امثال 8
| آیا ندای حکمت را نمی‌شنوید و به آواز بصیرت گوش نمی‌دهید؟ | 1 |
Doesn't wisdom cry out? Doesn't understanding raise her voice?
| حکمت دم دروازه‌های شهر و سر چهارراه‌ها و جلوی در هر خانه‌ای ایستاده، می‌گوید: | 2 |
On the top of high places by the way, where the paths meet, she stands.
| 3 |
Beside the gates, at the entry of the city, at the entry doors, she cries aloud:
| «ای مردم، شما را صدا می‌زنم. | 4 |
"To you men, I call. I send my voice to the sons of humankind.
| ای انسانهای جاهل و نادان به ندای من گوش دهید و زیرکی و فهم کسب کنید. | 5 |
You simple, understand prudence. You fools, be of an understanding heart.
| به من گوش دهید، زیرا سخنان من گرانبهاست. من حقیقت و راستی را بیان می‌کنم و از ناراستی نفرت دارم. | 6 |
Hear, for I will speak excellent things. The opening of my lips is for right things.
| 7 |
For my mouth speaks truth. Wickedness is an abomination to my lips.
| سخنان من بر حق است و کسی را گمراه نمی‌کند. | 8 |
All the words of my mouth are in righteousness. There is nothing crooked or perverse in them.
| سخنان من برای کسی که گوش شنوا داشته باشد واضح و روشن است. | 9 |
They are all plain to him who understands, right to those who find knowledge.
| تعلیمی که من می‌دهم از طلا و نقره گرانبهاتر است. | 10 |
Receive my instruction rather than silver; knowledge rather than choice gold.
| ارزش من از یاقوت بیشتر است و هیچ چیز را نمی‌توان با من مقایسه کرد. | 11 |
For wisdom is better than rubies. All the things that may be desired can't be compared to it.
| «من حکمتم و از زیرکی و دانایی و بصیرت برخوردار می‌باشم. | 12 |
"I, wisdom, have made prudence my dwelling. Find out knowledge and discretion.
| اگر کسی خداترس باشد، از بدی نفرت خواهد داشت. من از غرور و تکبر، رفتار و گفتار نادرست متنفرم. | 13 |
The fear of YHWH is to hate evil. I hate pride, arrogance, the evil way, and the perverse mouth.
| «منم که هدایت می‌کنم و فهم و بصیرت می‌بخشم. به نیروی من پادشاهان سلطنت می‌کنند و قضات به عدل و انصاف قضاوت می‌نمایند. | 14 |
Counsel and sound knowledge are mine. I have understanding and power.
| 15 |
By me kings reign, and rulers decree justice.
| تمام رهبران و بزرگان جهان به کمک من حکمرانی می‌کنند. | 16 |
By me princes rule; nobles, and all the righteous rulers of the earth.
| «من کسانی را که مرا دوست دارند، دوست می‌دارم. آنانی که در جستجوی من باشند مرا خواهند یافت. | 17 |
I love those who love me. Those who seek me diligently will find me.
| ثروت و حرمت، اموال و موفقیت در اختیار من است. | 18 |
With me are riches, honor, enduring wealth, and prosperity.
| بخشش‌های من از طلای ناب و نقرهٔ خالص بهتر است. | 19 |
My fruit is better than gold, yes, than fine gold; my yield than choice silver.
| راههای من عدل و حق است. | 20 |
I walk in the way of righteousness, in the midst of the paths of justice;
| ثروت حقیقی از آن کسانی است که مرا دوست دارند، زیرا من خزانه‌های ایشان را پر می‌سازم. | 21 |
That I may give wealth to those who love me. I fill their treasuries.
| «در ابتدا، قبل از آفرینش عالم هستی، خداوند مرا با خود داشت. | 22 |
"YHWH created me in the beginning of his way, before his works of old.
| از ازل، پیش از به وجود آمدن جهان، من شکل گرفتم. | 23 |
I was set up from everlasting, from the beginning, before the earth existed.
| قبل از پیدایش اقیانوسها و چشمه‌های پر آب، | 24 |
When there were no depths, I was brought forth, when there were no springs abounding with water.
| قبل از آنکه کوهها و تپه‌ها به وجود آیند، | 25 |
Before the mountains were settled in place, before the hills, I was brought forth;
| قبل از آنکه خدا زمین و صحراها و حتی خاک را بیافریند من به وجود آمدم. | 26 |
while as yet he had not made the earth, nor the fields, nor the beginning of the dust of the world.
| «هنگامی که خدا آسمان را استوار ساخت و افق را بر سطح آبها کشید من آنجا بودم. | 27 |
When he established the heavens, I was there; when he set a circle on the surface of the deep,
| وقتی ابرها را در آسمان گسترانید و چشمه‌ها را از اعماق جاری نمود، | 28 |
when he established the clouds above, when the springs of the deep became strong,
| وقتی حدود دریاها را تعیین کرد تا آبها از آن تجاوز نکنند و وقتی اساس زمین را بنیاد نهاد، | 29 |
when he gave to the sea its boundary, that the waters should not violate his commandment, when he marked out the foundations of the earth;
| من نزد او معمار بودم. موجب شادی همیشگی او بودم و در حضورش شادی می‌کردم. | 30 |
then I was the craftsman by his side. I was a delight day by day, always rejoicing before him,
| دنیا و انسانهایی که او آفریده بود مایهٔ خوشی من بودند. | 31 |
Rejoicing in his whole world. My delight was with the sons of men.
| «پس ای جوانان به من گوش دهید، زیرا همهٔ کسانی که از دستورهای من پیروی می‌کنند سعادتمندند. | 32 |
"Now therefore, son, listen to me, for blessed are those who keep my ways.
| به نصیحت من گوش کنید؛ عاقل باشید و نصیحت مرا رد نکنید. | 33 |
Hear instruction, and be wise. Do not refuse it.
| خوشا به حال کسی که به من گوش دهد و هر روز جلوی در خانهٔ من انتظار مرا بکشد، | 34 |
Blessed is the man who hears me, watching daily at my gates, waiting at my door posts.
| زیرا هر که مرا بیابد حیات را یافته و خداوند را خشنود ساخته است؛ | 35 |
For whoever finds me, finds life, and will obtain favor from YHWH.
| اما کسی که مرا از دست بدهد به جانش لطمه می‌زند، آنانی که از من متنفر باشند مرگ را دوست دارند.» | 36 |
But he who sins against me wrongs his own soul. All those who hate me love death."
