Przysłów 19

1 Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek o przewrotnych wargach, który jest głupcem.

Mieux vaut le pauvre qui marche dans son intégrité, Que l’homme qui a des lèvres perverses et qui est un insensé.

2 Nie jest też dobrze, by dusza nie miała wiedzy, a kto jest prędkich nóg, grzeszy.

Le manque de science n’est bon pour personne, Et celui qui précipite ses pas tombe dans le péché.

3 Głupota człowieka wypacza jego drogę, a jego serce zapala się gniewem przeciwko PANU.

La folie de l’homme pervertit sa voie, Et c’est contre l’Éternel que son cœur s’irrite.

4 Bogactwo przyciąga wielu przyjaciół, ale ubogi zostaje odłączony od przyjaciela.

La richesse procure un grand nombre d’amis, Mais le pauvre est séparé de son ami.

5 Fałszywy świadek nie uniknie kary, a [kto] mówi kłamstwa, nie ujdzie.

Le faux témoin ne restera pas impuni, Et celui qui dit des mensonges n’échappera pas.

6 Wielu uprasza o przychylność dostojnika i każdy jest przyjacielem człowieka hojnego.

Beaucoup de gens flattent l’homme généreux, Et tous sont les amis de celui qui fait des présents.

7 Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go, tym bardziej oddalają się od niego [jego] przyjaciele; ściga ich słowami, ale ich nie ma.

Tous les frères du pauvre le haïssent; Combien plus ses amis s’éloignent-ils de lui! Il leur adresse des paroles suppliantes, mais ils disparaissent.

8 Kto zdobywa rozum, miłuje swoją duszę, a [kto] strzeże roztropności, znajdzie dobro.

Celui qui acquiert du sens aime son âme; Celui qui garde l’intelligence trouve le bonheur.

9 Fałszywy świadek nie uniknie kary, a kto mówi kłamstwa, zginie.

Le faux témoin ne restera pas impuni, Et celui qui dit des mensonges périra.

10 Głupiemu nie przystoi życie w rozkoszach, tym mniej słudze panować nad książętami.

Il ne sied pas à un insensé de vivre dans les délices; Combien moins à un esclave de dominer sur des princes!

11 Roztropność człowieka powściąga jego gniew, a jego chwałą [jest] darować wykroczenie.

L’homme qui a de la sagesse est lent à la colère, Et il met sa gloire à oublier les offenses.

12 Gniew króla jest jak ryk lwa, a jego przychylność jak rosa na trawie.

La colère du roi est comme le rugissement d’un lion, Et sa faveur est comme la rosée sur l’herbe.

13 Głupi syn jest utrapieniem dla swego ojca, a kłótliwa żona jest jak nieustanne kapanie z dachu.

Un fils insensé est une calamité pour son père, Et les querelles d’une femme sont une gouttière sans fin.

14 Dom i bogactwo [są] dziedzictwem po ojcach, ale roztropna żona jest od PANA.

On peut hériter de ses pères une maison et des richesses, Mais une femme intelligente est un don de l’Éternel.

15 Lenistwo pogrąża w twardym śnie, a leniwa dusza będzie cierpieć głód.

La paresse fait tomber dans l’assoupissement, Et l’âme nonchalante éprouve la faim.

16 Kto przestrzega przykazania, zachowuje swoją duszę, [ale] kto gardzi swymi drogami, zginie.

Celui qui garde ce qui est commandé garde son âme; Celui qui ne veille pas sur sa voie mourra.

17 Kto lituje się nad ubogim, pożycza PANU, a on mu odpłaci za jego dobrodziejstwo.

Celui qui a pitié du pauvre prête à l’Éternel, Qui lui rendra selon son œuvre.

18 Karz swego syna, dopóki jest nadzieja, i niech twoja dusza mu nie pobłaża z powodu jego płaczu.

Châtie ton fils, car il y a encore de l’espérance; Mais ne désire point le faire mourir.

19 [Człowiek] wielkiego gniewu poniesie karę, a jeśli [go] uwolnisz, znowu będziesz musiał [to zrobić].

Celui que la colère emporte doit en subir la peine; Car si tu le libères, tu devras y revenir.

20 Posłuchaj rady i przyjmij pouczenie, abyś był mądry u kresu swych dni.

Écoute les conseils, et reçois l’instruction, Afin que tu sois sage dans la suite de ta vie.

21 Wiele jest zamysłów w sercu człowieka, ale rada PANA się ostoi.

Il y a dans le cœur de l’homme beaucoup de projets, Mais c’est le dessein de l’Éternel qui s’accomplit.

22 Pragnienie człowieka to jego dobroczynność i lepszy jest ubogi niż kłamca.

Ce qui fait le charme d’un homme, c’est sa bonté; Et mieux vaut un pauvre qu’un menteur.

23 Bojaźń PANA [prowadzi] do życia, a kto ją ma, spocznie syty i nie nawiedzi go zło.

La crainte de l’Éternel mène à la vie, Et l’on passe la nuit rassasié, sans être visité par le malheur.

24 Leniwy kryje swą rękę pod pachę i do ust jej nie podnosi.

Le paresseux plonge sa main dans le plat, Et il ne la ramène pas à sa bouche.

25 Uderz szydercę, a prosty będzie roztropniejszy; strofuj rozumnego, a pojmie wiedzę.

Frappe le moqueur, et le sot deviendra sage; Reprends l’homme intelligent, et il comprendra la science.

26 Kto trwoni [dobra] ojca i wypędza matkę, ten jest synem, który przynosi wstyd i hańbę.

Celui qui ruine son père et qui met en fuite sa mère Est un fils qui fait honte et qui fait rougir.

27 Synu mój, przestań słuchać pouczeń, które cię odwodzą od słów rozumnych.

Cesse, mon fils, d’écouter l’instruction, Si c’est pour t’éloigner des paroles de la science.

28 Nikczemny świadek naśmiewa się z sądu, a usta niegodziwych pożerają nieprawość.

Un témoin pervers se moque de la justice, Et la bouche des méchants dévore l’iniquité.

29 Sądy są przygotowane dla szyderców, a razy na grzbiet głupców.

Les châtiments sont prêts pour les moqueurs, Et les coups pour le dos des insensés.