Lukha 12
1 Khu nsikhi ugwa amakhindiga ga vanu valundamane pupaninye nu khukhadana, akhatengula ukhunchova na vakhongi va mwene tasi, mwilolelage ni khiluve ikya Vafarisayo avuvene, “Viva vanyalubedo”
Multis autem turbis circumstantibus, ita ut se invicem conculcarent, cœpit dicere ad discipulos suos: Attendite a fermento pharisæorum, quod est hypocrisis.
2 Sapakhave ne siri iyifihime iyiyo sayigubatuliwe, nikhunu khikyo khikhafihime, khile khe ukhuvonekha.
Nihil autem opertum est, quod non reveletur: neque absconditum, quod non sciatur.
3 Linio lola ilyumwa nchovaga vumilimuhisi, pulipuli khikha vulimu ndumuli. Nu vavenchaga vumukhu ganchova mumbulukhutu igati mu nyumba nchenyo ivikhungiwe filanchovaga khu kyanya khu nyumba.
Quoniam quæ in tenebris dixistis, in lumine dicentur: et quod in aurem locuti estis in cubiculis, prædicabitur in tectis.
4 Nikhuvavulamincha vayangamula dwadaga avibuda umbili, ulwakhuva va livuvule ukhinu ikya khuvomba,
Dico autem vobis amicis meis: Ne terreamini ab his qui occidunt corpus, et post hæc non habent amplius quid faciant.
5 Lino nikhuva vunga uvakhu dwada. Mudwadage ula uvuyakhiva ibuda nu anayelweli woni nu khutaga khujehanamu. Kweli, nikhuvavula umwe mudwadage ujwua. (Geenna g1067)
Ostendam autem vobis quem timeatis: timete eum qui, postquam occiderit, habet potestatem mittere in gehennam: ita dico vobis, hunc timete. (Geenna g1067)
6 limo shamoro5 savigunchi wa kundalama ivili? Pu asikhuli numo uvi yakhuva ga Nguluve.
Nonne quinque passeres veneunt dipondio, et unus ex illis non est in oblivione coram Deo?
7 Lino pu mulumanye ukhuta, injweli ncha twe gwinyo nchivaliwe mulwadwadaga. Umwe mulivavaha nukhu dwanchiwa. Khuvuvaha khisita ishomoro inyinyingi.
sed et capilli capitis vestri omnes numerati sunt. Nolite ergo timere: multis passeribus pluris estis vos.
8 Nikhuva, vula uviavenchoga uviyakhiva ikhunjidikha une khumiho ga vanu, nu Mwana va Adamu ayikhumwidikha khumiho ga vasung'wa va Nguluve.
Dico autem vobis: Omnis quicumque confessus fuerit me coram hominibus, et Filius hominis confitebitur illum coram angelis Dei:
9 Umunu uvavenchaga uviyakhiva inchova ilimenyu ilivivi khu mwana va Adamu, ayisikhiliwa,
qui autem negaverit me coram hominibus, negabitur coram angelis Dei.
10 lino uvavenchaga, uviibeda khu mepo umbalanche, sakhasyekhiliwe.
Et omnis qui dicit verbum in Filium hominis, remittetur illi: ei autem qui in Spiritum Sanctum blasphemaverit, non remittetur.
11 Vuyakhiva vikhuvahilikha khuvulongolo khu vavaha avasinagogi, na vatwa na vakhilunga mulwadwada nu khu nchova nu khunchova vu mukhitetela,
Cum autem inducent vos in synagogas, et ad magistratus, et potestates, nolite solliciti esse qualiter, aut quid respondeatis, aut quid dicatis.
12 khikyo mwinchova, Pu umepo umbalanche ayikhuva manyisya umwa khunchovela khu sikhi ugwa.”
Spiritus enim Sanctus docebit vos in ipsa hora quid oporteat vos dicere.
13 Umunu umo nu lulundamano akhambula, “Umanyisi, umbule ulukhololwango angavile uluvafu lwango.”
Ait autem ei quidam de turba: Magister, dic fratri meo ut dividat mecum hæreditatem.
14 U Yisu akhanda, veni uviambikhile ukhuva indamunchi nu khulihava imbulongolo winyo?
At ille dixit illi: Homo, quis me constituit judicem, aut divisorem super vos?
15 Pu akha vavula, mwilolelage mu mhombo iya vunogwe, ulwakhuva uvumi wa munu vusi khuli nu vumofu uwa finu ifi alinavyo.”
Dixitque ad illos: Videte, et cavete ab omni avaritia: quia non in abundantia cujusquam vita ejus est ex his quæ possidet.
16 U Yisu akhavavula ikhihwa na nicho, akhanchova akhata, ikyalo kya munu yumo utayili,
Dixit autem similitudinem ad illos, dicens: Hominis cujusdam divitis uberes fructus ager attulit:
17 kya motikhe fincho, Akhivuncha mugati akhata, nelivuvule apakhuvikha imote yango?
et cogitabat intra se dicens: Quid faciam, quia non habeo quo congregem fructus meos?
18 Akhanchova, nivomba ndeenidenyanya ifibana vyango ifidebe nu khunjenga ifibana ifivaha, nu khuvikha imote yoni ni finu ifinge vyoni.
Et dixit: Hoc faciam: destruam horrea mea, et majora faciam: et illuc congregabo omnia quæ nata sunt mihi, et bona mea,
19 Nu khuyivula inumbula ukhuta,” numbula wivekhile ikhibana ne vinu vyooni khusikhi ikya miakha gimingi. Tama, nu khuhovokha, uliuchage nukhunjwa nu khuhovokha.”
et dicam animæ meæ: Anima, habes multa bona posita in annos plurimos: requiesce, comede, bibe, epulare.
20 Lino UNguluve akhambula, uve vi munu ulipelwa, ikhilo iyi vinogwa inumbula yakho ukhuhuma khulyuve, ni finuvyoni ifiwavekhile fiva vyani?
Dixit autem illi Deus: Stulte, hac nocte animam tuam repetunt a te: quæ autem parasti, cujus erunt?
21 Vunyilava umunu nu munu uvivekha ikyuma ulekhe ukhwita yilisya khu Twa.
Sic est qui sibi thesaurizat, et non est in Deum dives.
22 U Yisu akhavavula avakhongi vamwene, pu lino nikhuvavula ukhuta, mlekhe ukhu susuvala khukya muhiitamile ginyo ukhuta mwilya khikhi, mufwala khikhi.
Dixitque ad discipulos suos: Ideo dico vobis, nolite solliciti esse animæ vestræ quid manducetis, neque corpori quid induamini.
23 Ulwakhuva imitamile khulutilile mukyakhulya, nu mbili gulutilile mumyenda.
Anima plus est quam esca, et corpus plus quam vestimentum.
24 Mulolage ifidege ivya khukyanya, safilina nu khubena. Valivuvule inyumba na khikhi bana ikya khuvikhila, lino uDada veto, ikhikhuvalisya. Umwe samuli vananu ukhulutilila fincho ndi fidege!
Considerate corvos, quia non seminant, neque metunt, quibus non est cellarium, neque horreum, et Deus pascit illos. Quanto magis vos pluris estis illis?
25 Pu pwale veni uvi ikhigatancha imbutamilo wa mwene?
Quis autem vestrum cogitando potest adjicere ad staturam suam cubitum unum?
26 Ingavesanuvomba imbombo indebe khikhukhwi gatancha na gange goni?
Si ergo neque quod minimum est potestis, quid de ceteris solliciti estis?
27 Mulolage amavuva - vugimela. Sagivomba nu khubota ulwakhuva. Nikhumbula, na yu Sulemani khu vuvaha wa mwene woni savikhiwe ukhuva vope pwale,
Considerate lilia quomodo crescunt: non laborant, neque nent: dico autem vobis, nec Salomon in omni gloria sua vestiebatur sicut unum ex istis.
28 Ingave Unguluve si vikha vunonu ilinyasi khuvunambalililo, ne lelo pugale, khilavo vitaga khumwota. Lino silutilila ukhuvavikha umwe? Umwe mwi valwidikho ulusupi!
Si autem fœnum, quod hodie est in agro, et cras in clibanum mittitur, Deus sic vestit: quanto magis vos pusillæ fidei?
29 Mulagatalaga ukhuta twilya khikhi nu khunywa khikhi mulavenchaga nu vugwanchi.
Et vos nolite quærere quid manducetis, aut quid bibatis: et nolite in sublime tolli:
30 Ukhuva avavaha va khilunga vigatanchiwa ne nchakhilunga. Nu Dada vito ulumanyile ukhuta mulonda ago.
hæc enim omnia gentes mundi quærunt. Pater autem vester scit quoniam his indigetis.
31 Lino mulondage uludeva tasi pu agange ikhuvongelenchaga,
Verumtamen quærite primum regnum Dei, et justitiam ejus: et hæc omnia adjicientur vobis.
32 Muladwadaga, umwe mwikhipunga ikhidebe, ulwakhuva u Dada veto ihavokha ukhutupo ufwe uludeva.
Nolite timere pusillus grex, quia complacuit Patri vestro dare vobis regnum.
33 Gunchaga ikyuma kyoni nu khuvapa avaganchu, mwivikhile imepakho igisagisila ne lakhiba khu kyanya iyisayisila upu avalyasi savakhahedelele na yi nondo sayikhawese ukhubungua.
Vendite quæ possidetis, et date eleemosynam. Facite vobis sacculos, qui non veterascunt, thesaurum non deficientem in cælis: quo fur non appropriat, neque tinea corrumpit.
34 Ulwakhuva upunyilipo iakhiba puyilipo na yi numbula yakho.
Ubi enim thesaurus vester est, ibi et cor vestrum erit.
35 Imwenda gieto give nutali give gikhungiwe nu khanda, gwa taa nchinyo nu khulola ukhuta nchikwe ndelela ukhwakha,
Sint lumbi vestri præcincti, et lucernæ ardentes in manibus vestris,
36 Nu khuva nda vanu avikhundola Utwa vavene ukhuhuma khuluhekhelo ulwa vutegulani, ukhuta aginche nu khuta, puvi khudindulila undyango na mbivi igele.
et vos similes hominibus exspectantibus dominum suum quando revertatur a nuptiis: ut, cum venerit et pulsaverit, confestim aperiant ei.
37 Vasayiwe avavombi avuvene Utwa ayikhuvavona valimiho. Lweli ayikhunga mienda imitali nu khanda, nu khuvatamikha pasi khukhulya nu khuvapa linchaga.
Beati servi illi quos, cum venerit dominus, invenerit vigilantes: amen dico vobis, quod præcinget se, et faciet illos discumbere, et transiens ministrabit illis.
38 Ingave Utwa ikhwincha khusikhisikhi pu uvuloleli uwa pakhilo nu wa sikhi khadatu yu vuloleli nu khuvavona ukhuva viyandalile, viva vagatalufu avavombi avo.
Et si venerit in secunda vigilia, et si in tertia vigilia venerit, et ita invenerit, beati sunt servi illi.
39 Ukhulutilila nago, mungalumanye ukhuta umunu ikhwincha khuhincha sakhale ikhuyilekha inyumba vebomole.
Hoc autem scitote, quoniam si sciret paterfamilias, qua hora fur veniret, vigilaret utique, et non sineret perfodi domum suam.
40 Muvenchage miho, ulwakhuva samulumanyile usikhi ugu ikhwincha umwana va Adamu.
Et vos estote parati: quia qua hora non putatis, Filius hominis veniet.
41 u Petro anchovile akhata, “Itwa, vukhutuvula yufwe ifi khwani, nukhumbula umunu nu munu?
Ait autem et Petrus: Domine, ad nos dicis hanc parabolam, an et ad omnes?
42 U Twa akhavavula akhata, “Veni umbanda unonu nu nyaluhala, uve Utwa va mwene ikhu mbikha khukyanya khuva mbombo avange ukhuta avapinchage ikyakhulya kyavene khunsikhi ugwa venchaga?
Dixit autem Dominus: Quis, putas, est fidelis dispensator, et prudens, quem constituit dominus supra familiam suam, ut det illis in tempore tritici mensuram?
43 Asayiwe umbaha uvi Utwa va mwene anginche ivona ivomba imbombo yila iyakhambulule ukhuvomba.
Beatus ille servus quem, cum venerit dominus, invenerit ita facientem.
44 Lweli nikhuvavula umwe ukhuta ikhu mbikha khukyanya khu kyuma kyoni.
Vere dico vobis, quoniam supra omnia quæ possidet, constituet illum.
45 Lino umbaha ula anchovile munumbula mumwene, “Utwa vango inchelewa ukhukhilivu kha; pu akhatengula ukhuvatova avambombo voni, avagosi na vadala pu akhatengula ukhulya nu khunywa nu khugala,
Quod si dixerit servus ille in corde suo: Moram facit dominus meus venire: et cœperit percutere servos, et ancillas, et edere, et bibere, et inebriari:
46 utwa vamwene nu mbanda ayikhwincha pa khigono ikhisakhivo nekha nu sikhi gugwa sugumanyile, nu mwene ayigida tusekhele tusekhele, nu khuvikha pupaninye na avasava vikhwelewa'
veniet dominus servi illius in die qua non sperat, et hora qua nescit, et dividet eum, partemque ejus cum infidelibus ponet.
47 Umbaha, uvyalumanyile uvugane wa Ntwa wa mwene nu mwene sakhivikhe vuuonu nu khuvomba vuuonu nu vugane wa mwene, nu khutoviwa ne mbikhi inyingi.
Ille autem servus qui cognovit voluntatem domini sui, et non præparavit, et non facit secundum voluntatem ejus, vapulabit multis:
48 Lino umbaha uvesalumanyile uvugani wa NTwa va mwene, pu akhavomba agilondiwa, ayitova imbikhi ndebe, ulwa khuva uvivapile fingi, ifingi vikhufilonda u khuhuma khu mwene, nu mwene uvivamwamini khu fihele likhe, khu mwene ayufilondiwa ifihelelikhe ukhulutilila.
qui autem non cognovit, et fecit digna plagis, vapulabit paucis. Omni autem cui multum datum est, multum quæretur ab eo: et cui commendaverunt multum, plus petent ab eo.
49 Ninchile khukhoncha umwoto mukhilunga, ninogwa guve gwakhile,
Ignem veni mittere in terram, et quid volo nisi ut accendatur?
50 Pu luno nelinulwoncho ulwa khwonchiva, nu khuva nulususuvalo ukhufikha khuvumalilo!
Baptismo autem habeo baptizari: et quomodo coarctor usque dum perficiatur?
51 Lino, usaga mwita ninchile khukhuvapa ulwidikho mukhilunga? Bakho, nikhuvavulanincha, ukhuta neletile ukhulekhehana.
Putatis quia pacem veni dare in terram? non, dico vobis, sed separationem:
52 Ukhuma lino nu khwendelela yukhuva na vanu 5 munjengo yimo nukhugavaniya radatu viva khusana na vavili, na vavili viva khusana na vadatu.
erunt enim ex hoc quinque in domo una divisi, tres in duos, et duo in tres
53 Yuvikhigava, udada iva khusana nu mwana, nu mwana ayiva khusana nu dadaye, uvanina iva khusana nu ng'inchava mwene, nu vanina ukwive iva khusana nu khwive va mwene.
dividentur: pater in filium, et filius in patrem suum, mater in filiam, et filia in matrem, socrus in nurum suam, et nurus in socrum suam.
54 U Yisu akha vavula avanyalulundamano nave, “Ukhuta vumuvona amafunde vugihumila khuvuhumo, mwinchova usikhi ugwa fula gufikhe vuyilivo vuyakhiva yiva,
Dicebat autem et ad turbas: Cum videritis nubem orientem ab occasu, statim dicitis: Nimbus venit: et ita fit.
55 Ne mepo ukhuhuma khuvutegulilo wa khilunga nu khuluguto, mwinchova, pupalava na mafukhe amakhali, vuyilava.
Et cum austrum flantem, dicitis: Quia æstus erit: et fit.
56 Umwe mwe vanyagila, muwesya ukhulesya imigendele igiya khilunga na khukyanya, lino yuyiwa ndakhikhi samukhawese ukhwelesya usikhi ugupugule?
Hypocritæ! faciem cæli et terræ nostis probare: hoc autem tempus quomodo non probatis?
57 Khikhi umunu nu munu alekhe ukhukhwihiga ilya lweli? Khu mwene ukhu vomba usikhi ugwalinago nu sikhi ugwakhuvomba evo?
quid autem et a vobis ipsis non judicatis quod justum est?
58 Ungave vuluta nu vihegiwa vakhe khuvulongolo khwa uhakhimu, nitangage ukhwibatana nu vihigiwa vakho vulimumule mulinchila alekhe ukhukhuhilikha khwa akhimu, nu hakhimu akhuhilikhe khu ofisa, nu ofisa akhakhutaga khulumande.
Cum autem vadis cum adversario tuo ad principem, in via da operam liberari ab illo, ne forte trahat te ad judicem, et judex tradat te exactori, et exactor mittat te in carcerem.
59 Ni khuvavula, ukhuhuma ukhwa akhuhombile ukhuhuma khumwisyo ne senti iya mwisyo.
Dico tibi, non exies inde, donec etiam novissimum minutum reddas.
