امثال 17

۱ 1 لقمه خشک با سلامتی، بهتر است ازخانه پر از ضیافت با مخاصمت.

Better is a dry morsel with quietness, than a house full of feasting with strife.

۲ 2 بنده عاقل بر پسر پست فطرت مسلط خواهدبود، و میراث را با برادران تقسیم خواهد نمود.

A servant who deals wisely will rule over a son who causes shame, and shall have a part in the inheritance among the brothers.

۳ 3 بوته برای نقره و کوره به جهت طلا است، اماخداوند امتحان کننده دلها است.

The refining pot is for silver, and the furnace for gold, but the LORD tests the hearts.

۴ 4 شریر به لبهای دروغگو اصغا می‌کند، و مردکاذب به زبان فتنه انگیز گوش می‌دهد.

An evildoer heeds wicked lips. A liar gives ear to a mischievous tongue.

۵ 5 هر‌که فقیر را استهزا کند آفریننده خویش رامذمت می‌کند، و هر‌که از بلا خوش می‌شودبی سزا نخواهد ماند.

Whoever mocks the poor reproaches his Maker. He who is glad at calamity shall not be unpunished.

۶ 6 تاج پیران، پسران پسرانند، و جلال فرزندان، پدران ایشانند.

Children’s children are the crown of old men; the glory of children is their parents.

۷ 7 کلام کبرآمیز احمق را نمی شاید، و چندمرتبه زیاده لبهای دروغگو نجبا را.

Excellent speech is not fitting for a fool, much less do lying lips fit a prince.

۸ 8 هدیه در نظر اهل آن سنگ گرانبها است که هر کجا توجه نماید برخوردار می‌شود.

A bribe is a precious stone in the eyes of him who gives it; wherever he turns, he prospers.

۹ 9 هر‌که گناهی را مستور کند طالب محبت می‌باشد، اما هر‌که امری را تکرار کند دوستان خالص را از هم جدا می‌سازد.

He who covers an offense promotes love; but he who repeats a matter separates best friends.

۱۰ 10 یک ملامت به مرد فهیم اثر می‌کند، بیشتراز صد تازیانه به مرد جاهل.

A rebuke enters deeper into one who has understanding than a hundred lashes into a fool.

۱۱ 11 مرد شریر طالب فتنه است و بس. لهذاقاصد ستمکیش نزد او فرستاده می‌شود.

An evil man seeks only rebellion; therefore a cruel messenger shall be sent against him.

۱۲ 12 اگر خرسی که بچه هایش کشته شود به انسان برخورد، بهتر است از مرد احمق در حماقت خود.

Let a bear robbed of her cubs meet a man, rather than a fool in his folly.

۱۳ 13 کسی‌که به عوض نیکویی بدی می‌کند بلااز خانه او دور نخواهد شد.

Whoever rewards evil for good, evil shall not depart from his house.

۱۴ 14 ابتدای نزاع مثل رخنه کردن آب است، پس مخاصمه را ترک کن قبل از آنکه به مجادله برسد.

The beginning of strife is like breaching a dam, therefore stop contention before quarreling breaks out.

۱۵ 15 هر‌که شریر را عادل شمارد و هر‌که عادل را ملزم سازد، هر دوی ایشان نزد خداوندمکروهند.

He who justifies the wicked, and he who condemns the righteous, both of them alike are an abomination to the LORD.

۱۶ 16 قیمت به جهت خریدن حکمت چرا به‌دست احمق باشد؟ و حال آنکه هیچ فهم ندارد.

Why is there money in the hand of a fool to buy wisdom, since he has no understanding?

۱۷ 17 دوست خالص در همه اوقات محبت می‌نماید، و برادر به جهت تنگی مولود شده است.

A friend loves at all times; and a brother is born for adversity.

۱۸ 18 مرد ناقص العقل دست می‌دهد و در حضورهمسایه خود ضامن می‌شود.

A man void of understanding strikes hands, and becomes collateral in the presence of his neighbor.

۱۹ 19 هر‌که معصیت را دوست دارد منازعه رادوست می‌دارد، و هر‌که در خود را بلند سازدخرابی را می‌طلبد.

He who loves disobedience loves strife. One who builds a high gate seeks destruction.

۲۰ 20 کسی‌که دل کج دارد نیکویی را نخواهدیافت. و هر‌که زبان دروغگو دارد در بلا گرفتارخواهد شد.

One who has a perverse heart does not find prosperity, and one who has a deceitful tongue falls into trouble.

۲۱ 21 هر‌که فرزند احمق آورد برای خویشتن غم پیدا می‌کند، و پدر فرزند ابله شادی نخواهد دید.

He who becomes the father of a fool grieves. The father of a fool has no joy.

۲۲ 22 دل‌شادمان شفای نیکو می‌بخشد، اما روح شکسته استخوانها را خشک می‌کند.

A cheerful heart makes good medicine, but a crushed spirit dries up the bones.

۲۳ 23 مرد شریر رشوه را از بغل می‌گیرد، تاراههای انصاف را منحرف سازد.

A wicked man receives a bribe in secret, to pervert the ways of justice.

۲۴ 24 حکمت در مد نظر مرد فهیم است، اماچشمان احمق در اقصای زمین می‌باشد.

Wisdom is before the face of one who has understanding, but the eyes of a fool wander to the ends of the earth.

۲۵ 25 پسر احمق برای پدر خویش حزن است، وبه جهت مادر خویش تلخی است.

A foolish son brings grief to his father, and bitterness to her who bore him.

۲۶ 26 عادلان را نیز سرزنش نمودن خوب نیست، و نه ضرب زدن به نجبا به‌سبب راستی ایشان.

Also to punish the righteous is not good, nor to flog officials for their integrity.

۲۷ 27 صاحب معرفت سخنان خود را بازمی دارد، و هر‌که روح حلیم دارد مرد فطانت پیشه است.

He who spares his words has knowledge. He who is even tempered is a man of understanding.

۲۸ 28 مرد احمق نیز چون خاموش باشد او راحکیم می‌شمارند، و هر‌که لبهای خود را می‌بنددفهیم است.

Even a fool, when he keeps silent, is counted wise. When he shuts his lips, he is thought to be discerning.