Proverbiorum 19

1 melior est pauper qui ambulat in simplicitate sua quam torquens labia insipiens

Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek o przewrotnych wargach, który jest głupcem.

2 ubi non est scientia animae non est bonum et qui festinus est pedibus offendit

Nie jest też dobrze, by dusza nie miała wiedzy, a kto jest prędkich nóg, grzeszy.

3 stultitia hominis subplantat gressus eius et contra Deum fervet animo suo

Głupota człowieka wypacza jego drogę, a jego serce zapala się gniewem przeciwko PANU.

4 divitiae addunt amicos plurimos a paupere autem et hii quos habuit separantur

Bogactwo przyciąga wielu przyjaciół, ale ubogi zostaje odłączony od przyjaciela.

5 testis falsus non erit inpunitus et qui mendacia loquitur non effugiet

Fałszywy świadek nie uniknie kary, a [kto] mówi kłamstwa, nie ujdzie.

6 multi colunt personam potentis et amici sunt dona tribuenti

Wielu uprasza o przychylność dostojnika i każdy jest przyjacielem człowieka hojnego.

7 fratres hominis pauperis oderunt eum insuper et amici procul recesserunt ab eo qui tantum verba sectatur nihil habebit

Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go, tym bardziej oddalają się od niego [jego] przyjaciele; ściga ich słowami, ale ich nie ma.

8 qui autem possessor est mentis diligit animam suam et custos prudentiae inveniet bona

Kto zdobywa rozum, miłuje swoją duszę, a [kto] strzeże roztropności, znajdzie dobro.

9 testis falsus non erit inpunitus et qui loquitur mendacia peribit

Fałszywy świadek nie uniknie kary, a kto mówi kłamstwa, zginie.

10 non decent stultum deliciae nec servum dominari principibus

Głupiemu nie przystoi życie w rozkoszach, tym mniej słudze panować nad książętami.

11 doctrina viri per patientiam noscitur et gloria eius est iniqua praetergredi

Roztropność człowieka powściąga jego gniew, a jego chwałą [jest] darować wykroczenie.

12 sicut fremitus leonis ita et regis ira et sicut ros super herbam ita hilaritas eius

Gniew króla jest jak ryk lwa, a jego przychylność jak rosa na trawie.

13 dolor patris filius stultus et tecta iugiter perstillantia litigiosa mulier

Głupi syn jest utrapieniem dla swego ojca, a kłótliwa żona jest jak nieustanne kapanie z dachu.

14 domus et divitiae dantur a patribus a Domino autem proprie uxor prudens

Dom i bogactwo [są] dziedzictwem po ojcach, ale roztropna żona jest od PANA.

15 pigredo inmittit soporem et anima dissoluta esuriet

Lenistwo pogrąża w twardym śnie, a leniwa dusza będzie cierpieć głód.

16 qui custodit mandatum custodit animam suam qui autem neglegit vias suas mortificabitur

Kto przestrzega przykazania, zachowuje swoją duszę, [ale] kto gardzi swymi drogami, zginie.

17 feneratur Domino qui miseretur pauperis et vicissitudinem suam reddet ei

Kto lituje się nad ubogim, pożycza PANU, a on mu odpłaci za jego dobrodziejstwo.

18 erudi filium tuum ne desperes ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam

Karz swego syna, dopóki jest nadzieja, i niech twoja dusza mu nie pobłaża z powodu jego płaczu.

19 qui inpatiens est sustinebit damnum et cum rapuerit aliud adponet

[Człowiek] wielkiego gniewu poniesie karę, a jeśli [go] uwolnisz, znowu będziesz musiał [to zrobić].

20 audi consilium et suscipe disciplinam ut sis sapiens in novissimis tuis

Posłuchaj rady i przyjmij pouczenie, abyś był mądry u kresu swych dni.

21 multae cogitationes in corde viri voluntas autem Domini permanebit

Wiele jest zamysłów w sercu człowieka, ale rada PANA się ostoi.

22 homo indigens misericors est et melior pauper quam vir mendax

Pragnienie człowieka to jego dobroczynność i lepszy jest ubogi niż kłamca.

23 timor Domini ad vitam et in plenitudine commorabitur absque visitatione pessimi

Bojaźń PANA [prowadzi] do życia, a kto ją ma, spocznie syty i nie nawiedzi go zło.

24 abscondit piger manum suam sub ascella nec ad os suum adplicat eam

Leniwy kryje swą rękę pod pachę i do ust jej nie podnosi.

25 pestilente flagellato stultus sapientior erit sin autem corripueris sapientem intelleget disciplinam

Uderz szydercę, a prosty będzie roztropniejszy; strofuj rozumnego, a pojmie wiedzę.

26 qui adfligit patrem et fugat matrem ignominiosus est et infelix

Kto trwoni [dobra] ojca i wypędza matkę, ten jest synem, który przynosi wstyd i hańbę.

27 non cesses fili audire doctrinam nec ignores sermones scientiae

Synu mój, przestań słuchać pouczeń, które cię odwodzą od słów rozumnych.

28 testis iniquus deridet iudicium et os impiorum devorat iniquitatem

Nikczemny świadek naśmiewa się z sądu, a usta niegodziwych pożerają nieprawość.

29 parata sunt derisoribus iudicia et mallei percutientes stultorum corporibus

Sądy są przygotowane dla szyderców, a razy na grzbiet głupców.