Provérbios 26

1 Como a neve no verão, e como a chuva na sega, assim não convem ao louco a honra.

Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.

2 Como ao passaro o vaguear, como á andorinha o voar, assim a maldição sem causa não virá.

Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.

3 O açoite para o cavallo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.

Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.

4 Não respondas ao tolo segundo a sua estulticia; para que tambem te não faças similhante a elle.

Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.

5 Responde ao tolo segundo a sua estulticia; para que não seja sabio aos seus olhos.

Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.

6 Os pés corta, e o damno bebe, quem manda mensagens pela mão d'um tolo.

Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.

7 Como as pernas do côxo, que pendem frouxas, assim é o proverbio na bocca dos tolos.

[Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.

8 Como o que ata a pedra preciosa na funda, assim é aquelle que dá honra ao tolo.

Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.

9 Como o espinho que entra na mão do bebado, assim é o proverbio na bocca dos tolos.

Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.

10 Os grandes molestam a todos, e alugam os tolos e transgressores.

Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.

11 Como o cão que torna ao seu vomito, assim é o tolo que reitera a sua estulticia.

[Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.

12 Tens visto a um homem que é sabio a seus proprios olhos? maior esperança ha do tolo do que d'elle.

Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.

13 Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas

Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.

14 Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o preguiçoso na sua cama.

Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.

15 O preguiçoso esconde a sua mão no seio: enfada-se de tornal-a á sua bocca.

Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.

16 Mais sabio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que bem respondem.

Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.

17 O que, passando, se entremette em pleito alheio é como aquelle que toma um cão pelas orelhas.

Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.

18 Como o louco que lança de si faiscas, frechas, e mortandades,

Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;

19 Assim é o homem que engana o seu proximo, e diz: Não o fiz eu por brincar?

Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?

20 Sem lenha, o fogo se apagará; e, não havendo murmurador, cessará a contenda.

Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.

21 Como o carvão é para as brazas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para accender rixas.

Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.

22 As palavras do murmurador são como as palavras do espancado, e ellas descem ao intimo do ventre.

Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.

23 Como o caco coberto d'escorias de prata, assim são os labios ardentes com o coração maligno.

Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.

24 Aquelle que aborrece se contrafaz pelos seus beiços, mas no seu interior encobre o engano.

Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.

25 Quando te supplicar com a sua voz, não te fies n'elle, porque sete abominações ha no seu coração.

Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.

26 Cujo odio se encobre com engano; a sua malicia se descobrirá na congregação.

Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.

27 O que cava uma cova n'ella cairá; e o que revolve a pedra esta sobre elle tornará.

Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.

28 A lingua falsa aborrece aos que ella afflige, e a bocca lubrica obra a ruina.

Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.