Proverbiorum 21

1 Sicut divisiones aquarum, ita cor regis in manu Domini: quocumque voluerit, inclinabit illud.

Serce króla [jest] w ręku PANA [jak] potoki wód; kieruje je, dokąd chce.

2 Omnis via viri recta sibi videtur: appendit autem corda Dominus.

Wszelka droga człowieka jest słuszna w jego oczach, ale PAN waży serca.

3 Facere misericordiam et judicium magis placet Domino quam victimæ.

Czynienie sprawiedliwości i sądu bardziej się podobają PANU niż ofiara.

4 Exaltatio oculorum est dilatatio cordis; lucerna impiorum peccatum.

Wyniosłe oczy, pyszne serce [i] praca niegodziwych są grzechem.

5 Cogitationes robusti semper in abundantia; omnis autem piger semper in egestate est.

Myśli pracowitego [przynoszą] pewny dostatek, a [myśli] każdego spieszącego się – niedostatek.

6 Qui congregat thesauros lingua mendacii vanus et excors est, et impingetur ad laqueos mortis.

Gromadzenie skarbów kłamliwym językiem jest przemijającą marnością tych, którzy szukają śmierci.

7 Rapinæ impiorum detrahent eos, quia noluerunt facere judicium.

Grabież niegodziwych zniszczy ich, bo nie chcą czynić tego, co sprawiedliwe.

8 Perversa via viri aliena est; qui autem mundus est, rectum opus ejus.

Droga człowieka jest przewrotna i obca, ale dzieło czystego jest prawe.

9 Melius est sedere in angulo domatis, quam cum muliere litigiosa, et in domo communi.

Lepiej mieszkać w kącie dachu niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.

10 Anima impii desiderat malum: non miserebitur proximo suo.

Dusza niegodziwego pragnie zła, a jego bliźni nie znajduje łaski w jego oczach.

11 Mulctato pestilente, sapientior erit parvulus, et si sectetur sapientem, sumet scientiam.

Gdy się karze szydercę, prosty mądrzeje, a gdy uczą mądrego, przyjmuje wiedzę.

12 Excogitat justus de domo impii, ut detrahat impios a malo.

Sprawiedliwy zważa na dom niegodziwego, ale [Bóg] powala niegodziwych za [ich] nieprawość.

13 Qui obturat aurem suam ad clamorem pauperis, et ipse clamabit, et non exaudietur.

Kto zatyka swe ucho na wołanie ubogiego, ten sam będzie wołał, a nie zostanie wysłuchany.

14 Munus absconditum extinguit iras, et donum in sinu indignationem maximam.

[Potajemny] dar łagodzi zapalczywość i upominek w zanadrzu uspokaja wielki gniew.

15 Gaudium justo est facere judicium, et pavor operantibus iniquitatem.

Radością jest dla sprawiedliwego czynić sąd, a na czyniących nieprawość przyjdzie zniszczenie.

16 Vir qui erraverit a via doctrinæ in cœtu gigantum commorabitur.

Człowiek, który zbacza z drogi mądrości, odpocznie w zgromadzeniu umarłych.

17 Qui diligit epulas in egestate erit; qui amat vinum et pinguia non ditabitur.

Kto kocha zabawę, zubożeje, a kto kocha wino i olejek, nie wzbogaci się.

18 Pro justo datur impius, et pro rectis iniquus.

Niegodziwy [będzie] okupem za sprawiedliwego, a przewrotny – za prawych.

19 Melius est habitare in terra deserta quam cum muliere rixosa et iracunda.

Lepiej mieszkać na pustyni niż z kłótliwą i gniewliwą żoną.

20 Thesaurus desiderabilis, et oleum in habitaculo justi: et imprudens homo dissipabit illud.

Pożądany skarb i olej [są] w mieszkaniu mądrego, ale głupiec je trwoni.

21 Qui sequitur justitiam et misericordiam inveniet vitam, justitiam, et gloriam.

Kto podąża za sprawiedliwością i miłosierdziem, znajduje życie, sprawiedliwość i chwałę.

22 Civitatem fortium ascendit sapiens, et destruxit robur fiduciæ ejus.

Mądry wdziera się do miasta mocarzy i burzy potęgę ich ufności.

23 Qui custodit os suum et linguam suam custodit ab angustiis animam suam.

Kto strzeże swoich ust i języka, strzeże swojej duszy przed utrapieniem.

24 Superbus et arrogans vocatur indoctus, qui in ira operatur superbiam.

Hardy i pyszny szyderca – oto imię tego, kto działa w pysznym gniewie.

25 Desideria occidunt pigrum: noluerunt enim quidquam manus ejus operari.

Pragnienie leniwego zabija [go], bo jego ręce nie chcą pracować.

26 Tota die concupiscit et desiderat; qui autem justus est, tribuet, et non cessabit.

Przez cały dzień pożąda on zachłannie, a sprawiedliwy daje i nie szczędzi.

27 Hostiæ impiorum abominabiles, quia offeruntur ex scelere.

Ofiara niegodziwych budzi odrazę, a cóż dopiero, gdy ją w niegodziwości ofiarują.

28 Testis mendax peribit; vir obediens loquetur victoriam.

Fałszywy świadek zginie, lecz kto słucha, będzie mówił nieustannie.

29 Vir impius procaciter obfirmat vultum suum; qui autem rectus est corrigit viam suam.

Niegodziwy ma upór na twarzy, ale prawy wytycza swoją drogę.

30 Non est sapientia, non est prudentia, non est consilium contra Dominum.

Nie ma mądrości ani rozumu, ani rady przeciwko PANU.

31 Equus paratur ad diem belli; Dominus autem salutem tribuit.

Konia przygotowują na dzień bitwy, ale wybawienie zależy od PANA.