UmTshumayeli 10

1 Njengoba impukane ezifele phakathi kwamakha ziwenza anuke kubi, kunjalo lobuwula obuncinyane bugabhela ukuhlakanipha lodumo.

Muscæ morientes perdunt suavitatem unguenti. Pretiosior est sapientia et gloria, parva et ad tempus stultitia.

2 Inhliziyo yolungileyo ikhungathekela ekulungeni, kodwa inhliziyo yesiwula ikhungathekela ebubini.

Cor sapientis in dextera ejus, et cor stulti in sinistra illius.

3 Loba ehamba nje emgwaqweni oyisiwula kalangqondo, utshengisa loba ngubani ubuphukuphuku bakhe.

Sed et in via stultus ambulans, cum ipse insipiens sit, omnes stultos æstimat.

4 Aluba umbusi ekuthukuthelela, ungasuki esikhundleni sakho; ukuthobeka kungathoba umonakalo obungaba khona.

Si spiritus potestatem habentis ascenderit super te, locum tuum ne demiseris, quia curatio faciet cessare peccata maxima.

5 Bukhona ububi esengibubonile ngaphansi kwelanga, kuliphutha elenziwa ngumbusi:

Est malum quod vidi sub sole, quasi per errorem egrediens a facie principis:

6 Iziwula ziphakanyiselwa ezikhundleni ezinengi eziphezulu, kodwa abanothileyo belezikhundla eziphansi.

positum stultum in dignitate sublimi, et divites sedere deorsum.

7 Sengibone izichaka zigade amabhiza, kuthi amakhosana ahambe ngezinyawo njengezichaka.

Vidi servos in equis, et principes ambulantes super terram quasi servos.

8 Lowo ogebha umgodi angawela kuwo; odiliza umduli angalunywa yinyoka.

Qui fodit foveam incidet in eam, et qui dissipat sepem mordebit eum coluber.

9 Oqhekeza amatshe angalinyazwa yiwo; obanda inkuni angaba sengozini yazo.

Qui transfert lapides affligetur in eis, et qui scindit ligna vulnerabitur ab eis.

10 Lapho ihloka libuthundu ubukhali balo bungalolwanga, kudingeka amandla amanengi kodwa ubungcitshi buyaphumelelisa.

Si retusum fuerit ferrum, et hoc non ut prius, sed hebetatum fuerit, multo labore exacuetur, et post industriam sequetur sapientia.

11 Nxa inyoka ihle ilume ingakalunjwa, umlumbi kaselanzuzo.

Si mordeat serpens in silentio, nihil eo minus habet qui occulte detrahit.

12 Amazwi aphuma emlonyeni wesihlakaniphi amnandi, kodwa isiwula sichithwa yizindebe zaso.

Verba oris sapientis gratia, et labia insipientis præcipitabunt eum;

13 Ekuqaleni amazwi aso ayibuwula; ekucineni aseyikuwumana okubi

initium verborum ejus stultitia, et novissimum oris illius error pessimus.

14 njalo isiwula sanda ngamazwi. Kakho okwaziyo okuzayo ngubani ongamazisa okuzakwenzakala ngemva kwakhe na?

Stultus verba multiplicat. Ignorat homo quid ante se fuerit; et quid post se futurum sit, quis ei poterit indicare?

15 Umtshikatshika wesiwula uyasidinisa; kasiyazi indlela eya edolobheni.

Labor stultorum affliget eos, qui nesciunt in urbem pergere.

16 Maye kuwe, wena lizwe onkosi yalo yayiyisichaka, amakhosana akho azitika ngamadili ekuseni.

Væ tibi, terra, cujus rex puer est, et cujus principes mane comedunt.

17 Ubusisiwe wena, wena lizwe onkosi yalo izalwa esikhosini amakhosana alo adla ngezikhathi eziqondileyo edlela ukuqina hatshi ukudakwa.

Beata terra cujus rex nobilis est, et cujus principes vescuntur in tempore suo, ad reficiendum, et non ad luxuriam.

18 Nxa indoda ilivila intungo ziyabhensa; nxa izandla zayo ziyekethisa indlu iyavuza.

In pigritiis humiliabitur contignatio, et in infirmitate manuum perstillabit domus.

19 Idili lenzelwa ukujabula, lewayini lenza impilo ibe mnandi, kodwa imali yiyo impendulo yakho konke.

In risum faciunt panem et vinum ut epulentur viventes; et pecuniæ obediunt omnia.

20 Ungayithuki inkosi lasemicabangweni yakho, loba uqalekise abanothileyo loba usendlini yakho yokulala, ngoba mhlawumbe inyoni yasemoyeni ingawathwala amazwi akho, loba inyoni ephaphayo ingayabika okutshoyo.

In cogitatione tua regi ne detrahas, et in secreto cubiculi tui ne maledixeris diviti: quia et aves cæli portabunt vocem tuam, et qui habet pennas annuntiabit sententiam.