ។
“When an unclean spirit has gone out of a person, it goes through waterless places seeking rest. But when it does not find any, it says, ‘I will return to the house I left.’
25 តតោ គត្វា តទ៑ គ្ឫហំ មាជ៌ិតំ ឝោភិតញ្ច ទ្ឫឞ្ដ្វា
When it arrives, it finds the house swept and put in order.
26 តត្ក្ឞណម៑ អបគត្យ ស្វស្មាទបិ ទុម៌្មតីន៑ អបរាន៑ សប្តភូតាន៑ សហានយតិ តេ ច តទ្គ្ឫហំ បវិឝ្យ និវសន្តិ។ តស្មាត៑ តស្យ មនុឞ្យស្យ ប្រថមទឝាតះ ឝេឞទឝា ទុះខតរា ភវតិ។
Then it goes and takes along seven other spirits more evil than itself, and they go and dwell there, and the last state of that person becomes worse than the first.”
27 អស្យាះ កថាយាះ កថនកាលេ ជនតាមធ្យស្ថា កាចិន្នារី តមុច្ចៃះស្វរំ ប្រោវាច, យា យោឞិត៑ ត្វាំ គព៌្ភេៜធារយត៑ ស្តន្យមបាយយច្ច សៃវ ធន្យា។
As Jesus was saying these things, a woman from among the crowd lifted up her voice and said to him, “Blessed is the womb that bore yoʋ, and the breasts at which yoʋ nursed.”
28 កិន្តុ សោកថយត៑ យេ បរមេឝ្វរស្យ កថាំ ឝ្រុត្វា តទនុរូបម៑ អាចរន្តិ តឯវ ធន្យាះ។
But he said, “Blessed rather are those who hear the word of God and obey it.”
29 តតះ បរំ តស្យាន្តិកេ ពហុលោកានាំ សមាគមេ ជាតេ ស វក្តុមារេភេ, អាធុនិកា ទុឞ្ដលោកាឝ្ចិហ្នំ ទ្រឞ្ដុមិច្ឆន្តិ កិន្តុ យូនស្ភវិឞ្យទ្វាទិនឝ្ចិហ្នំ វិនាន្យត៑ កិញ្ចិច្ចិហ្នំ តាន៑ ន ទឝ៌យិឞ្យតេ។
Now as the crowds were increasing, Jesus began to say, “This generation is evil. It asks for a sign, but no sign will be given to it except the sign of Jonah the prophet.
30 យូនស៑ តុ យថា នីនិវីយលោកានាំ សមីបេ ចិហ្នរូបោភវត៑ តថា វិទ្យមានលោកានាម៑ ឯឞាំ សមីបេ មនុឞ្យបុត្រោបិ ចិហ្នរូបោ ភវិឞ្យតិ។
For just as Jonah became a sign to the people of Nineveh, so also will the Son of Man be to this generation.
31 វិចារសមយេ ឥទានីន្តនលោកានាំ ប្រាតិកូល្យេន ទក្ឞិណទេឝីយា រាជ្ញី ប្រោត្ថាយ តាន៑ ទោឞិណះ ករិឞ្យតិ, យតះ សា រាជ្ញី សុលេមាន ឧបទេឝកថាំ ឝ្រោតុំ ប្ឫថិវ្យាះ សីមាត អាគច្ឆត៑ កិន្តុ បឝ្យត សុលេមានោបិ គុរុតរ ឯកោ ជនោៜស្មិន៑ ស្ថានេ វិទ្យតេ។
The queen of the South will rise up at the judgment with the men of this generation and condemn them, for she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon, and behold, something greater than Solomon is here.
32 អបរញ្ច វិចារសមយេ នីនិវីយលោកា អបិ វត៌្តមានកាលិកានាំ លោកានាំ វៃបរីត្យេន ប្រោត្ថាយ តាន៑ ទោឞិណះ ករិឞ្យន្តិ, យតោ ហេតោស្តេ យូនសោ វាក្យាត៑ ចិត្តានិ បរិវត៌្តយាមាសុះ កិន្តុ បឝ្យត យូនសោតិគុរុតរ ឯកោ ជនោៜស្មិន៑ ស្ថានេ វិទ្យតេ។
The men of Nineveh will rise up at the judgment with this generation and condemn it, for they repented at the preaching of Jonah, and behold, something greater than Jonah is here.
33 ប្រទីបំ ប្រជ្វាល្យ ទ្រោណស្យាធះ កុត្រាបិ គុប្តស្ថានេ វា កោបិ ន ស្ថាបយតិ កិន្តុ គ្ឫហប្រវេឝិភ្យោ ទីប្តិំ ទាតំ ទីបាធារោបយ៌្យេវ ស្ថាបយតិ។
“No one lights a lamp and puts it in a hidden place or under a basket. Instead, it is put on a lampstand, so that those who come in may see its light.
34 ទេហស្យ ប្រទីបឝ្ចក្ឞុស្តស្មាទេវ ចក្ឞុ រ្យទិ ប្រសន្នំ ភវតិ តហ៌ិ តវ សវ៌្វឝរីរំ ទីប្តិមទ៑ ភវិឞ្យតិ កិន្តុ ចក្ឞុ រ្យទិ មលីមសំ តិឞ្ឋតិ តហ៌ិ សវ៌្វឝរីរំ សាន្ធការំ ស្ថាស្យតិ។
The lamp of the body is the eye. So when yoʋr eye is clear, yoʋr whole body is full of light. But when yoʋr eye is bad, yoʋr body is full of darkness.
35 អស្មាត៑ ការណាត៑ តវាន្តះស្ថំ ជ្យោតិ រ្យថាន្ធការមយំ ន ភវតិ តទត៌្ហេ សាវធានោ ភវ។
Therefore make sure that the light within yoʋ is not darkness.
36 យតះ ឝរីរស្យ កុត្រាប្យំឝេ សាន្ធការេ ន ជាតេ សវ៌្វំ យទិ ទីប្តិមត៑ តិឞ្ឋតិ តហ៌ិ តុភ្យំ ទីប្តិទាយិប្រោជ្ជ្វលន៑ ប្រទីប ឥវ តវ សវវ៌ឝរីរំ ទីប្តិមទ៑ ភវិឞ្យតិ។
If then yoʋr whole body is full of light, having no part dark, it will be entirely light, like when a lamp gives yoʋ light with its rays.”
37 ឯតត្កថាយាះ កថនកាលេ ផិរុឝ្យេកោ ភេជនាយ តំ និមន្ត្រយាមាស, តតះ ស គត្វា ភោក្តុម៑ ឧបវិវេឝ។
As Jesus was speaking, a Pharisee invited him to have a meal with him, so Jesus went in and reclined at the table.
38 កិន្តុ ភោជនាត៑ បូវ៌្វំ នាមាង្ក្ឞីត៑ ឯតទ៑ ទ្ឫឞ្ដ្វា ស ផិរុឝ្យាឝ្ចយ៌្យំ មេនេ។
The Pharisee was amazed when he saw that Jesus did not first perform the ritual washing before the meal.
39 តទា ប្រភុស្តំ ប្រោវាច យូយំ ផិរូឝិលោកាះ បានបាត្រាណាំ ភោជនបាត្រាណាញ្ច ពហិះ បរិឞ្កុរុថ កិន្តុ យុឞ្មាកមន្ត រ្ទៅរាត្ម្យៃ រ្ទុឞ្ក្រិយាភិឝ្ច បរិបូណ៌ំ តិឞ្ឋតិ។
So the Lord said to him, “You Pharisees clean the outside of the cup and the platter, but inside you are full of plunder and evil.
40 ហេ សវ៌្វេ និព៌ោធា យោ ពហិះ សសជ៌ ស ឯវ កិមន្ត រ្ន សសជ៌?
You fools! Did not he who made the outside also make the inside?
41 តត ឯវ យុឞ្មាភិរន្តះករណំ (ឦឝ្វរាយ) និវេទ្យតាំ តស្មិន៑ ក្ឫតេ យុឞ្មាកំ សវ៌្វាណិ ឝុចិតាំ យាស្យន្តិ។
But give as alms the things that are on the inside, and behold, everything will be clean for you.
42 កិន្តុ ហន្ត ផិរូឝិគណា យូយំ ន្យាយម៑ ឦឝ្វរេ ប្រេម ច បរិត្យជ្យ បោទិនាយា អរុទាទីនាំ សវ៌្វេឞាំ ឝាកានាញ្ច ទឝមាំឝាន៑ ទត្ថ កិន្តុ ប្រថមំ បាលយិត្វា ឝេឞស្យាលង្ឃនំ យុឞ្មាកម៑ ឧចិតមាសីត៑។
“But woe to you, Pharisees! For you tithe mint, rue, and every herb, yet you ignore justice and the love of God. These you ought to have done without neglecting the others.
43 ហា ហា ផិរូឝិនោ យូយំ ភជនគេហេ ប្រោច្ចាសនេ អាបណេឞុ ច នមស្ការេឞុ ប្រីយធ្វេ។
Woe to you, Pharisees! For you love the best seats in the synagogues and greetings in the marketplaces.
44 វត កបដិនោៜធ្យាបកាះ ផិរូឝិនឝ្ច លោកាយត៑ ឝ្មឝានម៑ អនុបលភ្យ តទុបរិ គច្ឆន្តិ យូយម៑ តាទ្ឫគប្រកាឝិតឝ្មឝានវាទ៑ ភវថ។
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you are like unmarked graves, which people walk over without realizing it.”
45 តទានីំ វ្យវស្ថាបកានាម៑ ឯកា យីឝុមវទត៑, ហេ ឧបទេឝក វាក្យេនេទ្ឫឝេនាស្មាស្វបិ ទោឞម៑ អារោបយសិ។
In response one of the lawyers said to him, “Teacher, by saying these things, yoʋ insult us as well.”
46 តតះ ស ឧវាច, ហា ហា វ្យវស្ថាបកា យូយម៑ មានុឞាណាម៑ ឧបរិ ទុះសហ្យាន៑ ភារាន៑ ន្យស្យថ កិន្តុ ស្វយម៑ ឯកាង្គុល្យាបិ តាន៑ ភារាន៑ ន ស្ប្ឫឝថ។
But Jesus said, “Woe to you lawyers as well! For you burden people with burdens that are hard to bear, but you yourselves do not touch the burdens with even one of your fingers.
47 ហន្ត យុឞ្មាកំ បូវ៌្វបុរុឞា យាន៑ ភវិឞ្យទ្វាទិនោៜវធិឞុស្តេឞាំ ឝ្មឝានានិ យូយំ និម៌្មាថ។
Woe to you! For you build the tombs of the prophets, but it was your fathers who killed them.
48 តេនៃវ យូយំ ស្វបូវ៌្វបុរុឞាណាំ កម៌្មាណិ សំមន្យធ្វេ តទេវ សប្រមាណំ កុរុថ ច, យតស្តេ តានវធិឞុះ យូយំ តេឞាំ ឝ្មឝានានិ និម៌្មាថ។
So you bear witness to and approve of the works of your fathers, for they killed the prophets, and you build their tombs.
49 អតឯវ ឦឝ្វរស្យ ឝាស្ត្រេ ប្រោក្តមស្តិ តេឞាមន្តិកេ ភវិឞ្យទ្វាទិនះ ប្រេរិតាំឝ្ច ប្រេឞយិឞ្យាមិ តតស្តេ តេឞាំ កាំឝ្ចន ហនិឞ្យន្តិ កាំឝ្ចន តាឌឝ្ឞ្យិន្តិ។
That is why the wisdom of God said, ‘I will send them prophets and apostles, some of whom they will kill and some of whom they will persecute.’
50 ឯតស្មាត៑ ការណាត៑ ហាពិលះ ឝោណិតបាតមារភ្យ មន្ទិរយជ្ញវេទ្យោ រ្មធ្យេ ហតស្យ សិខរិយស្យ រក្តបាតបយ៌្យន្តំ
As a result, this generation will be held accountable for the blood of all the prophets that has been shed from the foundation of the world,
51 ជគតះ ស្ឫឞ្ដិមារភ្យ ប្ឫថិវ្យាំ ភវិឞ្យទ្វាទិនាំ យតិរក្តបាតា ជាតាស្តតីនាម៑ អបរាធទណ្ឌា ឯឞាំ វត៌្តមានលោកានាំ ភវិឞ្យន្តិ, យុឞ្មានហំ និឝ្ចិតំ វទាមិ សវ៌្វេ ទណ្ឌា វំឝស្យាស្យ ភវិឞ្យន្តិ។
from the blood of Abel to the blood of Zechariah, who perished between the altar and the house of God. Yes, I tell you, this generation will be held accountable.
52 ហា ហា វ្យវស្ថបកា យូយំ ជ្ញានស្យ កុញ្ចិកាំ ហ្ឫត្វា ស្វយំ ន ប្រវិឞ្ដា យេ ប្រវេឞ្ដុញ្ច ប្រយាសិនស្តានបិ ប្រវេឞ្ដុំ វារិតវន្តះ។
Woe to you lawyers! For you have taken away the key of knowledge. You yourselves have not entered, and you have hindered those who were trying to enter.”
53 ឥត្ថំ កថាកថនាទ៑ អធ្យាបកាះ ផិរូឝិនឝ្ច សតក៌ាះ
As he was saying these things to them, the scribes and the Pharisees began to oppose him fiercely and to question him closely about many things,
54 សន្តស្តមបវទិតុំ តស្យ កថាយា ទោឞំ ធត៌្តមិច្ឆន្តោ នានាខ្យានកថនាយ តំ ប្រវត៌្តយិតុំ កោបយិតុញ្ច ប្រារេភិរេ។
lying in wait for him and seeking to catch him in some word coming out of his mouth, so that they might accuse him.
