امثال 20
| شراب استهزا می‌کند و مسکرات عربده می‌آورد، و هر‌که به آن فریفته شود حکیم نیست. | ۱ 1 |
luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas quicumque his delectatur non erit sapiens
| هیبت پادشاه مثل غرش شیر است، و هر‌که خشم او را به هیجان آورد، به‌جان خود خطامی ورزد. | ۲ 2 |
sicut rugitus leonis ita terror regis qui provocat eum peccat in animam suam
| از نزاع دور شدن برای انسان عزت است، اماهر مرد احمق مجادله می‌کند. | ۳ 3 |
honor est homini qui separat se a contentionibus omnes autem stulti miscentur contumeliis
| مرد کاهل به‌سبب زمستان شیار نمی کند، لهذا در موسم حصاد گدایی می‌کند و نمی یابد. | ۴ 4 |
propter frigus piger arare noluit mendicabit ergo aestate et non dabitur ei
| مشورت در دل انسان آب عمیق است، امامرد فهیم آن را می‌کشد. | ۵ 5 |
sicut aqua profunda sic consilium in corde viri sed homo sapiens exhauriet illud
| بسا کسانند که هر یک احسان خویش رااعلام می‌کنند، اما مرد امین را کیست که پیدا کند. | ۶ 6 |
multi homines misericordes vocantur virum autem fidelem quis inveniet
| مرد عادل که به کاملیت خود سلوک نماید، پسرانش بعد از او خجسته خواهند شد. | ۷ 7 |
iustus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet
| پادشاهی که بر کرسی داوری نشیند، تمامی بدی را از چشمان خود پراکنده می‌سازد. | ۸ 8 |
rex qui sedet in solio iudicii dissipat omne malum intuitu suo
| کیست که تواند گوید: «دل خود را طاهرساختم، و از گناه خویش پاک شدم.» | ۹ 9 |
quis potest dicere mundum est cor meum purus sum a peccato
| سنگهای مختلف و پیمانه های مختلف، هر دوی آنها نزد خداوند مکروه است. | ۱۰ 10 |
pondus et pondus mensura et mensura utrumque abominabile est apud Deum
| طفل نیز از افعالش شناخته می‌شود، که آیااعمالش پاک و راست است یا نه. | ۱۱ 11 |
ex studiis suis intellegitur puer si munda et si recta sint opera eius
| گوش شنوا و چشم بینا، خداوند هر دو آنهارا آفریده است. | ۱۲ 12 |
aurem audientem et oculum videntem Dominus fecit utrumque
| خواب را دوست مدار مبادا فقیر شوی. چشمان خود را باز کن تا از نان سیر گردی. | ۱۳ 13 |
noli diligere somnum ne te egestas opprimat aperi oculos tuos et saturare panibus
| مشتری می‌گوید بد است، بد است، اماچون رفت آنگاه فخر می‌کند. | ۱۴ 14 |
malum est malum est dicit omnis emptor et cum recesserit tunc gloriabitur
| طلا هست و لعلها بسیار، اما لبهای معرفت جواهر گرانبها است. | ۱۵ 15 |
est aurum et multitudo gemmarum vas autem pretiosum labia scientiae
| جامه آنکس را بگیر که به جهت غریب ضامن است، و او را به رهن بگیر که ضامن بیگانگان است. | ۱۶ 16 |
tolle vestimentum eius qui fideiussor extitit alieni et pro extraneis aufer pignus ab eo
| نان فریب برای انسان لذیذ است، اما بعد دهانش از سنگ ریزه‌ها پر خواهد شد. | ۱۷ 17 |
suavis est homini panis mendacii et postea implebitur os eius calculo
| فکرها به مشورت محکم می‌شود، و باحسن تدبیر جنگ نما. | ۱۸ 18 |
cogitationes consiliis roborantur et gubernaculis tractanda sunt bella
| کسی‌که به نمامی گردش کند اسرار را فاش می‌نماید، لهذا با کسی‌که لبهای خود را می‌گشایدمعاشرت منما. | ۱۹ 19 |
ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne commiscearis
| هر‌که پدر و مادر خود را لعنت کندچراغش در ظلمت غلیظ خاموش خواهد شد. | ۲۰ 20 |
qui maledicit patri suo et matri extinguetur lucerna eius in mediis tenebris
| اموالی که اولا به تعجیل حاصل می‌شود، عاقبتش مبارک نخواهد شد. | ۲۱ 21 |
hereditas ad quam festinatur in principio in novissimo benedictione carebit
| مگو که از بدی انتقام خواهم کشید، بلکه برخداوند توکل نما و تو را نجات خواهد داد. | ۲۲ 22 |
ne dicas reddam malum expecta Dominum et liberabit te
| سنگهای مختلف نزد خداوند مکروه است، و ترازوهای متقلب نیکو نیست. | ۲۳ 23 |
abominatio est apud Deum pondus et pondus statera dolosa non est bona
| قدمهای انسان از خداوند است، پس مردراه خود را چگونه بفهمد؟ | ۲۴ 24 |
a Domino diriguntur gressus viri quis autem hominum intellegere potest viam suam
| شخصی که چیزی را به تعجیل مقدس می‌گوید، و بعد از نذر کردن استفسار می‌کند، دردام می‌افتد. | ۲۵ 25 |
ruina est hominis devorare sanctos et post vota tractare
| پادشاه حکیم شریران را پراکنده می‌سازد وچوم را بر ایشان می‌گرداند. | ۲۶ 26 |
dissipat impios rex sapiens et curvat super eos fornicem
| روح انسان، چراغ خداوند است که تمامی عمقهای دل را تفتیش می‌نماید. | ۲۷ 27 |
lucerna Domini spiraculum hominis quae investigat omnia secreta ventris
| رحمت و راستی پادشاه را محافظت می‌کند، و کرسی او به رحمت پایدار خواهد ماند. | ۲۸ 28 |
misericordia et veritas custodiunt regem et roboratur clementia thronus eius
| جلال جوانان قوت ایشان است، و عزت پیران موی سفید. | ۲۹ 29 |
exultatio iuvenum fortitudo eorum et dignitas senum canities
| ضربهای سخت از بدی طاهر می‌کند وتازیانه‌ها به عمق دل فرو می‌رود. | ۳۰ 30 |
livor vulneris absterget mala et plagae in secretioribus ventris
