امثال 29

۱ 1 کسی‌که بعد از تنبیه بسیار گردنکشی می کند، ناگهان منکسر خواهد شد وعلاجی نخواهد بود.

He, that being often reproved hardens his neck, shall suddenly be destroyed, and that without remedy.

۲ 2 چون عادلان افزوده گردند قوم شادی می‌کنند، اما چون شریران تسلط یابند مردم ناله می‌نمایند.

When the righteous are in authority, the people rejoice: but when the wicked bears rule, the people mourn.

۳ 3 کسی‌که حکمت را دوست دارد پدر خویش را مسرور می‌سازد، اما کسی‌که با فاحشه هامعاشرت کند اموال را تلف می‌نماید.

Whoever loves wisdom rejoices his father: but he that keeps company with harlots spends his substance.

۴ 4 پادشاه ولایت را به انصاف پایدار می‌کند، امامرد رشوه خوار آن را ویران می‌سازد.

The king by judgment establishes the land: but he that receives gifts overthrows it.

۵ 5 شخصی که همسایه خود را چاپلوسی می‌کند دام برای پایهایش می‌گستراند.

A man that flatters his neighbor spreads a net for his feet.

۶ 6 در معصیت مرد شریر دامی است، اما عادل ترنم و شادی خواهد نمود.

In the transgression of an evil man there is a snare: but the righteous does sing and rejoice.

۷ 7 مرد عادل دعوی فقیر را درک می‌کند، اماشریر برای دانستن آن فهم ندارد.

The righteous considers the cause of the poor: but the wicked regards not to know it.

۸ 8 استهزاکنندگان شهر را به آشوب می‌آورند، اما حکیمان خشم را فرومی نشانند.

Scornful men bring a city into a snare: but wise men turn away wrath.

۹ 9 اگر مرد حکیم با احمق دعوی دارد، خواه غضبناک شود خواه بخندد او را راحت نخواهد بود.

If a wise man contends with a foolish man, whether he rage or laugh, there is no rest.

۱۰ 10 مردان خون ریز از مرد کامل نفرت دارند، اما راستان سلامتی جان او را طالبند.

The bloodthirsty hate the upright: but the just seek his soul.

۱۱ 11 احمق تمامی خشم خود را ظاهر می‌سازد، اما مرد حکیم به تاخیر آن را فرومی نشاند.

A fool utters all his mind: but a wise man keeps it in till afterwards.

۱۲ 12 حاکمی که به سخنان دروغ گوش گیرد، جمیع خادمانش شریر خواهند شد.

If a ruler listen to lies, all his servants are wicked.

۱۳ 13 فقیر و ظالم با هم جمع خواهند شد، وخداوند چشمان هر دوی ایشان را روشن خواهدساخت.

The poor and the deceitful man meet together: the LORD lightens both their eyes.

۱۴ 14 پادشاهی که مسکینان را به راستی داوری نماید، کرسی وی تا به ابد پایدار خواهد ماند.

The king that faithfully judges the poor, his throne shall be established for ever.

۱۵ 15 چوب و تنبیه، حکمت می‌بخشد، اماپسری که بی‌لگام باشد، مادر خود را خجل خواهد ساخت.

The rod and reproof give wisdom: but a child left to himself brings his mother to shame.

۱۶ 16 چون شریران افزوده شوند تقصیر زیاده می‌گردد، اما عادلان، افتادن ایشان را خواهند دید.

When the wicked are multiplied, transgression increases: but the righteous shall see their fall.

۱۷ 17 پسر خود را تادیب نما که تو را راحت خواهد رسانید، و به‌جان تو لذات خواهدبخشید.

Correct your son, and he shall give you rest; yes, he shall give delight to your soul.

۱۸ 18 جایی که رویا نیست قوم گردنکش می‌شوند، اما خوشابحال کسی‌که شریعت را نگاه می‌دارد.

Where there is no vision, the people perish: but he that keeps the law, happy is he.

۱۹ 19 خادم، محض سخن متنبه نمی شود، زیرااگر‌چه بفهمد اجابت نمی نماید.

A servant will not be corrected by words: for though he understand he will not answer.

۲۰ 20 آیا کسی را می‌بینی که در سخن‌گفتن عجول است، امید بر احمق زیاده است از امید براو.

See you a man that is hasty in his words? there is more hope of a fool than of him.

۲۱ 21 هر‌که خادم خود را از طفولیت به نازمی پرورد، آخر پسر او خواهد شد.

He that delicately brings up his servant from a child shall have him become his son at the length.

۲۲ 22 مرد تندخو نزاع برمی انگیزاند، و شخص کج خلق در تقصیر می‌افزاید.

An angry man stirs up strife, and a furious man abounds in transgression.

۲۳ 23 تکبر شخص او را پست می‌کند، اما مردحلیم دل، به جلال خواهد رسید.

A man’s pride shall bring him low: but honor shall uphold the humble in spirit.

۲۴ 24 هر‌که با دزد معاشرت کند خویشتن رادشمن دارد، زیرا که لعنت می‌شنود و اعتراف نمی نماید.

Whoever is partner with a thief hates his own soul: he hears cursing, and denudes it not.

۲۵ 25 ترس از انسان دام می‌گستراند، اما هر‌که برخداوند توکل نماید سرافراز خواهد شد.

The fear of man brings a snare: but whoever puts his trust in the LORD shall be safe.

۲۶ 26 بسیاری لطف حاکم را می‌طلبند، اماداوری انسان از جانب خداوند است.

Many seek the ruler’s favor; but every man’s judgment comes from the LORD.

۲۷ 27 مرد ظالم نزد عادلان مکروه است، و هر‌که در طریق، مستقیم است نزد شریران مکروه می‌باشد.

An unjust man is an abomination to the just: and he that is upright in the way is abomination to the wicked.