< لوقا 22 >

و چون عید فطیر که به فصح معروف است نزدیک شد، ۱ 1
अखमीरी तिहारेरी दिहाड़ी ज़ैस जो फ़सह ज़ोतन नेड़े ओरी थी।
روسای کهنه وکاتبان مترصد می‌بودند که چگونه او را به قتل رسانند، زیرا که از قوم ترسیدند. ۲ 2
प्रधान याजक ते शास्त्री मौको तोपने लोरे थिये कि यीशु केन्च़रे मारम। किजोकि तैना लोकन करां डरते थिये।
اما شیطان در یهودای مسمی به اسخریوطی که از‌جمله آن دوازده بود داخل گشت، ۳ 3
ते शैतान यहूदा मां बेस्सी जेव तैस जो इस्करियोती भी ज़ोते थिये, ते तै यीशुएरे 12 चेलन मां गनो गातो थियो।
و اورفته با روسای کهنه و سرداران سپاه گفتگو کرد که چگونه او را به ایشان تسلیم کند. ۴ 4
दे तै प्रधान याजकन ते प्रार्थना घरेरे किछ खास पुच्छ़ने गन्ने लोकन कां जेव ते तैन सेइं मुशोरो केरने लगो कि केन्च़रे सेइं यीशु तैन केरे हवाले केरी बटते।
ایشان شادشده با او عهد بستند که نقدی به وی دهند. ۵ 5
तैना बड़े खुशी भोए ते तैस पेंइसे देनेरो वादो कियो।
و اوقبول کرده در صدد فرصتی برآمد که اورا درنهانی از مردم به ایشان تسلیم کند. ۶ 6
तैनी तैन केरि गल मन्नी ते मौको तोपने लगो, कि यीशु केन्च़रे सेइं तैन केरे हावाले केरे ते केन्ची पतो न लग्गे।
اما چون روز فطیر که در آن می‌بایست فصح را ذبح کنند رسید، ۷ 7
अखमीरी रोट्टरू तिहार नेड़े ओरू थियूं, ज़ैस फ़सह तिहारे मां गबड़ेरू बलिदान देनू ज़रूरी थियूं।
پطرس و یوحنا را فرستاده، گفت: «بروید و فصح را بجهت ما آماده کنید تابخوریم.» ۸ 8
यीशुए पतरस ते यूहन्ना एन ज़ोइतां भेज़े, “कि गाथ ते इश्शे लेइ फ़सह तिहारेरी रोट्टी तियार केरा।”
به وی گفتند: «در کجا می‌خواهی مهیا کنیم؟» ۹ 9
चेलेईं पुच़्छ़ू, “कि तू कोड़ि चातस कि अस तींजो फ़सह तिहारेरी रोट्टी तियार केरम?”
ایشان را گفت: «اینک هنگامی که داخل شهر شوید، شخصی با سبوی آب به شمابرمی خورد. به خانه‌ای که او درآید، از عقب وی بروید، ۱۰ 10
यीशुए तैन जुवाब दित्तो, “नगर मां गाते तुसन अक मैन्हु मैलनोए ज़ै पैनेरो घड़ो घिन्तां च़लोरो भोनोए, तैस पत्ती गेइयथ ते ज़ैस घरे मां तै गालो तुस भी गेइयथ।
و به صاحب‌خانه گویید، استاد تو را می گوید مهمانخانه کجا است تا در آن فصح را باشاگردان خود بخورم. ۱۱ 11
तैसेरे मालिके सेइं ज़ोइयथ कि गुरे ज़ोरूए कि ट्लाहना केरि ठार कोड़ि आए, ज़ैड़ी अवं अपने चेलन सेइं साथी फ़सह तिहारेरी रोट्टी खेइ सेखी?
او بالاخانه‌ای بزرگ ومفروش به شما نشان خواهد داد در آنجا مهیاسازید.» ۱۲ 12
तै तुसन दोपरे नेइतां अक बड्डो कमरो हिरालो ज़ै खूब रोड़ेच़ारे सज़ैवरो भोनोए तैड़ी इश्शे लेइ तियारी केरथ।”
پس رفته چنانکه به ایشان گفته بودیافتند و فصح را آماده کردند. ۱۳ 13
तैनेईं तैड़ी गेइतां सब किछ तेरहु लाव ज़ेरू तैनी ज़ोरू थियूं, ते तैड़ी फ़सह तिहारेरी रोट्टी तियार की।
و چون وقت رسید با دوازده رسول بنشست. ۱۴ 14
ज़ैखन रोट्टी खानेरो मौको अव त यीशु अपने प्रेरितन सेइं साथी बिश्शोरे थिये।
و به ایشان گفت: «اشتیاق بی‌نهایت داشتم که پیش از زحمت دیدنم، این فصح را باشما بخورم. ۱۵ 15
ते यीशुए तैन सेइं ज़ोवं, “मेरी ए बड़ी इच्छा थी, कि अपनो दुःख झ़ल्लने (मरने) करां पेइले एक्की बार फ़सह तिहारेरी रोट्टी तुसन सेइं साथी खेइ।
زیرا به شما می‌گویم از این دیگرنمی خورم تا وقتی که در ملکوت خدا تمام شود.» ۱۶ 16
किजोकि अवं तुसन सेइं ज़ोताईं, कि अज़ेरां पत्ती तांतगर न किछ खेइ सेखी, ज़ां तगर परमेशरेरे राज़्ज़ेरू कम पूरू न भोए।”
پس پیاله‌ای گرفته، شکر نمود و گفت: «این رابگیرید و در میان خود تقسیم کنید. ۱۷ 17
फिरी यीशुए दाछ़रे रसेरो कटोरो ट्लातो ते परमेशरेरू शुक्र केरतां चेलन दित्तो ते ज़ोवं, “यांथ ते एप्पू मांमेइं बंटा।
زیرا به شما می‌گویم که تا ملکوت خدا نیاید، از میوه مودیگر نخواهم نوشید.» ۱۸ 18
किजोकि अवं तुसन सेइं ज़ोताईं कि अज़ेरां पत्ती दाछ़ारो ए रस फिरी तांतगर न पीलो ज़ां तगर परमेशरेरू राज़ न एज्जे।”
و نان را گرفته، شکرنمود و پاره کرده، به ایشان داد و گفت: «این است جسد من که برای شما داده می‌شود، این را به یادمن به‌جا آرید.» ۱۹ 19
फिरी यीशुए रोट्टी ट्लाती ते परमेशरेरू शुक्र केरतां ट्लोड़ी ते तैसेरे टुक्ड़े बनेइतां अपने चेलन एन ज़ोइतां दित्ती, “कि ई मेरी जाने ज़ै तुश्शे लेइ अवं देताईं ते तुस भी मेरी यादगैरी मां एन्ने केरते रेइयथ।”
و همچنین بعد از شام پیاله راگرفت و گفت: «این پیاله عهد جدید است در خون من که برای شما ریخته می‌شود. ۲۰ 20
एन्च़रे रोट्टी खानेरे बाद तैनी कटोरो ट्लातो ते चेलन कां दित्तो ते ज़ोवं, “कि ई कटोरो मेरो तैस खूनेरो नंव्वो करारे ज़ै तुश्शे लेइ दित्तोरोए।
لیکن اینک دست آن کسی‌که مرا تسلیم می‌کند با من در سفره است. ۲۱ 21
पन हेरा मीं ट्लुवांने बालो मीं सेइं साथी खाने लोरोए।
زیرا که پسر انسان برحسب آنچه مقدراست، می‌رود لیکن وای بر آن کسی‌که او را تسلیم کند.» ۲۲ 22
किजोकि मैनेरू मट्ठू त हुनी च़लोरोस ज़ेन्च़रे कि तैसेरेलेइ पेइले एन पक्कू भोरूए पन तैस मैन्हु पुड़ अफ़सोस ज़ेसेरे हथेइं तै गिरफ्तार भोए।”
آنگاه از یکدیگر شروع کردند به پرسیدن که کدام‌یک از ایشان باشد که این کار بکند؟ ۲۳ 23
एन शुन्तां तैना एप्पू मांमेइं पुच्छ़ने लगे, “असन मां एरो ज़ेरो कौने ज़ै एन कम केरेलो?”
و در میان ایشان نزاعی نیز افتاد که کدام‌یک ازایشان بزرگتر می‌باشد؟ ۲۴ 24
तैन एस गल्ली पुड़ एप्पू मांमेइं बेंस भोइ कि असन मां बड्डो कौने?
آنگاه به ایشان گفت: «سلاطین امت‌ها بر ایشان سروری می‌کنند وحکام خود را ولی‌نعمت می‌خوانند. ۲۵ 25
यीशु तैन सेइं ज़ोवं, “गैर कौमन पुड़ तैन केरे राज़े राज़ केरतन, ते ज़ैन केरो तैन पुड़ अधिकारे भोते तैन जो भलाई केरनेबाले ज़ोतन।
لیکن شماچنین مباشید، بلکه بزرگتر از شما مثل کوچکترباشد و پیشوا چون خادم. ۲۶ 26
पन तुसन मां एरू लोड़े भोवरू, तुसन मां ज़ै बड्डोए तै निकड़ेरे बराबर बने ते ज़ै खास आए तै सेवकेरे बराबर बने।
زیرا کدام‌یک بزرگتراست آنکه به غذا نشیند یا آنکه خدمت کند آیانیست آنکه نشسته است؟ لیکن من در میان شماچون خادم هستم. ۲۷ 27
किजोकि बड्डो कौने? ज़ै तैस कां साथी बिशोरोए या तै ज़ै तैसेरो चेलोए? कुन तै तैस कां नईं बिशोरो? पन अवं त तुसन मां अक सेवकेरे बराबर आईं।
و شما کسانی می‌باشید که در امتحانهای من با من به‌سر بردید. ۲۸ 28
पन तुस तैना आथ ज़ैना मेरी अज़मैइशरे मौके बराबर मीं सेइं साथी रातथ।
و من ملکوتی برای شما قرار می‌دهم چنانکه پدرم برای من مقرر فرمود. ۲۹ 29
ज़ेन्च़रे बाजी मीं अक राज़ दित्तोरूए अवं भी तुसन अक राज़ देताईं।
تا در ملکوت من از خوان من بخورید و بنوشید و بر کرسیها نشسته بردوازده سبط اسرائیل داوری کنید.» ۳۰ 30
ताके तुस मेरे राज़्ज़े मां मीं सेइं साथी बिश्तां खाथ पीथ, बल्के बडे-बडे शाही तखतन पुड़ बिश्तां इस्राएलेरे 12 गोत्रां केरो इन्साफ केरेले।”
پس خداوند گفت: «ای شمعون، ای شمعون، اینک شیطان خواست شما را چون گندم غربال کند، ۳۱ 31
“शमौन, शमौन, खबरदार रा, शैताने परमेशरे करां अज़ाज़त मग्गोरीए कि तुसन सेब्भन परखे, कि रोड़े बुरे करां अलग केरे ज़ेन्च़रे ज़मीनदार गेहुंन करां झ़ाझ़ अलग केरते।
لیکن من برای تو دعا کردم تاایمانت تلف نشود و هنگامی که تو بازگشت کنی برادران خود را استوار نما.» ۳۲ 32
पन मीं तेरे लेइ प्रार्थना की, कि तू मीं पुड़ विश्वास केरनो न शारस, ज़ैखन तू मन फिरास त अपने विश्वासी ढ्लान मज़बूत केरां।”
به وی گفت: «ای خداوند حاضرم که با تو بروم حتی در زندان و درموت.» ۳۳ 33
पतरसे यीशु सेइं ज़ोवं, “हे परमेशर तीं सेइं अवं कैद भोने बल्के मरनेरे लेइ भी तियार आईं।”
گفت: «تو را می‌گویم‌ای پطرس امروزخروس بانگ نزده باشد که سه مرتبه انکار خواهی کرد که مرا نمی شناسی.» ۳۴ 34
पन यीशुए ज़ोवं, “हे पतरस अवं तीं सेइं ज़ोताईं कि अज़ कुकड़े बांग देने करां पेइले तू मेरो ट्लाई बार इन्कार केरेलो कि अवं एस न ज़ैनी।”
و به ایشان گفت: «هنگامی که شما را بی‌کیسه و توشه‌دان و کفش فرستادم به هیچ‌چیز محتاج شدید؟» گفتند هیچ. ۳۵ 35
यीशुए तैन सेइं ज़ोवं, “कि ज़ेइस मीं तुस खुशखबरी शुनाने, बगैर बेटवे, बूटां ते झोलेरे बगैर भेज़ोरे थिये त तुस केन्ची चीज़ारे घटी भोइ?” तैनेईं ज़ोवं, “केन्ची चीज़री नईं।”
پس به ایشان گفت: «لیکن الان هر‌که کیسه دارد، آن را بردارد و همچنین توشه‌دان را و کسی‌که شمشیر ندارد جامه خود را فروخته آن رابخرد. ۳۶ 36
यीशु तैन सेइं ज़ोवं, “पन हुनी ज़ैस कां बेटवो भोए ते साथी रखे ते एन्च़रे झोलो भी ते ज़ैस कां तलवार न भोए तै अपनू कोट बेच़तां भी तलवार घिन्ने।
زیرا به شما می‌گویم که این نوشته در من می‌باید به انجام رسید، یعنی با گناهکاران محسوب شد زیرا هر‌چه در خصوص من است، انقضا دارد. ۳۷ 37
अवं तुसन सेइं ज़ोताईं कि ई गल्ले ज़ै पवित्रशास्त्रे मां लिखोरीए, कि तै पूरी भोए। तै बुरे लोकन सेइं साथी गनो जेव! एल्हेरेलेइ मेरे बारे मां लिखोरी गल्लां पूरी भोने लोरिन।”
گفتند: «ای خداوند اینک دوشمشیر.» به ایشان گفت: «کافی است.» ۳۸ 38
तैनेईं ज़ोवं, “हे प्रभु हेर इड़ी दूई तलवारन।” तैनी तैन सेइं ज़ोवं “बेड़ि आन।”
و برحسب عادت بیرون شده به کوه زیتون رفت و شاگردانش از عقب او رفتند. ۳۹ 39
फिरी तै बेइर निस्सो ते ज़ेन्च़रे तैसेरो दस्तूर थियो, तै ज़ैतून पहाड़े पुड़ जो च़लो जेव ते तैसेरे चेले भी तैस सेइं साथी च़ले जे।
و چون به آن موضع رسید، به ایشان گفت: «دعا کنید تا درامتحان نیفتید.» ۴۰ 40
तैस ठैरी पुज़तां तैनी तैन सेइं ज़ोवं, “प्रार्थना केरा ताके तुस अज़मैइशी मां न पेथ।”
و او از ایشان به مسافت پرتاپ سنگی دور شده، به زانو درآمد و دعا کرده، گفت: ۴۱ 41
यीशुए तैन करां थोड़े ज़ेरे अग्गर गेइतां ज़ैधू केरे भारे बिश्तां प्रार्थना केरने लगो।
«ای پدر اگر بخواهی این پیاله را از من بگردان، لیکن نه به خواهش من بلکه به اراده تو.» ۴۲ 42
“हे बाजी अगर तेरी मर्ज़ी भोए त ई दुखेरो कटोरो मीं करां दूर केर, पन फिरी भी मेरी मर्ज़ी पूरी न भोए बल्के तेरी मर्ज़ी पूरी भोए।”
وفرشته‌ای از آسمان بر او ظاهر شده او را تقویت می‌نمود. ۴۳ 43
तैखन तैनी अम्बरेरां अक स्वर्गदूत लाव ज़ै तैस शक्ति देतो थियो।
پس به مجاهده افتاده به سعی بلیغتردعا کرد، چنانکه عرق او مثل قطرات خون بود که بر زمین می‌ریخت. ۴۴ 44
ते तै परेशान भोइतां होरि जादे दिले सेइं प्रार्थना केरने लगो ते तैसेरो पिसीनो बुझ़ा कि खूनेरे बडे-बडे तेप्पु तल्ले झ़ड़ते थिये।
پس از دعا برخاسته نزدشاگردان خود آمده ایشان را از حزن در خواب یافت. ۴۵ 45
प्रार्थना केरनेरे बाद यीशु अपने चेलन कां वापस अव ते तैना गम्मेरे मारे झ़ुलोरे मैल्ले।
به ایشان گفت: «برای چه در خواب هستید؟ برخاسته دعا کنید تا در امتحان نیفتید.» ۴۶ 46
यीशुए तैन सेइं ज़ोवं, “तुस किजो झ़ुल्लोरेथ उठा ते प्रार्थना केरा ताके अज़मैइशी मां न राथ।”
و سخن هنوز بر زبانش بود که ناگاه جمعی آمدند و یکی از آن دوازده که یهودا نام داشت بردیگران سبقت جسته نزد عیسی آمد تا او راببوسد. ۴۷ 47
हेजू यीशुए गल ज़ोने लोरो थियो, त मैन्हु केरो अक जथो तैड़ी पुज़ो ते बारहन मरां अक ज़ेसेरू नवं यहूदा थियूं, तैन सेइं अग्री-अग्री थियो, ते तै यीशु फुम्मड़ी देने अगर अव।
و عیسی بدو گفت: «ای یهودا آیا به بوسه پسر انسان را تسلیم می‌کنی؟» ۴۸ 48
पन यीशुए तैस सेइं ज़ोवं, “यहूदा कुन तू एक्की फुम्मड़ी सेइं मीं मैनेरे मट्ठे ट्लुवातस?”
رفقایش چون دیدند که چه می‌شود عرض کردند خداوندابه شمشیر بزنیم. ۴۹ 49
ज़ैखन यीशुएरे सैथेईं एन सब हेरू त तैनेईं ज़ोवं, “हे प्रभु कुन अस तलवार च़लाम?”
و یکی از ایشان، غلام رئیس کهنه را زده، گوش راست او را از تن جدا کرد. ۵۰ 50
ते तैन मरां एक्के महायाजकेरे नौकरे पुड़ तलवारां च़लाई ते तैसेरो तैनी कन्न उड़ाव।
عیسی متوجه شده گفت: «تا به این بگذارید.» وگوش او را لمس نموده، شفا داد. ۵۱ 51
पन यीशुए जुवाब दित्तो, “बस्सा बड़ू भोइ जेवं।” ते यीशुए तैसेरो कन्न तैखने हथ लेइतां बझ़ाव।
پس عیسی به روسای کهنه و سرداران سپاه هیکل و مشایخی که نزد او آمده بودند گفت: «گویا بر دزد با شمشیرها و چوبها بیرون آمدید. ۵۲ 52
तैखन यीशुए प्रधान याजकन ते मन्दरेरे सिपाही ते बुज़ुर्ग ज़ैन तैस गिरफ्तार केरने ओरे थिये तैन जो ज़ोवं, “तुस कुन तलवारां ते डंडे घिन्तां मीं डैकू बुझ़तां ट्लाने ओरेथ?
وقتی که هر روزه در هیکل با شما می‌بودم دست بر من دراز نکردید، لیکن این است ساعت شما و قدرت ظلمت.» ۵۳ 53
ज़ेइस अवं तुसन सेइं साथी मन्दरे मां भोतो थियो, त तुसेईं मीं सेइं हथ न लाव, पन ई त तुश्शे आंधरेरे मौकेरो अधिकारे।”
پس او را گرفته بردند و به‌سرای رئیس کهنه آوردند و پطرس از دور از عقب می‌آمد. ۵۴ 54
ज़ैखन तैनेईं यीशु ट्लातो तैस तैट्ठां नेइतां महायाजकेरे घरे नीयो, पतरस भी पत्तपति बल्हे-बल्हे तैरां जेव।
و چون در میان ایوان آتش افروخته گردش نشسته بودند، پطرس در میان ایشان بنشست. ۵۵ 55
तैनेईं अंगने मां अग बालोरी थी ते सब बिश्तां अग तपने लोरे थिये ते पतरस भी तैन मां थियो।
آنگاه کنیزکی چون او را در روشنی آتش نشسته دید بر او چشم دوخته گفت: «این شخص هم با او می‌بود.» ۵۶ 56
ते अक कुआन्श अग्गी कां बिशोरी तकने लोरी थी ते पतरसेरां तेकतां ज़ोने लगी, “कि ई मैन्हु भी तैस सेइं साथी थियो।”
او وی را انکار کرده گفت: «ای زن او را نمی شناسم.» ۵۷ 57
पन पतरसे इन्कार केरतां ज़ोवं, “हे कुआन्शे अवं एस न ज़ैनी ए कौने।”
بعد از زمانی دیگری او را دیده گفت: «تو از اینها هستی.» پطرس گفت: «ای مرد، من نیستم.» ۵۸ 58
थोड़ी सैइत्रां पत्ती होरे एक्के पतरसेरां तेकतां ज़ोवं, “तू भी तैन्ना केरो साथिस।” पन पतरसे ज़ोवं, “नईं अवं नईं।”
و چون تخمین یک ساعت گذشت یکی دیگر با تاکیدگفت: «بلاشک این شخص از رفقای او است زیراکه جلیلی هم هست.» ۵۹ 59
कोई एक्की घेंटेरे बाद केन्चे होरे बड़े याकीने सेइं ज़ोवं, “ई मैन्हु पक्को तैस सेइं साथी थियो, किजोकि ए भी गलीली आए।”
پطرس گفت: «ای مردنمی دانم چه می‌گویی؟» در همان ساعت که این رامی گفت خروس بانگ زد. ۶۰ 60
पन पतरसे इन्कार केरतां ज़ोवं, “अवं एस न ज़ैनी तू कुन ज़ोतस?” हेजू पतरसे ए गल ज़ोने लोरो थियो, त कुकड़े बांग दित्ती।
آنگاه خداوندروگردانیده به پطرس نظر افکند پس پطرس آن کلامی را که خداوند به وی گفته بود به‌خاطرآورد که قبل از بانگ زدن خروس سه مرتبه مراانکار خواهی کرد. ۶۱ 61
ते प्रभुए फिरतां पतरसेरे पासे तक्कू ते पतरसे परमेशरेरी तै गल याद आई, ज़ै तैनी पतरसे सेइं ज़ोरी थी, “कि अज़ कुकड़े बांग देने करां पेइले तू मेरो ट्लाई बार इन्कार केरेलो।”
پس پطرس بیرون رفته زارزار بگریست. ۶۲ 62
ते पतरस बेइर गेइतां ज़ोरे-ज़ोरे लेरां देने लगो।
و کسانی که عیسی را گرفته بودند، او راتازیانه زده استهزا نمودند. ۶۳ 63
ज़ैने मैनेईं यीशु अपने कब्ज़े मां कियोरो थियो, तैना तैसेरी हासी बनाते थिये ते कने तैस बाते थिये।
و چشم او را بسته طپانچه بر رویش زدند و از وی سوال کرده، گفتند: «نبوت کن که تو را زده است؟» ۶۴ 64
तैना यीशुएरी एछ़्छ़न पुड़ पट्टी बेन्धतां बाते थिये ते पुछ़ते थिये, “भविष्यिवाणी केर ते ज़ो केनि बाहोरिए?”
و بسیارکفر دیگر به وی گفتند. ۶۵ 65
ते तैनेईं एन्च़रे होरि भी बेड़ि गल्लां ज़ोई ते तैसेरी तुहीन की।
و چون روز شد اهل شورای قوم یعنی روسای کهنه و کاتبان فراهم آمده در مجلس خوداو را آورده، ۶۶ 66
झ़ेझ़ां बुज़ुर्ग लोक ते प्रधान याजक ते शास्त्री लोकेईं यीशु अपने महासभाई मां आनो,
گفتند: «اگر تو مسیح هستی به مابگو: «او به ایشان گفت: «اگر به شما گویم مراتصدیق نخواهید کرد. ۶۷ 67
ते ज़ोने लगे, “अगर तू मसीह आस त ज़ो!” यीशुए तैन सेइं ज़ोवं, “अगर अवं तुसन ज़ोईं भी त तुस मेरू याकीन न केरेले।
و اگر از شما سوال کنم جواب نمی دهید و مرا رها نمی کنید. ۶۸ 68
ते अगर अवं तुसन पुछ़ी त तुस जुवाबे न देले।
لیکن بعداز این پسر انسان به طرف راست قوت خداخواهد نشست.» ۶۹ 69
पन अज़ेरां बाद मैनेरू मट्ठू परमेशरेरे देइने पासे बिशोरू लाएले।”
همه گفتند: «پس تو پسر خداهستی؟» او به ایشان گفت: «شما می‌گویید که من هستم.» ۷۰ 70
एस गल्ली पुड़ तैना सब ज़ोने लगे, “तू परमेशरेरू मट्ठू आस?” यीशुए जुवाब दित्तो, “तुस एप्पू मींजो ज़ोतथ कि तू आस?”
گفتند: «دیگر ما را چه حاجت به شهادت است، زیرا خود از زبانش شنیدیم.» ۷۱ 71
तैनेईं ज़ोवं, “हुनी असन होरि शाहादतां केरि कुन ज़रूरीए? किजोकि असेईं एसेरी ज़बान शुनेरूए।”

< لوقا 22 >