Łukasza 2
1 A w tych dniach wyszedł dekret cesarza Augusta, aby spisano cały świat.
Now in those days, a decree went out from Caesar Augustus that all the world should be enrolled.
2 A ten pierwszy spis odbył się, gdy Kwiryniusz był namiestnikiem Syrii.
This was the first enrollment made when Quirinius was governor of Syria.
3 Szli więc wszyscy, aby dać się spisać, każdy do swego miasta.
All went to enroll themselves, everyone to his own city.
4 Poszedł też Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do Judei, do miasta Dawida, zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i z rodu Dawida;
Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judea, to David’s city, which is called Bethlehem, because he was of the house and family of David,
5 Aby dać się spisać z Marią, poślubioną sobie małżonką, która była brzemienna.
to enroll himself with Miriam, who was pledged to be married to him as wife, being pregnant.
6 A gdy tam byli, nadszedł czas porodu.
While they were there, the day had come for her to give birth.
7 I urodziła swego pierworodnego syna, owinęła go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie.
She gave birth to her firstborn son. She wrapped him in bands of cloth and laid him in a feeding trough, because there was no room for them in the inn.
8 A byli w tej okolicy pasterze przebywający w polu i trzymający straż nocną nad swoim stadem.
There were shepherds in the same country staying in the field, and keeping watch by night over their flock.
9 I oto stanął przy nich anioł Pana, a chwała Pana zewsząd ich oświeciła. I ogarnął ich wielki strach.
Behold, an angel of the Lord stood by them, and the glory of the Lord shone around them, and they were terrified.
10 I powiedział do nich anioł: Nie bójcie się, bo oto zwiastuję wam wielką radość, która będzie [udziałem] całego ludu.
The angel said to them, “Don’t be afraid, for behold, I bring you good news of great joy which will be to all the people.
11 Dziś bowiem w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel, którym jest Chrystus Pan.
For there is born to you today, in David’s city, a Savior, who is Messiah the Lord.
12 A to [będzie] dla was znakiem: Znajdziecie niemowlę owinięte w pieluszki i leżące w żłobie.
This is the sign to you: you will find a baby wrapped in strips of cloth, lying in a feeding trough.”
13 I zaraz z aniołem przybyło mnóstwo wojsk niebieskich chwalących Boga i mówiących:
Suddenly, there was with the angel a multitude of the heavenly army praising God and saying,
14 Chwała na wysokościach Bogu, a na ziemi pokój, wobec ludzi dobra wola.
“Glory to God in the highest, on earth peace, good will toward men.”
15 A gdy aniołowie odeszli od nich do nieba, pasterze mówili między sobą: Chodźmy aż do Betlejem i zobaczmy to, co się wydarzyło, a co Pan nam oznajmił.
When the angels went away from them into the sky, the shepherds said to one another, “Let’s go to Bethlehem, now, and see this thing that has happened, which the Lord has made known to us.”
16 Spiesząc się więc, przyszli i znaleźli Marię, Józefa i niemowlę leżące w żłobie.
They came with haste and found both Miriam and Joseph, and the baby was lying in the feeding trough.
17 A ujrzawszy, rozgłosili to, co zostało im powiedziane o tym dziecku.
When they saw it, they publicized widely the saying which was spoken to them about this child.
18 A wszyscy, którzy słyszeli, dziwili się temu, co pasterze im mówili.
All who heard it wondered at the things which were spoken to them by the shepherds.
19 Lecz Maria zachowywała wszystkie te słowa, rozważając je w swoim sercu.
But Miriam kept all these sayings, pondering them in her heart.
20 I wrócili pasterze, wielbiąc i chwaląc Boga za wszystko, co słyszeli i widzieli, tak jak im zostało powiedziane.
The shepherds returned, glorifying and praising God for all the things that they had heard and seen, just as it was told them.
21 A gdy minęło osiem dni i [należało] obrzezać dziecko, nadano mu imię Jezus, którym nazwał je anioł, zanim się poczęło w łonie.
When eight days were fulfilled for the circumcision of the child, his name was called Yeshua, which was given by the angel before he was conceived in the womb.
22 Gdy też według Prawa Mojżesza minęły dni jej oczyszczenia, przynieśli go do Jerozolimy, aby stawić go przed Panem;
When the days of their purification according to the Torah of Moses were fulfilled, they brought him up to Jerusalem to present him to the Lord
23 (Tak jak jest napisane w Prawie Pana: Każdy mężczyzna otwierający łono będzie nazywany świętym Panu);
(as it is written in the Torah of the Lord, “Every male who opens the womb shall be called holy to the Lord”),
24 I żeby złożyć ofiarę według [tego], co zostało powiedziane w Prawie Pana, parę synogarlic albo dwa gołąbki.
and to offer a sacrifice according to that which is said in the Torah of the Lord, “A pair of turtledoves, or two young pigeons.”
25 A był w Jerozolimie człowiek imieniem Symeon. Ten człowiek był sprawiedliwy i bogobojny, oczekujący pociechy Izraela, a Duch Święty był nad nim.
Behold, there was a man in Jerusalem whose name was Simeon. This man was righteous and devout, looking for the consolation of Israel, and the Holy Spirit was on him.
26 I objawił mu Bóg przez Ducha Świętego, że nie ujrzy śmierci, dopóki nie zobaczy Chrystusa Pańskiego.
It had been revealed to him by the Holy Spirit that he should not see death before he had seen the Lord’s Messiah.
27 Przyszedł on [prowadzony] przez Ducha [Świętego] do świątyni. A gdy rodzice wnosili dziecko – Jezusa, aby postąpić z nim według zwyczaju prawa;
He came in the Spirit into the temple. When the parents brought in the child, Yeshua, that they might do concerning him according to the requirement of the Torah,
28 Wtedy on, wziąwszy go na ręce, chwalił Boga i mówił:
then he received him into his arms and blessed God, and said,
29 Teraz pozwalasz odejść twemu słudze, Panie, w pokoju, według twego słowa;
“Now you are releasing your servant, Master, according to your word, in peace;
30 Gdyż moje oczy ujrzały twoje zbawienie;
for my eyes have seen your salvation,
31 Które przygotowałeś wobec wszystkich ludzi;
which you have prepared before the face of all peoples;
32 Światłość na oświecenie pogan i chwałę twego ludu, Izraela.
a light for revelation to the nations, and the glory of your people Israel.”
33 A Józef i jego matka dziwili się temu, co o nim mówiono.
Joseph and his mother were marveling at the things which were spoken concerning him.
34 I błogosławił im Symeon, i powiedział do Marii, jego matki: Oto ten położony jest na upadek i na powstanie wielu w Izraelu, i na znak, przeciwko któremu będą mówić;
Simeon blessed them, and said to Miriam, his mother, “Behold, this child is appointed for the falling and the rising of many in Israel, and for a sign which is spoken against.
35 (I twoją duszę miecz przeniknie), aby myśli wielu serc zostały objawione.
Yes, a sword will pierce through your own soul, that the thoughts of many hearts may be revealed.”
36 A była [tam] prorokini Anna, córka Fanuela, z pokolenia Asera, która była w bardzo podeszłym wieku, a żyła siedem lat z mężem od swego dziewictwa.
There was one Hannah, a prophetess, the daughter of Penuel, of the tribe of Asher (she was of a great age, having lived with a husband seven years from her virginity,
37 A [była] wdową [mającą] około osiemdziesięciu czterech lat, która nie opuszczała świątyni, służąc [Bogu] w postach i modlitwach dniem i nocą.
and she had been a widow for about eighty-four years), who didn’t depart from the temple, worshiping with fastings and petitions night and day.
38 Ona też, przyszedłszy w tej właśnie chwili, dziękowała Panu i mówiła o nim wszystkim, którzy oczekiwali odkupienia w Jerozolimie.
Coming up at that very hour, she gave thanks to the Lord, and spoke of him to all those who were looking for redemption in Jerusalem.
39 A gdy wykonali wszystko według prawa Pana, wrócili do Galilei, do swego miasta, Nazaretu.
When they had accomplished all things that were according to the Torah of the Lord, they returned into Galilee, to their own city, Nazareth.
40 Dziecko zaś rosło i umacniało się w duchu, będąc pełne mądrości, a łaska Boga była nad nim.
The child was growing, and was becoming strong in spirit, being filled with wisdom, and the grace of God was upon him.
41 A jego rodzice chodzili co roku do Jerozolimy na święto Paschy.
His parents went every year to Jerusalem at the feast of the Passover.
42 I gdy miał dwanaście lat, poszli do Jerozolimy, zgodnie ze zwyczajem tego święta.
When he was twelve years old, they went up to Jerusalem according to the custom of the feast;
43 A gdy minęły te dni i już wracali, dziecię Jezus zostało w Jerozolimie, ale Józef i jego matka [o tym] nie wiedzieli.
and when they had fulfilled the days, as they were returning, the boy Yeshua stayed behind in Jerusalem. Joseph and his mother didn’t know it,
44 Lecz sądząc, że jest w towarzystwie podróżnych, przeszli dzień drogi i szukali go wśród krewnych i znajomych.
but supposing him to be in the company, they went a day’s journey; and they looked for him among their relatives and acquaintances.
45 A gdy go nie znaleźli, wrócili do Jerozolimy, szukając go.
When they didn’t find him, they returned to Jerusalem, looking for him.
46 A po trzech dniach znaleźli go siedzącego w świątyni wśród nauczycieli, słuchającego i pytającego ich.
After three days they found him in the temple, sitting in the middle of the teachers, both listening to them and asking them questions.
47 I wszyscy, którzy go słuchali, zdumiewali się jego rozumem i odpowiedziami.
All who heard him were amazed at his understanding and his answers.
48 A [rodzice], ujrzawszy go, zdziwili się. I powiedziała do niego jego matka: Synu, dlaczego nam to zrobiłeś? Oto twój ojciec i ja z bólem [serca] szukaliśmy ciebie.
When they saw him, they were astonished; and his mother said to him, “Son, why have you treated us this way? Behold, your father and I were anxiously looking for you.”
49 I powiedział do nich: Czemu mnie szukaliście? Czy nie wiedzieliście, że muszę być w tym, co należy do mego Ojca?
He said to them, “Why were you looking for me? Didn’t you know that I must be in my Father’s house?”
50 Lecz oni nie zrozumieli tych słów, które im mówił.
They didn’t understand the saying which he spoke to them.
51 Wtedy poszedł z nimi i wrócił do Nazaretu, i był im posłuszny. A jego matka zachowywała wszystkie te słowa w swoim sercu.
And he went down with them and came to Nazareth. He was subject to them, and his mother kept all these sayings in her heart.
52 A Jezusowi przybywało mądrości i wzrostu oraz łaski u Boga i u ludzi.
And Yeshua increased in wisdom and stature, and in favor with God and men.
