Lucas 1
1 Adu nga tattao ti nangpadas a mangisurat kadagiti istorya maipapan kadagiti banbanag nga naipatungpal kadatayo.
Daar reeds velen ondernomen hebben, een verhaal samen te stellen van de gebeurtenissen, die onder ons zijn geschied,
2 Dagiti nakasaksi manipud idi damo ken nagbalin nga ad-adipen ti sao, ket inpakaammoda kadatayo.
en zoals ze ons door de eerste ooggetuigen en bedienaars van het Woord zijn overgeleverd,
3 Ngarud, nakitak nga nasayaatsa met kaniak, kalpasan nga inad-adalko nga naimbag manipud idi rugrugina, nga ilanadko a para kenka nga naurnos, patpatgek unay a Teopilo.
kwam het ook mij wenselijk voor, beste Teófilus, na alles, van de aanvang af, nauwkeurig te hebben onderzocht, het ordelijk voor u te beschrijven,
4 Kayatko nga mammoam ti kinasigurado dagiti banbanag nga naisuro kenka.
om u de waarachtigheid te doen zien van de leer, waarin ge onderwezen zijt.
5 Idi panawen ni Herodes, ari iti Judea, adda maysa nga padi a managan Zacarias, manipud iti bunggoy ni Abias. Ti asawana ket manipud kadagiti annak nga babbai ni Aaron, ket ti naganna ket Elisabet.
In de dagen van Herodes, koning van Judea, was er een priester Zakarias geheten, uit het priesterlijk geslacht van Abias; zijn vrouw behoorde tot de dochters van Aäron, en heette Elisabet.
6 Dagitoy nga dua ket nalinteg iti sangoanan ti Dios, magmagnada iti amin nga bilbilin ken ordinansa iti Apo nga awan pakababalawanda.
Beiden waren rechtschapen in de ogen van God, en leefden onberispelijk in al de geboden en voorschriften van den Heer.
7 Ngem awan nga pulos ti anakda, gapu ta ni Elisabet ket baog, ken agpadpadada nga nataengan unayen.
Ze hadden geen kinderen; want Elisabet was onvruchtbaar, en beiden waren reeds hoogbejaard.
8 Maysa nga aldaw idi madama nga ar-aramiden ni Zacarias iti pagrebbenganna iti Dios a kas padi a naituding iti bunggoyda,
Eens, dat zijn afdeling de beurt had, om de dienst voor God te verrichten,
9 sinurot dagiti papadi iti gagangay nga ar-aramidenda, ket napili ngarud isuna babaen iti panagbibinnunotda tapno sumrek iti templo ti Apo a mangpuor ti insenso.
werd hij, zoals dit bij de priesters gebruikelijk was, door het lot aangewezen, om de tempel des Heren binnen te gaan en wierook te offeren.
10 Dagiti amin nga tattao a naummong ket agkarkararag iti ruar idi tiempo nga mapuoran ti insenso.
En al het volk stond buiten te bidden op het uur van het wierookoffer.
11 Nagparang iti maysa nga anghel iti Dios kenkuana, sitatakder iti makanawan nga paset iti altar ti insenso.
Daar verscheen hem een engel des Heren, die rechts van het wierookaltaar stond.
12 Nariribukan ni Zacarias iti pannakakitana iti anghel, ket nakaru ti butengna.
Zakarias ontstelde bij dit gezicht, en beefde van angst.
13 Ngem kinuna ti anghel kenkuana, “dika nga agbuteng Zacarias gapu ta nadenggeg ti kararagmo.” Ti asawam a ni Elisabet, ipasyangannakanto iti maysa a lalaki, ken panaganamto isuna iti Juan.
Maar de engel sprak tot hem: Vrees niet, Zakarias, want uw gebed is verhoord; Elisabet, uw vrouw, zal u een zoon schenken, en ge zult hem Johannes noemen.
14 Kastanto unay iti rag-om ken ragsakmo gapu kenkuana, ken adu a tao iti maragsakan iti pannaka-ipasngayna.
Ge zult juichen en jubelen, en velen zullen zich over zijn geboorte verheugen.
15 Ta agbalin nga natan-ok isuna iti imatang ti Apo, ket dinto uminom iti arak wenno aniaman nga inumen a naingel. Mapnonto isuna iti Espiritu Santo, uray kabayatan ti kaaddana iti aanakan ti inana.
Want hij zal groot zijn voor den Heer; hij zal geen wijn drinken, noch sterke drank; en reeds van de schoot zijner moeder af zal hij worden vervuld van den Heiligen Geest.
16 Isuna ti mangpasubli kadagiti adu nga annak a lallaki iti Israel, iti Apo a Diosda.
En vele kinderen van Israël zal hij bekeren tot den Heer hun God;
17 Umunanto nga mapan ngem isuna babaen iti espiritu ken pannakabalin ni Elias. Iturongnanto dagiti puspuso dagiti am-amma kadagiti annakda, ken mangipapagna kadagiti nasusukir nga maibatay iti kinasirib dagiti nalilinteg. Aramidenna daytoy tapno pagbalinenna a nakasagana dagiti tattao nga sisasagana para iti Apo.
hij zal voor Hem uitgaan met de geest en de macht van Elias, om de harten der vaders tot de kinderen terug te brengen, en de weerspannigen tot de gezindheid van rechtvaardigen, en den Heer een goedgestemd volk gaan bereiden.
18 Kinuna ni Zacarias iti anghel, “Kasano nga maammoak nga daytoy ket mapasamak? Ta lakayakun, ken ti asawak ket baketen.”
Maar Zakarias zei tot den engel: Waaraan zal ik dat erkennen? Want ik ben oud, en ook mijn vrouw is reeds op jaren.
19 Simmungbat ti anghel kenkuana, “Siak ni Gabriel. Agtaktakderak iti presensia ti Dios, ken naibaunak a makisao kenka ken mangted kenka iti daytoy nga naimbag a damag.
De engel antwoordde hem: Ik ben Gábriël; ik sta voor Gods aanschijn, en ben gezonden, om u toe te spreken, en u deze blijde boodschap te brengen.
20 Kitaem, agulimekkanto ken dikanto nga makasao agingga iti aldaw nga dagitoy a banbanag ket mapasamak, agsipud ta dika namati iti sasaok, nga maipatungpalto iti umno nga tiempo.”
Zie, ge zult stom zijn en niet kunnen spreken, tot de dag waarop dit geschieden zal; omdat ge mijn woorden niet hebt geloofd, die te hunner tijd in vervulling zullen gaan.
21 Kabayatanna, agur-uray dagiti tattao ken ni Zacarias ket panpanunotenda nu apay nga nabayag unay isuna idiay templo.
Intussen stond het volk op Zakarias te wachten, en verwonderde zich er over, dat hij zolang in de tempel bleef.
22 Idi rimmuar isuna, saanen nga makasarita kadakuada, ket naamirisda nga nakaimatang isuna iti sirmata idiay templo. Nagsinsinyas isuna kadakuada, ngem nagtalinaed nga saan nga makasao.
Maar toen hij buiten kwam, en niet tot hen kon spreken, begrepen ze, dat hij in de tempel een verschijning gezien had; wel maakte hij gebaren, maar hij bleef stom.
23 Idi natungpalen ti tiempo nga panagserbina, nagsubli isuna idiay balayna.
Toen zijn diensttijd voorbij was, ging hij naar huis.
24 Kalpasan dagitoy nga al-aldaw, nagsikog ti asawana a ni Elisabet. Naglimmeng isuna iti lima nga bulan, a kunana,
Enige tijd later kwam zijn vrouw Elisabet in gezegende omstandigheden; ze verborg zich vijf maanden lang, en sprak:
25 “Daytoy ti inaramid ti Apo para kaniak. Tinarabaynak, tapno ikkatenna iti pannaikaibabainko kadagiti tattao.”
Dit heeft de Heer voor mij gedaan, toen Hij neerzag, om mijn schande bij de mensen weg te nemen.
26 Ita, iti maika-innem a bulan iti panagsikog ni Elisabet, ti anghel a ni Gabriel ket inbaon iti Apo iti maysa nga siudad idiay Galilea, a managan Nazaret,
In de zesde maand werd de engel Gábriël door God naar een stad van Galilea gezonden, Názaret genaamd,
27 iti maysa a birhen a naitulag iti lalaki a managan Jose. Isuna ket kaputotan ni David, ken iti nagan ti birhen ket Maria.
tot een maagd, die verloofd was aan een man, die Josef heette, en uit het huis van David was; de naam van de maagd was Maria.
28 Immay ti anghel kenkuana, ken kinunana, “Kablaaw, kenka a kagagasatan! Ti Dios adda kenka!”
De engel trad bij haar binnen, en sprak: Wees gegroet, vol van genade. De Heer is met u; gij zijt de gezegende onder de vrouwen.
29 Ngem kasta unay a nariribukan isuna gapu iti sasao iti anghel, ket pinannunotna no ania a kita iti kablaaw daytoy.
Ze verschrok van dit woord, en vroeg zich af, wat die groet kon beduiden.
30 Kinuna ti anghel kenkuana, “Dika nga agbuteng, Maria, ta naay-ayo kenka iti Dios.
De engel zeide haar: Vrees niet, Maria, want gij hebt genade gevonden bij God.
31 Kitaem, agsikogkanto ket agipasngayka iti maysa a lalaki, ken awagam isuna ti Hesus.
Zie, gij zult in uw schoot ontvangen, en een Zoon baren; en gij zult Hem Jesus noemen.
32 Agbalinto nga naindaklan isuna, ken maawaganto iti Anak ti Kangatoan. Itedto ni Apo Dios kenkuana iti trono ni tatangna a David.
Hij zal groot zijn, en Zoon van den Allerhoogste worden genoemd. God de Heer zal Hem de troon van zijn vader David geven;
33 Agnanayonto nga agturay kadagiti kaputotan ni Jacob, ken awanto ti pagpatinggaan ti pagarianna.” (aiōn g165)
Hij zal koning zijn over het huis van Jakob in eeuwigheid, en aan zijn koningschap zal geen einde komen. (aiōn g165)
34 Ket kinuna ni Maria iti anghel, “Kasano nga mapasamak daytoy, idinto a maysaak nga birhen?”
Maria sprak tot den engel: Hoe kan dit geschieden, daar ik geen man beken?
35 Insungbat ti anghel kenkuana, “Umayto kenka ti Espiritu Santo ken salinongannakanto ti pannakabalin iti Kangatoan. Ngarud, ti nasantoan nga maipasngayto ket maawaganto nga Anak ti Dios.
De engel antwoordde haar: De Heilige Geest zal op u neerdalen, en de kracht van den Allerhoogste zal u overschaduwen; daarom ook zal wat uit u wordt geboren, heilig zijn, en de Zoon van God worden genoemd.
36 Kitaem, ti kabagiam a ni Elisabet ket nagsikog met iti maysa a lalaki iti kinabaketna; isuna ket adda iti maikainnem nga bulan ti panagsikogna, nupay isuna ket naawagan a baog.
Zie, uw bloedverwant Elisabet heeft ook een zoon ontvangen in haar ouderdom, en zij, die onvruchtbaar heette, is in haar zesde maand;
37 Agsipud ta awan iti saan a kabaelan ti Dios!”
want niets is onmogelijk bij God.
38 Kinuna ni Maria, “Pudno, siak ti adipen ti Apo. Mapasamak ngarud kaniak a kas iti saom “Ket pinanawan isuna ti anghel.
Nu sprak Maria: Zie de dienstmaagd des Heren; mij geschiede naar uw woord. En de engel ging van haar heen.
39 Ita, kadagidi nga al-aldaw, timmakder ni Maria ken nagapura nga napan idiay turturod nga paset ti siudad iti Judea, ket idiay,
In die dagen ging Maria op weg, en spoedde zich het bergland in, naar een stad van Juda.
40 napan iti balay ni Zacarias ket kinablaawanna ni Elisabet.
Ze kwam in het huis van Zakarias, en begroette Elisabet.
41 Idi nangngeg ni Elisabet ti kablaaw ni Maria, limmagto ti ubbing iti tianna; ket ni Elisabet, napno ti Espiritu Santo.
Toen Elisabet de groet van Maria vernam, sprong het kind op in haar schoot, en werd Elisabet van den Heiligen Geest vervuld.
42 Inngatona ti timekna nga adda papukkawna, ket kinunana, “Sika ti nabendisionan kadagiti babbai, ken nabendisionan iti bunga ti aanakam.
Met luider stem hief ze aan: Gij zijt de gezegende onder de vrouwen, en gezegend is de vrucht van uw schoot!
43 Kasano nga iti ina ti Apok ket umay kaniak?
Wat valt mij te beurt, dat de moeder van mijn Heer naar mij toekomt?
44 Ta idi nangngegko ti kablaawmo, ti ubing iti aanakak ket limmagto gapu iti ragsakna.
Want zie, zodra de klank van uw groet mij in de oren klonk, sprong het kind van vreugde op in mijn schoot.
45 Isuna nga namati ket nabendisionan, agsipud ta dagiti banbanag nga naibaga kenkuana manipud iti Apo ket mautngpalto.”
Zalig zij, die geloofd heeft; want wat haar namens den Heer is gezegd, zal worden vervuld.
46 Kinuna ni Maria, “Itagtag-ay iti kararwak ti Apo,
Maria sprak: Mijn ziel prijst groot den Heer, Mijn geest jubelt van vreugde
47 ken agragrag-o ti espirituk iti Dios nga Mangisalakanko.
In God, mijn Redder;
48 Agsipud ta inikanna iti pateg ti nababa a kasasaad iti adipenna. Manipud ita awagandak dagiti amin nga henerasion a nabendisioanan,
Want Hij ziet op de geringheid neer van zijn dienstmaagd. Zie, van nu af prijzen mij zalig Alle geslachten;
49 Agsipud ta iti Mannakabalin ket nagaramid iti nakakaskasdaaw a banbanag kaniak; Ken ti naganna ket nasantoan.
Want de Machtige heeft aan mij grote dingen gedaan: Zijn Naam is heilig!
50 Iti asina ket para kadagiti amin nga henerasion ti tattao nga agbuteng kenkuana.
Zijn barmhartigheid reikt van geslacht tot geslacht Over hen, die Hem vrezen;
51 Nangaramid isuna kadagiti agkakabileg nga banbanag babaen iti imana; inwarawarana dagiti natangsit iti pusoda.
Hij toont de kracht van zijn arm, En slaat de trotsen van harte uiteen.
52 Ingguyodna nga pababa dagiti mangiturturay manipud kadagiti tronoda, ken intag-ayna dagiti nabababa nga tattao.
De machtigen haalt Hij neer van de troon, Maar Hij verheft de geringen;
53 Inikkanna iti naimbag nga banbanag dagiti mabisin nga tattao, ken pinapanawna dagiti babaknang a tattao nga awanan iti uray aniaman a banag.
Behoeftigen overlaadt Hij met gaven, En rijken zendt Hij ledig heen.
54 Tinulunganna iti Israel nga adipenna, tapno kaasianna
Hij heeft Zich over Israël, zijn dienaar, ontfermd; Zijn barmhartigheid indachtig:
55 ni Abraham ken dagiti kaputotanna iti agnanayon, a kas inkarina kadagiti kapuonantayo nga aramidenna. (aiōn g165)
Zoals Hij tot onze vaderen sprak: Aan Abraham en zijn zaad voor altijd. (aiōn g165)
56 Nakipagnaed ni Maria ken ni Elisabet iti agarup tallo nga bulan, sa nagawid iti balayna.
Maria bleef ongeveer drie maanden bij haar; toen keerde ze terug naar huis.
57 Ita, idi dimteng iti tiempo nga panangipasngay ni Elisabet iti anakna, nagpasngay isuna iti anak a lalaki.
Zo kwam voor Elisabet de tijd van haar moederschap, en ze baarde een zoon.
58 Nangngegan dagiti karrubana ken kakabagianna nga iti Dios ket naasi unay kenkuana, ket nakipagragsakda kenkuana.
Haar buren en familie hoorden, dat de Heer haar grote barmhartigheid had betoond, en ze deelden in haar vreugde.
59 Ket iti maikawalo nga aldaw kalpasan dayta, immayda nga mangkugit iti maladaga; ken awaganda koma isuna iti Zacarias, nga isurotda iti nagan ni tatangna.
Op de achtste dag kwam men het kind besnijden, en men wilde het Zakarias noemen, naar de naam van zijn vader.
60 Ngem simmungbat ni inangna a kinunana, “Saan, ngem ketdi maawagan isuna iti Juan.”
Maar zijn moeder nam het woord en sprak: Neen, Johannes zal hij heten.
61 Kinunada kenkuana, “Awan kadagiti kakabagiam iti naawagan iti kastoy a nagan.”
Ze zeiden haar: Er is niemand in uw familie, die deze naam heeft.
62 Sininyasanda ti amana tapno ammoenda no ania ti kayatna nga iyawagda iti ubing.
Nu gaven ze zijn vader een teken, hoe hij hem wilde noemen.
63 Isu nga dimmawat iti pagsuratan ken insuratna ditoy, “Ti naganna ket Juan.” Aminda ket nasdaaw unay.
Hij vroeg een schrijfbordje, en schreef: Zijn naam is Johannes. Allen waren er over verwonderd.
64 Dagdagus nga nalukatan iti ngiwatna ken nawayawayaan ti dilana, ken nangrugi nga nagsao, nga agdaydayaw iti Dios.
Maar op hetzelfde ogenblik ging zijn mond en tong los; hij sprak, en zegende God.
65 Ket buteng iti immay kadagiti amin nga agnanaed iti aglawlawda ken amin nga napasamak ket pagsasaritaan dagiti tattao iti amin nga lugar iti turturod nga pagilian ti Judea.
Al hun buren werden met ontzag vervuld, en in heel het bergland van Judea werden al deze dingen besproken.
66 Amin dagiti nakangngeg iti daytoy ket pinanpanunotda ti maipanggep iti napasamak ken kinunada, “Ita ngarud, anianto ngata iti pagbalinan daytoy nga ubing? Ta naamirisda nga ti ima iti Apo ket adda kenkuana.
Allen, die het hoorden, dachten er over na, en zeiden: Wat zal er toch worden van dat kind? Waarachtig, de hand des Heren was met hem!
67 Ti amana nga ni Zacarias ket napno iti Espiritu Santo, ket insaona daytoy nga padto,
En zijn vader Zakarias, vervuld van den Heiligen Geest, profeteerde en sprak:
68 “Madaydayaw ti Apo, nga Dios ti Israel, gapu ta immay isuna kadatayo ken nagaramid iti wagas tapno wayawayaanna dagiti tattaona.”
Geloofd zij de Heer, Israëls God! Want Hij heeft zijn volk bezocht en verlost,
69 Nangisabet isuna para kadatayo iti mannakabalin nga Mannangisalakan manipud iti kaputotan ti adipenna a ni David,
En ons een hoorn van redding verwekt In het huis van David, zijn dienaar.
Zoals Hij eeuwen geleden beloofd had Door de mond zijner heilige profeten: (aiōn g165)
71 Inkarina nga isabetna ti pannakaisalakantayo manipud kadagiti kabusortayo, ken manipud iti ima dagiti amin nga gumurgura kadatayo.
Om ons redding te brengen van onze vijanden, En uit de hand van al, die ons haten.
72 Inaramidna daytoy tapno ipakitana ti asina kadagiti kapuonantayo, ken tapno lagipenna iti nasantoan nga tulagna.
Om Zich te ontfermen over onze vaderen, En zijn heilig Verbond te gedenken,
73 Dayta a tulag ket isu ti sapata nga inbagana ken ni Abraham nga kapuonantayo.
De eed, die Hij zwoer, Aan Abraham, onzen vader.
74 Nangaramid isuna iti sapata tapno waya-wayaannatayo manipud iti ima dagiti kabusortayo ken ikkannatayo iti pannakabael nga agserbi kenkuana nga awan ti panagbuteng,
Om ons te vergunnen, om zonder vrees, Uit de hand onzer vijanden verlost,
75 ken iti kinasanto ken kinalinteg iti sangwananna iti amin nga aldawtayo.
Hem te dienen, vroom en rechtschapen, Voor zijn aanschijn al onze dagen.
76 Ken sika, anakko, ket maawaganto nga propeta ti Kangatoan, gapu ta unaam ti Apo tapno isaganam dagiti tattao para iti iyaayna,
En Gij nu, kleine knaap, Zult profeet van den Allerhoogste worden genoemd; Want ge zult uitgaan voor den Heer, Om zijn wegen te bereiden.
77 ken tapno tulungam dagiti tattao nga mangammo no kasanoda nga maisalakan babaen iti pannakapakawan dagiti basbasolda.
Om zijn volk het heil te doen kennen In de vergiffenis zijner zonden,
78 Pakawanennatayo iti Diostayo gapu iti nalukneng nga asina. Babaen iti daytoy nga asi, ti Mannangisalakan, nga maiyarig iti singising ti init iti agsapa, ket umay manipud langit nga tumulong kadatayo.
Door de tedere ontferming van onzen God, Die ons de Dageraad uit den hoge zal brengen.
79 Lawaganna dagiti tattao nga agtugtugaw iti kinasipnget ken iti aniniwan ti patay; idalanna dagiti saksakatayo iti dalan ti kapia.”
Om te verlichten, die in duisternis zijn, En in de schaduw van de dood zijn gezeten; Om onze schreden te richten Naar de weg van de vrede.
80 Dimmakkel ngarud ti ubing, ken nagbalin nga napigsa iti espiritu. Nagnaed isuna kadagiti let-ang a luglugar agginga a nangrugi nga nagparang a nalatak kadagiti tattao iti Israel.
En de knaap groeide op, en kreeg een krachtige geest. Hij bleef in de woestijn tot de dag, dat hij voor Israël zou optreden.
