Salmenes 78

1 Ein song til lærdom av Asaf. Lyd, mitt folk, på læra mi, legg øyra til det munnen min talar!

Intellectus Asaph. [Attendite, popule meus, legem meam; inclinate aurem vestram in verba oris mei.

2 Eg vil opna min munn med fyndord, eg vil lata gåtor frå gamall tid strøyma ut.

Aperiam in parabolis os meum; loquar propositiones ab initio.

3 Det me hev høyrt og veit, og det våre feder hev fortalt oss,

Quanta audivimus, et cognovimus ea, et patres nostri narraverunt nobis.

4 det vil me ikkje dylja for deira born, men fortelja Herrens pris for den komande ætti, og hans styrke og hans under, som han hev gjort.

Non sunt occultata a filiis eorum in generatione altera, narrantes laudes Domini et virtutes ejus, et mirabilia ejus quæ fecit.

5 Han hev sett upp eit vitnemål i Jakob, og ei lov hev han lagt i Israel, som han baud våre feder, til å kunngjera deim for borni,

Et suscitavit testimonium in Jacob, et legem posuit in Israël, quanta mandavit patribus nostris nota facere ea filiis suis:

6 so den komande ætti, dei born som skulde verta fødde, kunde kjenna deim, at dei kunde koma fram og fortelja um deim til sine born,

ut cognoscat generatio altera: filii qui nascentur et exsurgent, et narrabunt filiis suis,

7 og setja si von til Gud, og ikkje gløyma Guds verk, men taka vare på hans bodord,

ut ponant in Deo spem suam, et non obliviscantur operum Dei, et mandata ejus exquirant:

8 og ikkje vera som deira feder, ei tver og tråssug ætt, ei ætt som ikkje gjorde sitt hjarta fast, og som i si ånd ikkje var trufast mot Gud.

ne fiant, sicut patres eorum, generatio prava et exasperans; generatio quæ non direxit cor suum, et non est creditus cum Deo spiritus ejus.

9 Efraims born, dei væpna bogeskyttarar, dei snudde på stridsdagen.

Filii Ephrem, intendentes et mittentes arcum, conversi sunt in die belli.

10 Dei heldt ikkje Guds pakt og vilde ikkje ferdast i hans lov.

Non custodierunt testamentum Dei, et in lege ejus noluerunt ambulare.

11 Og dei gløymde hans storverk og hans under som han hadde synt deim.

Et obliti sunt benefactorum ejus, et mirabilium ejus quæ ostendit eis.

12 For deira feder hadde han gjort under i Egyptarlandet på Soans mark.

Coram patribus eorum fecit mirabilia in terra Ægypti, in campo Taneos.

13 Han kløyvde havet og let deim ganga igjenom, og let vatnet standa som ein haug.

Interrupit mare, et perduxit eos, et statuit aquas quasi in utre:

14 Og han leidde deim med skyi um dagen, og heile natti ved elds ljos.

et deduxit eos in nube diei, et tota nocte in illuminatione ignis.

15 Han kløyvde berg i øydemarki og let deim drikka som av store vatsdjup.

Interrupit petram in eremo, et adaquavit eos velut in abysso multa.

16 Og han let bekkjer koma or fjellet og fekk vatn til å renna ned som elvar.

Et eduxit aquam de petra, et deduxit tamquam flumina aquas.

17 Men dei heldt endå på og synda imot honom, og var tråssuge mot den Høgste i øydemarki.

Et apposuerunt adhuc peccare ei; in iram excitaverunt Excelsum in inaquoso.

18 Og dei freista Gud i sitt hjarta, so dei kravde mat for si lyst.

Et tentaverunt Deum in cordibus suis, ut peterent escas animabus suis.

19 Og dei tala imot Gud, dei sagde: «Kann vel Gud duka bord i øydemarki?

Et male locuti sunt de Deo; dixerunt: Numquid poterit Deus parare mensam in deserto?

20 Sjå, han slo i berg, so vatn rann ut, og bekkjer fløymde. Tru han og kann gjeva brød, eller koma med kjøt til sitt folk?»

quoniam percussit petram, et fluxerunt aquæ, et torrentes inundaverunt. Numquid et panem poterit dare, aut parare mensam populo suo?

21 Difor, då Herren høyrde det, vart han harm, og eld loga upp mot Jakob, og vreide reiste seg mot Israel;

Ideo audivit Dominus et distulit; et ignis accensus est in Jacob, et ira ascendit in Israël:

22 for dei trudde ikkje på Gud og leit ikkje på hans frelsa.

quia non crediderunt in Deo, nec speraverunt in salutari ejus.

23 Og han gav skyerne ovantil, og himmelportarne let han upp.

Et mandavit nubibus desuper, et januas cæli aperuit.

24 Og han let manna regna yver deim til føda, og himmelkorn gav han deim.

Et pluit illis manna ad manducandum, et panem cæli dedit eis.

25 Englebrød fekk menneskje eta, nista sende han deim til mette.

Panem angelorum manducavit homo; cibaria misit eis in abundantia.

26 Han let austanvinden fara ut i himmelen, og han førde sunnanvinden fram ved si magt.

Transtulit austrum de cælo, et induxit in virtute sua africum.

27 Og han let kjøt regna yver deim som dust, og fljugande fuglar som havsens sand,

Et pluit super eos sicut pulverem carnes, et sicut arenam maris volatilia pennata.

28 og han let deim falla ned midt i deira læger, kringum deira bustader.

Et ceciderunt in medio castrorum eorum, circa tabernacula eorum.

29 Og dei åt og vart ovleg mette, og det dei hadde hug på, let han deim få.

Et manducaverunt, et saturati sunt nimis, et desiderium eorum attulit eis:

30 Dei var ikkje komne burt frå si lyst, endå hadde dei maten i munnen,

non sunt fraudati a desiderio suo. Adhuc escæ eorum erant in ore ipsorum,

31 då steig Guds vreide upp imot deim, og han drap deira sterke menner hjå deim, og Israels ungdomar slo han ned.

et ira Dei ascendit super eos: et occidit pingues eorum, et electos Israël impedivit.

32 Med alt dette synda dei endå, og dei trudde ikkje på hans under.

In omnibus his peccaverunt adhuc, et non crediderunt in mirabilibus ejus.

33 Og han let deira dagar kverva i fåfengd, og deira år i rædsla.

Et defecerunt in vanitate dies eorum, et anni eorum cum festinatione.

34 Når han slo deim ned, då spurde dei etter honom, og vende um og søkte Gud,

Cum occideret eos, quærebant eum et revertebantur, et diluculo veniebant ad eum.

35 og kom i hug at Gud var deira berg og den høgste Gud var deira atterløysar.

Et rememorati sunt quia Deus adjutor est eorum, et Deus excelsus redemptor eorum est.

36 Men dei gjølte for honom med sin munn, og laug for honom med si tunga.

Et dilexerunt eum in ore suo, et lingua sua mentiti sunt ei;

37 Og deira hjarta hekk ikkje fast ved honom, og dei var ikkje true mot hans pakt.

cor autem eorum non erat rectum cum eo, nec fideles habiti sunt in testamento ejus.

38 Men han er miskunnsam, han forlet skuld og tyner ikkje, og mange gonger let han sin vreide venda um, og han vakte ikkje heile sin harm.

Ipse autem est misericors, et propitius fiet peccatis eorum, et non disperdet eos. Et abundavit ut averteret iram suam, et non accendit omnem iram suam.

39 Og han kom i hug at dei var kjøt, ein andepust som kverv og ikkje kjem att.

Et recordatus est quia caro sunt, spiritus vadens et non rediens.

40 Kor ofte dei tråssa honom i øydemarki og gjorde honom sorg i audni!

Quoties exacerbaverunt eum in deserto; in iram concitaverunt eum in inaquoso?

41 Og dei freista atter Gud og krenkte Israels Heilage.

Et conversi sunt, et tentaverunt Deum, et sanctum Israël exacerbaverunt.

42 Dei kom ikkje handi hans i hug, eller den dagen då han fria deim frå fienden,

Non sunt recordati manus ejus, die qua redemit eos de manu tribulantis:

43 då han gjorde sine teikn i Egyptarland, og sine undergjerningar på Soans mark.

sicut posuit in Ægypto signa sua, et prodigia sua in campo Taneos;

44 Og han gjorde deira elvar til blod, og sine rennande vatn kunde dei ikkje drikka.

et convertit in sanguinem flumina eorum, et imbres eorum, ne biberent.

45 Han sende imot deim flugesvermar som åt deim upp, og froskar som tynte deim.

Misit in eos cœnomyiam, et comedit eos, et ranam, et disperdidit eos;

46 Og han gav deira grøda til gnagaren og deira arbeid til grashoppen.

et dedit ærugini fructus eorum, et labores eorum locustæ;

47 Han slo deira vintre ned med hagl og deira morbærtre med haglsteinar.

et occidit in grandine vineas eorum, et moros eorum in pruina;

48 Og han gav deira fe til haglet og deira hjorder til eldingarne.

et tradidit grandini jumenta eorum, et possessionem eorum igni;

49 Han sende på deim sin brennande vreide, sinne og harm og trengsla, ei sending av uferds-englar.

misit in eos iram indignationis suæ, indignationem, et iram, et tribulationem, immissiones per angelos malos.

50 Han braut veg for sin vreide, han sparde ikkje deira sjæl for dauden, og deira liv gav han til sotti.

Viam fecit semitæ iræ suæ: non pepercit a morte animabus eorum, et jumenta eorum in morte conclusit:

51 Og han slo alle fyrstefødde i Egyptarland, fyrstegrøda av dei sterke i Khams tjeld.

et percussit omne primogenitum in terra Ægypti; primitias omnis laboris eorum in tabernaculis Cham:

52 Og han let sitt folk fara av stad som sauer, og førde deim som ei hjord i øydemarki.

et abstulit sicut oves populum suum, et perduxit eos tamquam gregem in deserto:

53 Og han leidde deim trygt, og dei ræddast ikkje, men havet løynde deira fiendar.

et deduxit eos in spe, et non timuerunt, et inimicos eorum operuit mare.

54 Og han førde deim til sitt heilage landmerke, det fjell som hans høgre hand hadde vunne.

Et induxit eos in montem sanctificationis suæ, montem quem acquisivit dextera ejus; et ejecit a facie eorum gentes, et sorte divisit eis terram in funiculo distributionis;

55 Og han dreiv ut heidningar for deim, og let deira land falla til deim som arv, og let Israels ætter bu i deira tjeld.

et habitare fecit in tabernaculis eorum tribus Israël.

56 Men dei freista Gud, den Høgste, og tråssa honom, og hans vitnemål agta dei ikkje på.

Et tentaverunt, et exacerbaverunt Deum excelsum, et testimonia ejus non custodierunt.

57 Og dei veik av og var utrugne som deira feder, dei vende um som ein veik boge.

Et averterunt se, et non servaverunt pactum: quemadmodum patres eorum, conversi sunt in arcum pravum.

58 Dei harma honom med sine haugar og eggja honom med sine avgudar.

In iram concitaverunt eum in collibus suis, et in sculptilibus suis ad æmulationem eum provocaverunt.

59 Gud høyrde det og vart vreid, og han vart svært leid av Israel.

Audivit Deus, et sprevit, et ad nihilum redegit valde Israël.

60 Og han gjekk burt frå sin bustad i Silo, det tjeld han hadde slege upp millom menneskje.

Et repulit tabernaculum Silo, tabernaculum suum, ubi habitavit in hominibus.

61 Og han let sin styrke verta førd burt som fange, og gav si æra i fiendehand.

Et tradidit in captivitatem virtutem eorum, et pulchritudinem eorum in manus inimici.

62 Og han gav sitt folk til sverdet, og på sin arv harmast han.

Et conclusit in gladio populum suum, et hæreditatem suam sprevit.

63 Eld åt deira unge menner, og deira møyar fekk ingen bruresong.

Juvenes eorum comedit ignis, et virgines eorum non sunt lamentatæ.

64 Deira prestar fall for sverdet, og deira enkjor fekk ikkje syrgja

Sacerdotes eorum in gladio ceciderunt, et viduæ eorum non plorabantur.

65 Då vakna Herren som ein sovande, som ei kjempa frå rus av vin.

Et excitatus est tamquam dormiens Dominus, tamquam potens crapulatus a vino.

66 Og han slo sine fiendar attende, og han førde yver deim æveleg skam.

Et percussit inimicos suos in posteriora; opprobrium sempiternum dedit illis.

67 Og han støytte burt Josefs tjeld, og Efraims ætt valde han ikkje ut.

Et repulit tabernaculum Joseph, et tribum Ephraim non elegit:

68 Men han valde Judas ætt, Sions fjell som han elska.

sed elegit tribum Juda, montem Sion, quem dilexit.

69 Og han bygde sin heilagdom som høge fjell, liksom jordi som han hev grunnfest til æveleg tid.

Et ædificavit sicut unicornium sanctificium suum, in terra quam fundavit in sæcula.

70 Og han valde ut David, sin tenar, og tok honom frå sauegrindarne.

Et elegit David, servum suum, et sustulit eum de gregibus ovium; de post fœtantes accepit eum:

71 Han førde honom frå lambsauerne som han fylgde, til å gjæta Jakob, sitt folk, og Israel, sin arv.

pascere Jacob servum suum, et Israël hæreditatem suam.

72 Og han gjætte deim etter sitt ærlege hjarta, og med si kloke hand leidde han deim.

Et pavit eos in innocentia cordis sui, et in intellectibus manuum suarum deduxit eos.]