امثال 1
| امثال سلیمان بن داود پادشاه اسرائیل | ۱ 1 |
The proverbs of Solomon son of David, the king of Israel.
| به جهت دانستن حکمت و عدل، و برای فهمیدن کلمات فطانت. | ۲ 2 |
These proverbs are to teach wisdom and instruction, to teach words of insight,
| به جهت اکتساب ادب معرفت آمیز، و عدالت و انصاف و استقامت. | ۳ 3 |
that you may receive instruction in order to live by doing what is right, just, and fair.
| تاساده دلان را زیرکی بخشد، و جوانان را معرفت وتمیز. | ۴ 4 |
These proverbs are also to give wisdom to the naive, and to give knowledge and discretion to young people.
| تا مرد حکیم بشنود و علم را بیفزاید. ومرد فهیم تدابیر را تحصیل نماید. | ۵ 5 |
Let wise people listen and increase their learning, and let discerning people get guidance,
| تا امثال وکنایات را بفهمند، کلمات حکیمان و غوامض ایشان را. | ۶ 6 |
to understand proverbs, sayings, and words of wise people and their riddles.
| ترس یهوه آغاز علم است. لیکن جاهلان حکمت و ادب را خوار می‌شمارند. | ۷ 7 |
The fear of Yahweh is the beginning of knowledge— fools despise wisdom and instruction.
| ای پسر من تادیب پدر خود را بشنو، و تعلیم مادر خویش را ترک منما. | ۸ 8 |
My son, hear the instruction of your father and do not lay aside the rules of your mother;
| زیرا که آنها تاج زیبایی برای سر تو، و جواهر برای گردن توخواهد بود. | ۹ 9 |
they will be a graceful wreath for your head and pendants hanging from your neck.
| ای پسر من اگر گناهکاران تو رافریفته سازند، قبول منما. | ۱۰ 10 |
My son, if sinners try to entice you into their sin, refuse to follow them.
| اگر گویند: «همراه مابیا تا برای خون در کمین بنشینیم، و برای بی‌گناهان بی‌جهت پنهان شویم، | ۱۱ 11 |
If they say, “Come with us, let us lie in wait for blood, let us hide and attack innocent people for no reason.
| مثل هاویه ایشان را زنده خواهیم بلعید، و تندرست مانندآنانی که به گور فرو می‌روند. (Sheol h7585) | ۱۲ 12 |
Let us swallow them up alive, like Sheol takes away those who are healthy, and make them like those who fall into the pit. (Sheol h7585)
| هر گونه اموال نفیسه را پیدا خواهیم نمود. و خانه های خود را ازغنیمت مملو خواهیم ساخت. | ۱۳ 13 |
We shall find all kinds of valuable things; we will fill our houses with what we steal from others.
| قرعه خود رادر میان ما بینداز. و جمیع ما را یک کیسه خواهدبود.» | ۱۴ 14 |
Throw in your lot with us; we will all have one purse together.”
| ای پسر من با ایشان در راه مرو. و پای خودرا از طریقهای ایشان باز دار | ۱۵ 15 |
My son, do not walk down that road with them; do not let your foot touch where they walk;
| زیرا که پایهای ایشان برای شرارت می‌دود و به جهت ریختن خون می‌شتابد. | ۱۶ 16 |
their feet run to evil and they hurry to shed blood.
| به تحقیق، گستردن دام در نظرهر بالداری بی‌فایده است. | ۱۷ 17 |
For it is useless to spread the net in the sight of any bird.
| لیکن ایشان به جهت خون خود کمین می‌سازند، و برای جان خویش پنهان می‌شوند. | ۱۸ 18 |
These men lie in wait for their own blood— they set an ambush for their own lives.
| همچنین است راههای هر کس که طماع سود باشد، که آن جان مالک خود را هلاک می‌سازد. | ۱۹ 19 |
So are the ways of everyone who gains riches by injustice; unjust gain takes away the lives of those who hold on to it.
| حکمت در بیرون ندا می‌دهد و در شوارع عام آواز خود را بلند می‌کند. | ۲۰ 20 |
Wisdom cries aloud in the street, she raises her voice in the open places;
| در سرچهارراهها در دهنه دروازه‌ها می‌خواند و در شهربه سخنان خود متکلم می‌شود | ۲۱ 21 |
at the head of the noisy streets she cries out, at the entrance of the city gates she speaks,
| که «ای جاهلان تا به کی جهالت را دوست خواهید داشت؟ و تا به کی مستهزئین از استهزا شادی می‌کنند و احمقان از معرفت نفرت می‌نمایند؟ | ۲۲ 22 |
“How long, you naive people, will you love being naive? How long, you mockers, will you delight in mockery, and how long, you fools, will you hate knowledge?
| به‌سبب عتاب من بازگشت نمایید. اینک روح خود را بر شما افاضه خواهم نمود و کلمات خود را بر شما اعلام خواهم کرد. | ۲۳ 23 |
Pay attention to my correction; I will pour out my thoughts to you; I will make my words known to you.
| زیرا که چون خواندم، شما ابانمودید و دستهای خود را افراشتم و کسی اعتنانکرد. | ۲۴ 24 |
I have called, and you have refused to listen; I reached out with my hand, but there was no one who paid attention.
| بلکه تمامی نصیحت مرا ترک نمودید وتوبیخ مرا نخواستید. | ۲۵ 25 |
But you have ignored all my instruction and paid no attention to my correction.
| پس من نیز در حین مصیبت شما خواهم خندید و چون ترس بر شمامستولی شود استهزا خواهم نمود. | ۲۶ 26 |
I will laugh at your calamity, I will mock you when the terror comes—
| چون خوف مثل باد تند بر شما عارض شود، و مصیبت مثل گردباد به شما دررسد، حینی که تنگی وضیق بر شما آید. | ۲۷ 27 |
when your fearful dread comes like a storm and disaster sweeps over you like a whirlwind, when distress and anguish come upon you.
| آنگاه مرا خواهند خواندلیکن اجابت نخواهم کرد، و صبحگاهان مراجستجو خواهند نمود اما مرا نخواهند یافت. | ۲۸ 28 |
Then they will call upon me, and I will not answer; they will desperately call for me, but they will not find me.
| چونکه معرفت را مکروه داشتند، و ترس خداوند را اختیار ننمودند، | ۲۹ 29 |
Because they hate knowledge and did not choose the fear of Yahweh,
| و نصیحت مراپسند نکردند، و تمامی توبیخ مرا خوار شمردند، | ۳۰ 30 |
they would not follow my instruction, and they despised all my correction.
| بنابراین، از میوه طریق خود خواهند خورد، واز تدابیر خویش سیر خواهند شد. | ۳۱ 31 |
They will eat the fruit of their ways, and with the fruit of their schemes they will be filled.
| زیرا که ارتداد جاهلان، ایشان را خواهد کشت و راحت غافلانه احمقان، ایشان را هلاک خواهد ساخت. | ۳۲ 32 |
For the naive are killed when they turn away, and the indifference of fools will destroy them.
| اما هر‌که مرا بشنود در امنیت ساکن خواهدبود، و از ترس بلا مستریح خواهد ماند.» | ۳۳ 33 |
But whoever listens to me will live in safety and will rest secure with no fear of disaster.”
