Przysłów 25

1 To również są przysłowia Salomona, które przepisali mężowie Ezechiasza, króla Judy.

גם-אלה משלי שלמה-- אשר העתיקו אנשי חזקיה מלך-יהודה

2 Chwałą Boga jest sprawę taić, ale chwałą królów – dociekać sprawy.

כבד אלהים הסתר דבר וכבד מלכים חקר דבר

3 Wysokość niebios i głębia ziemi, i serca królów są niezbadane.

שמים לרום וארץ לעמק ולב מלכים אין חקר

4 Usuń żużel ze srebra, a wyjdzie naczynie dla złotnika.

הגו סיגים מכסף ויצא לצרף כלי

5 Usuń niegodziwego sprzed króla, a jego tron umocni się w sprawiedliwości.

הגו רשע לפני-מלך ויכון בצדק כסאו

6 Nie wywyższaj się przed królem i nie stawaj na miejscu wielkich;

אל-תתהדר לפני-מלך ובמקום גדלים אל-תעמד

7 Bo lepiej, żeby ci powiedziano: Podejdź tu, niż żeby cię poniżono przed księciem, którego twoje oczy widziały.

כי טוב אמר-לך עלה-הנה מהשפילך לפני נדיב--אשר ראו עיניך

8 Nie spiesz się do kłótni, bo na końcu [nie będziesz wiedział], co zrobić, gdy cię zawstydzi twój bliźni.

אל-תצא לרב מהר פן מה-תעשה באחריתה--בהכלים אתך רעך

9 Załatw sprawę ze swoim bliźnim i nie zdradzaj tajemnicy drugiemu;

ריבך ריב את-רעך וסוד אחר אל-תגל

10 By ten, który słucha, nie zawstydził cię, a twoja niesława nie przylgnęła do ciebie.

פן-יחסדך שמע ודבתך לא תשוב

11 Odpowiednio wypowiedziane słowo [jest jak] złote jabłko w srebrnych rzeźbach.

תפוחי זהב במשכיות כסף-- דבר דבר על-אפניו

12 Jak złoty kolczyk i klejnot ze szczerego złota tak jest dla uszu posłusznego ten, który mądrze strofuje.

נזם זהב וחלי-כתם-- מוכיח חכם על-אזן שמעת

13 Czym chłód śniegu w czasie żniwa, [tym] wierny posłaniec dla tych, którzy go posyłają, bo pokrzepia dusze swych panów.

כצנת שלג ביום קציר--ציר נאמן לשלחיו ונפש אדניו ישיב

14 Człowiek, który się chlubi zmyślonym darem, jest jak chmury i wiatr bez deszczu.

נשיאים ורוח וגשם אין-- איש מתהלל במתת-שקר

15 Cierpliwością można przekonać władcę, a łagodny język łamie kości.

בארך אפים יפתה קצין ולשון רכה תשבר-גרם

16 Czy znalazłeś miód? Zjedz tyle, ile trzeba, byś objadłszy się, nie zwrócił go.

דבש מצאת אכל דיך פן-תשבענו והקאתו

17 Oddal nogę od domu bliźniego, by nie miał cię dość i cię nie znienawidził.

הקר רגלך מבית רעך פן-ישבעך ושנאך

18 Kto mówi fałszywe świadectwo przeciw swemu bliźniemu, [jest] młotem i mieczem, i ostrą strzałą.

מפיץ וחרב וחץ שנון-- איש ענה ברעהו עד שקר

19 Ufność w człowieka niewiernego w dniu ucisku jest [jak] złamany ząb i zwichnięta noga.

שן רעה ורגל מועדת-- מבטח בוגד ביום צרה

20 [Jak] ten, kto zabiera odzienie w czasie zimy i jak ocet na saletrze taki [jest ten], kto śpiewa pieśni smutnemu sercu.

מעדה-בגד ביום קרה--חמץ על-נתר ושר בשרים על לב-רע

21 Jeśli twój nieprzyjaciel jest głodny, nakarm go chlebem, a jeśli jest spragniony, napój go wodą;

אם-רעב שנאך האכלהו לחם ואם-צמא השקהו מים

22 Bo zgarniesz rozżarzone węgle na jego głowę, a PAN cię nagrodzi.

כי גחלים--אתה חתה על-ראשו ויהוה ישלם-לך

23 [Jak] północny wiatr przepędza deszcz, tak gniewna twarz [przepędza] plotkarski język.

רוח צפון תחולל גשם ופנים נזעמים לשון סתר

24 Lepiej mieszkać w kącie pod dachem niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.

טוב שבת על-פנת-גג-- מאשת מדונים (מדינים) ובית חבר

25 [Jak] zimna woda dla pragnącej duszy, [tak] dobra wieść z dalekiej ziemi.

מים קרים על-נפש עיפה ושמועה טובה מארץ מרחק

26 [Jak] zmącone źródło i zepsuty zdrój, [tak] sprawiedliwy, który upada przed niegodziwym.

מעין נרפש ומקור משחת-- צדיק מט לפני-רשע

27 Niedobrze jest jeść za dużo miodu, a szukanie własnej chwały nie jest chwałą.

אכל דבש הרבות לא-טוב וחקר כבדם כבוד

28 Człowiek, który nie panuje nad swoim duchem, jest [jak] miasto zburzone [i] bez muru.

עיר פרוצה אין חומה-- איש אשר אין מעצר לרוחו