Luke 1
1 Moroitak Theophilus, ei lâia roi juong tung, mi tamtak ngeiin theidôr miziek rangin an pûta.
Daar reeds velen ondernomen hebben, een verhaal samen te stellen van de gebeurtenissen, die onder ons zijn geschied,
2 Aphut renga ha neinunngei amu ngeiin kin lei ril le chong lei phuong anghan an miziek ani.
en zoals ze ons door de eerste ooggetuigen en bedienaars van het Woord zijn overgeleverd,
3 Masikin nangma Mirittak, abul renga jâttin ânthârlaka sûiin adônin inthârlakin nata rangin miziek ronga ki ti ani.
kwam het ook mij wenselijk voor, beste Teófilus, na alles, van de aanvang af, nauwkeurig te hebben onderzocht, het ordelijk voor u te beschrijven,
4 Tienna thurchi nang an lei ril hah adiktak ani iti na riet theina rangin.
om u de waarachtigheid te doen zien van de leer, waarin ge onderwezen zijt.
5 Judea rama Herod rêngin an lallâiin, ochai a riming Zakariah a oma, ama hah ochai Abijah rûia mi ania, a lômnu riming chu Elizabeth ania, Aaron ochairûia mi ani.
In de dagen van Herodes, koning van Judea, was er een priester Zakarias geheten, uit het priesterlijk geslacht van Abias; zijn vrouw behoorde tot de dochters van Aäron, en heette Elisabet.
6 An ruonin Pathien mitmun mi diktakin an omma, demnaboiin Pumapa balam le a chong jômin an om ani.
Beiden waren rechtschapen in de ogen van God, en leefden onberispelijk in al de geboden en voorschriften van den Heer.
7 Hannisenla Elizabeth aching sikin nâi nei maka, an ruonin an tar ok zoia.
Ze hadden geen kinderen; want Elisabet was onvruchtbaar, en beiden waren reeds hoogbejaard.
8 Hanchu sûnkhat chu Zakariah hah nîngtina asin ngâi angin Biekina ochai sin a thoa.
Eens, dat zijn afdeling de beurt had, om de dienst voor God te verrichten,
9 Ochaingei balam angin mirimhoi hâl rangin taruo sânin ama hah thangin a oma, masikin Pumapa Biekina a sea.
werd hij, zoals dit bij de priesters gebruikelijk was, door het lot aangewezen, om de tempel des Heren binnen te gaan en wierook te offeren.
10 Mirimhoi a hâl lâiin mipui ngeiin apêntieng chubai an lei thoa.
En al het volk stond buiten te bidden op het uur van het wierookoffer.
11 Mirimhoi hâlna mâichâm changtienga han, Pumapa vântîrton indingin a kôm a juong inlâra.
Daar verscheen hem een engel des Heren, die rechts van het wierookaltaar stond.
12 Zakariah'n amu lehan rolo innîkin a chia.
Zakarias ontstelde bij dit gezicht, en beefde van angst.
13 Hannisenla, vântîrton han a kôma, “Zakariah chi no roh, ne ngênna Pathien'n a rieta, no lômnu Elizabeth'n nâi nang nei pe a ta a riming John ni phuo rang ani.
Maar de engel sprak tot hem: Vrees niet, Zakarias, want uw gebed is verhoord; Elisabet, uw vrouw, zal u een zoon schenken, en ge zult hem Johannes noemen.
14 A suokin chu nangma le mi tamtak mulungrîl râisân atih.
Ge zult juichen en jubelen, en velen zullen zich over zijn geboorte verheugen.
15 Pumapa mitmûn milien nîng a ta, uain le jûngei reng nêk no nia. A suokni renga Ratha Inthiengin sip a ta,
Want hij zal groot zijn voor den Heer; hij zal geen wijn drinken, noch sterke drank; en reeds van de schoot zijner moeder af zal hij worden vervuld van den Heiligen Geest.
16 Isreal mi tamtak Pumapa an Pathien tieng hong tuong nôk a tih.
En vele kinderen van Israël zal hij bekeren tot den Heer hun God;
17 Dêipu Elijah anghan rât le hâitakin Pumapa motona sêng a tih. Pangei le nâingei minmun nôk a ta, chongjômloi mingei mindonna satna tieng min hei a ta, Pumapa mingei ata rangin min thokdiem a tih” a tia.
hij zal voor Hem uitgaan met de geest en de macht van Elias, om de harten der vaders tot de kinderen terug te brengen, en de weerspannigen tot de gezindheid van rechtvaardigen, en den Heer een goedgestemd volk gaan bereiden.
18 Zakariah'n vântîrton kôma han, “mahah inmo ki riet rang? keima laka ka tar zoia, ko lômnu khom a tar zoia,” a tia.
Maar Zakarias zei tot den engel: Waaraan zal ik dat erkennen? Want ik ben oud, en ook mijn vrouw is reeds op jaren.
19 Vântîrton han, “Pathien makunga inding ngâi Gabriel ki nia, hi thurchi nang ril rang piela juongtîr ki ni.
De engel antwoordde hem: Ik ben Gábriël; ik sta voor Gods aanschijn, en ben gezonden, om u toe te spreken, en u deze blijde boodschap te brengen.
20 Hi chong azora taka juong tung rang ni iemloi sikin, ajuong tung mâka chu chong theiloiin dâirekin om ni tih,” a tia.
Zie, ge zult stom zijn en niet kunnen spreken, tot de dag waarop dit geschieden zal; omdat ge mijn woorden niet hebt geloofd, die te hunner tijd in vervulling zullen gaan.
21 Mipui ngeiin kholâia an lei ngâka, Biekin sûnga Zechariah a om sôt rai sikin an lei kamâma.
Intussen stond het volk op Zakarias te wachten, en verwonderde zich er over, dat hij zolang in de tempel bleef.
22 A hong jôk tena chu a chong thei khâiloi sikin Biekina inlârna ai mu iti an rieta, a kut leh vai a chong zoia.
Maar toen hij buiten kwam, en niet tot hen kon spreken, begrepen ze, dat hij in de tempel een verschijning gezien had; wel maakte hij gebaren, maar hij bleef stom.
23 Biekina a sin rang a zoi suole chu a in tieng a kîr zoia.
Toen zijn diensttijd voorbij was, ging hij naar huis.
24 Môrkhat suoleh chu a lômnu Elizabeth nâi a vong zoia, thâ rangnga tuol suok loiin a oma.
Enige tijd later kwam zijn vrouw Elisabet in gezegende omstandigheden; ze verborg zich vijf maanden lang, en sprak:
25 “Anûktaka Pumapa'n mi san nôk zoi, ki riming siet, sût minthelna rangin” a tia.
Dit heeft de Heer voor mij gedaan, toen Hij neerzag, om mijn schande bij de mensen weg te nemen.
26 Elizabeth nâivong, atha ruk nân chu Pathien'n a vântîrton Gabriel Galilee ram Nazareth khopuia a tîra.
In de zesde maand werd de engel Gábriël door God naar een stad van Galilea gezonden, Názaret genaamd,
27 Rêng David rûia mi Joseph lômnu biek dôngmate Mary kôma chong juong ichôiin.
tot een maagd, die verloofd was aan een man, die Josef heette, en uit het huis van David was; de naam van de maagd was Maria.
28 Mary kôma a lûta, “Nu chunga ratha inngamna om rese! Pumapa nu chunga a om, sat nang a vur ok” a tia.
De engel trad bij haar binnen, en sprak: Wees gegroet, vol van genade. De Heer is met u; gij zijt de gezegende onder de vrouwen.
29 Ha chong hah a rieta anîn chu imo ani zoi, tiin a mulung a minjîng oka.
Ze verschrok van dit woord, en vroeg zich af, wat die groet kon beduiden.
30 Hanchu, vântîrton han, “Mary chi no roh, Pathien'n ai minlut tak mi nini.
De engel zeide haar: Vrees niet, Maria, want gij hebt genade gevonden bij God.
31 Nâivong na ta, nâipasal nei na ta, a riming Jisua ni phuo rang ani.
Zie, gij zult in uw schoot ontvangen, en een Zoon baren; en gij zult Hem Jesus noemen.
32 Mi lien nîng a ta, Ânchungtaka Pathien nâi tîng an tih. Pumapa Pathien'n David anghan Rêng minchang a tih.
Hij zal groot zijn, en Zoon van den Allerhoogste worden genoemd. God de Heer zal Hem de troon van zijn vader David geven;
33 Jakob richingei chunga rêngin om a ta, ânlalna ramin mong tik nei khâi no nih” a tia. (aiōn g165)
Hij zal koning zijn over het huis van Jakob in eeuwigheid, en aan zijn koningschap zal geen einde komen. (aiōn g165)
34 Hanchu Mary'n vântîrton kôma, “Mahah kho angin mo anithei ranga? dôngmate kêng ka lani hite” a tia.
Maria sprak tot den engel: Hoe kan dit geschieden, daar ik geen man beken?
35 Vântîrton han a thuona, “Ratha Inthieng nu chunga juong a ta, Pathien Ratha nu chunga om a tih. Masikin kêng nâite inthieng khom Pathien Nâipasala be ani rang.
De engel antwoordde haar: De Heilige Geest zal op u neerdalen, en de kracht van den Allerhoogste zal u overschaduwen; daarom ook zal wat uit u wordt geboren, heilig zijn, en de Zoon van God worden genoemd.
36 Nu juorpuinu Elizabeth khom aching an iti hah, a tar ok khoma a nâivongna thâ ruk ani zoi.
Zie, uw bloedverwant Elisabet heeft ook een zoon ontvangen in haar ouderdom, en zij, die onvruchtbaar heette, is in haar zesde maand;
37 Asikchu Pathien chu ite a tho theiloi omak,” a ti pea.
want niets is onmogelijk bij God.
38 Hanchu, Mary'n, “Pumapa tîrlâmnu ki ni, ni ti lam angtakin ku chunga tung rese,” a tia. Masuole chu vântîrton han ama amâk zoi.
Nu sprak Maria: Zie de dienstmaagd des Heren; mij geschiede naar uw woord. En de engel ging van haar heen.
39 Masuole inrangin Mary ânthoka, Judea rama khopui inkhata a se zoia.
In die dagen ging Maria op weg, en spoedde zich het bergland in, naar een stad van Juda.
40 Zakariah ina a lûta, Elizabeth chibai amûka.
Ze kwam in het huis van Zakarias, en begroette Elisabet.
41 Elizabeth'n Mary chibaimûk a riet lehan a sûnga nâite hah singânsa, Elizabeth Ratha Inthiengin a sipa.
Toen Elisabet de groet van Maria vernam, sprong het kind op in haar schoot, en werd Elisabet van den Heiligen Geest vervuld.
42 Hanchu rôl inring takin ânieka, “Nang chu nupang lâia mi satvur tak ni nia, na nâivong rang khom hih satvur ani.
Met luider stem hief ze aan: Gij zijt de gezegende onder de vrouwen, en gezegend is de vrucht van uw schoot!
43 Ka Pumapa nûn ni na hongpan hih i ang tak mo ai ni zoi hi?
Wat valt mij te beurt, dat de moeder van mijn Heer naar mij toekomt?
44 Nu chibaimûk ki riet lehan ku sûnga nâite râisânin ânchôm ani.
Want zie, zodra de klank van uw groet mij in de oren klonk, sprong het kind van vreugde op in mijn schoot.
45 Pumapa chongbê na chunga tung rang ni iem sikin mi satvur ni ni” a tia.
Zalig zij, die geloofd heeft; want wat haar namens den Heer is gezegd, zal worden vervuld.
46 Hanchu Mary'n “ka mulungin Pumapa a minpâka,
Maria sprak: Mijn ziel prijst groot den Heer, Mijn geest jubelt van vreugde
47 ki ringnân khom Minringpu Pathien chunga a râisân ok zoi.
In God, mijn Redder;
48 A tîrlâmnu intem tie a riettit sikin! Atûn renga chu mitinin satvur ni tîng an tih.
Want Hij ziet op de geringheid neer van zijn dienstmaagd. Zie, van nu af prijzen mij zalig Alle geslachten;
49 Sinthothei Pathien han ku chunga sin lientak a thoa, A riming khom ânthieng ani.
Want de Machtige heeft aan mij grote dingen gedaan: Zijn Naam is heilig!
50 Ruol athar renga ruol thoithar nôk idênin, Ama mirit ngei chu a moroi ngâia,
Zijn barmhartigheid reikt van geslacht tot geslacht Over hen, die Hem vrezen;
51 A bân ranak an chunga a jâra, Mi inpâk ngei chu an mintuona ngei leh chekaminchâi ngâia.
Hij toont de kracht van zijn arm, En slaat de trotsen van harte uiteen.
52 An sukmun renga rêng alien ngei a kaisuma, Rangâichîn ngei chu a domsâng zoia.
De machtigen haalt Hij neer van de troon, Maar Hij verheft de geringen;
53 Vonchâmngei chu neinun sân a vâi minkhopa, Ânchongngei chu kut korongin a min rot ngei zoia.
Behoeftigen overlaadt Hij met gaven, En rijken zendt Hij ledig heen.
54 Ei richibulngei kôma a chonginkhâm anghan, A tîrlâm Isrealngei san rangin a juong zoi.
Hij heeft Zich over Israël, zijn dienaar, ontfermd; Zijn barmhartigheid indachtig:
Zoals Hij tot onze vaderen sprak: Aan Abraham en zijn zaad voor altijd. (aiōn g165)
56 Mary hah Elizabeth kôm thâ thum a oma, hanchu a in tieng a se nôk zoi.
Maria bleef ongeveer drie maanden bij haar; toen keerde ze terug naar huis.
57 Elizabeth nâinei zora ahong chukin chu nâipasal a neia,
Zo kwam voor Elisabet de tijd van haar moederschap, en ze baarde een zoon.
58 A bungmingei le a suongsuokngeiin, Pumapa'n lungkham a mu ok iti an rieta, an râisân puia.
Haar buren en familie hoorden, dat de Heer haar grote barmhartigheid had betoond, en ze deelden in haar vreugde.
59 Hanchu, sûnriet anîn chu nâite sertan rangin an honga, a pa riming pêlin Zakariah nanâk phuo rang an tia,
Op de achtste dag kwam men het kind besnijden, en men wilde het Zakarias noemen, naar de naam van zijn vader.
60 Hannisenla, a nûn “nithei nonih, a riming chu John kêng” a tia.
Maar zijn moeder nam het woord en sprak: Neen, Johannes zal hij heten.
61 Annin, “Hi anga riming hih nin suongsuokngei lâia khom la om ngâi mak” an tipea.
Ze zeiden haar: Er is niemand in uw familie, die deze naam heeft.
62 Maleh a pa kôm han kut leh an chongpuia, nâite riming hah imo ai phuo nuom, tiin an rekela.
Nu gaven ze zijn vader een teken, hoe hij hem wilde noemen.
63 Zakariah'n a miziekna rang neinun a zonga, a riming chu John ani tiin a mizieka; an kamâm sabaka.
Hij vroeg een schrijfbordje, en schreef: Zijn naam is Johannes. Allen waren er over verwonderd.
64 Harenghan, Zakariah hah a hong chong thei zoia, Pathien a minpâk kelen zoi.
Maar op hetzelfde ogenblik ging zijn mond en tong los; hij sprak, en zegende God.
65 An kôl revêla om ngei murdi'n an chia, ha thurchi hah Judea tângram muntina ânthang zoia.
Al hun buren werden met ontzag vervuld, en in heel het bergland van Judea werden al deze dingen besproken.
66 Ariet nâmin hi nâite hih i ang takin mo a hong ni rang na? Pumapa sinthotheina ranak laka a chunga a oma, an tia.
Allen, die het hoorden, dachten er over na, en zeiden: Wat zal er toch worden van dat kind? Waarachtig, de hand des Heren was met hem!
67 John a pa Zakariah hah Ratha Inthiengin a sipa, Pathien chong a phuonga.
En zijn vader Zakarias, vervuld van den Heiligen Geest, profeteerde en sprak:
68 “Pumapa, Isreal Pathien chu minpâk ei tih u, A mingei san rangin a juonga, a mojôk ngei zoi.
Geloofd zij de Heer, Israëls God! Want Hij heeft zijn volk bezocht en verlost,
69 A tîrlâm David richi renga jôkna riki mi pêk zoi.
En ons een hoorn van redding verwekt In het huis van David, zijn dienaar.
Zoals Hij eeuwen geleden beloofd had Door de mond zijner heilige profeten: (aiōn g165)
71 Ei râlngei le mi demngei renga mi mojôka,
Om ons redding te brengen van onze vijanden, En uit de hand van al, die ons haten.
72 A chongkhâm inthieng ei richibulngei kôma minlang rang ai ti riet titin.
Om Zich te ontfermen over onze vaderen, En zijn heilig Verbond te gedenken,
73 Ei richibul Abraham kôma a chongkhâm ei râlngei renga mi san minjôka, chi loia a sin ei tho theina rang le,
De eed, die Hij zwoer, Aan Abraham, onzen vader.
Om ons te vergunnen, om zonder vrees, Uit de hand onzer vijanden verlost,
75 Ei damsûnga a mitmua inthieng le adika ei om theina rangin.
Hem te dienen, vroom en rechtschapen, Voor zijn aanschijn al onze dagen.
76 Nangma ka nâi, Ânchungtaka Dêipu nang tîng an ta, A lampui sin rangin, Pumapa motona sêng ni tih.
En Gij nu, kleine knaap, Zult profeet van den Allerhoogste worden genoemd; Want ge zult uitgaan voor den Heer, Om zijn wegen te bereiden.
77 A mingei an sietna ngâidama omin, Sanminringna chong ril ni tih.
Om zijn volk het heil te doen kennen In de vergiffenis zijner zonden,
78 Ei Pathien chu mi lungkham thei le moroithei ania, Masikin ei rangin sanminringna khuovâr mi minsuok pe a ta;
Door de tedere ontferming van onzen God, Die ons de Dageraad uit den hoge zal brengen.
79 Thina dâilîm ijîngna nuioa omngei, Invân renga êlminvâr a ta, Ei kalchôina rathangamna lampui tieng mi tuong a tih” a tia.
Om te verlichten, die in duisternis zijn, En in de schaduw van de dood zijn gezeten; Om onze schreden te richten Naar de weg van de vrede.
80 Hanchu, nâite hah taksa le ratha tieng a hong insôn tira, Isreal mingei lâia ânlâr mâka chu ramchâra a om ani.
En de knaap groeide op, en kreeg een krachtige geest. Hij bleef in de woestijn tot de dag, dat hij voor Israël zou optreden.
