Pwovèb 14

1 Fanm saj la bati kay li, men fanm ensanse a demoli li ak pwòp men li.

Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.

2 Sila ki mache nan ladwati a gen lakrent SENYÈ a; men sila ki fè chemen kwochi a meprize li.

Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.

3 Nan bouch a moun sòt la, se yon baton pou do li; men lèv a saj yo va pwoteje yo.

W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.

4 Kote nanpwen bèf, manjwa a pwòp; men se fòs a bèf la ki fè richès.

Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.

5 Yon temwen fidèl p ap bay manti; men yon fo temwen pale manti.

Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.

6 Yon mokè chache sajès, e li pa jwenn anyen; men konesans fasil pou sila ki gen bon konprann nan.

Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.

7 Kite prezans a yon moun ensanse, sinon ou p ap rekonèt pawòl a saj yo.

Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.

8 Sajès a moun rezonab la se pou l konprann chemen li; men betiz a moun ensanse a se desepsyon.

Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.

9 Moun ensanse kontwole peche kon jwèt; men pami moun dwat yo, gen bòn volonte.

Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.

10 Kè a konnen pwòp amètim ak bonè li; men ak lòt, sa p ap pataje.

Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.

11 Lakay mechan yo va detwi; men tant a moun dwat la va fleri.

Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.

12 Gen yon chemen ki sanble bon pou lòm; men fen li se chemen lanmò an.

Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.

13 Menm lè bouch ri, kè a ka gen doulè, e lajwa kon fini nan tristès.

Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.

14 Kè a ki pa fidèl va jwen rekonpans pou pwòp chemen li; men yon bon moun va rekonpanse pou sa li fè a.

Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.

15 Moun san konprann kwè nan tout bagay; men yon nonm k ap refleshi veye pa li yo.

Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.

16 Yon nonm saj fè atansyon pou l vire kite mal; men yon moun fou plen ògèy; li pa pè anyen.

Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.

17 Yon nonm kolerik aji nan foli, e yon nonm kokèn va rayi pa lòt yo.

Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.

18 Moun san konprann yo gen foli kon eritaj; men moun rezonab lan kouwone ak konesans.

Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.

19 Mal la va bese devan sa ki bon an; e mechan an devan pòtay a moun dwat la.

źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.

20 Malere a vin rayi menm pa vwazen li; men moun gwo kòb gen anpil zanmi.

Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.

21 Sila ki meprize vwazen li fè peche; men sila ki fè gras a malere a, beni.

Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.

22 Èske sila ki fòmante mechanste a, pa egare? Men ladousè avèk verite se pou sa yo ki fè sa ki bon.

Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.

23 Nan tout travay gen pwofi; men pale anpil mennen nan povrete.

W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.

24 Kouwòn saj yo se richès yo; men betiz moun ensanse se foli yo.

Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.

25 Yon vrè temwen sove lavi a moun; men sila ki pale manti pase moun nan betiz.

Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.

26 Nan lakrent SENYÈ a, gen gwo konfyans; e pitit li yo va jwenn sekou.

Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.

27 Lakrent SENYÈ a se yon fontèn dlo lavi, pou moun ka evite pèlen lanmò yo.

Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.

28 Nan fòs kantite a pèp yo se glwa a yon wa, men afè prens ki manke moun gate nèt.

W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.

29 Sila ki lan nan kòlè a, gen gwo konprann; men sila ki fè fache vit, leve foli byen wo.

Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.

30 Yon kè trankil se lavi pou kò a; men pasyon fè tout zo yo pouri.

Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.

31 Sila ki oprime malere a ap vekse Kreyatè li; men sila ki gen bonte anvè pòv la, onore L.

Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.

32 Mechan an jete anba pa malfezans li; men moun ladwati a gen sekou lè l mouri.

Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.

33 Sajès se nan kè a sila ki gen bon konprann nan; menm moun ensanse yo, nan kè, yo konnen.

W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.

34 Ladwati leve yon nasyon; men peche se yon gwo wont pou yon pèp.

Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.

35 Favè a wa a se anvè sèvitè ki aji ak sajès; men kòlè li se anvè sila ki fè gwo wont.

Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.