नीतिसूत्रे 25

1 १ ही शलमोनाची आणखी काही नीतिसूत्रे आहेत. यहूदाचा राजा हिज्कीया याच्या मनुष्यांनी याचा नक्कल केली.

También estos son proverbios de Salomón, los cuales copiaron los varones de Ezequías, rey de Judá.

2 २ काही गोष्टी गुपित ठेवणे यामध्ये देवाचे गौरव आहे, पण त्या गोष्टी शोधून काढणे यामध्ये राजाचे गौरव आहे.

Honra de Dios es encubrir la palabra; mas honra del rey es escudriñar la palabra.

3 ३ जसे उंचीमुळे आकाशाचा आणि खोलीमुळे पृथ्वीचा, तसे राजाचे मन गूढ आहे.

Para la altura de los cielos, y para la profundidad de la tierra, y para el corazón de los reyes, no hay investigación.

4 ४ रुप्यातला गाळ काढून टाक, आणि धातू कामगार रुप्याचा उपयोग त्याच्या कामासाठी करू शकेल.

Quita las escorias de la plata, y saldrá vaso al fundidor.

5 ५ त्याचप्रमाणे राजाच्या सानिध्यापासून दुष्टांना दूर कर म्हणजे त्याचे राजासन जे काही चांगले आहे त्यांनी भक्कम होईल.

Aparta al impío de la presencia del rey, y su trono se afirmará en justicia.

6 ६ राजासमोर स्वत: ची प्रतिष्ठा मिरवू नको. आणि थोर अधिकाऱ्यांच्या जागी उभा राहू नको.

No te alabes delante del rey, ni estés en el lugar de los grandes;

7 ७ कारण तुझ्यासमोर येणाऱ्या अधिपतीपुढे तुझा पाणउतारा करण्यापेक्षा, “वर येऊन बस” असे तुला म्हणावे हे अधिक चांगले आहे.

porque mejor es que se te diga: Sube acá, que no que seas abajado delante del príncipe a quien han mirado tus ojos.

8 ८ फिर्याद करायला जाण्याची घाई करू नको. ती तू केलीस तर शेवटी तुझ्या शेजाऱ्याने तुला लज्जित केले तर परिणामी काय करू असे तुला होऊन जाईल.

No salgas a pleito presto, no sea que no sepas qué hacer al fin, después que tu prójimo te haya avergonzado.

9 ९ तुमचे आणि तुमच्या शेजाऱ्याचे वाद आपसात चर्चा करून मिटव, आणि दुसऱ्याच्या गुप्त गोष्टी उघड करू नको.

Trata tu causa con tu compañero, y no descubras el secreto a otro;

10 १० केली तर कदाचित ऐकणारा तुझी अप्रतिष्ठा करील, व हे दूषण तुला लागून राहील.

para que no te deshonre el que lo oyere, y tu infamia no pueda repararse.

11 ११ जसे रुपेरी तबकात सोन्याचे सफरचंद, तसे निवडक चांगले शब्द बोलणे.

Manzana de oro con figuras de plata es la palabra dicha como conviene.

12 १२ जसे सोन्याची अंगठी किंवा दागिना शुद्ध सोन्यापासून करतात, तसाच दोष देणारा सुज्ञ ऐकणाऱ्याच्या कानांना आहे.

Como zarcillo de oro y joyel de oro fino, es el que reprende al sabio que tiene oído dócil.

13 १३ कापणीच्या समयी जसे बर्फाचे पेय, तसा विश्वासू दूत त्यास पाठवणाऱ्याला आहे कारण तो आपल्या धन्याचा जीव गार करतो.

Como frío de nieve en tiempo de la siega, así es el mensajero fiel a los que lo envían; pues al alma de su señor da refrigerio.

14 १४ जे लोक भेटी देण्याचे वचन देतात पण देत मात्र कधीच नाहीत, ते पाऊस न आणणारे ढग आणि वारा यांसारखे आहेत.

Como nubes y vientos sin lluvia, así es el hombre que se jacta en don de mentira.

15 १५ धीर धरल्याने राज्य करणाऱ्याचे मन वळते, आणि मऊ जीभ हाड फोडते.

Con larga paciencia se aplaca el príncipe; y la lengua blanda quebranta los huesos.

16 १६ जर तुला मध सापडला तर तुला पुरे इतकाच खा; जास्त खाल्ला तर तू ओकून टाकशील.

¿Hallaste la miel? Come lo que te basta; no sea que hastiado de ella, la vomites.

17 १७ शेजाऱ्याच्या घरात सारखे जाऊ नका, जर गेलात तर तो कंटाळून तुमचा तिरस्कार करायला लागेल.

Detén tu pie de la casa de tu prójimo, no sea que hastiado de ti te aborrezca.

18 १८ जो कोणी मनुष्य आपल्या शेजाऱ्याविरूद्ध खोटी साक्ष देतो. जसे युद्घात सोटा, तलवार किंवा तीक्ष्ण बाण वापरतात यांसारखा तो आहे.

Martillo y cuchillo y saeta aguda, es el hombre que habla contra su prójimo falso testimonio.

19 १९ संकटकाळी अविश्वासणाऱ्याच्या बोलण्यावर विश्वास ठेवणे, हे तुटलेल्या दाताने खाणे किंवा लचकलेल्या पायाने चालणे ह्यासारखे आहे.

Diente quebrado y pie resbalador, es la confianza en el prevaricador en el tiempo de angustia.

20 २० जो कोणी दु: खी हृदयापुढे गीत गातो, तो थंड हवामानात अंगावरील कपडे काढून टाकण्यासारखा, आणि सोड्यावर टाकलेल्या शिरक्यासारखा आहे.

El que canta canciones al corazón afligido, es como el que quita la ropa en tiempo de frío, o el que sobre el jabón echa vinagre.

21 २१ तुमचा शत्रू जर भुकेला असला तर त्यास खायला अन्न दे आणि तो जर तान्हेला असला तर त्यास प्यायला पाणी दे;

Si el que te aborrece tuviere hambre, dale de comer pan; y si tuviere sed, dale de beber agua;

22 २२ असे केल्याने त्याच्या मस्तकावर तू जळत्या निखाऱ्याची रास ठेवशील, आणि परमेश्वर तुम्हास त्याचे प्रतिपळ देईल.

porque ascuas allegas sobre su cabeza, y el SEÑOR te lo pagará.

23 २३ उत्तरेकडचा वारा पाऊस आणतो; त्याचप्रमाणे जो कोणी गुप्त गोष्टी सांगतो तो चेहरा क्रोधाविष्ट करतो.

El viento del norte ahuyenta la lluvia, y el rostro airado la lengua detractora.

24 २४ भांडखोर पत्नीबरोबर मोठ्या घरात राहण्यापेक्षा, धाब्याच्या कोपऱ्यात राहाणे अधिक चांगले आहे.

Mejor es estar en un rincón del terrado, que con la mujer rencillosa en casa espaciosa.

25 २५ तहानलेल्या जिवाला थंडगार पाणी, तसे दूर देशातून आलेले चांगले वर्तमान आहे.

Como el agua fría al alma sedienta, así son las buenas nuevas de lejanas tierras.

26 २६ जसा घाणेरडा झालेला झरा किंवा नासलेले कारंजे, तसा दुष्टाच्यासमोर भ्रष्ट झालेला नीतिमान आहे.

Como fuente turbia y manantial corrompido, es el justo que se inclina delante del impío.

27 २७ खूप मध खाणे चांगले नाही, सन्मानावर सन्मान शोधणे हे तसेच आहे.

Comer mucha miel no es bueno; ni inquirir de su propia gloria es gloria.

28 २८ जर मनुष्य स्वत: वर ताबा मिळवू शकत नसेल, तर तो तटबंदी मोडून पडलेल्या शहरासारखा आहे.

Como ciudad derribada y sin muro, es el hombre cuyo espíritu no tiene rienda.