پیدایش 23

۱ 1 و ایام زندگانی ساره، صد و بیست وهفت سال بود، این است سالهای عمرساره.

Forsothe Sare lyuede an hundrid and seuene and twenti yeer,

۲ 2 و ساره در قریه اربع، که حبرون باشد، درزمین کنعان مرد. و ابراهیم آمد تا برای ساره ماتم و گریه کند.

and diede in the citee of Arbee, which is Ebron, in the lond of Chanaan; and Abraham cam to biweyle and biwepe hir.

۳ 3 و ابراهیم از نزد میت خودبرخاست، و بنی حت را خطاب کرده، گفت:

And whanne he hadde rise fro the office of the deed bodi, he spak to the sones of Heth, and seide,

۴ 4 «من نزد شما غریب و نزیل هستم. قبری از نزد خود به ملکیت من دهید، تا میت خود را از پیش روی خود دفن کنم.»

Y am a comelyng and a pilgrym anentis you; yyue ye to me riyt of sepulcre with you, that Y birie my deed body.

۵ 5 پس بنی حت در جواب ابراهیم گفتند:

And the sones of Heth answeriden, and seiden, Lord, here thou vs;

۶ 6 «ای مولای من، سخن ما را بشنو. تو درمیان ما رئیس خدا هستی. در بهترین مقبره های ما، میت خود را دفن کن. هیچ کدام از ما، قبرخویش را از تو دریغ نخواهد داشت که میت خودرا دفن کنی.»

thou art the prince of God anentis vs; birie thou thi deed bodi in oure chosun sepulcris, and no man schal mow forbede thee, that ne thou birie thi deed bodi in the sepulcre of him.

۷ 7 پس ابراهیم برخاست، و نزد اهل آن زمین، یعنی بنی حت، تعظیم نمود.

And Abraham roos, and worschipide the puple of the lond, that is, the sones of Heth.

۸ 8 و ایشان را خطاب کرده، گفت: «اگر مرضی شما باشد که میت خود را از نزد خود دفن کنم، سخن مرابشنوید و به عفرون بن صوحار، برای من سفارش کنید،

And he seide to hem, If it plesith youre soule that Y birie my deed bodi, here ye me, and preie ye for me to Efron, the sone of Seor,

۹ 9 تا مغاره مکفیله را که از املاک او در کنارزمینش واقع است، به من دهد، به قیمت تمام، درمیان شما برای قبر، به ملکیت من بسپارد.»

that he yyue to me the double caue, whiche he hath in the vttirmoste part of his feeld; for sufficiaunt money yyue he it to me bifore you into possessioun of sepulcre.

۱۰ 10 و عفرون در میان بنی حت نشسته بود. پس عفرون حتی، در مسامع بنی حت، یعنی همه که به دروازه شهر او داخل می‌شدند، در جواب ابراهیم گفت:

Forsothe Efron dwellide in the myddis of the sones of Heth. And Efron answerde to Abraham, while alle men herden that entriden bi the yate of that citee,

۱۱ 11 «ای مولای من، نی، سخن مرا بشنو، آن زمین را به تو می‌بخشم، و مغاره‌ای را که در آن است به تو می‌دهم، بحضور ابنای قوم خود، آن رابه تو می‌بخشم. میت خود را دفن کن.»

and seide, My lord, it schal not be doon so, but more herkne thou that that Y seie; Y yyue to thee the feeld, and the denne which is therine, while the sones of my puple ben present; birie thou thi deed bodi.

۱۲ 12 پس ابراهیم نزد اهل آن زمین تعظیم نمود،

Abraham worschipide bifor the Lord, and bifor the puple of the lond,

۱۳ 13 و عفرون را به مسامع اهل زمین خطاب کرده، گفت: «اگر تو راضی هستی، التماس دارم عرض مرا اجابت کنی. قیمت زمین را به تو می‌دهم، از من قبول فرمای، تا در آنجا میت خود را دفن کنم.»

and he spak to Efron, while his puple stood aboute, Y biseche, that thou here me; Y schal yyue money for the feeld, resseyue thou it, and so Y schal birie my deed bodi in the feeld.

۱۴ 14 عفرون در جواب ابراهیم گفت:

And Efron answerde, My lord,

۱۵ 15 «ای مولای من، از من بشنو، قیمت زمین چهارصد مثقال نقره است، این در میان من و تو چیست؟ میت خود رادفن کن.»

here thou me, the lond which thou axist is worth foure hundrid siclis of siluer, that is the prijs bitwixe me and thee, but hou myche is this? birie thou thi deed bodi.

۱۶ 16 پس ابراهیم، سخن عفرون را اجابت نمود، و آن مبلغی را که در مسامع بنی حت گفته بود، یعنی چهارصد مثقال نقره رایج المعامله، به نزدعفرون وزن کرد.

And whanne Abraham hadde herd this, he noumbride the monei which Efron axide, while the sones of Heth herden, foure hundrid siclis of siluer, and of preuyd comyn monei.

۱۷ 17 پس زمین عفرون، که درمکفیله، برابر ممری واقع است، یعنی زمین ومغاره‌ای که در آن است، با همه درختانی که در آن زمین، و در تمامی حدود و حوالی آن بود، مقررشد

And the feeld that was sumtyme of Efron, in which feeld was a double denne, biholdinge to Mambre, as wel thilke feeld as the denne and alle the trees therof, in alle termes therof bi cumpas, was confermed to Abraham in to possessioun,

۱۸ 18 به ملکیت ابراهیم، بحضور بنی حت، یعنی همه که به دروازه شهرش داخل می‌شدند.

while the sones of Heth seiyen and alle men that entriden bi the yate of that citee.

۱۹ 19 ازآن پس، ابراهیم، زوجه خود، ساره را در مغاره صحرای مکفیله، در مقابل ممری، که حبرون باشد، در زمین کنعان دفن کرد.

And so Abraham biriede Sare, his wijf, in the double denne of the feeld, that bihelde to Mambre; this is Ebron in the lond of Chanaan.

۲۰ 20 و آن صحرا، بامغاره‌ای که در آن است، از جانب بنی حت، به ملکیت ابراهیم، به جهت قبر مقرر شد.

And the feeld, and the denne that was therynne, was confermyd of the sones of Heth to Abraham, in to possessioun of sepulcre.

The Burial of Sarah