خروج 22
| «اگر کسی گاوی یا گوسفندی بدزدد، و آن را بکشد یا بفروشد، به عوض گاوپنج گاو، و به عوض گوسفند چهار گوسفند بدهد. | ۱ 1 |
“Anyone who steals an ox or a sheep and kills or sells it, he must pay back five oxen for one ox and four sheep for one sheep.
| اگر دزدی در رخنه کردن گرفته شود، و او رابزنند بطوری که بمیرد، بازخواست خون برای اونباشد. | ۲ 2 |
If a thief is discovered breaking into someone's house and is beaten to death, no one shall be guilty of murder.
| اما اگر آفتاب بر او طلوع کرد، بازخواست خون برای او هست. البته مکافات باید داد، و اگر چیزی ندارد، به عوض دزدی که کرد، فروخته شود. | ۳ 3 |
But if it happens during daylight, then someone is guilty of murder. A thief must pay everything back that's stolen. If he doesn't have anything, then he must be sold to pay for what was stolen.
| اگر چیزی دزدیده شده، ازگاو یا الاغ یا گوسفند زنده در دست او یافت شود، دو مقابل آن را رد کند. | ۴ 4 |
If what was stolen is a live animal he still has, whether it's an ox, donkey, or sheep, he must pay back double.
| اگر کسی مرتعی یاتاکستانی را بچراند، یعنی مواشی خود را براند تامرتع دیگری را بچراند، از نیکوترین مرتع و ازبهترین تاکستان خود عوض بدهد. | ۵ 5 |
If livestock are grazing in a field or vineyard and their owner lets them stray so that they graze in someone else's field, the owner must pay compensation from the best of their own fields or vineyards.
| اگر آتشی بیرون رود، و خارها را فراگیرد و بافه های غله یاخوشه های نادرویده یا مزرعه‌ای سوخته گردد، هر‌که آتش را افروخته است، البته عوض بدهد. | ۶ 6 |
If a fire is started and it spreads to thorn bushes and then burns stacked or standing grain, or even the whole field, the person who started the fire must pay full compensation.
| اگر کسی پول یا اسباب نزد همسایه خود امانت گذارد، و از خانه آن شخص دزدیده شود، هر گاه دزد پیدا شود، دو چندان رد نماید. | ۷ 7 |
If someone gives his neighbor money or possessions to be kept safe and they are stolen from the neighbor's house, if the thief is caught they must pay back double.
| و اگر دزدگرفته نشود، آنگاه صاحب‌خانه را به حضورحکام بیاورند، تا حکم شود که آیا دست خود رابر اموال همسایه خویش دراز کرده است یا نه. | ۸ 8 |
If the thief isn't caught the owner of the house must appear before the judges to find out whether he took his neighbor's property.
| در هر خیانتی از گاو و الاغ و گوسفند و رخت وهر چیز گم شده، که کسی بر آن ادعا کند، امر هردو به حضور خدا برده شود، و بر گناه هر کدام که خدا حکم کند، دو چندان به همسایه خود ردنماید. | ۹ 9 |
If there's an argument over the ownership of an ox, a donkey, a sheep, a garment, or anything that was lost that someone says, ‘This is mine,’ both parties are to bring their case before the judges. The one whom the judges find in the wrong must pay the other back double.
| اگر کسی الاغی یا گاوی یا گوسفندی یاجانوری دیگر به همسایه خود امانت دهد، و آن بمیرد یا پایش شکسته شود یا دزدیده شود، وشاهدی نباشد، | ۱۰ 10 |
If someone asks a neighbor to look after a donkey, an ox, a sheep, or any other animal, but it dies or is injured or is stolen without anybody noticing,
| قسم خداوند در میان هر دونهاده شود، که دست خود را به مال همسایه خویش دراز نکرده است. پس مالکش قبول بکندو او عوض ندهد. | ۱۱ 11 |
then an oath must be taken before the Lord to decide if the neighbor has taken the owner's property. The owner must accept the oath and not demand compensation.
| لیکن اگر از او دزدیده شد، به صاحبش عوض باید داد. | ۱۲ 12 |
However, if the animal really was stolen from the neighbor, he must compensate the owner.
| و اگر دریده شد، آن را برای شهادت بیاورد، و برای دریده شده، عوض ندهد. | ۱۳ 13 |
If it was killed and torn to pieces by a wild animal, the neighbor shall present the carcass as evidence and does not need to pay compensation.
| و اگر کسی حیوانی از همسایه خود عاریت گرفت، و پای آن شکست یا مرد، وصاحبش همراهش نبود، البته عوض باید داد. | ۱۴ 14 |
If someone borrows a neighbor's animal and it's injured or dies while its owner is not present, they must pay compensation in full.
| اما اگر صاحبش همراهش بود، عوض نباید داد، و اگر کرایه شد، برای کرایه آمده بود. | ۱۵ 15 |
If the owner was present, no compensation is to be paid. If the animal was hired, only the hire charge needs to be paid.
| «اگر کسی دختری را که نامزد نبود فریب داده، با او هم بستر شد، البته می‌باید او را زن منکوحه خویش سازد. | ۱۶ 16 |
If a man seduces a virgin who is not engaged to be married and sleeps with her, he must pay the full bride-price for her to become his wife.
| و هرگاه پدرش راضی نباشد که او را بدو دهد، موافق مهر دوشیزگان نقدی بدو باید داد. | ۱۷ 17 |
If her father adamantly refuses to give her to him, the man still must pay the same amount as the bride-price for a virgin.
| زن جادوگر را زنده مگذار. | ۱۸ 18 |
You must not allow a woman who practices witchcraft to live.
| هر‌که با حیوانی مقاربت کند، هرآینه کشته شود. | ۱۹ 19 |
Anyone who has sex with an animal must be executed.
| هر‌که برای خدای غیر از یهوه و بس قربانی گذراند، البته هلاک گردد. | ۲۰ 20 |
Anyone who sacrifices to any other god than the Lord must be set apart and executed.
| غریبی رااذیت مرسانید. و بر او ظلم مکنید، زیرا که درزمین مصر غریب بودید. | ۲۱ 21 |
You must not exploit or mistreat a foreigner. Remember that you yourselves were once foreigners in Egypt.
| بر بیوه‌زنی یا یتیمی ظلم مکنید. | ۲۲ 22 |
You must not take advantage of any widow or orphan.
| و هر گاه بر او ظلم کردی، و او نزدمن فریاد برآورد، البته فریاد او را مستجاب خواهم فرمود. | ۲۳ 23 |
If you mistreat them, and they call out to me for help, I will definitely respond to their cry.
| و خشم من مشتعل شود، و شمارا به شمشیر خواهم کشت، و زنان شما بیوه شوندو پسران شما یتیم. | ۲۴ 24 |
I will become angry, and I will kill you with the sword. Your wives will become widows and your children will be fatherless.
| اگر نقدی به فقیری ازقوم من که همسایه تو باشد قرض دادی، مثل رباخوار با او رفتار مکن و هیچ سود بر اومگذار. | ۲۵ 25 |
If you lend money to any of my people because they're poor, you must not behave as a moneylender to them. You must not charge them any interest.
| اگر رخت همسایه خود را به گروگرفتی، آن را قبل از غروب آفتاب بدو رد کن. | ۲۶ 26 |
If you require your neighbor's cloak as security for a loan, you must return it to him by sunset,
| زیرا که آن فقط پوشش او و لباس برای بدن اوست، پس در چه چیز بخوابد، و اگر نزد من فریاد برآورد، هرآینه اجابت خواهم فرمود، زیرا که من کریم هستم. | ۲۷ 27 |
because it's the only clothing he has for his body. What would he sleep in otherwise? If he calls out to me for help, I will listen, for I am considerate.
| به خدا ناسزا مگو ورئیس قوم خود را لعنت مکن. | ۲۸ 28 |
You must not despise God or curse your people's leader.
| درآوردن نوبرغله و عصیر رز خود تاخیر منما. و نخست زاده پسران خود را به من بده. | ۲۹ 29 |
You must not hold onto the required offerings of your produce, olive oil, and wine. You must give me the firstborn of your sons.
| با گاوان وگوسفندان خود چنین بکن. هفت روز نزد مادرخود بماند و در روز هشتمین آن را به من بده. | ۳۰ 30 |
You must also give me the firstborn of your cattle, sheep, and goats. They can stay with their mothers for their first seven days, but give them to me on the eighth day.
| وبرای من مردان مقدس باشید، و گوشتی را که در صحرا دریده شود مخورید؛ آن را نزد سگان بیندازید. | ۳۱ 31 |
You are to be holy people to me. You must not eat any animal carcass that you find in the countryside that has been killed by wild animals. Throw it to the dogs to eat.”
