2 Mosebok 22

1 Når ein mann stel eit naut eller ein sau, og slagtar eller sel deim, då skal han gjeva fem naut i staden for nautet, og fire sauer for sauen.

“人若偷牛或羊，无论是宰了，是卖了，他就要以五牛赔一牛，四羊赔一羊。

2 Vert tjuven teken, medan han bryt seg inn, og slegen so han døyr, so skal det ikkje reknast for manndråp.

人若遇见贼挖窟窿，把贼打了，以至于死，就不能为他有流血的罪。

3 Men gjeng det fyre seg etter soli hev runne, so vert det ei dråpssak. Tjuven skal gjeva full bot. Eig han ikkje so mykje, so skal han seljast til bot for det han hev stole.

若太阳已经出来，就为他有流血的罪。贼若被拿，总要赔还。若他一无所有，就要被卖，顶他所偷的物。

4 Vert tjuvegodset funne hjå honom, anten det er naut eller asen eller sau, og det endå er livande, so skal han bøta tvo for eitt.

若他所偷的，或牛，或驴，或羊，仍在他手下存活，他就要加倍赔还。

5 Når ein mann beiter bøen eller vingarden sin, og slepper feet sitt utyver, so det gjer skade på annan manns eiga, då skal han gjeva i bot det beste som veks på bøen eller i vingarden hans.

“人若在田间或在葡萄园里放牲畜，任凭牲畜上别人的田里去吃，就必拿自己田间上好的和葡萄园上好的赔还。

6 Når det kjem upp lauseld og det fatar i eit klungergjerde, og kornskurv eller uskore korn eller heile åkeren brenn upp, då skal den bøta skaden som kveikte elden.

“若点火焚烧荆棘，以致将别人堆积的禾捆，站着的禾稼，或是田园，都烧尽了，那点火的必要赔还。

7 Når ein mann hev gjeve grannen sin pengar eller eignaluter til gøymings, og det vert stole utor huset det ligg i, då skal tjuven, so sant han vert funnen, tvibøta det.

“人若将银钱或家具交付邻舍看守，这物从那人的家被偷去，若把贼找到了，贼要加倍赔还；

8 Men vert ikkje tjuven funnen, so skal huseigaren ganga fram for Gud og vitna at han ikkje hev rett ut handi si etter det som grannen hans åtte.

若找不到贼，那家主必就近审判官，要看看他拿了原主的物件没有。

9 Kvar gong det gjeld ei tjuvesak, anten det er eit naut eller eit asen eller ein sau eller klæde eller eitkvart anna som er burtkome, og so ein segjer: «Her er det!» då skal dei båe ganga fram for Gud, og den som Gud dømer skuldig, skal bøta tvifaldt til den andre.

“两个人的案件，无论是为什么过犯，或是为牛，为驴，为羊，为衣裳，或是为什么失掉之物，有一人说：‘这是我的’，两造就要将案件禀告审判官，审判官定谁有罪，谁就要加倍赔还。

10 Når ein mann hev sett burt eit asen eller eit naut eller ein sau eller noko anna dyr til grannen sin, og det døyr, eller kjem til skade, eller vert rana vitnelaust,

“人若将驴，或牛，或羊，或别的牲畜，交付邻舍看守，牲畜或死，或受伤，或被赶去，无人看见，

11 då skal eiden skilja millom deim: han skal kalla Herren til vitne på at han ikkje hev rett ut handi etter det som grannen hans åtte; den eiden skal eigaren taka for god, og hin skal ingi bot leggja.

那看守的人要凭着耶和华起誓，手里未曾拿邻舍的物，本主就要罢休，看守的人不必赔还。

12 Men vert det stole frå honom, so skal han gjera eigaren like for det.

牲畜若从看守的那里被偷去，他就要赔还本主；

13 Vert det ihelrive, so skal han syna det fram til prov; skaden skal han ikkje bøta.

若被野兽撕碎，看守的要带来当作证据，所撕的不必赔还。

14 Når ein mann låner fe av ein annan, og det kjem til skade eller døyr, og eigaren ikkje er med, skal han gjeva full bot,

“人若向邻舍借什么，所借的或受伤，或死，本主没有同在一处，借的人总要赔还；

15 men er eigaren med, so skal han ikkje bøta. Er det ein leigekar, so gjeng det av på løni hans.

若本主同在一处，他就不必赔还；若是雇的，也不必赔还，本是为雇价来的。”

16 Når ein lokkar ei møy som ikkje er trulova, og ligg hjå henne, då skal han gjeva henne festargåvor, og taka henne til kona.

“人若引诱没有受聘的处女，与她行淫，他总要交出聘礼，娶她为妻。

17 Vil ikkje faren lata honom få henne, so skal hin leggja so mange pengar som møyar er vane å få i festargåva.

若女子的父亲决不肯将女子给他，他就要按处女的聘礼，交出钱来。

18 Ei trollkjerring skal du ikkje lata liva.

“行邪术的女人，不可容她存活。

19 Kvar den som blandar seg med fe, skal lata livet.

“凡与兽淫合的，总要把他治死。

20 Den som ofrar til avgudarne og ikkje til Herren åleine, han skal vera bannstøytt.

“祭祀别神，不单单祭祀耶和华的，那人必要灭绝。

21 Dei framande skal du ikkje plåga eller fara hardt med; for de var sjølve framande i Egyptarlandet.

“不可亏负寄居的，也不可欺压他，因为你们在埃及地也作过寄居的。

22 Enkjor og farlause skal de aldri vera harde mot.

不可苦待寡妇和孤儿；

23 Er de harde mot deim, og dei ropar til meg, so skal eg visst og sant høyra ropi deira,

若是苦待他们一点，他们向我一哀求，我总要听他们的哀声，

24 og harmen min skal loga upp, og eg skal slå dykk med sverdet, so dykkar konor vert enkjor og borni dykkar farlause.

并要发烈怒，用刀杀你们，使你们的妻子为寡妇，儿女为孤儿。

25 Låner du nokon av folket mitt, den fatige grannen din, pengar, so skal du ikkje fara som ein okrar med honom; de skal ikkje krevja renta av honom.

“我民中有贫穷人与你同住，你若借钱给他，不可如放债的向他取利。

26 Fær du kjolen åt grannen din i vissa, so lat honom få honom att fyre soleglad.

你即或拿邻舍的衣服作当头，必在日落以先归还他；

27 For den er det einaste han hev til å sveipa kring seg; det er det han skal klæda likamen sin med; kva skal han elles liggja i? Og når han ropar til meg, skal eg høyra det; for eg er hjartemild.

因他只有这一件当盖头，是他盖身的衣服，若是没有，他拿什么睡觉呢？他哀求我，我就应允，因为我是有恩惠的。

28 Gud skal du ikkje hæda, og ein hovding i folket ditt skal du ikkje banna.

“不可毁谤 神；也不可毁谤你百姓的官长。

29 Du skal ikkje drygja med å gjeva meg av det som fyller løda di, og som dryp frå vinpersa di. Den frumborne sonen din skal du gjeva meg.

“你要从你庄稼中的谷和酒榨中滴出来的酒拿来献上，不可迟延。 “你要将头生的儿子归给我。

30 Det same skal du gjera med nauti dine og småfeet ditt; sju dagar skal frumsungen fylgja mor si; den åttande dagen skal du lata meg få honom.

你牛羊头生的，也要这样；七天当跟着母，第八天要归给我。

31 Heilage menner skal de vera meg. Kjøt som de finn ihelrivne på marki, skal de ikkje eta; for hundarne skal de kasta det.

“你们要在我面前为圣洁的人。因此，田间被野兽撕裂牲畜的肉，你们不可吃，要丢给狗吃。”