امثال 25

۱ 1 اینها نیز از امثال سلیمان است که مردان حزقیا، پادشاه یهودا آنها را نقل نمودند.

THESE ARE ALSO PARABLES of Salomon, which the men of Hezekiah King of Iudah copied out.

۲ 2 مخفی داشتن امر جلال خدا است، و تفحص نمودن امر جلال پادشاهان است.

The glorie of God is to conceale a thing secret: but the Kings honour is to search out a thing.

۳ 3 آسمان را در بلندیش و زمین را در عمقش، ودل پادشاهان را تفتیش نتوان نمود.

The heaues in height, and the earth in deepenes, and the Kings heart can no man search out.

۴ 4 درد را از نقره دور کن، تا ظرفی برای زرگربیرون آید.

Take the drosse from the siluer, and there shall proceede a vessell for the finer.

۵ 5 شریران را از حضور پادشاه دور کن، تاکرسی او در عدالت پایدار بماند.

Take away the wicked from the King, and his throne shall be stablished in righteousnes.

۶ 6 در حضور پادشاه خویشتن را برمیفراز، و درجای بزرگان مایست،

Boast not thy selfe before the King, and stand not in the place of great men.

۷ 7 زیرا بهتر است تو را گفته شود که اینجا بالابیا، از آنکه به حضور سروری که چشمانت او رادیده است تو را پایین برند.

For it is better, that it be saide vnto thee, Come vp hither, then thou to be put lower in the presece of the prince whom thine eyes haue seene.

۸ 8 برای نزاع به تعجیل بیرون مرو، مبادا درآخرش چون همسایه ات تو را خجل سازد، ندانی که چه باید کرد.

Goe not foorth hastily to strife, least thou know not what to doe in the ende thereof, when thy neighbour hath put thee to shame.

۹ 9 دعوی خود را با همسایه ات بکن، اما رازدیگری را فاش مساز،

Debate thy matter with thy neighbour, and discouer not the secret to another,

۱۰ 10 مبادا هر‌که بشنود تو را ملامت کند، وبدنامی تو رفع نشود.

Least he that heareth it put thee to shame, and thine infamie doe not cease.

۱۱ 11 سخنی که در محلش گفته شود، مثل سیبهای طلا در مرصعکاری نقره است.

A word spoken in his place, is like apples of golde with pictures of siluer.

۱۲ 12 مودب حکیم برای گوش شنوا، مثل حلقه طلا و زیور زر خالص است.

He that reprooueth the wise, and the obedient eare, is as a golden earering and an ornament of fine golde.

۱۳ 13 رسول امین برای فرستندگان خود، چون خنکی یخ در موسم حصاد می‌باشد، زیرا که جان آقایان خود را تازه می‌کند.

As the colde of the snowe in the time of haruest, so is a faithfull messenger to them that send him: for he refresheth the soule of his masters.

۱۴ 14 کسی‌که از بخششهای فریبنده خود فخرمی کند، مثل ابرها و باد بی‌باران است.

A man that boasteth of false liberalitie, is like cloudes and winde without raine.

۱۵ 15 با تحمل داور را به رای خود توان آورد، وزبان ملایم، استخوان را می‌شکند.

A Prince is pacified by staying of anger, and a soft tongue breaketh the bones.

۱۶ 16 اگر عسل یافتی بقدر کفایت بخور، مبادا ازآن پر شده، قی کنی.

If thou haue found hony, eate that is sufficient for thee, least thou be ouerfull, and vomit it.

۱۷ 17 پای خود را از زیاد رفتن به خانه همسایه ات باز دار، مبادا از تو سیر شده، از تونفرت نماید.

Withdrawe thy foote from thy neighbours house, least he be weary of thee, and hate thee.

۱۸ 18 کسی‌که درباره همسایه خود شهادت دروغ دهد، مثل تبرزین و شمشیر و تیر تیز است.

A man that beareth false witnes against his neighbour, is like an hammer and a sword, and a sharpe arrowe.

۱۹ 19 اعتماد بر خیانتکار در روز تنگی، مثل دندان کرم زده و پای مرتعش می‌باشد.

Confidence in an vnfaythfull man in time of trouble, is like a broken tooth and a sliding foote.

۲۰ 20 سراییدن سرودها برای دلتنگ، مثل کندن جامه در وقت سرما و ریختن سرکه بر شوره است.

Hee that taketh away the garment in the colde season, is like vineger powred vpon nitre, or like him that singeth songs to an heauy heart.

۲۱ 21 اگر دشمن تو گرسنه باشد او را نان بخوران، و اگر تشنه باشد او را آب بنوشان،

If hee that hateth thee be hungry, giue him bread to eate, and if he be thirstie, giue him water to drinke.

۲۲ 22 زیرا اخگرها بر سرش خواهی انباشت، وخداوند تو را پاداش خواهد داد.

For thou shalt lay coles vpon his head, and the Lord shall recompense thee.

۲۳ 23 چنانکه باد شمال باران می‌آورد، همچنان زبان غیبتگو چهره را خشمناک می‌سازد.

As the Northwinde driueth away the raine, so doeth an angry countenance the slandering tongue.

۲۴ 24 ساکن بودن در گوشه پشت بام بهتر است ازبودن با زن جنگجو در خانه مشترک.

It is better to dwell in a corner of the house top, then with a contentious woman in a wide house.

۲۵ 25 خبر خوش از ولایت دور، مثل آب سردبرای جان تشنه است.

As are the colde waters to a weary soule, so is good newes from a farre countery.

۲۶ 26 مرد عادل که پیش شریر خم شود، مثل چشمه گل آلود و منبع فاسد است.

A righteous man falling downe before the wicked, is like a troubled well, and a corrupt spring.

۲۷ 27 زیاد عسل خوردن خوب نیست، همچنان طلبیدن جلال خود جلال نیست.

It is not good to eate much hony: so to search their owne glory is not glory.

۲۸ 28 کسی‌که بر روح خود تسلط ندارد، مثل شهر منهدم و بی‌حصار است.

A man that refraineth not his appetite, is like a citie which is broken downe and without walles.