امثال 23

۱ 1 چون با حاکم به غذا خوردن نشینی، درآنچه پیش روی تو است تامل نما.

Quand tu t’assieds pour manger le pain avec un gouverneur, considère bien celui qui est devant toi;

۲ 2 و اگر مرد اکول هستی کارد بر گلوی خودبگذار.

et mets un couteau à ta gorge, si tu es gourmand.

۳ 3 به خوراکهای لطیف او حریص مباش، زیراکه غذای فریبنده است.

Ne désire point ses friandises, car c’est un pain trompeur.

۴ 4 برای دولتمند شدن خود را زحمت مرسان واز عقل خود باز ایست.

Ne te fatigue pas pour acquérir des richesses, finis-en avec ta prudence.

۵ 5 آیا چشمان خود را بر آن خواهی دوخت که نیست می‌باشد؟ زیرا که دولت البته برای خودبالها می‌سازد، و مثل عقاب در آسمان می‌پرد.

Jetteras-tu tes yeux sur elles?… Déjà elles ne sont plus; car certes elles se font des ailes, et, comme l’aigle, s’envolent vers les cieux.

۶ 6 نان مرد تنگ نظر را مخور، و به جهت خوراکهای لطیف او حریص مباش.

Ne mange point le pain de celui qui a l’œil mauvais, et ne désire pas ses friandises;

۷ 7 زیرا چنانکه در دل خود فکر می‌کند خود اوهمچنان است. تو را می‌گوید: بخور و بنوش، امادلش با تو نیست.

car comme il a pensé dans son âme, tel il est. Mange et bois, te dira-t-il; mais son cœur n’est pas avec toi.

۸ 8 لقمه‌ای را که خورده‌ای قی خواهی کرد، وسخنان شیرین خود را بر باد خواهی داد.

Ton morceau que tu as mangé, tu le vomiras, et tu perdras tes paroles agréables.

۹ 9 به گوش احمق سخن مگو، زیرا حکمت کلامت را خوار خواهد شمرد.

Ne parle pas aux oreilles du sot, car il méprisera la sagesse de ton discours.

۱۰ 10 حد قدیم را منتقل مساز، و به مزرعه یتیمان داخل مشو،

Ne recule pas la borne ancienne, et n’entre pas dans les champs des orphelins;

۱۱ 11 زیرا که ولی ایشان زورآور است، و با تو دردعوی ایشان مقاومت خواهد کرد.

car leur rédempteur est fort, il prendra en main leur cause contre toi.

۱۲ 12 دل خود را به ادب مایل گردان، و گوش خود را به کلام معرفت.

Applique ton cœur à l’instruction et tes oreilles aux paroles de la connaissance.

۱۳ 13 از طفل خود تادیب را باز مدار که اگر او رابا چوب بزنی نخواهد مرد،

Ne manque pas de corriger le jeune garçon; quand tu l’auras frappé de la verge, il n’en mourra pas.

۱۴ 14 پس او را با چوب بزن، و جان او را از هاویه نجات خواهی داد. (Sheol h7585)

Tu le frapperas de la verge, mais tu délivreras son âme du shéol. (Sheol h7585)

۱۵ 15 ‌ای پسر من اگر دل تو حکیم باشد، دل من (بلی دل ) من شادمان خواهد شد.

Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur s’en réjouira, oui, moi-même,

۱۶ 16 و گرده هایم وجد خواهد نمود، هنگامی که لبهای تو به راستی متکلم شود.

et mes reins s’égaieront quand tes lèvres diront des choses droites.

۱۷ 17 دل تو به جهت گناهکاران غیور نباشد، امابه جهت ترس خداوند تمامی روز غیور باش،

Que ton cœur n’envie pas les méchants; mais sois tout le jour dans la crainte de l’Éternel;

۱۸ 18 زیرا که البته آخرت هست، و امید تومنقطع نخواهد شد.

car certainement il y a une fin, et ton attente ne sera pas réduite à néant.

۱۹ 19 پس تو‌ای پسرم بشنو و حکیم باش، و دل خود را در طریق مستقیم گردان.

Toi, mon fils, écoute et sois sage, et dirige ton cœur dans le chemin.

۲۰ 20 از زمره میگساران مباش، و از آنانی که بدنهای خود را تلف می‌کنند.

Ne sois pas parmi les buveurs de vin, ni parmi les gourmands;

۲۱ 21 زیرا که میگسار و مسرف، فقیر می‌شود وصاحب خواب به خرقه‌ها ملبس خواهد شد.

car le buveur et le gourmand deviendront pauvres, et sommeiller revêt de haillons.

۲۲ 22 پدر خویش را که تو را تولید نمود گوش گیر، و مادر خود را چون پیر شود خوار مشمار.

Écoute ton père qui t’a engendré, et ne méprise pas ta mère quand elle aura vieilli.

۲۳ 23 راستی را بخر و آن را مفروش، و حکمت وادب و فهم را.

Achète la vérité, et ne la vends point, – la sagesse, et l’instruction, et l’intelligence.

۲۴ 24 پدر فرزند عادل به غایت شادمان می‌شود، و والد پسر حکیم از او مسرور خواهد گشت.

Le père du juste aura beaucoup de joie, et celui qui a engendré le sage, se réjouira en lui.

۲۵ 25 پدرت و مادرت شادمان خواهند شد، ووالده تو مسرور خواهد گردید.

Que ton père et ta mère se réjouissent, et que celle qui t’a enfanté ait de la joie.

۲۶ 26 ‌ای پسرم دل خود را به من بده، و چشمان تو به راههای من شاد باشد،

Mon fils, donne-moi ton cœur, et que tes yeux se plaisent à mes voies;

۲۷ 27 چونکه زن زانیه حفره‌ای عمیق است، و زن بیگانه چاه تنگ.

car la prostituée est une fosse profonde, et l’étrangère un puits de détresse:

۲۸ 28 او نیز مثل راهزن در کمین می‌باشد، وخیانتکاران را در میان مردم می‌افزاید.

aussi se tient-elle aux embûches comme un voleur, et elle augmente le nombre des perfides parmi les hommes.

۲۹ 29 وای از آن کیست و شقاوت از آن که ونزاعها از آن کدام و زاری از آن کیست وجراحت های بی‌سبب از آن که و سرخی چشمان از آن کدام؟

Pour qui les: Hélas? Pour qui les: Malheur à moi? Pour qui les querelles, pour qui la plainte, pour qui les blessures sans cause? Pour qui la rougeur des yeux?

۳۰ 30 آنانی را است که شرب مدام می‌نمایند، و برای چشیدن شراب ممزوج داخل می‌شوند.

Pour ceux qui s’attardent auprès du vin, qui vont essayer le vin mixtionné.

۳۱ 31 به شراب نگاه مکن وقتی که سرخ‌فام است، حینی که حبابهای خود را در جام ظاهر می‌سازد، و به ملایمت فرو می‌رود.

– Ne regarde pas le vin quand il est vermeil, quand il est perlé dans la coupe, et qu’il coule aisément;

۳۲ 32 اما در آخر مثل مار خواهد گزید، و مانندافعی نیش خواهد زد.

à la fin, il mord comme un serpent et il pique comme une vipère:

۳۳ 33 چشمان تو چیزهای غریب را خواهد دید، و دل تو به چیزهای کج تنطق خواهد نمود،

tes yeux regarderont les étrangères, et ton cœur dira des choses perverses;

۳۴ 34 و مثل کسی‌که در میان دریا می‌خوابدخواهی شد، یا مانند کسی‌که بر سر دکل کشتی می‌خسبد،

et tu seras comme celui qui se coucherait au cœur de la mer, et comme celui qui se coucherait au sommet d’un mât…

۳۵ 35 و خواهی گفت: مرا زدند لیکن درد رااحساس نکردم، مرا زجر نمودند لیکن نفهمیدم. پس کی بیدار خواهم شد؟ همچنین معاودت می‌کنم و بار دیگر آن را می‌طلبم.

On m’a frappé, [et] je n’en ai point été malade; on m’a battu, [et] je ne l’ai pas su. Quand me réveillerai-je? J’y reviendrai, je le rechercherai encore!