Izaga 26

1 Njengongqwaqwane ehlobo loba izulu ebusika kanjalo udumo alusifanelanga isiwula.

Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.

2 Njengentaka ephaphazelayo loba inkonjane entwezayo, sinjalo isiqalekiso esingelasizatho kasinamatheli.

Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.

3 Isiswebhu ngesebhiza, amatomu ngakababhemi, loswazi ngolwemihlane yeziwula!

Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.

4 Ungabophendula isiwula ngendlela yobuwula baso, funa ubenjengaso wena ngokwakho.

Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.

5 Phendula isiwula ngendlela yobuwula baso, sizabona kungathi sihlakaniphile.

Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.

6 Njengokuziquma inyawo zakho loba ukunatha itshefu, kunjalo ukuthumela umlayezo ngesiwula.

Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.

7 Njengemilenze eqhugezelayo eyomuntu oqhulayo sinjalo isaga emlonyeni wesiwula.

[Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.

8 Njengokubophela ilitshe esavutheni kunjalo ukupha udumo koyisiwula.

Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.

9 Njengogatsha lwameva luphethwe yisidakwa sinjalo isaga emlonyeni wesiwula.

Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.

10 Njengomtshoko ociba loba ngubani odlulayo unjalo oqhatsha isiwula loba umuntu ozedlulelayo.

Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.

11 Njengenja ebuyela emahlanzweni ayo kanjalo isiwula siyabuphinda ubuthutha baso.

[Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.

12 Uyambona yini umuntu ozibona engohlakaniphileyo? Kulethemba elingcono ngesiwula kulaye.

Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.

13 Ivilavoxo lithi, “Kulesilwane endleleni, kulesilwane emigwaqweni!”

Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.

14 Njengesivalo esitshibilika ngamabhanti aso kanjalo ivila liphenduka embhedeni walo.

Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.

15 Ivilavoxo litshonisa isandla salo emganwini; livilaphe ukusa isandla emlonyeni lidle.

Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.

16 Ivila lizibona lihlakaniphile kakhulu okwedlula abantu abayisikhombisa abangaphendula ngokuhlakanipha.

Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.

17 Njengomuntu odonsa inja ngendlebe unjalo umuntu othi edlula angenele ingxabano ingesiyakhe.

Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.

18 Njengohlanya luphosa izikhuni zomlilo kumbe imitshoko ebulalayo,

Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;

19 injalo indoda ephoxa umakhelwane wayo ibisisithi, “Bengizidlalela nje!”

Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?

20 Nxa kungaselankuni umlilo uyacima; nxa kungaselakunyeya ukuxabana kuyaphela.

Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.

21 Njengamalahle avuthayo loba njengenkuni emlilweni, unjalo umuntu othanda ingxabano ekuvuseni inkani.

Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.

22 Amazwi omuntu onyeyayo anjengezibiliboco; angena ekujuleni kwenhliziyo yomuntu.

Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.

23 Njengesiliva egcotshwe esitsheni sebumba sikhazimule kunjalo ukuthakazelela kwezindebe zenhliziyo elobubi.

Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.

24 Umuntu olenhliziyo embi uvala ngezindebe ezimnandi, kodwa enhliziyweni yakhe ufihle inkohliso.

Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.

25 Loba ukukhuluma kwakhe kumnandi, kodwa ungaze wamkholwa, ngoba inhliziyo yakhe igcwele izithuko eziyisikhombisa.

Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.

26 Inzondo yakhe angayivala ngobuqili, kodwa ububi bakhe buzavezwa obala ebantwini.

Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.

27 Umuntu angagebha umgodi, uzawela kuwo; umuntu angagiqa ilitshe, lizaphenduka ligiqikele phezu kwakhe.

Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.

28 Ulimi oluqamba amanga luyabazonda labo olubalimazayo, lomlomo okhohlisayo uletha incithakalo.

Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.