< Ilu 20 >

1 Mmanya bụ onye na-akwa emo. Onye mkpọtụ ka ihe ọṅụṅụ na-aba nʼanya bụ. Onye ọbụla kwere ka ha duhie ya bụ onye nzuzu.
El vino hace burlador: la cerveza, alborotador; y cualquiera que en él errare, no será sabio.
2 Ọnụma eze na-emenye oke ụjọ nʼahụ dịka mbigbọ nke ọdụm; ndị na-akpasu ya iwe ga-atụfu ndụ ha.
Bramido, como de cachorro de león, es el miedo del rey: el que le hace enojar, peca contra su alma.
3 Ọ bụ ihe nsọpụrụ nye onye na-ezere okwu na ụka, ma onye nzuzu ọbụla na-eme ngwa ise okwu.
Honra es del hombre dejarse de pleito: mas todo insensato se envolverá en él.
4 Onye umengwụ adịghị arụ ọrụ ubi nʼoge ya. Nʼoge owuwe ihe ubi ọ pụghị ịchọta ihe oriri.
El perezoso no ara a causa del invierno: mas él pedirá en la segada, y no hallará.
5 Nzube niile nke dị mmadụ nʼobi bụ mmiri dị omimi, ma onye nwere nghọta na-adọpụta ha.
Aguas profundas es el consejo en el corazón del hombre: mas el hombre entendido le alcanzará.
6 Ọtụtụ mmadụ na-asị na ha nwere ịhụnanya na-adịghị agharịpụ, ma onye kwesiri ntụkwasị obi, onye pụrụ ịchọta ya?
Muchos hombres pregonan cada cual el bien que han hecho: mas hombre de verdad ¿quién le hallará?
7 Onye ezi omume nke na-ejegharị nʼizuoke, ndị ihe na-agara nke ọma ka ụmụ ga-anọchi ya ga-abụ.
El justo que camina en su integridad, bienaventurados serán sus hijos después de él.
8 Mgbe eze na-anọkwasị nʼocheeze ya ikpe ikpe, ọ na-eji anya ya abụọ afụchapụ ihe ọjọọ niile.
El rey que está en el trono de juicio, con su mirar disipa todo mal.
9 Onye pụrụ ị sị, “Emeela m ka obi m dị ọcha; Abụ m onye dị ọcha, mmehie adịghịkwa nʼime m?”
¿Quién podrá decir: Yo he limpiado mi corazón, limpio estoy de mi pecado?
10 Ihe ọtụtụ aghụghọ na ihe ọtụtụ nghọgbu, ha niile bụ ihe arụ nʼihu Onyenwe anyị.
Doblada pesa, y doblada medida, abominación son a Jehová ambas cosas.
11 Ọbụladị ụmụntakịrị ka a na-amata site nʼomume ha niile, nke a ọ pụtara nʼomume ha dị ọcha nʼezie a, bụrụkwa ihe ziri ezi?
El muchacho aun es conocido por sus obras, si su obra es limpia y recta.
12 Ntị nke na-anụ ihe na anya nke na-ahụ ụzọ, ọ bụ Onyenwe anyị mere ha abụọ.
El oído oye, y el ojo ve: Jehová hizo aun ambas cosas.
13 Ahụla ịrahụ ụra nʼanya, ka ị ghara ịghọ onye ụkpa. Bilie, mụrụ anya, rụsie ọrụ ike, ka i nweekwa ihe oriri.
No ames el sueño, porque no te empobrezcas: abre tus ojos, hartarte has de pan.
14 “Lee, ihe a jọrọ njọ, ọ baghị uru,” ka onye na-azụ ahịa na-asị, ma mgbe ọ pụrụ ọ na-anya isi nʼihi ihe ọ zụtara.
El que compra, dice: Malo es, malo es: mas en apartándose, él se alaba.
15 Ọlaedo dị, na ọtụtụ rubi nʼebe ọ bara ụba, ma egbugbere ọnụ nke na-ekwupụta ihe ọmụma bụ ọla dị oke ọnụahịa.
Hay oro, y multitud de piedras preciosas: mas los labios sabios son vaso precioso.
16 Chiri uwe onye ahụ naara onye mba ọzọ nʼaka mbe. Jichiekwa ihe mbe ahụ o nyere nʼihi onye mba ọzọ ọ nara na mbe.
Quítale su ropa, porque fió al extraño; y préndale por la extraña.
17 Nri e nwetara nʼụzọ aghụghọ na-atọ mmadụ ụtọ. Ma nʼikpeazụ aja ga-eju ya ọnụ.
Sabroso es al hombre el pan de mentira: mas después, su boca será llena de cascajo.
18 Buru ụzọ nata ndụmọdụ tupu i mee ihe ọbụla ị chọrọ ime; ebula agha ma i bubeghị ụzọ pịa ọpịpịa.
Los pensamientos con el consejo se ordenan; y con industria se hace la guerra.
19 Agwala onye na-akpa asịrị ihe nzuzo gị, nʼihi na ọ ga-akụ ya nʼekwe nye ụwa niile.
El que descubre el secreto, anda en chismes; y con el que lisonjea de sus labios, no te entremetas.
20 Oriọna onye ahụ na-akọcha nne ya na nna ya ka Chineke na-afụnyụ.
El que maldice a su padre, o a su madre, su candela será apagada en oscuridad tenebrosa.
21 Ihe nketa nke anatara nʼoke ọsịịsọ, agaghị agọzi ya nʼikpeazụ.
La herencia adquirida de priesa en el principio, su postrimería aun no será bendita.
22 A sịkwala, “Aga m akwụghachi gị nʼihi ihe ọjọọ a.” Chere Onyenwe anyị, ọ ga-abọrọ gị ọbọ.
No digas: Yo me vengaré: espera a Jehová, y él te salvará.
23 Onyenwe anyị kpọrọ ihe ọtụtụ gbara iche iche asị, ihe ọtụtụ aghụghọ adịghị atọ ya ụtọ.
Abominación son a Jehová las pesas dobladas; y el peso falso, no es bueno.
24 Onyenwe anyị na-eduzi nzọ ụkwụ niile nke mmadụ. Olee otu onye ọbụla ga-esi ghọta ụzọ ha?
De Jehová son los pasos del hombre: el hombre pues, ¿cómo entenderá su camino?
25 Ime ngwangwa doo ihe nsọ, bụ ịma nʼọnya ma mesie tụgharịwa uche banyere imezu nkwa ahụ.
Lazo es al hombre tragar santidad; y después de los votos andar preguntando.
26 Eze maara ihe na-afụchapụ ndị ajọ omume, ọ na-eji wịịlu ịfụcha mkpụrụ gaa nʼelu ha.
El rey sabio esparce los impíos; y sobre ellos hace tornar la rueda.
27 Akọnuche mmadụ bụ ọkụ Onyenwe anyị ji enyocha mmụọ ya, ọ na-egwupụta ala ala obi ya, igosi anyị ihe anyị bụ.
Candela de Jehová es el alma del hombre, que escudriña lo secreto del vientre.
28 Ịhụnanya na ikwesi ntụkwasị obi na-echebe eze, site nʼịhụnanya ka ocheeze ya na-eguzo chịm.
Misericordia y verdad guardan al rey; y con clemencia sustenta su trono.
29 Ugwu a na-akwanyere ụmụ okorobịa bụ nʼihi ịdị ike ha, ma isi awọ bụ nsọpụrụ ndị okenye.
La honra de los mancebos es su fortaleza; y la hermosura de los viejos, su vejez.
30 Ọkpọ na mmerụ ahụ na-ehichapụ ihe ọjọọ, ụtarị na-asachapụ ime ime nke ahụ mmadụ.
Las señales de las heridas son medicina en el malo; y las plagas en lo secreto del vientre.

< Ilu 20 >