امثال 28

۱ 1 تعاقب کننده‌ای نیست، اما عادلان مثل شیر شجاعند.

The wicked flee when no one pursues; but the righteous are as bold as a lion.

۲ 2 از معصیت اهل زمین حاکمانش بسیارمی شوند، اما مرد فهیم و دانا استقامتش برقرارخواهد ماند.

In rebellion, a land has many rulers, but order is maintained by a man of understanding and knowledge.

۳ 3 مرد رئیس که بر مسکینان ظلم می‌کند مثل باران است که سیلان کرده، خوراک باقی نگذارد.

A needy man who oppresses the poor is like a driving rain which leaves no crops.

۴ 4 هر‌که شریعت را ترک می‌کند شریران رامی ستاید، اما هر‌که شریعت را نگاه دارد از ایشان نفرت دارد.

Those who forsake the law praise the wicked; but those who keep the law contend with them.

۵ 5 مردمان شریر انصاف را درک نمی نمایند، اماطالبان خداوند همه‌چیز را می‌فهمند.

Evil men do not understand justice; but those who seek the LORD understand it fully.

۶ 6 فقیری که در کاملیت خود سلوک نماید بهتراست از کج رونده دو راه اگر‌چه دولتمند باشد.

Better is the poor who walks in his integrity than he who is perverse in his ways, and he is rich.

۷ 7 هر‌که شریعت را نگاه دارد پسری حکیم است، اما مصاحب مسرفان، پدر خویش را رسوامی سازد.

Whoever keeps the law is a wise son; but he who is a companion of gluttons shames his father.

۸ 8 هر‌که مال خود را به ربا و سود بیفزاید، آن رابرای کسی‌که بر فقیران ترحم نماید، جمع می‌نماید.

He who increases his wealth by excessive interest gathers it for one who has pity on the poor.

۹ 9 هر‌که گوش خود را از شنیدن شریعت برگرداند، دعای او هم مکروه می‌شود.

He who turns away his ear from hearing the law, even his prayer is an abomination.

۱۰ 10 هر‌که راستان را به راه بد گمراه کند به حفره خود خواهد افتاد، اما صالحان نصیب نیکوخواهند یافت.

Whoever causes the upright to go astray in an evil way, he will fall into his own trap; but the blameless will inherit good.

۱۱ 11 مرد دولتمند در نظر خود حکیم است، امافقیر خردمند او را تفتیش خواهد نمود.

The rich man is wise in his own eyes; but the poor who has understanding sees through him.

۱۲ 12 چون عادلان شادمان شوند فخر عظیم است، اما چون شریران برافراشته شوند مردمان خود را مخفی می‌سازند.

When the righteous triumph, there is great glory; but when the wicked rise, men hide themselves.

۱۳ 13 هر‌که گناه خود را بپوشاند برخوردارنخواهد شد، اما هر‌که آن را اعتراف کند و ترک نماید رحمت خواهد یافت.

He who conceals his sins does not prosper, but whoever confesses and renounces them finds mercy.

۱۴ 14 خوشابحال کسی‌که دائم می‌ترسد، اما هرکه دل خود را سخت سازد به بلا گرفتار خواهدشد.

Blessed is the man who always fears; but one who hardens his heart falls into trouble.

۱۵ 15 حاکم شریر بر قوم مسکین، مثل شیر غرنده و خرس گردنده است.

As a roaring lion or a charging bear, so is a wicked ruler over helpless people.

۱۶ 16 حاکم ناقص العقل بسیار ظلم می‌کند، اماهر‌که از رشوه نفرت کند عمر خود را درازخواهد ساخت.

A tyrannical ruler lacks judgment. One who hates ill-gotten gain will have long days.

۱۷ 17 کسی‌که متحمل بار خون شخصی شود، به هاویه می‌شتابد. زنهار کسی او را باز ندارد.

A man who is tormented by blood guilt will be a fugitive until death. No one will support him.

۱۸ 18 هر‌که به استقامت سلوک نماید رستگارخواهد شد، اما هر‌که در دو راه کج رو باشد دریکی از آنها خواهد افتاد.

Whoever walks blamelessly is kept safe; but one with perverse ways will fall suddenly.

۱۹ 19 هر‌که زمین خود را زرع نماید از نان سیرخواهد شد، اما هر‌که پیروی باطلان کند از فقرسیر خواهد شد.

One who works his land will have an abundance of food; but one who chases fantasies will have his fill of poverty.

۲۰ 20 مرد امین برکت بسیار خواهد یافت، اماآنکه در‌پی دولت می‌شتابد بی‌سزا نخواهد ماند.

A faithful man is rich with blessings; but one who is eager to be rich will not go unpunished.

۲۱ 21 طرفداری نیکو نیست، و به جهت لقمه‌ای نان، آدمی خطاکار می‌شود.

To show partiality is not good, yet a man will do wrong for a piece of bread.

۲۲ 22 مرد تنگ نظر در‌پی دولت می‌شتابد ونمی داند که نیازمندی او را درخواهد یافت.

A stingy man hurries after riches, and does not know that poverty waits for him.

۲۳ 23 کسی‌که آدمی را تنبیه نماید، آخر شکرخواهد یافت، بیشتر از آنکه به زبان خودچاپلوسی می‌کند.

One who rebukes a man will afterward find more favor than one who flatters with the tongue.

۲۴ 24 کسی‌که پدر و مادر خود را غارت نماید وگوید گناه نیست، مصاحب هلاک کنندگان خواهدشد.

Whoever robs his father or his mother and says, “It’s not wrong,” is a partner with a destroyer.

۲۵ 25 مرد حریص نزاع را برمی انگیزاند، اما هر‌که بر خداوند توکل نماید قوی خواهد شد.

One who is greedy stirs up strife; but one who trusts in the LORD will prosper.

۲۶ 26 آنکه بر دل خود توکل نماید احمق می‌باشد، اما کسی‌که به حکمت سلوک نمایدنجات خواهد یافت.

One who trusts in himself is a fool; but one who walks in wisdom is kept safe.

۲۷ 27 هر‌که به فقرا بذل نماید محتاج نخواهدشد، اما آنکه چشمان خود را بپوشاند لعنت بسیارخواهد یافت.

One who gives to the poor has no lack; but one who closes his eyes will have many curses.

۲۸ 28 وقتی که شریران برافراشته شوند مردم خویشتن را پنهان می‌کنند، اما چون ایشان هلاک شوند عادلان افزوده خواهند شد.

When the wicked rise, men hide themselves; but when they perish, the righteous thrive.