< Proverbiorum 6 >

1 Fili mi, si spoponderis pro amico tuo, defixisti apud extraneum manum tuam,
Figliuol mio, se ti sei reso garante per il tuo prossimo, se ti sei impegnato per un estraneo,
2 illaqueatus es verbis oris tui, et captus propriis sermonibus.
sei còlto nel laccio dalle parole della tua bocca, sei preso dalle parole della tua bocca.
3 Fac ergo quod dico fili mi, et temetipsum libera: quia incidisti in manum proximi tui. Discurre, festina, suscita amicum tuum:
Fa’ questo, figliuol mio; disimpegnati, perché sei caduto in mano del tuo prossimo. Va’, gettati ai suoi piedi, insisti,
4 ne dederis somnum oculis tuis, nec dormitent palpebrae tuae.
non dar sonno ai tuoi occhi né sopore alle tue palpebre;
5 Eruere quasi damula de manu, et quasi avis de manu aucupis.
disimpegnati come il cavriolo di man del cacciatore, come l’uccello di mano dell’uccellatore.
6 Vade ad formicam o piger, et considera vias eius, et disce sapientiam:
Va’, pigro, alla formica; considera il suo fare, e diventa savio!
7 quae cum non habeat ducem, nec praeceptorem, nec principem,
Essa non ha né capo, né sorvegliante, né padrone;
8 parat in aestate cibum sibi, et congregat in messe quod comedat.
prepara il suo cibo nell’estate, e raduna il suo mangiare durante la raccolta.
9 Usquequo piger dormies? quando consurges e somno tuo?
Fino a quando, o pigro, giacerai? quando ti desterai dal tuo sonno?
10 Paululum dormies, paululum dormitabis, paululum conseres manus ut dormias:
Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…
11 et veniet tibi quasi viator, egestas, et pauperies quasi vir armatus. Si vero impiger fueris, veniet ut fons messis tua, et egestas longe fugiet a te.
e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.
12 Homo apostata, vir inutilis, graditur ore perverso,
L’uomo da nulla, l’uomo iniquo cammina colla falsità sulle labbra;
13 annuit oculis, terit pede, digito loquitur,
ammicca cogli occhi, parla coi piedi, fa segni con le dita;
14 pravo corde machinatur malum, et omni tempore iurgia seminat.
ha la perversità nel cuore, macchina del male in ogni tempo, semina discordie;
15 huic extemplo veniet perditio sua, et subito conteretur, nec habebit ultra medicinam.
perciò la sua ruina verrà ad un tratto, in un attimo sarà distrutto, senza rimedio.
16 Sex sunt, quae odit Dominus, et septimum detestatur anima eius:
Sei cose odia l’Eterno, anzi sette gli sono in abominio:
17 Oculos sublimes, linguam mendacem, manus effundentes innoxium sanguinem,
gli occhi alteri, la lingua bugiarda, le mani che spandono sangue innocente,
18 cor machinans cogitationes pessimas, pedes veloces ad currendum in malum,
il cuore che medita disegni iniqui, i piedi che corron frettolosi al male,
19 proferentem mendacia testem fallacem, et eum, qui seminat inter fratres discordias.
il falso testimonio che proferisce menzogne, e chi semina discordie tra fratelli.
20 Conserva fili mi praecepta patris tui, et ne dimittas legem matris tuae.
Figliuol mio, osserva i precetti di tuo padre, e non trascurare gl’insegnamenti di tua madre;
21 Liga ea in corde tuo iugiter, et circumda gutturi tuo.
tienteli del continuo legati sul cuore e attaccati al collo.
22 Cum ambulaveris, gradiantur tecum: cum dormieris, custodiant te, et evigilans loquere cum eis.
Quando camminerai, ti guideranno; quando giacerai, veglieranno su te; quando ti risveglierai, ragioneranno teco.
23 quia mandatum lucerna est, et lex lux, et via vitae increpatio disciplinae:
Poiché il precetto è una lampada e l’insegnamento una luce, e le correzioni della disciplina son la via della vita,
24 ut custodiant te a muliere mala, et a blanda lingua extraneae.
per guardarti dalla donna malvagia dalle parole lusinghevoli della straniera.
25 Non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum, nec capiaris nutibus illius:
Non bramare in cuor tuo la sua bellezza, e non ti lasciar prendere dalle sue palpebre;
26 pretium enim scorti vix est unius panis: mulier autem viri pretiosam animam capit.
ché per una donna corrotta uno si riduce a un pezzo di pane, e la donna adultera sta in agguato contro un’anima preziosa.
27 Numquid potest homo abscondere ignem in sinu suo, ut vestimenta illius non ardeant?
Uno si metterà forse del fuoco in seno senza che i suoi abiti si brucino?
28 aut ambulare super prunas, ut non comburantur plantae eius?
camminerà forse sui carboni accesi senza scottarsi i piedi?
29 sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui, non erit mundus cum tetigerit eam.
Così è di chi va dalla moglie del prossimo; chi la tocca non rimarrà impunito.
30 Non grandis est culpa, cum quis furatus fuerit: ut esurientem impleat animam:
Non si disprezza il ladro che ruba per saziarsi quand’ha fame;
31 deprehensus tamen reddet septuplum, et omnem substantiam domus suae tradet.
se è còlto, restituirà anche il settuplo, darà tutti i beni della sua casa.
32 Qui autem adulter est, propter cordis inopiam perdet animam suam:
Ma chi commette un adulterio è privo di senno; chi fa questo vuol rovinar se stesso.
33 turpitudinem et ignominiam congregat sibi, et opprobrium illius non delebitur.
Troverà ferite ed ignominia, e l’obbrobrio suo non sarà mai cancellato;
34 quia zelus et furor viri non parcet in die vindictae,
ché la gelosia rende furioso il marito, il quale sarà senza pietà nel dì della vendetta;
35 nec acquiescet cuiusquam precibus, nec suscipiet pro redemptione dona plurima.
non avrà riguardo a riscatto di sorta, e anche se tu moltiplichi i regali, non sarà soddisfatto.

< Proverbiorum 6 >