Lukas 11
1 Lao esa, Yesus neu hule-oꞌe. Ana hule-oꞌe basa ma, ana dedenun esa nema noꞌe mbali E nae, “Papa! Yohanis mana saraniꞌ a nanori ana dedꞌenu nara ena, fo hule-oꞌe rahine. Hai o moꞌe fo Papa munori hai dei!”
Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ εἶναι αὐτὸν ἐν τόπῳ τινὶ προσευχόμενον, ὡς ἐπαύσατο, εἶπέν τις τῶν μαθητῶν αὐτοῦ πρὸς αὐτόν Κύριε, δίδαξον ἡμᾶς προσεύχεσθαι, καθὼς καὶ Ἰωάνης ἐδίδαξεν τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ.
2 Ma Yesus nae, “Malole boe! Hule-oꞌe taꞌo ia: ‘Ama! Amaꞌ naran meumareꞌ seli. Hela fo atahori soꞌu rananaru Amaꞌ naram manaseliꞌ naa. Hela fo Amaꞌ, dadꞌi Maneꞌ neu basa atahori.
εἶπεν δὲ αὐτοῖς Ὅταν προσεύχησθε, λέγετε Πάτερ, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου· ἐλθάτω ἡ βασιλεία σου·
3 Amaꞌ pala-banggi fee hai nanaat manadꞌaiꞌ tungga-tungga fai.
τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δίδου ἡμῖν τὸ καθ’ ἡμέραν·
4 Hai moꞌe fo Amaꞌ liliiꞌ hendi hai sala-kilu mara, onaꞌ hai o liliiꞌ atahori sala-kilun fo ara tao neu hai. Amaꞌ munea hai fo hai afiꞌ tao deꞌulakaꞌ.”
καὶ ἄφες ἡμῖν τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν, καὶ γὰρ αὐτοὶ ἀφίομεν παντὶ ὀφείλοντι ἡμῖν· καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν.
5 Basa de Yesus nanori seluꞌ se soꞌal dꞌala hule-oꞌeꞌ. Ana fee nekendandaaꞌ nae, “Onaꞌ neofa ma hambu nonoom esa mia dodꞌooꞌ nema nae numban sia ume ma. Te nda muꞌena saa fo fee ne naa sa boe. Boe ma, muu sia nonoom laen umen, fo akaꞌ moꞌe mia dꞌeaꞌ mae, ‘Aꞌa, e! Fee au roti bꞌueꞌ telu dei! Huu au hambu fuiꞌ sia ume, te au nda uꞌena saa sa boe! Aꞌa, tulun dei! Bꞌue teluꞌ a! Dei fo au nggati!”
Καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς Τίς ἐξ ὑμῶν ἕξει φίλον, καὶ πορεύσεται πρὸς αὐτὸν μεσονυκτίου καὶ εἴπῃ αὐτῷ Φίλε, χρῆσόν μοι τρεῖς ἄρτους,
ἐπειδὴ φίλος μου παρεγένετο ἐξ ὁδοῦ πρός με καὶ οὐκ ἔχω ὃ παραθήσω αὐτῷ·
7 Neꞌo nonoom nataa nggo nae, ‘Te aꞌa fai, o! Atahori mana sungguꞌ masambetaꞌ ra o, aꞌa nema ngganggu fai! Lelesu ra mana nggoe nisaꞌ ena, ia! Ana kara mana sungguꞌ masambetaꞌ ena. Afiꞌ mumunasa, e! Te faiꞌ ruma dei, aꞌa!’
κἀκεῖνος ἔσωθεν ἀποκριθεὶς εἴπῃ Μή μοι κόπους πάρεχε· ἤδη ἡ θύρα κέκλεισται, καὶ τὰ παιδία μου μετ’ ἐμοῦ εἰς τὴν κοίτην εἰσίν· οὐ δύναμαι ἀναστὰς δοῦναί σοι.
8 Mae onaꞌ naa o, musunedꞌa malolole. Itaꞌ mae atahori naa nda fela fo fee nggo sa o, huu ho eni nonoon, de mete ma akaꞌ moꞌe mukundondoꞌ a na, dei fo ana fela fo fee nggo.
λέγω ὑμῖν, εἰ καὶ οὐ δώσει αὐτῷ ἀναστὰς διὰ τὸ εἶναι φίλον αὐτοῦ, διά γε τὴν ἀναιδίαν αὐτοῦ ἐγερθεὶς δώσει αὐτῷ ὅσων χρῄζει.
9 Onaꞌ naa boe, no hule-oꞌeꞌ a. Moꞌe mukundondoꞌ a neu Lamatuaꞌ; dei fo Ana fee. Sangga mukundooꞌ a; dei fo Ana natudꞌu dalaꞌ. Mumeli mukundooꞌ a; dei fo Ana soi lelesu a.
Κἀγὼ ὑμῖν λέγω, αἰτεῖτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν· ζητεῖτε, καὶ εὑρήσετε· κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν·
10 Huu basa atahori mana roꞌe rakandooꞌ a neu Lamatualain, dei fo ara simbo. Mana sangga nakandooꞌ ra, dei fo ara hambu. Mana nameli nakandooꞌ ra, dei fo Ana soi lelesu a.
πᾶς γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει, καὶ ὁ ζητῶν εὑρίσκει, καὶ τῷ κρούοντι ἀνοιγήσεται.
11 Hei duꞌa sobꞌa! Hambu sia bee, amaꞌ sa, mete ma anan noꞌe uꞌu, na, ana fee ne mengge?
τίνα δὲ ἐξ ὑμῶν τὸν πατέρα αἰτήσει ὁ υἱὸς ἰχθύν, μὴ ἀντὶ ἰχθύος ὄφιν αὐτῷ ἐπιδώσει;
12 Do, mete ma anan noꞌe manuteloꞌ, na, ana fee uraꞌ? Nda bisa taꞌo naa sa, to?
ἢ καὶ αἰτήσει ᾠόν, ἐπιδώσει αὐτῷ σκορπίον;
13 Atahori memaꞌ deꞌulakaꞌ. Te hei Amam sia sorga, Netehun maloleꞌ tebꞌe. Dadꞌi mete ma atahori deꞌulakaꞌ onaꞌ hei, te hii fee sudꞌiꞌ saa maloleꞌ neu ana mara, saa fai Amaꞌ! Ana nda feeꞌ a saa fo hei parluꞌ a, te lenaꞌ naa fai, Ana fee Dula-dꞌale Meumaren neu atahori mana noꞌe mbali E.”
εἰ οὖν ὑμεῖς πονηροὶ ὑπάρχοντες οἴδατε δόματα ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ Πατὴρ ὁ ἐξ οὐρανοῦ δώσει Πνεῦμα Ἅγιον τοῖς αἰτοῦσιν αὐτόν.
14 Lao esa, Yesus oi nitur mia atahori esa nda mana bꞌale nalaꞌ sa. Oi basa ma, atahori naa olaꞌ nalaꞌ neuꞌ ena. Atahori mana sia naa ra heran bali-baliꞌ.
Καὶ ἦν ἐκβάλλων δαιμόνιον, καὶ αὐτὸ ἦν κωφόν· ἐγένετο δὲ τοῦ δαιμονίου ἐξελθόντος ἐλάλησεν ὁ κωφός. καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι·
15 Te hambu ruma rae, “Memaꞌ, Ana bisa oi nitur! Huu Ana hambu koasa mia nitu ra malanggan, naeni Balsebul.”
τινὲς δὲ ἐξ αὐτῶν εἶπαν Ἐν Βεελζεβοὺλ τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια·
16 Atahori laen ra rae sobꞌa Yesus. De ara roꞌe fo Ana tao seluꞌ manadadꞌiꞌ esa fai fo natudꞌu neu sira oi, Eni koasan memaꞌ mia Lamatuaꞌ.
ἕτεροι δὲ πειράζοντες σημεῖον ἐξ οὐρανοῦ ἐζήτουν παρ’ αὐτοῦ.
17 Te Yesus nahine dudꞌuꞌa deꞌulaka nara ena. Boe ma Ana olaꞌ nae, “Mete ma sia nusa monaeꞌ sa, rauinggu nara ratofa, neꞌo nusa monaeꞌ naa nambalutu. Onaꞌ naa boe, mete ma sia ume sa rala, ume isi nara akaꞌ rareresi esa no esa, na, neꞌo ume-loo naa nda dadꞌi maloleꞌ sa ena!
αὐτὸς δὲ εἰδὼς αὐτῶν τὰ διανοήματα εἶπεν αὐτοῖς Πᾶσα βασιλεία ἐφ’ ἑαυτὴν διαμερισθεῖσα ἐρημοῦται, καὶ οἶκος ἐπὶ οἶκον πίπτει.
18 Dadꞌi mete ma nitu ra akaꞌ ratofa, ma esa oi esa, na, sira malanggan nda hambu toꞌu parendaꞌ dooꞌ sa ena! De nda masoꞌ dudꞌuꞌat sa, mete ma hei mae Au oi nitur endiꞌ nitur koasan!
εἰ δὲ καὶ ὁ Σατανᾶς ἐφ’ ἑαυτὸν διεμερίσθη, πῶς σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ; ὅτι λέγετε ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλειν με τὰ δαιμόνια.
19 Misinedꞌa, e! Hei atahori mara o oi rahine nitu ra boe. Ara oi rendiꞌ nitur koasan do? Hokoꞌ, to! Dadꞌi ama afiꞌ olaꞌ leliꞌ mae, Au oi nitu ra endiꞌ nitur koasan. Dei fo atahori mara raꞌetuꞌ rae, saa fo hei mifadꞌeꞌ naa, sala.
εἰ δὲ ἐγὼ ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβάλλουσιν; διὰ τοῦτο αὐτοὶ ὑμῶν κριταὶ ἔσονται.
20 Te mete ma Au oi nitu ra endiꞌ Lamatualain koasan, naa natudꞌu oi, Lamatuaꞌ parendan sia hei mata mara ena. Sia, te hei onaꞌ nda bubꞌuluꞌ sa.
εἰ δὲ ἐν δακτύλῳ Θεοῦ ἐγὼ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν ἐφ’ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
21 Mete ma atahori maꞌadꞌereꞌ sa toꞌu sisiro dii-onaꞌ, fo nanea malolole umen, neꞌo eni sudꞌiꞌ a saa nara nda mopo sa.
ὅταν ὁ ἰσχυρὸς καθωπλισμένος φυλάσσῃ τὴν ἑαυτοῦ αὐλήν, ἐν εἰρήνῃ ἐστὶν τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ·
22 Te dei fo hambu atahori maꞌadꞌereꞌ lenaꞌ e fai, nema tao nasenggiꞌ e, ma rambas nala atahori naa sisiro nara. Basa ma, ana amba-ao nendi basa atahori naa hata-heto nara de neu babꞌanggi fee ana dedenun nara. Dꞌoo basa ia ena atahori maꞌadꞌereꞌ kaesan namahere sisiron. Te ia naa ana nda namahena sisiron sa ena.
ἐπὰν δὲ ἰσχυρότερος αὐτοῦ ἐπελθὼν νικήσῃ αὐτόν, τὴν πανοπλίαν αὐτοῦ αἴρει ἐφ’ ᾗ ἐπεποίθει, καὶ τὰ σκῦλα αὐτοῦ διαδίδωσιν.
23 Misinedꞌa malolole! Atahori nda mana naꞌabꞌue no Au sa, eni, labꞌan Au. Boe ma atahori nda mana tulun Au sia ue-tataos nggara sa, na, atahori naa kai-baaꞌ a.”
Ὁ μὴ ὢν μετ’ ἐμοῦ κατ’ ἐμοῦ ἐστιν, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ’ ἐμοῦ σκορπίζει.
24 Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Mete ma hita oi hendi nitu mia atahori sa, ana nisiꞌ mamana rouꞌ fo sangga mamana hahaeꞌ. Huu ana nda hambu mamanaꞌ sa, boe ma ana duꞌa nae, ‘Hee! Nda hambu mamanaꞌ sa, de malole lenaꞌ au heoꞌ baliꞌ isiꞌ atahori dalahulun.’
Ὅταν τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα ἐξέλθῃ ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου, διέρχεται δι’ ἀνύδρων τόπων ζητοῦν ἀνάπαυσιν, καὶ μὴ εὑρίσκον λέγει Ὑποστρέψω εἰς τὸν οἶκόν μου ὅθεν ἐξῆλθον·
25 Basa ma ana baliꞌ, te neu hambu mamanaꞌ naa, meuꞌ ma nene mbeda-nggao maloleꞌ ena.
καὶ ἐλθὸν εὑρίσκει σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον.
26 Boe ma nitu a neu noꞌe nonoon hitu fai, deꞌulaka nara lena e fai, de basa se reu leo sia atahori naa. De aleꞌ ia atahori naa masodꞌan boe hambu sosoeꞌ.”
τότε πορεύεται καὶ παραλαμβάνει ἕτερα πνεύματα πονηρότερα ἑαυτοῦ ἑπτά, καὶ εἰσελθόντα κατοικεῖ ἐκεῖ, καὶ γίνεται τὰ ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου χείρονα τῶν πρώτων.
27 Leleꞌ Yesus feꞌe ola-olaꞌ no atahori naeꞌ naa ra, hambu inaꞌ sa nameli sia naa nae, “Mama ma uanalen maloleꞌ, huu ana mana bꞌonggi ma nasusu Nggo!”
Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ λέγειν αὐτὸν ταῦτα ἐπάρασά τις φωνὴν γυνὴ ἐκ τοῦ ὄχλου εἶπεν αὐτῷ Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καὶ μαστοὶ οὓς ἐθήλασας.
28 Yesus nataa nae, “Tebꞌe, mama! Te mana hambu uanale maloleꞌ lenaꞌ, naeni atahori mana pasa ndikin fo rena Lamatualain Dedꞌea-oꞌolan, ma tao tungga!”
αὐτὸς δὲ εἶπεν Μενοῦν μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάσσοντες.
29 Leleꞌ Yesus feꞌe ola-olaꞌ, atahori hetar heo rala E. Boe ma Ana olaꞌ nae, “Atahori aleꞌ ia ra rahine taoꞌ a deꞌulakaꞌ ra. Ara akaꞌ roꞌe fo Au tao manadadꞌi manaseliꞌ fee se, fo rahine Au ia, tebꞌe-tebꞌeꞌ Lamatuaꞌ atahorin. Tao-tao te feꞌesaꞌan Lamatuaꞌ tao manadadꞌi manaseliꞌ fee se nendiꞌ mana ola-olan Yunus. Naa dai ena!
Τῶν δὲ ὄχλων ἐπαθροιζομένων ἤρξατο λέγειν Ἡ γενεὰ αὕτη γενεὰ πονηρά ἐστιν· σημεῖον ζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ.
30 Maꞌahulun, Yunus nafadꞌe atahori kota Niniwe nae, ara musi dꞌoaꞌ dei. Naa, saa mana dadꞌi neu Yunus leleꞌ naa, dadꞌi bukti fee neu se oi, Lamatualain mana denu e. Au, Atahori Matetuꞌ ia, o taꞌo naa boe. Au uma ufadꞌe nggi, fo ama musi dꞌoaꞌ dei. Ma saa mana nae dadꞌi sia Au, dadꞌi bukti fee atahori oras ia oi, memaꞌ Lamatualain mana denu Au.
καθὼς γὰρ ἐγένετο Ἰωνᾶς τοῖς Νινευείταις σημεῖον, οὕτως ἔσται καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου τῇ γενεᾷ ταύτῃ.
31 Dei fo sia fai mateteꞌen, mete ma Lamatuaꞌ dadꞌi mana Maꞌetuꞌ dedꞌeat, dei fo ina maneꞌ mana nema mia ona nema, nasodꞌa baliꞌ, fo nambariiꞌ dadꞌi sakasii. Ana dudꞌu fo fua salaꞌ neu basa hei mana masodꞌaꞌ oras ia nae, ‘Basa hei ia ra, nggoaꞌ!’ Feꞌesaꞌan ina maneꞌ naa nema mia dodꞌooꞌ fo nita no matan mane Soleman mahinen. Tao-tao te, ia naa hambu Atahori sia taladꞌam mara, manaseliꞌ lenaꞌ mane Soleman. Te hei nda nau tao-afiꞌ mbei neu E sa boe.
βασίλισσα νότου ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῶν ἀνδρῶν τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινεῖ αὐτούς· ὅτι ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σολομῶνος, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Σολομῶνος ὧδε.
32 Nda akaꞌ mesaꞌ ne sa! Dei fo atahori mia Niniwe ra o fela rambariiꞌ fo dudꞌu hei mana feꞌe masodꞌaꞌ oras ia rae, ‘Basa hei, nggoaꞌ ra!’ Ara olaꞌ taꞌo naa, huu faiꞌ naa, leleꞌ Yunus neu nafadꞌe Lamatuaꞌ hihii-nanaun, ma ara dꞌoaꞌ reuꞌ ena. Tao-tao te, oras ia Atahori manaseliꞌ lenaꞌ Yunus, sia hei taladꞌam, te hei nda dꞌoaꞌ sa boe!”
ἄνδρες Νινευεῖται ἀναστήσονται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινοῦσιν αὐτήν· ὅτι μετενόησαν εἰς τὸ κήρυγμα Ἰωνᾶ, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε.
33 Yesus tute seluꞌ oꞌolan nae, “Atahori rambilaꞌ lambu tiioek, boe ma mbedꞌaꞌ e sia mamana naruꞌ ata, fo ana tao manggarelo kama naa fee neu basa atahori mana rala reu. Nda hambu atahori rambilaꞌ lambu, basa ma tatana e rendiꞌ bꞌoa, fo funi e. Naa nda naꞌena nggunaꞌ saa sa boe.
Οὐδεὶς λύχνον ἅψας εἰς κρύπτην τίθησιν οὐδὲ ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, ἵνα οἱ εἰσπορευόμενοι τὸ φέγγος βλέπωσιν.
34 Hei mata mara o onaꞌ lambu boe. Ana tao manggarelo hei rala mara. Mete ma mataꞌ a maꞌahatuꞌ, na atahori mete basaꞌ e no rala deꞌulakaꞌ. Te mete ma mataꞌ a manggareloꞌ, na atahori mete basaꞌ e no rala maloleꞌ.
ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός σου. ὅταν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ, καὶ ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινόν ἐστιν· ἐπὰν δὲ πονηρὸς ᾖ, καὶ τὸ σῶμά σου σκοτεινόν.
35 Tao malolole fo manggareloꞌ mana sia rala mara, dadꞌi manggareloꞌ seli, onaꞌ relo a rondan. Rondaꞌ mana sia ralam naa, afiꞌ onaꞌ fulan rondan, fo titaꞌ a salaoꞌ.
σκόπει οὖν μὴ τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστίν.
36 Mete ma rala mara manggareloꞌ, losa nda hambu sosodꞌaꞌ esa maꞌahatuꞌ sa boe, na basa masodꞌa mara manggareloꞌ, onaꞌ lambu monaeꞌ fee manggareloꞌ neu masodꞌa mara”.
εἰ οὖν τὸ σῶμά σου ὅλον φωτεινόν, μὴ ἔχον μέρος τι σκοτεινόν, ἔσται φωτεινὸν ὅλον ὡς ὅταν ὁ λύχνος τῇ ἀστραπῇ φωτίζῃ σε.
37 Yesus olaꞌ basa ma, atahori esa mia partei agama Farisi ra noꞌe E fo nema naa sia umen. Losa naa ma, Yesus ume rala neu de neu endoꞌ sia mei nanaaꞌ a.
Ἐν δὲ τῷ λαλῆσαι ἐρωτᾷ αὐτὸν Φαρισαῖος ὅπως ἀριστήσῃ παρ’ αὐτῷ· εἰσελθὼν δὲ ἀνέπεσεν.
38 Tenu umeꞌ a ndindiꞌ a mete Yesus endoꞌ naa, te nda safe liman naꞌahuluꞌ tungga atahori Farisi ra hohoro-lalanen sa.
ὁ δὲ Φαρισαῖος ἰδὼν ἐθαύμασεν ὅτι οὐ πρῶτον ἐβαπτίσθη πρὸ τοῦ ἀρίστου.
39 Basa ma Yesus nafadꞌe e nae, “Hei atahori Farisi ra manaseliꞌ! Hei toꞌu mihereꞌ hei agamam hohoro-lalanen! Hei misinedꞌa safe mimeuꞌ a pinggaꞌ ma nggalas ra dean na losa nakahahadꞌok, te nda misinedꞌa tao mimeu rala manggenggeo mara, mana deꞌulakaꞌ ma bare-naꞌo seli.
εἶπεν δὲ ὁ Κύριος πρὸς αὐτόν Νῦν ὑμεῖς οἱ Φαρισαῖοι τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τοῦ πίνακος καθαρίζετε, τὸ δὲ ἔσωθεν ὑμῶν γέμει ἁρπαγῆς καὶ πονηρίας.
40 Manggonggoaꞌ, e! Afiꞌ liliiꞌ. Lamatualain mana tao deaꞌ ma ralaꞌ boe.
ἄφρονες, οὐχ ὁ ποιήσας τὸ ἔξωθεν καὶ τὸ ἔσωθεν ἐποίησεν;
41 Te malole lenaꞌ, hei fee atahori mana toꞌa-taaꞌ ra mia saa fo hei enam, naa fo hei bisa meumareꞌ sia Lamatuaꞌ matan.
πλὴν τὰ ἐνόντα δότε ἐλεημοσύνην, καὶ ἰδοὺ πάντα καθαρὰ ὑμῖν ἐστιν.
42 Hei atahori Farisi ra! Dei fo hei hambu sosoeꞌ! Soꞌal fee Lamatuaꞌ babꞌanggi esa mia babꞌanggiꞌ sanahulu, hei reken no matetuꞌ basaꞌ e, anak-moko. Losa hei bꞌumbu huu anaꞌ mia osi o, hei reken mates! Te hei nda taoafiꞌ neu saa fo nggunan seli sa. Soꞌal susueꞌ neu Lamatualain, ma dala ndoo-tetuꞌ a, hei liliiꞌ hendi se neuꞌ ena! Memaꞌ hita musi fee takandoo neu Lamatuaꞌ, Eni hahambun, te afiꞌ liliiꞌ hendi dala-dalaꞌ fo nggunan lenaꞌ ra.
ἀλλὰ οὐαὶ ὑμῖν τοῖς Φαρισαίοις, ὅτι ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ πήγανον καὶ πᾶν λάχανον, καὶ παρέρχεσθε τὴν κρίσιν καὶ τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ· ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι κἀκεῖνα μὴ παρεῖναι.
43 Dei fo hei hambu sosoeꞌ! Huu hei hiiꞌ a sangga mamana meulauꞌ sia ume hule-oꞌeꞌ, ma hiiꞌ a sangga hadꞌa-hormat sia atahori hetar matan.
οὐαὶ ὑμῖν τοῖς Φαρισαίοις, ὅτι ἀγαπᾶτε τὴν πρωτοκαθεδρίαν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς.
44 Dei fo hei hambu sosoeꞌ! Hei onaꞌ rates, rae na tetuꞌ ena. Atahori laoꞌ sia naa, te nda rahine rae, sia naa hambu rates sa, huu sia rates ata rae a meuꞌ, te sia ralan maꞌafo mburu. Tao-tao te, tungga hita adꞌat na, atahori mana tabꞌu rates tao nanggenggeo aon, de nda nandaa ume hule-oꞌeꞌ rala neu sa. Hei atahori Farisi ra onaꞌ rates naa boe! Sia deaꞌ hei meu mara seli. Te rala mara sofeꞌ no manamburuꞌ.”
οὐαὶ ὑμῖν, ὅτι ἐστὲ ὡς τὰ μνημεῖα τὰ ἄδηλα, καὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ περιπατοῦντες ἐπάνω οὐκ οἴδασιν.
45 Hambu mahine hukun Yahudi esa sia naa, nggaso Yesus oꞌolan nae, “Ama Meser! Amaꞌ dedꞌea-oꞌolam faaꞌ ra naa, dai hai boe!”
Ἀποκριθεὶς δέ τις τῶν νομικῶν λέγει αὐτῷ Διδάσκαλε, ταῦτα λέγων καὶ ἡμᾶς ὑβρίζεις.
46 Yesus nataa e nae, “Tebꞌe! Hei mana mihine hukun Yahudi re, hela fo ama hambu sosoeꞌ boe! Hei nda tulufali atahori ma tao minggafa masodꞌa nara sa, te ama boe tao miꞌisususaꞌ se no agamam hohoro-lalane mamabꞌera mara. Ma fee se lemba hei hohoro-lalane mataꞌ-mataꞌ mara. Te hei nda tulun lemba sobꞌa mamabꞌeraꞌ naa no lima uꞌu mara esa sa boe!
ὁ δὲ εἶπεν Καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς οὐαί, ὅτι φορτίζετε τοὺς ἀνθρώπους φορτία δυσβάστακτα, καὶ αὐτοὶ ἑνὶ τῶν δακτύλων ὑμῶν οὐ προσψαύετε τοῖς φορτίοις.
47 Dei fo hei hambu sususaꞌ! Huu hei mbute-mue mifefela rii fatuꞌ fee Lamatuaꞌ mana ola-ola dalahulu nara fo fee hadꞌa-hormat neu se. Tao-tao te, hei bei-baꞌi mara mana tao risa mana ola-olaꞌ naa ra!
οὐαὶ ὑμῖν, ὅτι οἰκοδομεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν προφητῶν, οἱ δὲ πατέρες ὑμῶν ἀπέκτειναν αὐτούς.
48 Hei o eiꞌ esa mo bei-baꞌi mara boe. Ara nda simbo Lamatuaꞌ mana ola-ola nara, ma tao risa se. Basa ma hei lutu-mbatu rates fee mana ola-olaꞌ ra, fo dadꞌi bukti oi, hei o tungga bei-baꞌi mara boe.
ἄρα μάρτυρές ἐστε καὶ συνευδοκεῖτε τοῖς ἔργοις τῶν πατέρων ὑμῶν, ὅτι αὐτοὶ μὲν ἀπέκτειναν αὐτοὺς, ὑμεῖς δὲ οἰκοδομεῖτε.
49 Huu naa, Lamatualain fo mana nahine basaꞌ e, olaꞌ nita nae, ‘Dei fo Au denu mana ola-ola ngga ra ro dedenuꞌ laen ra fo reu sia atahori Israꞌel ra. Basa ma, atahori naa ra tao doidꞌoso ruma, ma tao risa ruma.’
διὰ τοῦτο καὶ ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ εἶπεν Ἀποστελῶ εἰς αὐτοὺς προφήτας καὶ ἀποστόλους, καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενοῦσιν καὶ διώξουσιν,
50 Atahori mana rasodꞌa aleꞌ ia, musi lemba-dꞌoi atahori mana tao risa Lamatuaꞌ mana ola-ola nara. Naa reken mia Lamatuaꞌ tao raefafoꞌ ia, eniꞌ a Habel mamaten, losa maꞌabꞌui oe-oeꞌ a, Sakaria. Eni ia, fo risa sia mei tutunu-hohotuꞌ a no Kama Meumareꞌ a taladꞌan, sia Lamatualain Ume Hule-oꞌe Huuꞌ na. Hei o lemba mala huhuku-dodꞌoki nara boe!
ἵνα ἐκζητηθῇ τὸ αἷμα πάντων τῶν προφητῶν τὸ ἐκκεχυμένον ἀπὸ καταβολῆς κόσμου ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης,
ἀπὸ αἵματος Ἄβελ ἕως αἵματος Ζαχαρίου τοῦ ἀπολομένου μεταξὺ τοῦ θυσιαστηρίου καὶ τοῦ οἴκου· ναί, λέγω ὑμῖν, ἐκζητηθήσεται ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης.
52 Hei mana mihine hukun Yahudi ra e! Dei fo ama hambu sosoeꞌ! Huu hei mana toꞌu nggoeꞌ fo soi lelesu fo atahori hambu rahine malolole Lamatualain hihii-nanaun. Te hei nda masoꞌ naa mii sa. Deꞌulakan lenaꞌ fai, hei bꞌambi mala atahori, fo ara nda bisa masoꞌ naa reu sa!”
οὐαὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς, ὅτι ἤρατε τὴν κλεῖδα τῆς γνώσεως· αὐτοὶ οὐκ εἰσήλθατε καὶ τοὺς εἰσερχομένους ἐκωλύσατε.
53 Leleꞌ Yesus olaꞌ basa ma, meser agama ro atahori Farisi ra ramue E. Eniꞌ a leleꞌ naa, ara akaꞌ ratane mataꞌ-mataꞌ fo rae teꞌe-sii raꞌatutudꞌaꞌ E. Ara sangga dalaꞌ rakandondooꞌ a fo tao nemuet ro E.
Κἀκεῖθεν ἐξελθόντος αὐτοῦ ἤρξαντο οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι δεινῶς ἐνέχειν καὶ ἀποστοματίζειν αὐτὸν περὶ πλειόνων,
ἐνεδρεύοντες αὐτὸν θηρεῦσαί τι ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ.
