લૂકઃ 11
1 અનન્તરં સ કસ્મિંશ્ચિત્ સ્થાને પ્રાર્થયત તત્સમાપ્તૌ સત્યાં તસ્યૈકઃ શિષ્યસ્તં જગાદ હે પ્રભો યોહન્ યથા સ્વશિષ્યાન્ પ્રાર્થયિતુમ્ ઉપદિષ્ટવાન્ તથા ભવાનપ્યસ્માન્ ઉપદિશતુ|
When he finished praying in a certain place, one of his disciples said to him, “Lord, teach us to pray, just as Yochanan also taught his disciples.”
2 તસ્માત્ સ કથયામાસ, પ્રાર્થનકાલે યૂયમ્ ઇત્થં કથયધ્વં, હે અસ્માકં સ્વર્ગસ્થપિતસ્તવ નામ પૂજ્યં ભવતુ; તવ રાજત્વં ભવતુ; સ્વર્ગે યથા તથા પૃથિવ્યામપિ તવેચ્છયા સર્વ્વં ભવતુ|
He said to them, “When you pray, say, ‘Our Father in heaven, may your name be kept holy. May your Kingdom come. May your will be done on earth, as it is in heaven.
3 પ્રત્યહમ્ અસ્માકં પ્રયોજનીયં ભોજ્યં દેહિ|
Give us day by day our daily bread.
4 યથા વયં સર્વ્વાન્ અપરાધિનઃ ક્ષમામહે તથા ત્વમપિ પાપાન્યસ્માકં ક્ષમસ્વ| અસ્માન્ પરીક્ષાં માનય કિન્તુ પાપાત્મનો રક્ષ|
Forgive us our sins, for we ourselves also forgive everyone who is indebted to us. Bring us not into temptation, but deliver us from the evil one.’”
5 પશ્ચાત્ સોપરમપિ કથિતવાન્ યદિ યુષ્માકં કસ્યચિદ્ બન્ધુસ્તિષ્ઠતિ નિશીથે ચ તસ્ય સમીપં સ ગત્વા વદતિ,
He said to them, “Which of you, if you go to a friend at midnight and tell him, ‘Friend, lend me three loaves of bread,
6 હે બન્ધો પથિક એકો બન્ધુ ર્મમ નિવેશનમ્ આયાતઃ કિન્તુ તસ્યાતિથ્યં કર્ત્તું મમાન્તિકે કિમપિ નાસ્તિ, અતએવ પૂપત્રયં મહ્યમ્ ઋણં દેહિ;
for a friend of mine has come to me from a journey, and I have nothing to set before him,’
7 તદા સ યદિ ગૃહમધ્યાત્ પ્રતિવદતિ માં મા ક્લિશાન, ઇદાનીં દ્વારં રુદ્ધં શયને મયા સહ બાલકાશ્ચ તિષ્ઠન્તિ તુભ્યં દાતુમ્ ઉત્થાતું ન શક્નોમિ,
and he from within will answer and say, ‘Don’t bother me. The door is now shut, and my children are with me in bed. I can’t get up and give it to you’?
8 તર્હિ યુષ્માનહં વદામિ, સ યદિ મિત્રતયા તસ્મૈ કિમપિ દાતું નોત્તિષ્ઠતિ તથાપિ વારં વારં પ્રાર્થનાત ઉત્થાપિતઃ સન્ યસ્મિન્ તસ્ય પ્રયોજનં તદેવ દાસ્યતિ|
I tell you, although he will not rise and give it to him because he is his friend, yet because of his persistence, he will get up and give him as many as he needs.
9 અતઃ કારણાત્ કથયામિ, યાચધ્વં તતો યુષ્મભ્યં દાસ્યતે, મૃગયધ્વં તત ઉદ્દેશં પ્રાપ્સ્યથ, દ્વારમ્ આહત તતો યુષ્મભ્યં દ્વારં મોક્ષ્યતે|
“I tell you, keep asking, and it will be given you. Keep seeking, and you will find. Keep knocking, and it will be opened to you.
10 યો યાચતે સ પ્રાપ્નોતિ, યો મૃગયતે સ એવોદ્દેશં પ્રાપ્નોતિ, યો દ્વારમ્ આહન્તિ તદર્થં દ્વારં મોચ્યતે|
For everyone who asks receives. He who seeks finds. To him who knocks it will be opened.
11 પુત્રેણ પૂપે યાચિતે તસ્મૈ પાષાણં દદાતિ વા મત્સ્યે યાચિતે તસ્મૈ સર્પં દદાતિ
“Which of you fathers, if your son asks for bread, will give him a stone? Or if he asks for a fish, he won’t give him a snake instead of a fish, will he?
12 વા અણ્ડે યાચિતે તસ્મૈ વૃશ્ચિકં દદાતિ યુષ્માકં મધ્યે ક એતાદૃશઃ પિતાસ્તે?
Or if he asks for an egg, he won’t give him a scorpion, will he?
13 તસ્માદેવ યૂયમભદ્રા અપિ યદિ સ્વસ્વબાલકેભ્ય ઉત્તમાનિ દ્રવ્યાણિ દાતું જાનીથ તર્હ્યસ્માકં સ્વર્ગસ્થઃ પિતા નિજયાચકેભ્યઃ કિં પવિત્રમ્ આત્માનં ન દાસ્યતિ?
If you then, being evil, know how to give good gifts to your children, how much more will your heavenly Father give the Holy Spirit to those who ask him?”
14 અનન્તરં યીશુના કસ્માચ્ચિદ્ એકસ્મિન્ મૂકભૂતે ત્યાજિતે સતિ સ ભૂતત્યક્તો માનુષો વાક્યં વક્તુમ્ આરેભે; તતો લોકાઃ સકલા આશ્ચર્ય્યં મેનિરે|
He was casting out a demon, and it was mute. When the demon had gone out, the mute man spoke; and the multitudes marveled.
15 કિન્તુ તેષાં કેચિદૂચુ ર્જનોયં બાલસિબૂબા અર્થાદ્ ભૂતરાજેન ભૂતાન્ ત્યાજયતિ|
But some of them said, “He casts out demons by Beelzebul, the prince of the demons.”
16 તં પરીક્ષિતું કેચિદ્ આકાશીયમ્ એકં ચિહ્નં દર્શયિતું તં પ્રાર્થયાઞ્ચક્રિરે|
Others, testing him, sought from him a sign from heaven.
17 તદા સ તેષાં મનઃકલ્પનાં જ્ઞાત્વા કથયામાસ, કસ્યચિદ્ રાજ્યસ્ય લોકા યદિ પરસ્પરં વિરુન્ધન્તિ તર્હિ તદ્ રાજ્યમ્ નશ્યતિ; કેચિદ્ ગૃહસ્થા યદિ પરસ્પરં વિરુન્ધન્તિ તર્હિ તેપિ નશ્યન્તિ|
But he, knowing their thoughts, said to them, “Every kingdom divided against itself is brought to desolation. A house divided against itself falls.
18 તથૈવ શૈતાનપિ સ્વલોકાન્ યદિ વિરુણદ્ધિ તદા તસ્ય રાજ્યં કથં સ્થાસ્યતિ? બાલસિબૂબાહં ભૂતાન્ ત્યાજયામિ યૂયમિતિ વદથ|
If Satan also is divided against himself, how will his kingdom stand? For you say that I cast out demons by Beelzebul.
19 યદ્યહં બાલસિબૂબા ભૂતાન્ ત્યાજયામિ તર્હિ યુષ્માકં સન્તાનાઃ કેન ત્યાજયન્તિ? તસ્માત્ તએવ કથાયા એતસ્યા વિચારયિતારો ભવિષ્યન્તિ|
But if I cast out demons by Beelzebul, by whom do your children cast them out? Therefore they will be your judges.
20 કિન્તુ યદ્યહમ્ ઈશ્વરસ્ય પરાક્રમેણ ભૂતાન્ ત્યાજયામિ તર્હિ યુષ્માકં નિકટમ્ ઈશ્વરસ્ય રાજ્યમવશ્યમ્ ઉપતિષ્ઠતિ|
But if I by God’s finger cast out demons, then God’s Kingdom has come to you.
21 બલવાન્ પુમાન્ સુસજ્જમાનો યતિકાલં નિજાટ્ટાલિકાં રક્ષતિ તતિકાલં તસ્ય દ્રવ્યં નિરુપદ્રવં તિષ્ઠતિ|
“When the strong man, fully armed, guards his own dwelling, his goods are safe.
22 કિન્તુ તસ્માદ્ અધિકબલઃ કશ્ચિદાગત્ય યદિ તં જયતિ તર્હિ યેષુ શસ્ત્રાસ્ત્રેષુ તસ્ય વિશ્વાસ આસીત્ તાનિ સર્વ્વાણિ હૃત્વા તસ્ય દ્રવ્યાણિ ગૃહ્લાતિ|
But when someone stronger attacks him and overcomes him, he takes from him his whole armor in which he trusted, and divides his plunder.
23 અતઃ કારણાદ્ યો મમ સપક્ષો ન સ વિપક્ષઃ, યો મયા સહ ન સંગૃહ્લાતિ સ વિકિરતિ|
“He who is not with me is against me. He who doesn’t gather with me scatters.
24 અપરઞ્ચ અમેધ્યભૂતો માનુષસ્યાન્તર્નિર્ગત્ય શુષ્કસ્થાને ભ્રાન્ત્વા વિશ્રામં મૃગયતે કિન્તુ ન પ્રાપ્ય વદતિ મમ યસ્માદ્ ગૃહાદ્ આગતોહં પુનસ્તદ્ ગૃહં પરાવૃત્ય યામિ|
The unclean spirit, when he has gone out of the man, passes through dry places, seeking rest; and finding none, he says, ‘I will turn back to my house from which I came out.’
25 તતો ગત્વા તદ્ ગૃહં માર્જિતં શોભિતઞ્ચ દૃષ્ટ્વા
When he returns, he finds it swept and put in order.
26 તત્ક્ષણમ્ અપગત્ય સ્વસ્માદપિ દુર્મ્મતીન્ અપરાન્ સપ્તભૂતાન્ સહાનયતિ તે ચ તદ્ગૃહં પવિશ્ય નિવસન્તિ| તસ્માત્ તસ્ય મનુષ્યસ્ય પ્રથમદશાતઃ શેષદશા દુઃખતરા ભવતિ|
Then he goes and takes seven other spirits more evil than himself, and they enter in and dwell there. The last state of that man becomes worse than the first.”
27 અસ્યાઃ કથાયાઃ કથનકાલે જનતામધ્યસ્થા કાચિન્નારી તમુચ્ચૈઃસ્વરં પ્રોવાચ, યા યોષિત્ ત્વાં ગર્બ્ભેઽધારયત્ સ્તન્યમપાયયચ્ચ સૈવ ધન્યા|
It came to pass, as he said these things, a certain woman out of the multitude lifted up her voice and said to him, “Blessed is the womb that bore you, and the breasts which nursed you!”
28 કિન્તુ સોકથયત્ યે પરમેશ્વરસ્ય કથાં શ્રુત્વા તદનુરૂપમ્ આચરન્તિ તએવ ધન્યાઃ|
But he said, “On the contrary, blessed are those who hear the word of God, and keep it.”
29 તતઃ પરં તસ્યાન્તિકે બહુલોકાનાં સમાગમે જાતે સ વક્તુમારેભે, આધુનિકા દુષ્ટલોકાશ્ચિહ્નં દ્રષ્ટુમિચ્છન્તિ કિન્તુ યૂનસ્ભવિષ્યદ્વાદિનશ્ચિહ્નં વિનાન્યત્ કિઞ્ચિચ્ચિહ્નં તાન્ ન દર્શયિષ્યતે|
When the multitudes were gathering together to him, he began to say, “This is an evil generation. It seeks after a sign. No sign will be given to it but the sign of Jonah the prophet.
30 યૂનસ્ તુ યથા નીનિવીયલોકાનાં સમીપે ચિહ્નરૂપોભવત્ તથા વિદ્યમાનલોકાનામ્ એષાં સમીપે મનુષ્યપુત્રોપિ ચિહ્નરૂપો ભવિષ્યતિ|
For even as Jonah became a sign to the Ninevites, so the Son of Man will also be to this generation.
31 વિચારસમયે ઇદાનીન્તનલોકાનાં પ્રાતિકૂલ્યેન દક્ષિણદેશીયા રાજ્ઞી પ્રોત્થાય તાન્ દોષિણઃ કરિષ્યતિ, યતઃ સા રાજ્ઞી સુલેમાન ઉપદેશકથાં શ્રોતું પૃથિવ્યાઃ સીમાત આગચ્છત્ કિન્તુ પશ્યત સુલેમાનોપિ ગુરુતર એકો જનોઽસ્મિન્ સ્થાને વિદ્યતે|
The Queen of the South will rise up in the judgment with the men of this generation and will condemn them, for she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon; and behold, one greater than Solomon is here.
32 અપરઞ્ચ વિચારસમયે નીનિવીયલોકા અપિ વર્ત્તમાનકાલિકાનાં લોકાનાં વૈપરીત્યેન પ્રોત્થાય તાન્ દોષિણઃ કરિષ્યન્તિ, યતો હેતોસ્તે યૂનસો વાક્યાત્ ચિત્તાનિ પરિવર્ત્તયામાસુઃ કિન્તુ પશ્યત યૂનસોતિગુરુતર એકો જનોઽસ્મિન્ સ્થાને વિદ્યતે|
The men of Nineveh will stand up in the judgment with this generation, and will condemn it, for they repented at the proclaiming of Jonah; and behold, one greater than Jonah is here.
33 પ્રદીપં પ્રજ્વાલ્ય દ્રોણસ્યાધઃ કુત્રાપિ ગુપ્તસ્થાને વા કોપિ ન સ્થાપયતિ કિન્તુ ગૃહપ્રવેશિભ્યો દીપ્તિં દાતં દીપાધારોપર્ય્યેવ સ્થાપયતિ|
“No one, when he has lit a lamp, puts it in a cellar or under a basket, but on a stand, that those who come in may see the light.
34 દેહસ્ય પ્રદીપશ્ચક્ષુસ્તસ્માદેવ ચક્ષુ ર્યદિ પ્રસન્નં ભવતિ તર્હિ તવ સર્વ્વશરીરં દીપ્તિમદ્ ભવિષ્યતિ કિન્તુ ચક્ષુ ર્યદિ મલીમસં તિષ્ઠતિ તર્હિ સર્વ્વશરીરં સાન્ધકારં સ્થાસ્યતિ|
The lamp of the body is the eye. Therefore when your eye is good, your whole body is also full of light; but when it is evil, your body also is full of darkness.
35 અસ્માત્ કારણાત્ તવાન્તઃસ્થં જ્યોતિ ર્યથાન્ધકારમયં ન ભવતિ તદર્થે સાવધાનો ભવ|
Therefore see whether the light that is in you isn’t darkness.
36 યતઃ શરીરસ્ય કુત્રાપ્યંશે સાન્ધકારે ન જાતે સર્વ્વં યદિ દીપ્તિમત્ તિષ્ઠતિ તર્હિ તુભ્યં દીપ્તિદાયિપ્રોજ્જ્વલન્ પ્રદીપ ઇવ તવ સવર્વશરીરં દીપ્તિમદ્ ભવિષ્યતિ|
If therefore your whole body is full of light, having no part dark, it will be wholly full of light, as when the lamp with its bright shining gives you light.”
37 એતત્કથાયાઃ કથનકાલે ફિરુશ્યેકો ભેજનાય તં નિમન્ત્રયામાસ, તતઃ સ ગત્વા ભોક્તુમ્ ઉપવિવેશ|
Now as he spoke, a certain Pharisee asked him to dine with him. He went in and sat at the table.
38 કિન્તુ ભોજનાત્ પૂર્વ્વં નામાઙ્ક્ષીત્ એતદ્ દૃષ્ટ્વા સ ફિરુશ્યાશ્ચર્ય્યં મેને|
When the Pharisee saw it, he marveled that he had not first washed himself before dinner.
39 તદા પ્રભુસ્તં પ્રોવાચ યૂયં ફિરૂશિલોકાઃ પાનપાત્રાણાં ભોજનપાત્રાણાઞ્ચ બહિઃ પરિષ્કુરુથ કિન્તુ યુષ્માકમન્ત ર્દૌરાત્મ્યૈ ર્દુષ્ક્રિયાભિશ્ચ પરિપૂર્ણં તિષ્ઠતિ|
The Lord said to him, “Now you Pharisees cleanse the outside of the cup and of the platter, but your inward part is full of extortion and wickedness.
40 હે સર્વ્વે નિર્બોધા યો બહિઃ સસર્જ સ એવ કિમન્ત ર્ન સસર્જ?
You foolish ones, didn’t he who made the outside make the inside also?
41 તત એવ યુષ્માભિરન્તઃકરણં (ઈશ્વરાય) નિવેદ્યતાં તસ્મિન્ કૃતે યુષ્માકં સર્વ્વાણિ શુચિતાં યાસ્યન્તિ|
But give for gifts to the needy those things which are within, and behold, all things will be clean to you.
42 કિન્તુ હન્ત ફિરૂશિગણા યૂયં ન્યાયમ્ ઈશ્વરે પ્રેમ ચ પરિત્યજ્ય પોદિનાયા અરુદાદીનાં સર્વ્વેષાં શાકાનાઞ્ચ દશમાંશાન્ દત્થ કિન્તુ પ્રથમં પાલયિત્વા શેષસ્યાલઙ્ઘનં યુષ્માકમ્ ઉચિતમાસીત્|
But woe to you Pharisees! For you tithe mint and rue and every herb, but you bypass justice and God’s love. You ought to have done these, and not to have left the other undone.
43 હા હા ફિરૂશિનો યૂયં ભજનગેહે પ્રોચ્ચાસને આપણેષુ ચ નમસ્કારેષુ પ્રીયધ્વે|
Woe to you Pharisees! For you love the best seats in the synagogues and the greetings in the marketplaces.
44 વત કપટિનોઽધ્યાપકાઃ ફિરૂશિનશ્ચ લોકાયત્ શ્મશાનમ્ અનુપલભ્ય તદુપરિ ગચ્છન્તિ યૂયમ્ તાદૃગપ્રકાશિતશ્મશાનવાદ્ ભવથ|
Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you are like hidden graves, and the men who walk over them don’t know it.”
45 તદાનીં વ્યવસ્થાપકાનામ્ એકા યીશુમવદત્, હે ઉપદેશક વાક્યેનેદૃશેનાસ્માસ્વપિ દોષમ્ આરોપયસિ|
One of the Torah scholars answered him, “Rabbi, in saying this you insult us also.”
46 તતઃ સ ઉવાચ, હા હા વ્યવસ્થાપકા યૂયમ્ માનુષાણામ્ ઉપરિ દુઃસહ્યાન્ ભારાન્ ન્યસ્યથ કિન્તુ સ્વયમ્ એકાઙ્ગુલ્યાપિ તાન્ ભારાન્ ન સ્પૃશથ|
He said, “Woe to you Torah scholars also! For you load men with burdens that are difficult to carry, and you yourselves won’t even lift one finger to help carry those burdens.
47 હન્ત યુષ્માકં પૂર્વ્વપુરુષા યાન્ ભવિષ્યદ્વાદિનોઽવધિષુસ્તેષાં શ્મશાનાનિ યૂયં નિર્મ્માથ|
Woe to you! For you build the tombs of the prophets, and your fathers killed them.
48 તેનૈવ યૂયં સ્વપૂર્વ્વપુરુષાણાં કર્મ્માણિ સંમન્યધ્વે તદેવ સપ્રમાણં કુરુથ ચ, યતસ્તે તાનવધિષુઃ યૂયં તેષાં શ્મશાનાનિ નિર્મ્માથ|
So you testify and consent to the works of your fathers. For they killed them, and you build their tombs.
49 અતએવ ઈશ્વરસ્ય શાસ્ત્રે પ્રોક્તમસ્તિ તેષામન્તિકે ભવિષ્યદ્વાદિનઃ પ્રેરિતાંશ્ચ પ્રેષયિષ્યામિ તતસ્તે તેષાં કાંશ્ચન હનિષ્યન્તિ કાંશ્ચન તાડશ્ષ્યિન્તિ|
Therefore also the wisdom of God said, ‘I will send to them prophets and emissaries; and some of them they will kill and persecute,
50 એતસ્માત્ કારણાત્ હાબિલઃ શોણિતપાતમારભ્ય મન્દિરયજ્ઞવેદ્યો ર્મધ્યે હતસ્ય સિખરિયસ્ય રક્તપાતપર્ય્યન્તં
that the blood of all the prophets, which was shed from the foundation of the world, may be required of this generation,
51 જગતઃ સૃષ્ટિમારભ્ય પૃથિવ્યાં ભવિષ્યદ્વાદિનાં યતિરક્તપાતા જાતાસ્તતીનામ્ અપરાધદણ્ડા એષાં વર્ત્તમાનલોકાનાં ભવિષ્યન્તિ, યુષ્માનહં નિશ્ચિતં વદામિ સર્વ્વે દણ્ડા વંશસ્યાસ્ય ભવિષ્યન્તિ|
from the blood of Abel to the blood of Zechariah, who perished between the altar and the sanctuary.’ Yes, I tell you, it will be required of this generation.
52 હા હા વ્યવસ્થપકા યૂયં જ્ઞાનસ્ય કુઞ્ચિકાં હૃત્વા સ્વયં ન પ્રવિષ્ટા યે પ્રવેષ્ટુઞ્ચ પ્રયાસિનસ્તાનપિ પ્રવેષ્ટું વારિતવન્તઃ|
Woe to you Torah scholars! For you took away the key of knowledge. You didn’t enter in yourselves, and those who were entering in, you hindered.”
53 ઇત્થં કથાકથનાદ્ અધ્યાપકાઃ ફિરૂશિનશ્ચ સતર્કાઃ
As he said these things to them, the scribes and the Pharisees began to be terribly angry, and to draw many things out of him,
54 સન્તસ્તમપવદિતું તસ્ય કથાયા દોષં ધર્ત્તમિચ્છન્તો નાનાખ્યાનકથનાય તં પ્રવર્ત્તયિતું કોપયિતુઞ્ચ પ્રારેભિરે|
lying in wait for him, and seeking to catch him in something he might say, that they might accuse him.
