Markús 8
1 Dag einn um þessar mundir safnaðist mikill mannfjöldi að honum og nú varð fólkið matarlaust á ný. Jesús kallaði þá saman lærisveinana til að ræða málið.
In diebus illis iterum cum turba multa esset, nec haberent quod manducarent: convocatis discipulis, ait illis:
2 „Ég finn til með fólkinu, “sagði hann. „Nú hefur það verið hér í þrjá daga og allur matur er upp urinn.
Misereor super turbam: quia ecce iam triduo sustinent me, nec habent quod manducent:
3 Ef ég sendi það heim matarlaust mun það örmagnast á leiðinni, því margir eiga langt heim.“
et si dimisero eos ieiunos in domum suam, deficient in via: quidam enim ex eis de longe venerunt.
4 „En er nokkurn mat að finna hér í óbyggðinni?“spurðu lærisveinarnir.
Et responderunt ei discipuli sui: unde illos quis poterit saturare panibus in solitudine?
5 „Hvað eigið þið mörg brauð?“spurði hann. „Sjö, “svöruðu þeir.
Et interrogavit eos: Quot panes habetis? Qui dixerunt: Septem.
6 Þá sagði hann fólkinu að setjast niður. Síðan tók hann brauðin og þakkaði Guði. Hann braut þau í sundur, rétti lærisveinunum og þeir síðan fólkinu.
Et præcepit turbæ discumbere super terram. Et accipiens septem panes, gratias agens fregit, et dabat discipulis suis ut apponerent, et apposuerunt turbæ.
7 Þeir höfðu einnig nokkra smáfiska sem Jesús þakkaði líka fyrir og bað þá að tilreiða.
Et habebant pisciculos paucos: et ipsos benedixit, et iussit apponi.
8 Allir viðstaddir borðuðu sig metta og að því búnu sendi hann þá heim. Þarna voru um fjögur þúsund manns og þegar leifunum hafði verið safnað saman eftir máltíðina, fylltu þær sjö stórar körfur!
Et manducaverunt, et saturati sunt, et sustulerunt quod superaverat de fragmentis, septem sportas.
Erant autem qui manducaverunt, quasi quattuor millia: et dimisit eos.
10 Strax að þessu loknu fór hann á bátnum ásamt lærisveinunum og hélt til Dalmanútahéraðs.
Et statim ascendens navim cum discipulis suis, venit in partes Dalmanutha.
11 Þegar leiðtogar staðarins fréttu að Jesús væri kominn, fóru þeir til hans til að þrátta við hann. „Gerðu nú eitthvert kraftaverk fyrir okkur, “sögðu þeir. „Láttu eitthvað birtast á himninum og þá skulum við trúa á þig.“
Et exierunt Pharisæi, et cœperunt conquirere cum eo, quærentes ab illo signum de cælo, tentantes eum.
12 Þegar hann heyrði þetta stundi hann þungan og sagði: „Nei, ég hef alls ekki hugsað mér að gefa ykkur slíkt tákn.“
Et ingemiscens spiritu, ait: Quid generatio ista signum quærit? Amen dico vobis, si dabitur generationi isti signum.
13 Síðan steig hann aftur um borð í bátinn og hélt yfir vatnið.
Et dimittens eos, ascendit iterum navim, et abiit trans fretum.
14 Þeir höfðu þá aðeins eitt brauð meðferðis því lærisveinarnir höfðu gleymt að birgja sig upp af mat áður en þeir lögðu frá landi.
Et obliti sunt panes sumere: et nisi unum panem non habebant secum in navi.
15 Á leiðinni yfir vatnið sagði Jesús við lærisveinana alvarlegur í bragði: „Varið ykkur á súrdeigi Heródesar konungs og faríseanna.“
Et præcipiebat eis, dicens: Videte, et cavete a fermento Pharisæorum, et fermento Herodis.
16 „Hvað á hann nú við?“spurðu lærisveinarnir hver annan. Að lokum komust þeir að þeirri niðurstöðu að hann hlyti að eiga við brauðið sem þeir höfðu gleymt að kaupa.
Et cogitabant ad alterutrum, dicentes: Quia panes non habemus.
17 Jesús vissi um hvað þeir voru að tala og sagði því: „Nei, ég á alls ekki við það! Skiljið þið mig ekki?
Quo cognito, ait illis Iesus: Quid cogitatis, quia panes non habetis? nondum cognoscetis nec intelligitis? adhuc cæcatum habetis cor vestrum?
18 Það er satt sem Jesaja sagði. „Augun eru til að sjá, en hvers vegna notið þið þau ekki? Og hvers vegna hlustið þið ekki, til þess eru eyrun.“Munið þið ekkert eða hvað?
oculos habentes non videtis? et aures habentes non auditis? Nec recordamini,
19 Hvað um fimm þúsundirnar sem ég mettaði með brauðunum fimm? Og hvað fylltuð þið margar körfur með brauðmolum á eftir?“„Tólf, “svöruðu þeir.
quando quinque panes fregi in quinque millia: quot cophinos fragmentorum plenos sustulistis? Dicunt ei: Duodecim.
20 „Og þegar ég lét sjö brauð nægja handa fjórum þúsundum, varð þá eitthvað eftir?“„Sjö fullar körfur, “svöruðu þeir.
Quando et septem panes in quattuor millia: quot sportas fragmentorum tulistis? Et dicunt ei: Septem.
21 „Haldið þið þá enn að ég kvíði brauðleysinu?“
Et dicebat eis: Quomodo nondum intelligitis?
22 Þegar þeir stigu á land í Betsaída var komið með blindan mann og Jesús beðinn að lækna hann.
Et veniunt Bethsaidam, et adducunt ei cæcum, et rogabant eum ut illum tangeret.
23 Jesús leiddi blinda manninn út úr bænum, spýtti í augu hans og lagði hendur sínar yfir þau. „Sérðu núna?“spurði Jesús.
Et apprehensa manu cæci, eduxit eum extra vicum: et expuens in oculos eius impositis manibus suis, interrogavit eum si quid videret.
24 Maðurinn leit í kring um sig. „Já, “svaraði hann, „ég sé fólk, en ég sé óskýrt, það er eins og trjástofnar.“
Et aspiciens, ait: Video homines velut arbores ambulantes.
25 Þegar Jesús hafði lagt hendur sínar yfir augu mannsins í annað sinn horfði hann athugull í kringum sig, því nú sá hann allt mjög skýrt.
Deinde iterum imposuit manus super oculos eius: et cœpit videre. et restitutus est ita ut clare videret omnia.
26 Jesús sagði að hann skyldi halda rakleiðis heim til fjölskyldu sinnar en ekki koma við í bænum á leiðinni.
Et misit illum in domum suam, dicens: Vade in domum tuam: et si in vicum introieris, nemini dixeris.
27 Jesús og lærisveinar hans fóru nú frá Galíleu og til þorpanna í grennd við Sesareu Filippí. Á leiðinni spurði hann þá: „Hvað heldur fólk um mig? Hver heldur það að ég sé?“
Et egressus est Iesus, et discipuli eius in castella Cæsareæ Philippi: et in via interrogabat discipulos suos, dicens eis: Quem me dicunt esse homines?
28 „Sumir halda að þú sért Jóhannes skírari, “svöruðu lærisveinarnir. „Aðrir segja að þú sért Elía eða einhver hinna fornu spámanna risinn upp frá dauðum.“
Qui responderunt illi, dicentes: Ioannem Baptistam, alii Eliam, alii vero quasi unum de prophetis.
29 „En þið?“spurði hann, „hvern segið þið mig vera?“Og Pétur svaraði: „Þú ert Kristur.“
Tunc dicit illis: Vos vero quem me esse dicitis? Respondens Petrus, ait ei: Tu es Christus.
30 Þá áminnti Jesús þá um að tala ekki um þetta við nokkurn mann.
Et comminatus est eis, ne cui dicerent de illo.
31 Síðan sagði hann þeim frá þjáningunum sem biðu hans, að honum yrði hafnað af öldungunum, æðstu prestunum og öðrum leiðtogum þjóðarinnar, og eftir það yrði hann deyddur, en risi upp frá dauðum á þriðja degi.
Et cœpit docere eos quoniam oportet filium hominis pati multa, et reprobari a senioribus, et a summis sacerdotibus, et Scribis, et occidi: et post tres dies resurgere.
32 Hann talaði svo opinskátt við þá um þetta, að Pétur vék honum afsíðis og ávítaði hann. „Svona mátt þú ekki tala, “sagði Pétur.
Et palam verbum loquebatur. Et apprehendens eum Petrus, cœpit increpare eum.
33 Jesús sneri sér við, leit á lærisveinana og sagði síðan við Pétur ákveðinni röddu: „Burt með þig, Satan! Þú lítur á málið frá mannlegu sjónarmiði en ekki Guðs.“
Qui conversus, et videns discipulos suos, comminatus est Petro, dicens: Vade retro me satana, quoniam non sapis quæ Dei sunt, sed quæ sunt hominum.
34 Síðan kallaði hann á lærisveinana og allt fólkið og sagði: „Vilji einhver fylgja mér, þá afneiti hann sjálfum sér, taki upp kross sinn og fylgi mér fast eftir,
Et convocata turba cum discipulis suis, dixit eis: Si quis vult me sequi, deneget semetipsum: et tollat crucem suam, et sequatur me.
35 því hver sá sem vill eiga líf sitt fyrir sjálfan sig, mun tapa því. Þeir einir, sem afneita sjálfum sér vegna mín og gleðiboðskaparins, munu kynnast lífinu í raun og veru.
Qui enim voluerit animam suam salvam facere, perdet eam: qui autem perdiderit animam suam propter me, et Evangelium, salvam faciet eam.
36 Hvaða gagn er að því að eignast allan heiminn, ef maður týnir við það sálu sinni?
Quid enim proderit homini, si lucretur mundum totum: et detrimentum animæ suæ faciat?
37 Er sál mannsins ekki það dýrmætasta sem hann á?
Aut quid dabit homo commutationis pro anima sua?
38 Þegar ég kem aftur í dýrð föðurins með heilögum englum, mun ég blygðast mín fyrir hvern þann sem blygðast sín fyrir mig og mín orð á þessum tímum syndar og vantrúar.“
Qui enim me confusus fuerit, et verba mea in generatione ista adultera et peccatrice: et filius hominis confundetur eum, cum venerit in gloria patris sui cum angelis sanctis.
