امثال 16

۱ 1 تدبیرهای دل از آن انسان است، اماتنطق زبان از جانب خداوند می‌باشد.

Of man [are] arrangements of the heart, And from Jehovah an answer of the tongue.

۲ 2 همه راههای انسان در نظر خودش پاک است، اما خداوند روحها را ثابت می‌سازد.

All the ways of a man are pure in his own eyes, And Jehovah is pondering the spirits.

۳ 3 اعمال خود را به خداوند تفویض کن، تافکرهای تو استوار شود.

Roll unto Jehovah thy works, And established are thy purposes,

۴ 4 خداوند هر چیز را برای غایت آن ساخته است، و شریران را نیز برای روز بلا.

All things hath Jehovah wrought for Himself, And also the wicked [worketh] for a day of evil.

۵ 5 هر‌که دل مغرور دارد نزد خداوند مکروه است، و او هرگز مبرا نخواهد شد.

An abomination to Jehovah [is] every proud one of heart, Hand to hand he is not acquitted.

۶ 6 از رحمت و راستی، گناه کفاره می‌شود، و به ترس خداوند، از بدی اجتناب می‌شود.

In kindness and truth pardoned is iniquity, And in the fear of Jehovah Turn thou aside from evil.

۷ 7 چون راههای شخص پسندیده خداوندباشد، دشمنانش را نیز با وی به مصالحه می‌آورد.

When a man's ways please Jehovah, even his enemies, He causeth to be at peace with him.

۸ 8 اموال اندک که با انصاف باشد بهتر است، ازدخل فراوان بدون انصاف.

Better [is] a little with righteousness, Than abundance of increase without justice.

۹ 9 دل انسان در طریقش تفکر می‌کند، اماخداوند قدمهایش را استوار می‌سازد.

The heart of man deviseth his way, And Jehovah establisheth his step.

۱۰ 10 وحی بر لبهای پادشاه است، و دهان او درداوری تجاوز نمی نماید.

An oath [is] on the lips of a king, In judgment his mouth trespasseth not.

۱۱ 11 ترازو و سنگهای راست از آن خداونداست و تمامی سنگهای کیسه صنعت وی می‌باشد.

A just beam and balances [are] Jehovah's, His work [are] all the stones of the bag.

۱۲ 12 عمل بد نزد پادشاهان مکروه است، زیرا که کرسی ایشان از عدالت برقرار می‌ماند.

An abomination to kings [is] doing wickedness, For by righteousness is a throne established.

۱۳ 13 لبهای راستگو پسندیده پادشاهان است، وراستگویان را دوست می‌دارند.

The delight of kings [are] righteous lips, And whoso is speaking uprightly he loveth,

۱۴ 14 غضب پادشاهان، رسولان موت است امامرد حکیم آن را فرو می‌نشاند.

The fury of a king [is] messengers of death, And a wise man pacifieth it.

۱۵ 15 در نور چهره پادشاه حیات‌است، ورضامندی او مثل ابر نوبهاری است.

In the light of a king's face [is] life, And his good-will [is] as a cloud of the latter rain.

۱۶ 16 تحصیل حکمت از زر خالص چه بسیاربهتر است، و تحصیل فهم از نقره برگزیده تر.

To get wisdom — how much better than gold, And to get understanding to be chosen than silver!

۱۷ 17 طریق راستان، اجتناب نمودن از بدی است، و هر‌که راه خود را نگاه دارد جان خویش را محافظت می‌نماید.

A highway of the upright [is], 'Turn from evil,' Whoso is preserving his soul is watching his way.

۱۸ 18 تکبر پیش رو هلاکت است، و دل مغرورپیش رو خرابی.

Before destruction [is] pride, And before stumbling — a haughty spirit.'

۱۹ 19 با تواضع نزد حلیمان بودن بهتر است، ازتقسیم نمودن غنیمت با متکبران.

Better is humility of spirit with the poor, Than to apportion spoil with the proud.

۲۰ 20 هر‌که در کلام تعقل کند سعادتمندی خواهد یافت، و هر‌که به خداوند توکل نمایدخوشابحال او.

The wise in any matter findeth good, And whoso is trusting in Jehovah, O his happiness.

۲۱ 21 هر‌که دل حکیم دارد فهیم خوانده می‌شود، و شیرینی لبها علم را می‌افزاید.

To the wise in heart is called, 'Intelligent,' And sweetness of lips increaseth learning.

۲۲ 22 عقل برای صاحبش چشمه حیات‌است، اما تادیب احمقان، حماقت است.

A fountain of life [is] understanding to its possessors, The instruction of fools is folly.

۲۳ 23 دل مرد حکیم دهان او را عاقل می‌گرداند، و علم را بر لبهایش می‌افزاید.

The heart of the wise causeth his mouth to act wisely, And by his lips he increaseth learning,

۲۴ 24 سخنان پسندیده مثل‌شان عسل است، برای جان شیرین است و برای استخوانهاشفادهنده.

Sayings of pleasantness [are] a honeycomb, Sweet to the soul, and healing to the bone.

۲۵ 25 راهی هست که در نظر انسان راست است، اما عاقبت آن راه، موت می‌باشد.

There is a way right before a man, And its latter end — ways of death.

۲۶ 26 اشتهای کارگر برایش کار می‌کند، زیرا که دهانش او را بر آن تحریض می‌نماید.

A labouring man hath laboured for himself, For his mouth hath caused [him] to bend over it.

۲۷ 27 مرد لئیم شرارت را می‌اندیشد، و برلبهایش مثل آتش سوزنده است.

A worthless man is preparing evil, And on his lips — as a burning fire.

۲۸ 28 مرد دروغگو نزاع می‌پاشد، و نمام دوستان خالص را از همدیگر جدا می‌کند.

A froward man sendeth forth contention, A tale-bearer is separating a familiar friend.

۲۹ 29 مرد ظالم همسایه خود را اغوا می‌نماید، واو را به راه غیر نیکو هدایت می‌کند.

A violent man enticeth his neighbour, And hath causeth him to go in a way not good.

۳۰ 30 چشمان خود را بر هم می‌زند تا دروغ رااختراع نماید، و لبهایش را می‌خاید و بدی را به انجام می‌رساند.

Consulting his eyes to devise froward things, Moving his lips he hath accomplished evil.

۳۱ 31 سفیدمویی تاج جمال است، هنگامی که درراه عدالت یافت شود.

A crown of beauty [are] grey hairs, In the way of righteousness it is found.

۳۲ 32 کسی‌که دیرغضب باشد از جبار بهتر است، و هر‌که بر روح خود مالک باشد از تسخیرکننده شهر افضل است.

Better [is] the slow to anger than the mighty, And the ruler over his spirit than he who is taking a city.

۳۳ 33 قرعه در دامن‌انداخته می‌شود، لیکن تمامی حکم آن از خداوند است.

Into the centre is the lot cast, And from Jehovah [is] all its judgment!