خروج 21

۱ 1 «و این است احکامی که پیش ایشان می گذاری:

Haec sunt iudicia quae propones eis.

۲ 2 اگر غلام عبری بخری، شش سال خدمت کند، و در هفتمین، بی‌قیمت، آزاد بیرون رود.

Si emeris servum Hebraeum, sex annis serviet tibi: in septimo egredietur liber gratis.

۳ 3 اگر تنها آمده، تنها بیرون رود. واگر صاحب زن بوده، زنش همراه او بیرون رود.

Cum quali veste intraverit, cum tali exeat: si habens uxorem, et uxor egredietur simul.

۴ 4 اگر آقایش زنی بدو دهد و پسران یا دختران برایش بزاید، آنگاه زن و اولادش از آن آقایش باشند، و آن مرد تنها بیرون رود.

Sin autem dominus dederit illi uxorem, et pepererit filios et filias: mulier et liberi eius erunt domini sui, ipse vero exibit cum vestitu suo.

۵ 5 لیکن هرگاه آن غلام بگوید که هرآینه آقایم و زن و فرزندان خودرا دوست می‌دارم و نمی خواهم که آزاد بیرون روم،

Quod si dixerit servus: Diligo dominum meum et uxorem ac liberos, non egrediar liber:

۶ 6 آنگاه آقایش او را به حضور خدا بیاورد، واو را نزدیک در یا قایمه در برساند، و آقایش گوش او را با درفشی سوراخ کند، و او وی راهمیشه بندگی نماید.

offeret eum dominus diis, et applicabitur ad ostium et postes, perforabitque aurem eius subula: et erit ei servus in saeculum.

۷ 7 اما اگر شخصی، دخترخود را به کنیزی بفروشد، مثل غلامان بیرون نرود.

Si quis vendiderit filiam suam in famulam, non egredietur sicut ancillae exire consueverunt.

۸ 8 هر گاه به نظر آقایش که او را برای خودنامزد کرده است ناپسند آید، بگذارد که او را فدیه دهند، اما هیچ حق ندارد که او را به قوم بیگانه بفروشد، زیرا که بدو خیانت کرده است.

Si displicuerit oculis domini sui cui tradita fuerat, dimittet eam: populo autem alieno vendendi non habebit potestatem, si spreverit eam.

۹ 9 و هرگاه او را به پسر خود نامزد کند، موافق رسم دختران بااو عمل نماید.

Sin autem filio suo desponderit eam, iuxta morem filiarum faciet illi.

۱۰ 10 اگر زنی دیگر برای خود گیرد، آنگاه خوراک و لباس و مباشرت او را کم نکند.

Quod si alteram ei acceperit, providebit puellae nuptias, et vestimenta, et pretium pudicitiae non negabit.

۱۱ 11 و اگر این سه چیز را برای او نکند، آنگاه بی‌قیمت و رایگان بیرون رود.

Si tria ista non fecerit, egredietur gratis absque pecunia.

۱۲ 12 «هر‌که انسانی را بزند و او بمیرد، هر آینه کشته شود.

Qui percusserit hominem volens occidere, morte moriatur.

۱۳ 13 اما اگر قصد او نداشت، بلکه خداوی را بدستش رسانید، آنگاه مکانی برای تو معین کنم تا بدانجا فرار کند.

Qui autem non est insidiatus, sed Deus illum tradidit in manus eius: constituam tibi locum in quem fugere debeat.

۱۴ 14 لیکن اگر شخصی عمد بر همسایه خود آید، تا او را به مکر بکشد، آنگاه او را از مذبح من کشیده، به قتل برسان.

Si quis per industriam occiderit proximum suum, et per insidias: ab altari meo evelles eum, ut moriatur.

۱۵ 15 و هر‌که پدر یا مادر خود را زند، هرآینه کشته شود.

Qui percusserit patrem suum aut matrem, morte moriatur.

۱۶ 16 وهر‌که آدمی را بدزدد و او را بفروشد یا در دستش یافت شود، هرآینه کشته شود.

Qui furatus fuerit hominem, et vendiderit eum, convictus noxae, morte moriatur.

۱۷ 17 و هر‌که پدر یامادر خود را لعنت کند، هرآینه کشته شود.

Qui maledixerit patri suo, vel matri, morte moriatur.

۱۸ 18 واگر دو مرد نزاع کنند، و یکی دیگری را به سنگ یابه مشت زند، و او نمیرد لیکن بستری شود،

Si rixati fuerint viri, et percusserit alter proximum suum lapide vel pugno, et ille mortuus non fuerit, sed iacuerit in lectulo:

۱۹ 19 اگربرخیزد و با عصا بیرون رود، آنگاه زننده او بی‌گناه شمرده شود، اما عوض بیکاریش را ادا نماید، وخرج معالجه او را بدهد.

si surrexerit, et ambulaverit foris super baculum suum, innocens erit qui percusserit, ita tamen ut operas eius, et impensas in medicos restituat.

۲۰ 20 و اگر کسی غلام یاکنیز خود را به عصا بزند، و او زیر دست او بمیرد، هرآینه انتقام او گرفته شود.

Qui percusserit servum suum, vel ancillam virga, et mortui fuerint in manibus eius, criminis reus erit.

۲۱ 21 لیکن اگر یک دوروز زنده بماند، از او انتقام کشیده نشود، زیرا که زرخرید اوست.

Sin autem uno die vel duobus supervixerit, non subiacebit poenae, quia pecunia illius est.

۲۲ 22 و اگر مردم جنگ کنند، و زنی حامله را بزنند، و اولاد او سقط گردد، و ضرری دیگر نشود، البته غرامتی بدهد موافق آنچه شوهرزن بدو گذارد، و به حضور داوران ادا نماید.

Si rixati fuerint viri, et percusserit quis mulierem praegnantem, et abortivum quidem fecerit, sed ipsa vixerit: subiacebit damno quantum maritus mulieris expetierit, et arbitri iudicaverint.

۲۳ 23 واگر اذیتی دیگر حاصل شود، آنگاه جان به عوض جان بده.

Sin autem mors eius fuerit subsecuta, reddet animam pro anima,

۲۴ 24 و چشم به عوض چشم، و دندان به عوض دندان، و دست به عوض دست، و پا به عوض پا.

oculum pro oculo, dentem pro dente, manum pro manu, pedem pro pede,

۲۵ 25 و داغ به عوض داغ، و زخم به عوض زخم، و لطمه به عوض لطمه.

adustionem pro adustione, vulnus pro vulnere, livorem pro livore.

۲۶ 26 و اگر کسی چشم غلام یا چشم کنیز خود را بزند که ضایع شود، او را به عوض چشمش آزاد کند.

Si percusserit quispiam oculum servi sui aut ancillae, et luscos eos fecerit, dimittet eos liberos pro oculo quem eruit.

۲۷ 27 و اگردندان غلام یا دندان کنیز خود را بیندازد او را به عوض دندانش آزاد کند.

Dentem quoque si excusserit servo vel ancillae suae, similiter dimittet eos liberos.

۲۸ 28 و هرگاه گاوی به شاخ خود مردی یا زنی را بزند که او بمیرد، گاو را البته سنگسار کنند، و گوشتش را نخورند و صاحب گاو بی‌گناه باشد.

Si bos cornu percusserit virum aut mulierem, et mortui fuerint, lapidibus obruetur: et non comedentur carnes eius, dominus quoque bovis innocens erit.

۲۹ 29 و لیکن اگر گاو قبل از آن شاخ زن می‌بود، و صاحبش آگاه بود، و آن را نگاه نداشت، و او مردی یا زنی را کشت، گاو راسنگسار کنند، و صاحبش را نیز به قتل رسانند.

Quod si bos cornupeta fuerit ab heri et nudiustertius, et contestati sunt dominum eius, nec recluserit eum, occideritque virum aut mulierem: et bos lapidibus obruetur, et dominum eius occident.

۳۰ 30 و اگر دیه بر او گذاشته شود، آنگاه برای فدیه جان خود هرآنچه بر او مقرر شود، ادا نماید.

Quod si pretium fuerit ei impositum, dabit pro anima sua quidquid fuerit postulatus.

۳۱ 31 خواه پسر خواه دختر را شاخ زده باشد، به حسب این حکم با او عمل کنند.

Filium quoque et filiam si cornu percusserit, simili sententiae subiacebit.

۳۲ 32 اگر گاو، غلامی یا کنیزی را بزند، سی مثقال نقره به صاحب او داده شود، و گاو سنگسار شود.

Si servum, ancillamque invaserit, triginta siclos argenti domino dabit, bos vero lapidibus opprimetur.

۳۳ 33 واگر کسی چاهی گشاید یا کسی چاهی حفر کند، وآن را نپوشاند، و گاوی یا الاغی در آن افتد،

Si quis aperuerit cisternam, et foderit, et non operuerit eam, cecideritque bos aut asinus in eam,

۳۴ 34 صاحب چاه عوض او را بدهد، و قیمتش را به صاحبش ادا نماید، و میته از آن او باشد.

reddet dominus cisternae pretium iumentorum: quod autem mortuum est, ipsius erit.

۳۵ 35 و اگرگاو شخصی، گاو همسایه او را بزند، و آن بمیردپس گاو زنده را بفروشند، و قیمت آن را تقسیم کنند، و میته را نیز تقسیم نمایند،

Si bos alienus bovem alterius vulneraverit, et ille mortuus fuerit: vendent bovem vivum, et divident pretium, cadaver autem mortui inter se dispertient.

۳۶ 36 اما اگر معلوم بوده باشد که آن گاو قبل از آن شاخ زن می‌بود، وصاحبش آن را نگاه نداشت، البته گاو به عوض گاو بدهد و میته از آن او باشد.

Sin autem sciebat quod bos cornupeta esset ab heri et nudiustertius, et non custodivit eum dominus suus: reddet bovem pro bove, et cadaver integrum accipiet.