امثال 28

۱ 1 تعاقب کننده‌ای نیست، اما عادلان مثل شیر شجاعند.

Huye el impío sin que nadie le persiga; el justo, como león, se siente seguro.

۲ 2 از معصیت اهل زمین حاکمانش بسیارمی شوند، اما مرد فهیم و دانا استقامتش برقرارخواهد ماند.

Por sus pecados un país tiene muchos gobernantes, pero uno, sabio y prudente, hace el orden estable.

۳ 3 مرد رئیس که بر مسکینان ظلم می‌کند مثل باران است که سیلان کرده، خوراک باقی نگذارد.

El pobre que oprime a los pobres, es como una lluvia que arrastra todo y trae carestía.

۴ 4 هر‌که شریعت را ترک می‌کند شریران رامی ستاید، اما هر‌که شریعت را نگاه دارد از ایشان نفرت دارد.

Los que abandonan la Ley, alaban al malvado; los que la guardan, contra él se indignan.

۵ 5 مردمان شریر انصاف را درک نمی نمایند، اماطالبان خداوند همه‌چیز را می‌فهمند.

Los malos no entienden lo que es justo; pero quien busca a Yahvé lo entiende todo.

۶ 6 فقیری که در کاملیت خود سلوک نماید بهتراست از کج رونده دو راه اگر‌چه دولتمند باشد.

Más vale un pobre que vive rectamente, que un acaudalado de perversas costumbres.

۷ 7 هر‌که شریعت را نگاه دارد پسری حکیم است، اما مصاحب مسرفان، پدر خویش را رسوامی سازد.

El que observa la Ley es hijo prudente: mas quien es compañero de comilones deshonra a su padre.

۸ 8 هر‌که مال خود را به ربا و سود بیفزاید، آن رابرای کسی‌که بر فقیران ترحم نماید، جمع می‌نماید.

Quien con logro y usura aumenta sus riquezas, las acumula para el que tiene compasión de los pobres.

۹ 9 هر‌که گوش خود را از شنیدن شریعت برگرداند، دعای او هم مکروه می‌شود.

El que aparta su oído para no oír la Ley, su misma oración es objeto de maldición.

۱۰ 10 هر‌که راستان را به راه بد گمراه کند به حفره خود خواهد افتاد، اما صالحان نصیب نیکوخواهند یافت.

Quien extravía a buenos llevándolos por malas sendas caerá él mismo en su propia fosa, y los buenos heredarán sus bienes.

۱۱ 11 مرد دولتمند در نظر خود حکیم است، امافقیر خردمند او را تفتیش خواهد نمود.

El rico se tiene por sabio; pero un pobre inteligente le quita la máscara.

۱۲ 12 چون عادلان شادمان شوند فخر عظیم است، اما چون شریران برافراشته شوند مردمان خود را مخفی می‌سازند.

Cuando triunfan los justos hay gran gloria, pero cuando se encumbran los malos, se esconden todos.

۱۳ 13 هر‌که گناه خود را بپوشاند برخوردارنخواهد شد، اما هر‌که آن را اعتراف کند و ترک نماید رحمت خواهد یافت.

El que encubre sus pecados no prosperará, mas el que los confiesa y abandona, conseguirá perdón.

۱۴ 14 خوشابحال کسی‌که دائم می‌ترسد، اما هرکه دل خود را سخت سازد به بلا گرفتار خواهدشد.

Bienaventurado el hombre que anda siempre temeroso; los de duro corazón caen en el mal.

۱۵ 15 حاکم شریر بر قوم مسکین، مثل شیر غرنده و خرس گردنده است.

León rugiente y oso hambriento, tal es un príncipe malo, que reina sobre un pueblo pobre.

۱۶ 16 حاکم ناقص العقل بسیار ظلم می‌کند، اماهر‌که از رشوه نفرت کند عمر خود را درازخواهد ساخت.

El príncipe falto de prudencia será un gran opresor; pero el que odia la codicia, vivirá muchos años.

۱۷ 17 کسی‌که متحمل بار خون شخصی شود، به هاویه می‌شتابد. زنهار کسی او را باز ندارد.

El hombre reo de sangre humana, corre al sepulcro; ¡no se lo detenga!

۱۸ 18 هر‌که به استقامت سلوک نماید رستگارخواهد شد، اما هر‌که در دو راه کج رو باشد دریکی از آنها خواهد افتاد.

Quien anda en integridad será salvo, mas el que anda por caminos perversos al fin caerá.

۱۹ 19 هر‌که زمین خود را زرع نماید از نان سیرخواهد شد، اما هر‌که پیروی باطلان کند از فقرسیر خواهد شد.

Quien labra su tierra, tendrá pan en abundancia, quien se junta con los ociosos se saciará de pobreza.

۲۰ 20 مرد امین برکت بسیار خواهد یافت، اماآنکه در‌پی دولت می‌شتابد بی‌سزا نخواهد ماند.

El hombre probo será colmado de bendiciones; mas el que se afana por atesorar no quedará impune.

۲۱ 21 طرفداری نیکو نیست، و به جهت لقمه‌ای نان، آدمی خطاکار می‌شود.

No es bueno hacer acepción de personas; hay hombres que hacen un crimen por un bocado de pan.

۲۲ 22 مرد تنگ نظر در‌پی دولت می‌شتابد ونمی داند که نیازمندی او را درخواهد یافت.

El envidioso va apurado tras las riquezas; no advierte que le sobrevendrá la pobreza.

۲۳ 23 کسی‌که آدمی را تنبیه نماید، آخر شکرخواهد یافت، بیشتر از آنکه به زبان خودچاپلوسی می‌کند.

Quien a otro corrige, halla después mayor gracia que aquel que lisonjea con la lengua.

۲۴ 24 کسی‌که پدر و مادر خود را غارت نماید وگوید گناه نیست، مصاحب هلاک کنندگان خواهدشد.

El que roba algo a su padre y a su madre, y dice: “No es pecado”, es compañero del criminal.

۲۵ 25 مرد حریص نزاع را برمی انگیزاند، اما هر‌که بر خداوند توکل نماید قوی خواهد شد.

El hombre codicioso suscita querellas, mas el que espera en Yahvé prosperará.

۲۶ 26 آنکه بر دل خود توکل نماید احمق می‌باشد، اما کسی‌که به حکمت سلوک نمایدنجات خواهد یافت.

El que confía en sí mismo, es un insensato; quien procede con sabiduría, ese será salvo.

۲۷ 27 هر‌که به فقرا بذل نماید محتاج نخواهدشد، اما آنکه چشمان خود را بپوشاند لعنت بسیارخواهد یافت.

El que da al pobre, no padecerá penuria; quien aparta de él los ojos será colmado de maldiciones.

۲۸ 28 وقتی که شریران برافراشته شوند مردم خویشتن را پنهان می‌کنند، اما چون ایشان هلاک شوند عادلان افزوده خواهند شد.

Cuando se levantan los malvados, se esconden los hombres; mas cuando perecen, crece el número de los justos.