< マタイの福音書 5 >

1 その群衆を見ると,彼は山に上った。彼が座ると,弟子たちがそのもとにやって来た。
Leleꞌ Yesus nita atahori hetar rema tungga E, ma Ana hene nisiꞌ lete anaꞌ sa, de endoꞌ neu naa. Ana mana tungga nara fo tengga nalaꞌ ra, rema deka-deka fo rena E.
2 彼は口を開き,彼らを教えてこう言った。
Boe ma Ana mulai nanori se nae,
3 「霊において貧しい人たちは幸いだ,天の王国はその人たちのものだからだ。
“Atahori mana tudꞌa-loloeꞌ ma duꞌa rae sira parlu Lamatuaꞌ, ara onton, te akaꞌ Lamatualain mesaꞌ ne, sira Mane malolen.
4 嘆き悲しむ人たちは幸いだ,その人たちは慰められるからだ。
Atahori mana ramedꞌa susa-sonaꞌ ra onton, huu Lamatualain mesaꞌ ne mana tao se ramahoꞌo.
5 柔和な人たちは幸いだ,その人たちは地を受け継ぐからだ。
Atahori anak ra onton, huu dei fo ara simbo basa papala-babꞌanggiꞌ fo Lamatualain helu-fuliꞌ a.
6 義に飢え渇く人たちは幸いだ,その人たちは満たされるからだ。
Atahori mana nau tungga Lamatualain dala ndoo-tetun ra onton, huu dei fo Ana tao fee se ramedꞌa dai.
7 あわれみ深い人たちは幸いだ,その人たちはあわれみを受けるからだ。
Atahori mana ratudꞌu rala kasian ra onton, huu dei fo Lamatualain kasian se boe.
8 心の清い人たちは幸いだ,その人たちは神を見るからだ。
Atahori rala meumareꞌ ra onton, huu dei fo sira hambu rita Lamatualain.
9 平和を造り出す人たちは幸いだ,その人たちは神の子供と呼ばれるからだ。
Atahori mana tao mole-dꞌame ra onton, huu dei fo Lamatualain nae, ‘Sira, Au ana nggara.’
10 義のために迫害されてきた人たちは幸いだ,天の王国はその人たちのものだからだ。
Atahori mana nenetao doidꞌosoꞌ huu tungga Lamatualain, ara onton, te akaꞌ Lamatuaꞌ mesaꞌ ne, sira Mane malolen.
11 「人々がわたしのゆえにあなた方を非難し,迫害し,あなた方に敵対してあらゆる悪いことを偽って言うとき,あなた方は幸いだ。
Mete ma atahori laen tao doidꞌoso nggi huu ama tungga Au, ama hambu hahambuꞌ boe. Mete ma ara olaꞌ deꞌulaka nggi, ma dui-bꞌengga peko-lelekoꞌ tao maꞌafoo nara mara, na ama o hambu hahambuꞌ boe.
12 喜び,かつ喜び踊りなさい。天においてあなた方の報いは大きいからだ。人々はあなた方より前の預言者たちも同じように迫害したのだ。
Onaꞌ mae taꞌo naa o, ama musi tao ao mara ramahoꞌo ma rala mara maꞌaheeꞌ a, huu Lamatualain sadꞌia bala-bꞌae babꞌanggi mara naen seli sia sorga. Te misinedꞌa, e! Nda akaꞌ hei hambu doidꞌosoꞌ onaꞌ naa sa, te dalahulun atahori ra o tao dala deꞌulakaꞌ onaꞌ naa neu Lamatualain mana ola-ola nara boe.”
13 「あなた方は地の塩だ。だが,塩がその風味を失うなら,何によって塩づけられるだろう。そうなると,もはや何の役にも立たず,外に投げ出されて人々の足の下で踏みつけられるだけだ。
“Mete ma tae tao nanaat maladꞌaꞌ, na, ata parlu tao masiꞌ neu dei. Onaꞌ naa boe atahori mana rasodꞌa sia raefafoꞌ ia, ara parlu nggi. Te mete ma masiꞌ a, mami ena, na, sosoan saa fai? Nggari hendi sia dalaꞌ fo nenetabꞌu-rorooꞌ.
14 あなた方は世の光だ。丘の上にある町は隠れることができない。
Hei o musi misodꞌa onaꞌ lambu a, fo atahori hetar rita no maloleꞌ. Ama musi mbila manggareloꞌ, onaꞌ kota mana sia leteꞌ ata, fo atahori mete rita.
15 あなた方はともし火をともすと,量りかごの下ではなく,台の上に置く。そうすれば,それは家の中にいるすべての人に輝くのだ。
Atahori mana nambilaꞌ lambu teꞌoek, nda tao lambu a neu hura rae a rala sa. Te ara mbedꞌaꞌ lambu a sia mamana naruꞌ, fo naronda neu basa ume rala.
16 このように,あなた方の光を人々の前で輝かせなさい。人々があなた方の良い行ないを見て,天におられるあなた方の父に栄光をささげるためだ。
Ama o musi misodꞌa onaꞌ naa boe. Ama musi mironda, fo atahori laen rita masodꞌa malole mara boe. Rita taꞌo naa dei fo ara koa-kio Lamatualain rae, ‘Wee! Hei Amam sia sorga, manaseliꞌ, o!’”
17 「わたしが律法や預言者たちを破棄するために来たと考えてはいけない。破棄するためではなく,達成するために来たのだ。
“Ama afiꞌ duꞌa mae, Au raefafoꞌ uma ia, fo ae umopoꞌ hendi Lamatualain hohoro-lalanen fo Ana fee neu baꞌi Musa. Boe ma afiꞌ mae Au nda tao afiꞌ neu saa fo Lamatualain mana ola-ola nara olaꞌ memaꞌ eniꞌ a lele uluꞌ a. Huu Au uma ia, ae tao basaꞌ e dadꞌi onaꞌ basa dalaꞌ fo ara olaꞌ memaꞌ a.
18 本当にはっきりとあなた方に告げるが,天と地が過ぎ行くまでは,律法から最も小さな文字の一つやごく小さな字画の一つも決して過ぎ行くことがなく,すべての事柄が実現するのだ。
Huu naa de, rena malolole, e! Lalai no raefafoꞌ nda feꞌe bisa rambalulutu sa, mete ma basa e nda feꞌe dadꞌi tungga Lamatualain hohoro-lalane nara sa. Mae akaꞌ titiꞌ do koma esa o nda bisa neneose hendiꞌ sa.
19 だから,これらの最も小さなおきての一つを破り,そうするようにほかの人たちに教える者は,天の王国において最も小さな者と呼ばれるだろう。だが,そのおきてを行ない,またそうするようにほかの人たちに教える者は,天の王国において大きな者と呼ばれるだろう。
Mia basa Lamatuaꞌ atahori nara, mete ma ruma ralena-langga Lamatualain hohoro-lalanen, huu ana duꞌa nae, ‘Hee! Hohoro-lalaneꞌ ia, anadꞌikiꞌ a, nda naꞌena sosoan saa sa boe!’ Basa ma ana nanori onaꞌ naa fee neu atahori laen, dei fo Lamatualain sia sorga tao e dadꞌiꞌ a anadꞌikiꞌ. Te, atahori mana tao tungga basa Lamatualain hohoro-lalanen, ma ana nanori onaꞌ naa neu atahori laen, dei fo Lamatualain tao eni dadꞌi atahori mana naꞌena ngguna.
20 あなた方に告げるが,あなた方の義が律法学者たちやファリサイ人たちのものにまさっていなければ,あなた方は決して天の王国に入ることはないからだ。
Mimihere Au! Mete ma hei nda misodꞌa ndoo-tetuꞌ malole lenaꞌ meser agama ro atahori partei Farisi ra sa, na, hei nda bisa dadꞌi Lamatualain atahorin sa.
21 「古代の人々に対して,『あなたは殺してはならない』,そして,『殺す者は裁きを受けるだろう』と言われたのをあなた方は聞いた。
“Hei bubꞌuluꞌ baꞌi Musa hohoro-lalanen fo ana nafadꞌe memaꞌ neu bei-baꞌi tara nae, ‘Afiꞌ misa atahori, te se nisa atahori, dei fo ana hambu huku-dꞌokiꞌ.’
22 だが,あなた方に告げるが,自分の兄弟に対して理由なく腹を立てる者はみな裁きを受ける。自分の兄弟に対して『ラカ!』と言う者は最高法院に引き渡され,『愚か者!』と言う者は燃えるゲヘナに投げ込まれる。 (Geenna g1067)
Te Au ae ufadꞌe taꞌo ia: esa afiꞌ miminasa esa, te seka namanasa toronoon, dei fo nenehuku-dꞌokiꞌ. Atahori mana namue toronoon nae, ‘Nggoa ma onaꞌ ee!’ Dei fo atahori naa musi neu nataa sia lasi-lasi agama ra matan. Boe ma atahori mana bua toronoon nae, ‘Nggoaꞌ e!, dei fo nenehuku-dꞌokiꞌ sia ai naraka. (Geenna g1067)
23 「だから,供え物を祭壇にささげようとして,兄弟が自分に対して何か恨み事を抱いていることをそこで思い出したなら,
Dadꞌi mete ma mae mendi tutunu-hohotum neu Lamatualain, te musunedꞌa, toronoom feꞌe namanasa nggo,
24 あなたの供え物をそこ,祭壇の前に残しておいて,出かけて行きなさい。まず自分の兄弟と仲直りし,それから戻って来て,自分の供え物をささげなさい。
na, afiꞌ mbedaꞌ tutunu-hohotum dei. Muu dame mo toronoom dei, dei fo feꞌe na muu mbedaꞌ tutunu-hohotum fee neu Lamatualain.
25 あなたを訴える者とは,あなたが彼と共にその途上にある間に,急いで和解しなさい。その告訴人があなたを裁判官に引き渡し,裁判官があなたを役人に引き渡し,あなたがろうやに投げ込まれてしまうことのないためだ。
Mete ma hambu atahori rae tao dedꞌeat ro nggo, na malole lenaꞌ muu dame lai-lai mo e leo. Mete ma hokoꞌ, naa, dei fo atahori naa no nggo muu mutaa sia mana nggero-furiꞌ a. Basa fo mana nggero-furiꞌ a fee nggo misiꞌ polisi, boe ma ara tao nggo bui rala muu.
26 本当にはっきりとあなた方に告げる。最後の小銭を払い切るまで,あなたは決してそこから出ることはないだろう。
Au olaꞌ ia tebꞌe-tebꞌeꞌ! Dei fo leo mukundoo sia bui rala losa bae basa hutam dei.”
27 「『あなたは姦淫を犯してはならない』と言われたのをあなた方は聞いた。
“Hei bubꞌuluꞌ baꞌi Musa hohoro-lalanen nae, ‘Afiꞌ hohongge.’
28 だが,あなた方に告げるが,女を情欲を抱いて見つめる者はみな,心の中ですでにその女と姦淫を犯したのだ。
Te Au ae ufadꞌe taꞌo ia: atahori botiꞌ matan fo mete inaꞌ sa, ma ralan hii nae sungguꞌ naꞌabꞌue no e, na, touꞌ naa hohongge no inaꞌ naa sia ralan ena.
29 もしあなたの右目があなたをつまずかせるなら,それをえぐり出して捨て去りなさい。あなたの肢体の一部が滅ぶほうが,あなたの全身がゲヘナに投げ込まれるよりは,あなたにとっては益になるのだ。 (Geenna g1067)
Mete ma tao salaꞌ mendiꞌ mata onam, na, edꞌo hendiꞌ e. Huu malole lenaꞌ sorga muu mendiꞌ a matam seri, afiꞌ losa ara nggari nggo misiꞌ ai naraka muu mendi matam ruꞌa se. (Geenna g1067)
30 もしあなたの右手があなたをつまずかせるなら,それを切り取って捨て去りなさい。あなたの肢体の一部が滅ぶほうが,あなたの全身がゲヘナに投げ込まれるよりは,あなたにとっては益になるのだ。 (Geenna g1067)
Ma mete ma tao salaꞌ mendiꞌ lima onam, na, nggero hendi e. Te malole lenaꞌ sorga rala muu mendiꞌ a limam seri, te afiꞌ losa ara nggari nggo misiꞌ ai naraka no limam ruꞌa se.” (Geenna g1067)
31 「また,『自分の妻を離縁する者は,彼女に離縁状を与えるように』と言われた。
“Hei bubꞌuluꞌ baꞌi Musa hohoro-lalanen nae, ‘Atahori mahelaꞌ no saon, na, ana musi fee susura mahelaꞌ neu inaꞌ a.’
32 だが,あなた方に告げるが,淫行以外の理由で自分の妻を離縁する者は,彼女に姦淫を犯させるのであり,離縁された女と結婚する者は,姦淫を犯すのだ。
Te Au ufadꞌe taꞌo ia: mete ma hambu atahori mahelaꞌ no saon, tao-tao te saon nda hohongge, sa, ma inaꞌ naa sao seluꞌ, na, onaꞌ sao ulun tao e hohongge. Ma mete ma hambu touꞌ sa sao nala inaꞌ mana hela hendiꞌ sa, na, ruꞌa se o hohongge boe.
33 「古い時代の人々に対して,『あなたは偽りの誓いをしてはならず,主に対して自分の誓いを果たさなければならない』と言われたのをあなた方は聞いた。
“Hei bubꞌuluꞌ baꞌi Musa hohoro-lalanen fo ana nafadꞌe neu bei-baꞌi tara nae, ‘Mete ma ho helu-fuli pake sumba mendiꞌ Lamatualain naran, na, ho nenepaꞌaꞌ mo hehelu-fufuliꞌ naa ena.’
34 だが,あなた方に告げるが,いっさい誓うな。天にかけても誓うな。それは神のみ座だからだ。
Te Au ufadꞌe taꞌo ia: mete ma helu-fuliꞌ, na, afiꞌ pake susumbaꞌ. Afiꞌ sumba mendiꞌ sorga naran, huu sorga naa, Lamatualain mamana leleon.
35 地にかけても誓うな。それは神の足台だからだ。エルサレムにかけても誓うな。それは偉大な王の都だからだ。
Afiꞌ sumba mendiꞌ raefafoꞌ naran, huu raefafoꞌ naa Lamatualain ei tatabꞌun boe. Boe ma afiꞌ sumba mendiꞌ Yerusalem naran, huu Yerusalem naa o, Mane Monaeꞌ a kotan boe.
36 あなたの頭にかけても誓ってはならない。あなたは髪の毛一本さえ白くも黒くもできないからだ。
Afiꞌ sumba mendiꞌ langga mara. Te hei nda miꞌena koasa fo parenda langga fulu mara esa fo dadꞌi nggeoꞌ do mutiꞌ sa boe.
37 そうではなく,あなた方の『はい』を『はい』に,『いいえ』を『いいえ』にならせなさい。これ以上のことは悪い者から出るのだ。
Dadꞌi mete ma ama mae helu-fuliꞌ mae, iya, na, mifadꞌe mae, ‘iya’. Do mete ma hokoꞌ naa, mae ‘Hokoꞌ’. Mete ma hei olaꞌ lenaꞌ naa fai, na, naa naꞌoka sia nitu ra ena.
38 「『目には目,歯には歯』と言われたのをあなた方は聞いた。
“Hei bubꞌuluꞌ baꞌi Musa hohoro-lalanen nae, ‘Mete ma hambu atahori tao ralutu matam, na, bala-bꞌae tao mulutu matan boe. Ma mete ma hambu atahori tao raꞌouꞌ nisim, na, tao muꞌouꞌ nisin boe.’
39 だが,あなた方に告げるが,悪い者に手向かうな。むしろ,あなたの右のほおを打つ者には,反対側をも向けなさい。
Te Au ae ufadꞌe taꞌo ia: afiꞌ bala-bꞌae deꞌulakaꞌ no deꞌulakaꞌ. Mete ma atahori mbasa nasum seri, na, hela fo ana mbasa seluꞌ nasum seri fai.
40 だれかがあなたを訴えて上着を取ろうとするなら,外衣をも取らせなさい。
Mete ma hambu atahori rae radꞌedꞌea ro nggo, fo rae haꞌi rala badꞌum, na, fee jeket ma neu boe.
41 あなたに強要して一マイル行かせようとする者とは,一緒に二マイル行きなさい。
Mete ma hambu soldꞌadꞌu esa naꞌasusuuꞌ nggo laoꞌ ma lemba mendi sudꞌiꞌ a saan dodꞌoon kilo esa, na, lemba mendi e dodꞌoon kilo rua leo.
42 求める者には与えなさい。そして,借りたいと望む者には背を向けてはいけない。
Mete ma hambu atahori roꞌe saa mia nggo, na, fee neu leo. Ma mete ma hambu atahori rae pindan sudꞌiꞌ a saa ma, na, fee neuꞌ ena.
43 「『あなたは隣人を愛し,敵を憎まなければならない』と言われたのをあなた方は聞いた。
“Hei rena atahori rae, ‘Sue toronoo mara, ma binci atahori mana binci nggo.’
44 だが,あなた方に告げるが,敵を愛し,のろう者を祝福し,虐待し迫害する者たちのために祈りなさい。
Te Au ufadꞌe taꞌo ia: musi sue atahori mana binci nggo. Ma moꞌe Lamatuaꞌ fee papala-babꞌanggiꞌ neu atahori mana tao doidꞌoso nggo.
45 あなた方が,天におられるあなた方の父の子供となるためだ。その方は,悪い者の上にも善い者の上にもご自分の太陽を昇らせ,正しい者の上にも正しくない者の上にも雨を降らせてくださるからだ。
Mete ma tao taꞌo naa, na, mutudꞌu mae, ho ia Amam mana sia sorga anan. Huu Ana tao relo a naronda fee neu atahori maloleꞌ ma fee neu atahori deꞌulaka ra boe. Ana o naꞌondaꞌ udꞌan fee neu atahori mana tungga parendan naꞌabꞌue no atahori mana labꞌan parendan boe.
46 自分を愛してくれる者たちを愛したからといって,あなた方に何の報いがあるだろうか。徴税人たちも同じことをしているではないか。
Dadꞌi mete ma sue akaꞌ atahori mana sue nggo, na, duꞌa mae Lamatualain musi bala-bꞌae nggo papala-babꞌanggiꞌ do? Hokoꞌ! Te atahori deꞌulakaꞌ o sue nonoo mana sue sira boe.
47 自分の友人たちだけにあいさつしたからといって,あなた方は何の優れたことをしているのか。徴税人たちも同じことをしているではないか。
Dadꞌi mete ma ho fee sodꞌa-moleꞌ neuꞌ a nonoom, na, lenan saa? Te atahori nda mana ramahere neu Lamatualain sa o tao onaꞌ naa boe.
48 だから,あなた方の天の父が完全であられるように,あなた方も完全でありなさい。
Dadꞌi musunedꞌa, e! Amam mana sia sorga sue basa atahori. Dadꞌi musi tao tungga taꞌo naa boe.

< マタイの福音書 5 >