नीतिसूत्रे 22

1 १ चांगले नाव विपुल धनापेक्षा आणि सोने व चांदीपेक्षा प्रीतीयुक्त कृपा निवडणे उत्तम आहे.

De más estima es la buena fama que las muchas riquezas; y la buena gracia más que la plata y el oro.

2 २ गरीब आणि श्रीमंत यांच्यात हे सामाईक आहे, त्या सर्वांचा निर्माणकर्ता परमेश्वर आहे.

El rico y el pobre se encontraron; a todos ellos los hizo el SEÑOR.

3 ३ शहाणा मनुष्य संकट येताना पाहून लपतो, पण भोळे पुढे जातात आणि त्यामुळे दुःख सोसतात.

El avisado ve el mal, y se esconde; mas los simples pasan, y reciben el daño.

4 ४ परमेश्वराचे भय नम्रता आणि संपत्ती, मान आणि जीवन आणते.

Riquezas, y honra, y vida, son la remuneración de la humildad y del temor del SEÑOR.

5 ५ कुटिलाच्या मार्गात काटे आणि पाश असतात; जो कोणी आपल्या जिवाची काळजी करतो तो त्यापासून दूर राहतो.

Espinas y lazos hay en el camino del perverso; el que guarda su alma se alejará de ellos.

6 ६ मुलाने ज्या मार्गात चालावे त्याचे शिक्षण त्यास दे, आणि जेव्हा तो मोठा होईल तेव्हा त्या मार्गांपासून तो मागे फिरणार नाही.

Instruye al niño en su carrera; aun cuando fuere viejo no se apartará de ella.

7 ७ श्रीमंत गरीबावर अधिकार गाजवितो, आणि जो कोणी एक उसने घेतो तो कोणा एका उसने देणाऱ्यांचा गुलाम आहे.

El rico se enseñoreará de los pobres, y el que toma prestado es siervo del que presta.

8 ८ जो कोणी वाईट पेरतो तो संकटाची कापणी करतो, आणि त्याच्या क्रोधाची काठी तूटून जाईल.

El que sembrare iniquidad, iniquidad segará; y se consumirá la vara de su ira.

9 ९ जो उदार दृष्टीचा आहे तो आशीर्वादित होईल कारण तो आपले अन्न गरिबांबरोबर वाटून खातो.

El ojo misericordioso será bendito, porque dio de su pan al menesteroso.

10 १० निंदकाला घालवून दे म्हणजे भांडणे मिटतात, मतभेद आणि अप्रतिष्ठा संपून जातील.

Echa fuera al burlador, y saldrá la contienda; y cesará el pleito y la afrenta.

11 ११ ज्याला मनाची शुद्धता आवडते, आणि ज्याची वाणी कृपामय असते; अशांचा मित्र राजा असतो.

El que ama la limpieza de corazón, y la gracia de sus labios; su compañero será el rey.

12 १२ परमेश्वराचे नेत्र ज्ञानाचे रक्षक आहेत, परंतु तो विश्वासघातक्यांची वचने उलथून टाकतो.

Los ojos del SEÑOR miran por la ciencia; mas él trastorna las cosas de los prevaricadores.

13 १३ आळशी म्हणतो, “बाहेर रस्त्यावर सिंह आहे! मी उघड्या जागेवर ठार होईल.”

Dice el perezoso: El león está afuera; en medio de la calle seré muerto.

14 १४ व्यभिचारी स्त्रियांचे तोंड खोल खड्डा आहे; ज्या कोणाच्याविरूद्ध परमेश्वराचा कोप भडकतो तो त्यामध्ये पडतो.

Sima profunda es la boca de las extrañas; aquel contra el cual estuviere el SEÑOR airado, caerá en ella.

15 १५ बालकाच्या हृदयात मूर्खता जखडलेली असते, पण शिक्षेची काठी ती त्याच्यापासून दूर करील.

La locura está ligada en el corazón del niño; mas la vara de la corrección la hará alejar de él.

16 १६ जो कोणी आपली संपत्ती वाढविण्यासाठी गरीबावर जुलूम करतो, किंवा जो धनवानाला भेटी देतो, तोही गरीब होईल.

El que oprime al pobre para aumentarse él, y que da al rico, ciertamente será pobre.

17 १७ ज्ञानाची वचने ऐकून घे आणि त्याकडे लक्ष दे, आणि आपले मन माझ्या ज्ञानाकडे लाव.

Inclina tu oído, y oye las palabras de los sabios, y pon tu corazón a mi sabiduría;

18 १८ कारण ती जर तू आपल्या अंतर्यामात ठेवशील, आणि ती सर्व तुझ्या ओठावर तयार राहतील. तर किती बरे होईल.

porque es cosa deleitable, si las guardares en tus entrañas; y que juntamente sean ordenadas en tus labios.

19 १९ परमेश्वरावर तुम्ही विश्वास ठेवावा, म्हणून मी तुला ती वचने आज शिकवली आहेत.

Para que tu confianza sea en el SEÑOR, te las he hecho saber hoy a ti también.

20 २० मी तुझ्यासाठी शिक्षण व ज्ञान ह्यातल्या तीस म्हणी लिहिल्या नाहीत काय?

¿No te he escrito tres veces en consejos y ciencia,

21 २१ या सत्याच्या वचनाचे विश्वासूपण तुला शिकवावे, ज्याने तुला पाठवले त्यास विश्वासाने उत्तरे द्यावीत म्हणून नाहीत काय?

para hacerte saber la certidumbre de las razones verdaderas, para que puedas responder razones de verdad a los que a ti enviaren?

22 २२ गरीब मनुष्यास लुटू नको, कारण तो गरीबच आहे, किंवा गरजवंतावर वेशीत जुलूम करू नकोस.

No robes al pobre, porque es pobre, ni quebrantes en el juicio al necesitado;

23 २३ कारण परमेश्वर त्यांचा कैवार घेईल, आणि ज्या कोणी त्यांना लुटले त्यांचे जिवन तो लुटेल.

porque el SEÑOR juzgará la causa de ellos, y despojará el alma de aquellos que los despojaren.

24 २४ जो कोणी एक व्यक्ती रागाने राज्य करतो त्याची मैत्री करू नकोस, आणि जो कोणी संतापी आहे त्याच्याबरोबर जाऊ नकोस.

No te entremetas con el iracundo, ni te acompañes con el hombre de enojos;

25 २५ तुम्ही त्याचे मार्ग शिकाल, आणि गेलात तर तुम्ही स्वतःला जाळ्यात अडकवून घ्याल.

para que no aprendas sus veredas, y tomes lazo para tu alma.

26 २६ दुसऱ्याच्या कर्जाला जे जामीन होतात, आणि हातावर हात मारणारे त्यांच्यातला तू एक होऊ नको.

No estés entre los que tocan la mano, entre los que fían por deudas.

27 २७ जर तुझ्याकडे कर्ज फेडण्यास काही नसले, तर त्याने तुमच्या अंगाखालून तुझे अंथरुण का काढून घ्यावे?

Si no tuvieres para pagar, ¿por qué han de quitar tu cama de debajo de ti?

28 २८ तुझ्या वडिलांनी जी प्राचीन सीमा घालून ठेवली आहे, तो दगड दूर करू नकोस.

No traspases el término antiguo que pusieron tus padres.

29 २९ जो आपल्या कामात तरबेज अशा मनुष्यास तू पाहिले आहे का? तो राजासमोर उभा राहील; तो सामान्य लोकांसमोर उभा राहणार नाही.

¿Has visto hombre solícito en su obra? Delante de los reyes estará; no estará delante de los oscuros.