Galacjan 3

1 Niemądrzy Galacjanie! Kto wam tak namieszał w głowach? Przecież dokładnie opowiedziałem wam o znaczeniu śmierci Jezusa Chrystusa!

O senseless Galatians, who has so fascinated you that you would not obey the truth, even though Jesus Christ has been presented before your eyes, crucified among you?

2 Pozwólcie, że zadam wam tylko jedno pytanie: Czy Ducha Świętego otrzymaliście dlatego, że przestrzegaliście Prawa Mojżesza, czy dlatego, że uwierzyliście Jezusowi?

I wish to know only this from you: Did you receive the Spirit by the works of the law, or by the hearing of faith?

3 Chyba straciliście rozum! Rozpoczęliście życie z Bogiem dzięki Duchowi, a chcecie je doskonalić o własnych siłach?

Are you so foolish that, though you began with the Spirit, you would now end with the flesh?

4 Czy na próżno tyle wycierpieliście? Chyba rzeczywiście na próżno…

Have you been suffering so much without a reason? If so, then it is in vain.

5 Odpowiedzcie: Czy Bóg dał wam Ducha Świętego i dokonał w was niezwykłych rzeczy dlatego, że przestrzegaliście Prawa, czy też dlatego, że uwierzyliście Mu?

Therefore, does he who distributes the Spirit to you, and who works miracles among you, act by the works of the law, or by the hearing of the faith?

6 Przecież tak samo Abraham uwierzył Bogu i na podstawie tej wiary został uniewinniony.

It is just as it was written: “Abraham believed God, and it was reputed to him unto justice.”

7 Zrozumcie więc: prawdziwymi potomkami Abrahama są ci, którzy wierzą Bogu!

Therefore, know that those who are of faith, these are the sons of Abraham.

8 Co więcej, Pismo już wcześniej zapowiedziało, że Bóg przez wiarę zbawi pogan. Dlatego Abraham usłyszał tę dobrą nowinę: „Dzięki tobie będą szczęśliwe wszystkie narody”.

Thus Scripture, foreseeing that God would justify the Gentiles by faith, foretold to Abraham: “All nations shall be blessed in you.”

9 Tych więc, którzy wierzą Chrystusowi, spotyka to samo szczęście, co wierzącego Abrahama.

And so, those who are of faith shall be blessed with faithful Abraham.

10 Tych zaś, którzy chcą zdobyć przychylność Boga poprzez przestrzeganie Prawa, spotka Jego gniew. Pismo mówi: „Przeklęty będzie każdy, kto nie przestrzega wszystkiego, co zapisano w Prawie”.

For as many as are of the works of the law are under a curse. For it has been written: “Cursed is everyone who does not continue in all the things that have been written in the book of the Law, so as to do them.”

11 Oczywiste jest więc to, że nikt nie zostanie uniewinniony przez Boga z powodu przestrzegania Prawa. Napisano bowiem: „Prawy człowiek będzie żył dzięki wierze”.

And, since in the law no one is justified with God, this is manifest: “For the just man lives by faith.”

12 Natomiast droga wskazana przez Prawo Mojżesza nie opiera się na wierze, ponieważ naucza, że człowiek będzie żył dzięki przestrzeganiu Prawa.

But the law is not of faith; instead, “he who does these things shall live by them.”

13 Chrystus wykupił nas od przekleństwa płynącego z Prawa. Umierając na drzewie krzyża, wziął to przekleństwo na siebie, ponieważ w Prawie napisane jest: „Przeklęty będzie każdy przestępca, stracony na drzewie”.

Christ has redeemed us from the curse of the law, since he became a curse for us. For it is written: “Cursed is anyone who hangs from a tree.”

14 W ten sposób, dzięki śmierci Chrystusa Jezusa, szczęście Abrahama zostało darowane również poganom. Wierząc Jezusowi, otrzymaliśmy więc Ducha Świętego, obiecanego przez Boga.

This was so that the blessing of Abraham might reach the Gentiles through Christ Jesus, in order that we might receive the promise of the Spirit through faith.

15 Przyjaciele, użyję przykładu z życia. Nikt nie lekceważy ani nie zmienia podpisanej już umowy, mimo że jest ona zawierana tylko między ludźmi.

Brothers (I speak according to man), if a man’s testament has been confirmed, no one would reject it or add to it.

16 Natomiast Abraham i jego potomek otrzymali obietnicę od Boga. Pismo nie mówi o wielu potomkach, ale o jednym potomku, którym jest Chrystus.

The promises were made to Abraham and to his offspring. He did not say, “and to descendents,” as if to many, but instead, as if to one, he said, “and to your offspring,” who is Christ.

17 Wniosek jest taki, że umowa zawarta przez Boga nie może być unieważniona przez Prawo Mojżesza, nadane czterysta trzydzieści lat później. Prawo to nie może też anulować obietnicy.

But I say this: the testament confirmed by God, which, after four hundred and thirty years became the Law, does not nullify, so as to make the promise empty.

18 Jeżeli musielibyśmy przestrzegać Prawa, aby otrzymać Boży dar, to nie byłby on już właściwie rezultatem Bożej obietnicy. A przecież Abraham doświadczył łaski od Boga wskutek obietnicy.

For if the inheritance is of the law, then it is no longer of the promise. But God bestowed it to Abraham through the promise.

19 Jaki był zatem sens nadania Prawa Mojżesza? Zostało ono ustanowione z powodu ludzkich przestępstw i miało funkcjonować do czasu nadejścia Potomka Abrahama, który otrzymał obietnicę. Aniołowie przekazali Prawo Mojżeszowi jako mediatorowi między Bogiem a ludźmi.

Why, then, was there a law? It was established because of transgressions, until the offspring would arrive, to whom he made the promise, ordained by Angels through the hand of a mediator.

20 Tam jednak, gdzie istnieje tylko jedna strona, nie potrzeba mediatora. A tak właśnie jest w przypadku Boga, który składa obietnicę.

Now a mediator is not of one, yet God is one.

21 Czy to znaczy, że Prawo Mojżesza jest sprzeczne z obietnicą Boga? Skądże! Gdyby ustanowił On Prawo dające ludziom życie, to rzeczywiście dzięki jego przestrzeganiu można byłoby uzyskać uniewinnienie.

So then, was the law contrary to the promises of God? Let it not be so! For if a law had been given, which was able to give life, truly justice would be of the law.

22 Pismo mówi jednak, że wszyscy ludzie znajdują się w niewoli grzechu, a Boża obietnica dotyczy tylko tych, którzy uwierzyli Jezusowi Chrystusowi.

But Scripture has enclosed everything under sin, so that the promise, by the faith of Jesus Christ, might be given to those who believe.

23 Do momentu przyjścia Chrystusa i nadejścia czasu wiary w Niego byliśmy pilnowani przez Prawo Mojżesza i podlegaliśmy mu.

But before the faith arrived, we were preserved by being enclosed under the law, unto that faith which was to be revealed.

24 Prawo to było naszym wychowawcą, prowadzącym nas do Chrystusa, abyśmy uwierzyli Mu i zostali w ten sposób uniewinnieni z grzechów.

And so the law was our guardian in Christ, in order that we might be justified by faith.

25 Teraz, gdy nastał czas wiary, nie jesteśmy już pod opieką wychowawcy!

But now that faith has arrived, we are no longer under a guardian.

26 Uwierzyliście bowiem Chrystusowi i wszyscy staliście się dziećmi Boga!

For you are all sons of God, through the faith which is in Christ Jesus.

27 Zostaliście zanurzeni w Chrystusa i jest On tak blisko was, jak ubranie, które macie na sobie.

For as many of you as have been baptized in Christ have become clothed with Christ.

28 Nie ma już więc różnicy między Żydem a poganinem, niewolnikiem a człowiekiem wolnym, mężczyzną a kobietą—zjednoczeni w Chrystusie Jezusie wszyscy stanowicie jedność.

There is neither Jew nor Greek; there is neither servant nor free; there is neither male nor female. For you are all one in Christ Jesus.

29 A skoro należycie do Niego, jesteście potomkami Abrahama i zgodnie z obietnicą otrzymujecie dar od Boga.

And if you are Christ’s, then are you the offspring of Abraham, heirs according to the promise.