1 Kongebok 12

1 Og Rehabeam for til Sikem; for heile Israels var kome til Sikem og vilde taka honom til konge.

罗波安往示剑去；因为以色列人都到了示剑要立他作王。

2 Men då Jerobeam Nebatsson frette det - han var endå i Egyptarland; han hadde rømt dit for kong Salomo, og Jerobeam budde soleis i Egyptarland,

尼八的儿子耶罗波安先前躲避所罗门王，逃往埃及，住在那里（他听见这事。）

3 og dei sende bod dit og bad honom heim att - då kom Jerobeam og heile Israels-lyden og tala med Rehabeam og sagde:

以色列人打发人去请他来，他就和以色列会众都来见罗波安，对他说：

4 «Far din lagde på oss eit hardt ok; men vil du no letta på harde strævet og det tunge oket som far din lagde på oss, so vil me tena deg.»

“你父亲使我们负重轭，做苦工，现在求你使我们做的苦工、负的重轭轻松些，我们就事奉你。”

5 Han svara deim: «Gakk burt og bia tri dagar og kom so til meg att!» Og folket gjekk.

罗波安对他们说：“你们暂且去，第三日再来见我。”民就去了。

6 Då rådførde kong Rehabeam seg med dei gamle, som hadde vore i tenesta hjå Salomo, far hans, medan han livde, og spurde deim: «Kva svar råder de meg til å gjeva dette folket?»

罗波安之父所罗门在世的日子，有侍立在他面前的老年人，罗波安王和他们商议，说：“你们给我出个什么主意，我好回复这民。”

7 Dei svara honom og sagde: «Bøygjer du deg for dette folket i dag og er deim til tenesta og gjev deim gode ord til svar, so vil dei verta tenarane dine alle dagar.»

老年人对他说：“现在王若服事这民如仆人，用好话回答他们，他们就永远作王的仆人。”

8 Men han brydde seg ikkje um den rådi som dei gamle gav honom; men rådførde seg med dei unge, som var uppvaksne upp i lag med honom og no stod i hans tenesta.

王却不用老年人给他出的主意，就和那些与他一同长大、在他面前侍立的少年人商议，

9 Han sagde til deim: «Kva råder de meg til å svara dette folket som hev tala til meg og sagt: «Lat det oket som far din hev lagt på oss verta lettare?»»

说：“这民对我说：‘你父亲使我们负重轭，求你使我们轻松些。’你们给我出个什么主意，我好回复他们。”

10 Dei unge kararne som var uppvaksne i lag med honom, svara honom då og sagde: «So skal du segja til dette folket som hev tala til deg og sagt: «Far din lagde eit tungt ok på oss, men gjer no du det lettare for oss!» - So skal du segja til deim: Litlefingeren min er tjukkare enn mjødmane åt far min.

那同他长大的少年人说：“这民对王说：‘你父亲使我们负重轭，求你使我们轻松些。’王要对他们如此说：‘我的小拇指头比我父亲的腰还粗。

11 Hev difor far min lagt eit tungt ok på dykk, so skal eg gjera oket dykkar endå tyngre; hev far min tukta dykk med svipor, so skal eg skal tukta dykk med skorpionar.»

我父亲使你们负重轭，我必使你们负更重的轭！我父亲用鞭子责打你们，我要用蝎子鞭责打你们！’”

12 So kom Jerobeam og heile folket til Rehabeam tridje dagen, so som kongen hadde sagt: «Kom hit til meg att tridje dagen!»

耶罗波安和众百姓遵着罗波安王所说“你们第三日再来见我”的那话，第三日他们果然来了。

13 Då gav kongen folket eit hardt svar; for han brydde seg ikkje um den rådi dei gamle hadde gjeve honom.

王用严厉的话回答百姓，不用老年人给他所出的主意，

14 Etter rådi åt dei unge kararne sagde han til deim: «Hev far min lagt eit tungt ok på dykk, so skal eg gjera oket dykkar endå tyngre. Hev far min tukta dykk med svipor, so skal eg tukta dykk med skorpionar.»

照着少年人所出的主意对民说：“我父亲使你们负重轭，我必使你们负更重的轭！我父亲用鞭子责打你们，我要用蝎子鞭责打你们！”

15 Kongen høyrde soleis ikkje på folket, for di Herren laga det soleis, so det ordet skulde sannast som Herren hadde tala til Jerobeam Nebatsson ved siloniten Ahia.

王不肯依从百姓，这事乃出于耶和华，为要应验他借示罗人亚希雅对尼八的儿子耶罗波安所说的话。

16 Då no heile Israel såg at kongen ikkje høyrde på deim, gav folket dette svaret: «Kva deil hev me i David? Ingen lut i Isaisonen! Heim til hyttorne, Israel! Sjå no sjølv til huset ditt, David!» So for Israel heim kvar til sitt.

以色列众民见王不依从他们，就对王说： 我们与大卫有什么分儿呢？ 与耶西的儿子并没有关涉。 以色列人哪，各回各家去吧！ 大卫家啊，自己顾自己吧！ 于是，以色列人都回自己家里去了，

17 Berre yver dei Israels-borni som budde i byarne i Juda, vart Rehabeam konge.

惟独住犹大城邑的以色列人，罗波安仍作他们的王。

18 Og då kong Rehabeam sende i veg Adoram som hadde øvste tilsynet med pliktarbeidet, so steina heile Israel honom i hel. Då skunda kong Rehabeam seg upp i vogni si og rømde til Jerusalem.

罗波安王差遣掌管服苦之人的亚多兰往以色列人那里去，以色列人就用石头打死他。罗波安王急忙上车，逃回耶路撒冷去了。

19 So reiv då Israel seg laus ifrå Davids hus, og soleis hev det vore til denne dag.

这样，以色列人背叛大卫家，直到今日。

20 Men då heile Israel frette at Jerobeam var komen att, sende dei bod og bad honom til tings og kåra honom til konge yver heile Israel; det var ingen som heldt fast på Davids hus, so nær som Juda-ætti åleine.

以色列众人听见耶罗波安回来了，就打发人去请他到会众面前，立他作以色列众人的王。除了犹大支派以外，没有顺从大卫家的。

21 Då Rehabeam kom til Jerusalem, samla han heile Judas hus og Benjamins-ætti, hundrad og åtteti tusund utvalde stridsmenner, og vilde strida imot Israels hus og vinna kongedømet att for Rehabeam Salomoson.

罗波安来到耶路撒冷，招聚犹大全家和便雅悯支派的人共十八万，都是挑选的战士，要与以色列家争战，好将国夺回，再归所罗门的儿子罗波安。

22 Men då kom Guds ord til gudsmannen Semaja soleis:

但 神的话临到神人示玛雅，说：

23 «Seg til Rehabeam Salomoson, kongen i Juda, og til heile Judas og Benjamins hus og til resten av folket:

“你去告诉所罗门的儿子犹大王罗波安和犹大、便雅悯全家，并其余的民说：

24 So segjer Herren: «De skal ikkje fara upp og strida mot brørne dykkar, Israels-sønerne. Snu heim att, kvar til sitt hus! For det som hev hendt, er kome frå meg.»» Då lydde dei Herrens ord og snudde og gjekk sin veg, som Herren hadde sagt.

‘耶和华如此说：你们不可上去与你们的弟兄以色列人争战。各归各家去吧！因为这事出于我。’”众人就听从耶和华的话，遵着耶和华的命回去了。

25 Jerobeam bygde upp Sikem på Efraimsfjellet og busette seg der. Derifrå tok han ut og bygde upp Penuel.

耶罗波安在以法莲山地建筑示剑，就住在其中；又从示剑出去，建筑毗努伊勒。

26 Og Jerobeam sagde med seg sjølv: «Riket kann snart ganga attende til Davids hus.

耶罗波安心里说：“恐怕这国仍归大卫家；

27 Dersom dette folket fær fara upp til Herrens hus i Jerusalem og ofra, so kann folkehugen venda attende til hovdingen deira, Rehabeam, kongen i Juda; ja då drep dei gjerne meg og vender attende til Rehabeam, kongen i Juda.»

这民若上耶路撒冷去，在耶和华的殿里献祭，他们的心必归向他们的主—犹大王罗波安，就把我杀了，仍归犹大王罗波安。”

28 Og då kongen hadde tenkt yver dette, laga han tvo gullkalvar, og han sagde til folket: «No lyt de vera nok med ferder upp til Jerusalem. Sjå her er guden din, Israel som førde deg upp or Egyptarlandet.»

耶罗波安王就筹划定妥，铸造了两个金牛犊，对众民说：“以色列人哪，你们上耶路撒冷去实在是难；这就是领你们出埃及地的神。”

29 Og han sette upp den eine i Betel, den andre sette han i Dan.

他就把牛犊一只安在伯特利，一只安在但。

30 Dette vart orsak til synd; folket gjekk radt til Dan og steig fram for den eine av deim.

这事叫百姓陷在罪里，因为他们往但去拜那牛犊。

31 Og han bygde hus på offerhaugarne og sette til prestar likt og ulikt, folk som ikkje var av Levi-sønerne.

耶罗波安在邱坛那里建殿，将那不属利未人的凡民立为祭司。

32 Og Jerobeam skipa til ei høgtid i den åttande månaden, på den femtande dagen i månaden, i likskap med høgtidi i Juda, og han ofra på altaret. So gjorde han i Betel, med di han ofra til kalvarne som han hadde laga, og dei som han hadde sett til offerhaug-prestar, let han gjera tenesta i Betel.

耶罗波安定八月十五日为节期，像在犹大的节期一样，自己上坛献祭。他在伯特利也这样向他所铸的牛犊献祭，又将立为邱坛的祭司安置在伯特利。

33 Og han ofra på det altaret han hadde laga i Betel, den femtande dagen i åttande månaden, den månaden som han hadde valt ut etter sitt eige hovud. Han skipa då til ei høgtid for Israels-borni og steig upp til altaret og vilde kveikja offereld.

他在八月十五日，就是他私自所定的月日，为以色列人立作节期的日子，在伯特利上坛烧香。