Dagiti Proverbio 10
1 Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana.
The proverbs of Solomon. A wise son maketh a glad father: but a foolish son [is] the heaviness of his mother.
2 Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay.
Treasures of wickedness profit nothing: but righteousness delivereth from death.
3 Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.
The LORD will not suffer the soul of the righteous to famish: but he casteth away the substance of the wicked.
4 Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang.
He becometh poor that dealeth [with] a slack hand: but the hand of the diligent maketh rich.
5 Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.
He that gathereth in summer [is] a wise son: [but] he that sleepeth in harvest [is] a son that causeth shame.
6 Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas.
Blessings [are] upon the head of the just: but violence covereth the mouth of the wicked.
7 Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.
The memory of the just [is] blessed: but the name of the wicked shall rot.
8 Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag.
The wise in heart will receive commandments: but a prating fool shall fall.
9 Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.
He that walketh uprightly walketh surely: but he that perverteth his ways shall be known.
10 Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag.
He that winketh with the eye causeth sorrow: but a prating fool shall fall.
11 Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.
The mouth of a righteous [man is] a well of life: but violence covereth the mouth of the wicked.
12 Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma.
Hatred stirreth up strifes: but love covereth all sins.
13 Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.
In the lips of him that hath understanding wisdom is found: but a rod [is] for the back of him that is void of understanding.
14 Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael.
Wise [men] lay up knowledge: but the mouth of the foolish [is] near destruction.
15 Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.
The rich man’s wealth [is] his strong city: the destruction of the poor [is] their poverty.
16 Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan.
The labour of the righteous [tendeth] to life: the fruit of the wicked to sin.
17 Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.
He [is in] the way of life that keepeth instruction: but he that refuseth reproof erreth.
18 Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag.
He that hideth hatred [with] lying lips, and he that uttereth a slander, [is] a fool.
19 No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.
In the multitude of words there wanteth not sin: but he that refraineth his lips [is] wise.
20 Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes.
The tongue of the just [is as] choice silver: the heart of the wicked [is] little worth.
21 Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.
The lips of the righteous feed many: but fools die for want of wisdom.
22 Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat.
The blessing of the LORD, it maketh rich, and he addeth no sorrow with it.
23 Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.
[It is] as sport to a fool to do mischief: but a man of understanding hath wisdom.
24 Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana.
The fear of the wicked, it shall come upon him: but the desire of the righteous shall be granted.
25 Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.
As the whirlwind passeth, so [is] the wicked no [more: ] but the righteous [is] an everlasting foundation.
26 Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana.
As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so [is] the sluggard to them that send him.
27 Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
The fear of the LORD prolongeth days: but the years of the wicked shall be shortened.
28 Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
The hope of the righteous [shall be] gladness: but the expectation of the wicked shall perish.
29 Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes.
The way of the LORD [is] strength to the upright: but destruction [shall be] to the workers of iniquity.
30 Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.
The righteous shall never be removed: but the wicked shall not inhabit the earth.
31 Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila.
The mouth of the just bringeth forth wisdom: but the froward tongue shall be cut out.
32 Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.
The lips of the righteous know what is acceptable: but the mouth of the wicked [speaketh] frowardness.
