Proverbi 16

1 Le disposizioni dell'animo [son] dell'uomo; Ma la risposta della lingua [è] dal Signore.

W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.

2 Tutte le vie dell'uomo gli paiono pure; Ma il Signore pesa gli spiriti.

Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.

3 Rimetti le tue opere nel Signore, E i tuoi pensieri saranno stabiliti.

Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.

4 Il Signore ha fatto ogni cosa per sè stesso; Eziandio l'empio per lo giorno del male.

PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.

5 Chiunque è altiero d'animo [è] abbominevole al Signore; D'ora in ora egli non resterà impunito.

Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.

6 L'iniquità sarà purgata con benignità, e [con] verità; E per lo timor del Signore l'uomo si ritrae dal male.

Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.

7 Quando il Signore gradisce le vie dell'uomo, Pacifica con lui eziandio i suoi nemici.

Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.

8 Meglio [vale] poco con giustizia, Che grandi entrate senza dirittura.

Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.

9 Il cuor dell'uomo delibera della sua via; Ma il Signore dirizza i suoi passi.

Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.

10 Indovinamento [è] nelle labbra del re; La sua bocca non falla nel giudicio.

Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.

11 La stadera, e le bilance giuste [son] del Signore; Tutti i pesi del sacchetto [son] sua opera.

Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.

12 Operare empiamente [è] abbominevole ai re; Perciocchè il trono sarà stabilito per giustizia.

Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.

13 Le labbra giuste [son] quelle che i re gradiscono; Ed essi amano chi parla dirittamente.

Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.

14 L'ira del re [son] messi di morte; Ma l'uomo savio la placherà.

Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.

15 Nella chiarezza della faccia del re [vi è] vita; E la sua benevolenza [è] come la nuvola della pioggia della stagione della ricolta.

W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.

16 Quant'[è] egli cosa migliore acquistar sapienza che oro! E [quant'è] egli cosa più eccellente acquistar prudenza che argento!

O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.

17 La strada degli [uomini] diritti [è] di stornarsi dal male; Chi osserva la sua via guarda l'anima sua.

Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.

18 La superbia [viene] davanti alla ruina, E l'alterezza dello spirito davanti alla caduta.

Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.

19 Meglio [è] essere umile di spirito co' mansueti, Che spartir le spoglie con gli altieri.

Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.

20 Chi è intendente nella parola troverà bene; E beato chi si confida nel Signore.

Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.

21 Il savio di cuore sarà chiamato intendente; E la dolcezza delle labbra aggiugnerà dottrina.

Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.

22 Il senno [è] una fonte di vita in coloro che ne son dotati; Ma l'ammaestramento degli stolti [è] stoltizia.

Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.

23 Il cuor del[l'uomo] savio rende avveduta la sua bocca, E aggiunge dottrina alle sue labbra.

Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.

24 I detti soavi [sono] un favo di miele, Dolcezza all'anima, e medicina alle ossa.

Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.

25 Vi è tal via che pare diritta all'uomo, Il fine della quale [son] le vie della morte.

Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.

26 L'anima di chi si affatica si affatica per lui stesso; Perciocchè la sua bocca lo preme.

Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].

27 L'uomo scellerato apparecchia del male; E in su le sue labbra [vi è] come un fuoco ardente.

Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.

28 L'uomo perverso commette contese; E chi va sparlando disunisce gli amici.

Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.

29 L'uomo violento seduce il suo compagno, E lo conduce per una via [che] non [è] buona.

Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.

30 Chi chiude gli occhi macchinando perversità, Dimena le labbra [quando] ha compiuto il male.

Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.

31 La canutezza [è] una corona gloriosa; Ella si troverà nella via della giustizia.

Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.

32 Meglio vale chi è lento all'ira, che il forte; E [meglio vale] chi signoreggia il suo cruccio, che un prenditor di città.

Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.

33 La sorte è gittata nel grembo; Ma dal Signore [procede] tutto il giudicio di essa.

Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.