Psalmów 78
1 Pieśń pouczająca. Asafa. Słuchaj, mój ludu, mego prawa, nakłońcie uszu ku słowom moich ust.
An Instructive Psalm. Asaph’s. Give ear, O my people, to mine instruction, Bend your ear to the sayings of my mouth;
2 Otworzę moje usta do przypowieści, opowiem starodawne tajemnice;
I will open, in a parable, my mouth, I will pour forth enigmas out of antiquity; —
3 Cośmy słyszeli i poznali i [co] nam opowiadali nasi ojcowie.
Which we have heard, and come to know, And, our fathers, have recounted to us;
4 Nie zataimy [tego] przed ich synami, opowiemy przyszłemu pokoleniu o chwale PANA, o jego mocy i cudach, które czynił.
We will not withhold [them] from their children, To a later generation, recounting the praises of Yahweh, Even his might and his wonders which he wrought;
5 Ustanowił bowiem świadectwo w Jakubie, nadał prawo w Izraelu i nakazał naszym ojcom, aby je oznajmiali swoim synom;
When he set up a testimony in Jacob, And, a law, appointed in Israel, —Which he commanded our fathers, That they might make them known to their children;
6 Aby poznało przyszłe pokolenie, synowie, którzy się urodzą; aby powstawszy, przekazywali [je] swoim synom;
To the end, A later generation, might come to know, Children who should be born, Who should arise, and recount [them] to their children;
7 Żeby pokładali w Bogu nadzieję i nie zapominali o dziełach Boga, lecz strzegli jego przykazań;
That they might set, in Elohim, their confidence, —And not forget the doings of El, But, his commandments, might observe;
8 Żeby nie byli, jak ich ojcowie, pokoleniem opornym i nieposłusznym; pokoleniem, które nie przygotowało swego serca i którego duch nie był wierny Bogu.
And not become, like their fathers, a generation stubborn and rebellious, —A generation that fixed not their heart, Neither was their spirit, faithful with GOD.
9 Synowie Efraima, uzbrojeni i wyposażeni w łuki, w dniu bitwy wycofali się.
The sons of Ephraim—armed bowmen, Turned in the day of battle;
10 [Bo] nie strzegli przymierza Boga i nie chcieli postępować według jego prawa.
They kept not the covenant of God, And, in his law, refused to walk;
11 Zapomnieli o jego dziełach i cudach, które im ukazał.
And forgat His doings, And his wonders which he had showed them:
12 Przed ich ojcami czynił cuda w ziemi Egiptu, na polu Soanu.
In presence of their fathers, wrought he, wondrously, —In the land of Egypt—the field of Zoan:
13 Rozdzielił morze i przeprowadził ich, i sprawił, że wody stanęły jak wał.
He clave the sea, and caused them to pass through, And reared up the waters like a mound;
14 Prowadził ich w obłoku za dnia, a całą noc w blasku ognia.
And led them, by a cloud, in the daytime, And all the night, by a light of fire;
15 Rozszczepił skały na pustyni i napoił ich jakby z wielkich głębin.
He used to cleave rocks in the desert, And let them drink as out of mighty deeps;
16 Wydobył strumienie ze skały i sprawił, że wody płynęły jak rzeki.
And he brought forth streams out of the cliff, And caused waters to flow down, like rivers.
17 Lecz [oni] jeszcze więcej grzeszyli przeciwko niemu i pobudzili do gniewu Najwyższego na pustyni;
But again, once more sinned they against him, Resisting the Most High in a land of drought:
18 I wystawiali Boga na próbę w swych sercach, żądając pokarmu według swego pragnienia.
They put GOD to the proof in their heart, By asking food to their mind:
19 I mówili przeciwko Bogu tymi słowy: Czy Bóg może zastawić stół na tej pustyni?
Yea they spake against Elohim, —They said, Can GOD prepare a table in the desert?
20 Oto uderzył w skałę i wypłynęły wody, i wezbrały strumienie; czy będzie mógł też dać chleb? Czy przygotuje mięso swemu ludowi?
Lo! he hath smitten a rock, And waters, have gushed out, Yea, torrents, have rushed along, —Food also, can he give? Or provide flesh for his people?
21 Gdy PAN [to] usłyszał, rozgniewał się i ogień zapłonął przeciw Jakubowi, i gniew wybuchnął przeciw Izraelowi;
Therefore, Yahweh hearkened, and became wroth, —And, a fire, was kindled against Jacob, Moreover also, anger, mounted against Israel;
22 Bo nie uwierzyli Bogu i nie zaufali jego zbawieniu;
Because, They believed not in God, Nor trusted in his salvation;
23 Choć rozkazał chmurom w górze i bramy nieba otworzył.
Though he had commanded the skies above, And, the doors of the heavens, had opened;
24 I zesłał im [jak] deszcz mannę do jedzenia, i zboże z nieba im dał.
And had rained on them manna to eat, And, the corn of the heavens, had given to them:
25 Człowiek jadł chleb anielski; zesłał im pokarm do syta.
The food of the mighty, each one did eat, Nourishment, sent he them to the full;
26 Wzbudził na niebie wiatr ze wschodu i sprowadził swą mocą wiatr południowy.
He let loose an east wind in the heavens, Then guided he, in his might, a south wind;
27 Zesłał im mięso jak pył i ptactwo skrzydlate jak piasek morski.
And rained upon them flesh as the dust, And, like the sand of the seas, birds of wing;
28 Spadło ono pośrodku ich obozu, wokół ich namiotów.
And let them fall in the midst of their camp, —Round about their habitations.
29 Jedli i w pełni się nasycili; dał im, czego pragnęli.
So they did eat and were abundantly filled, When, what they longed for, he had brought them: —
30 [A gdy] jeszcze nie zaspokoili swego pragnienia, [gdy] jeszcze pokarm był w ich ustach;
They had not turned away from what they had longed for, Yet was their food in their mouth,
31 Spadł na nich gniew Boży i zabił ich tłustych, a znakomitszych z Izraela powalił.
When, the anger of God, mounted against them, And he slew of their vigorous youths, And, the choice young men of Israel, caused he to bow down in death.
32 Mimo to nadal grzeszyli i nie wierzyli jego cudom;
For all this, sinned they still, And believed not in his wonders;
33 Dlatego sprawił, że ich dni przemijały w marności, a ich lata – w trwodze.
So he ended, in a breath, their days, And their years, in a sudden terror!
34 Gdy ich zabijał, szukali go; nawracali się i o świcie szukali Boga;
If he slew [of] them, then they sought him, Yea they turned, and did earnestly seek GOD;
35 Przypominali sobie, że Bóg [jest] ich skałą, że Bóg Najwyższy – ich Odkupicielem;
And remembered that, Elohim, was their rock, Yea, EL Most High, their Redeemer:
36 Pochlebiali mu jednak swoimi ustami i okłamywali go swym językiem;
So they spake him fair with their mouth, And, with their tongue, did promise him falsely;
37 A ich serce nie było przed nim szczere i nie byli wierni jego przymierzu.
But, their heart, was not fixed with him, Nor were they trusty in his covenant:
38 On jednak, będąc miłosiernym, przebaczał ich nieprawości i nie wytracał [ich]; często odwracał swój gniew i nie pobudzał całej swej zapalczywości;
Yet, he, full of compassion, would put a propitiatory-covering over iniquity, and not destroy, —Yea, many a time, turned he back his anger, And would not stir up all his wrath.
39 Bo pamiętał, że są ciałem; wiatrem, który ulatuje i nie wraca.
So then he remembered, That, Flesh, they were, A Wind departing, that returneth not.
40 Jak często pobudzali go do gniewu na pustyni [i] zasmucali go na pustkowiu!
How often they, Resisted him in the desert, Vexed him, in the waste:
41 Odwracali się i wystawiali Boga na próbę, i stawiali granice Świętemu Izraela.
Yea they again put GOD to the test, And, to the Holy One of Israel, caused they sorrow:
42 Nie pamiętali jego ręki [ani] dnia, w którym ich wybawił z utrapienia;
They remembered not his hand—The day, When he ransomed them from the adversary;
43 Gdy czynił swe znaki w Egipcie i swe cuda na polu Soanu;
When he set, in Egypt, his signs, And his wonders, in the plain of Zoan;
44 Gdy zamienił w krew ich rzeki i ich strumienie, tak że nie mogli [z nich] pić.
When he turned, into blood, their Nile-streams, And, their own rivers, could they not drink;
45 Zesłał na nich rozmaite muchy, aby ich kąsały, i żaby, aby ich niszczyły;
He sent among them, The gad-fly, and it devoured them, And the frog, and it despoiled them;
46 I dał robactwu ich plony, a ich pracę szarańczy.
When he gave to the corn-locust their produce, And their toil, to the swarming locust;
47 Zniszczył gradem ich winorośle, a sykomory szronem.
He killed, with hail, their vine, And their sycomores, with frost:
48 Ich bydło wydał na pastwę gradu, a ich stada [na pastwę] błyskawic.
When he gave up, to hail-storms, their beasts, And their cattle, to pestilent fevers;
49 Wylał na nich żar swojego gniewu, zapalczywość, oburzenie i udrękę, zesławszy na nich złych aniołów.
He sent among them the heat of his anger, Wrath and indignation and distress, —A mission of messengers of misfortune:
50 Otworzył drogę dla swego gniewu, nie zachował ich duszy od śmierci, a ich życie wydał zarazie;
He leveled a path for his anger, Withheld not, from death, their soul, But, their life—to the pestilence, he delivered:
51 Wytracił wszystko pierworodne w Egipcie, pierwociny [ich] mocy w namiotach Chama;
So he smote, Every first-born in Egypt, The beginning of their strength, in the tents of Ham;
52 Ale swój lud wyprowadził jak owce i wiódł ich po pustyni jak stado.
And he set forth, like sheep, his people, And guided them, like a flock in the desert;
53 Prowadził ich bezpiecznie, tak że się nie lękali, a ich wrogów przykryło morze;
Yea he led them securely, and they dreaded not, And, their enemies, the sea did cover.
54 I przyprowadził ich do swej świętej granicy; do góry, którą nabyła jego prawica.
Then brought he them within his own holy bounds, The mountain-range, which his right hand made his own:
55 Wypędził przed nimi narody, sznurem wyznaczył im dziedzictwo, żeby pokolenia Izraela mieszkały w swoich namiotach.
So he drave out, before them, [whole] nations, And allotted them, by line, an inheritance, And caused to dwell, in their own homes, the tribes of Israel.
56 Oni jednak wystawiali na próbę i pobudzali do gniewu Boga Najwyższego, i nie strzegli jego świadectw.
But they tested and resisted God Most High, And, his testimonies, did not observe;
57 Lecz odwrócili się i postępowali przewrotnie jak ich ojcowie, schodzili z drogi jak łuk zawodny.
But drew back and dealt treacherously, like their fathers, They turned aside, like deceitful bowmen;
58 Pobudzali go bowiem do gniewu przez swe wyżyny i rzeźbionymi posągami wzbudzali jego zazdrość.
And provoked him to anger with their high places, And, with their images, used to move him to jealousy.
59 Gdy Bóg [to] usłyszał, rozgniewał się i wielce wzgardził Izraelem.
God heard and was wroth, And greatly abhorred Israel;
60 I opuścił przybytek w Szilo; namiot, [który] rozbił wśród ludzi;
So he gave up the habitation of Shiloh, The tent he had set up among Men;
61 I oddał w niewolę swoją moc i swoją chwałę w ręce wroga.
Yea he gave up, into captivity, his strength, And his beauty into the hand of an adversary;
62 Wydał swój lud pod miecz i rozgniewał się na swoje dziedzictwo.
And delivered up, to the sword, his people, And, with his own inheritance, was he wroth;
63 Ich młodzieńców pochłonął ogień, a ich dziewic nie wydano za mąż.
His young men, were devoured by fire, And, his virgins, were not praised in song;
64 Ich kapłani padli od miecza, a ich wdowy nie lamentowały.
His priests, by the sword, did fall, And, his widows, were not able to bewail.
65 Lecz potem Pan ocknął się jak ze snu, jak mocarz wykrzykujący od wina.
Then awoke, as one that had slept, Adonay, As a warrior exulting with wine!
66 I uderzył na tyły swoich wrogów, okrył ich wieczną hańbą.
So he smote his adversaries in the rear, Reproach age-abiding, laid he upon them.
67 Ale choć wzgardził namiotem Józefa i pokolenia Efraima nie wybrał;
Howbeit he rejected the tent of Joseph, And, the tribe of Ephraim, did not choose:
68 Jednak wybrał pokolenie Judy, górę Syjon, którą umiłował.
But made choice of the tribe of Judah, The mountain of Zion, which he loved;
69 I zbudował swoją świątynię jak wysoki [pałac]; jak ziemię, którą ugruntował na wieki.
And built, like the heights, his sanctuary, Like the earth, he founded it to times age-abiding.
70 Wybrał też Dawida, swego sługę; wziął go z owczych zagród;
And made choice of David his servant, And took him from among the folds of the sheep:
71 Przywołał go, gdy chodził za karmiącymi [owcami], aby pasł Jakuba, jego lud, i Izraela, jego dziedzictwo.
From after the sucking ewes, he brought him in, —To be shepherd to Jacob his people, And to Israel, his inheritance.
72 A on ich pasł w prawości swego serca i prowadził ich roztropną ręką.
So he did shepherd them, according to the singleness of his heart, And, with the discernment of his hands, used he to guide them.
