Pwovèb 25

1 Men kèk lòt pwovèb wa Salomon. Se moun nan palè Ezekyas, wa peyi Jida a, ki te kouche yo sou papye.

以下也是所羅門的箴言，是猶大王希西家的人所謄錄的。

2 Bondye konnen lè pou l' kite nou konprann, se sa ki fè pouvwa li. Wa yo toujou ap chache konprann, se sa ki fè moun respekte yo.

將事隱祕乃上帝的榮耀； 將事察清乃君王的榮耀。

3 Menm jan ou pa konnen wotè syèl la ak fondè tè a, se konsa tou ou pa ka konnen sa k'ap pase nan tèt yon wa.

天之高，地之厚， 君王之心也測不透。

4 Wete tout vye kras ki nan ajan an. Efèv la ap ba ou yon bèl travay byen fèt.

除去銀子的渣滓就有銀子出來， 銀匠能以做器皿。

5 Wete tout mechan bò kote wa a, gouvènman l' lan ap chita byen chita. p'ap gen lenjistis.

除去王面前的惡人， 國位就靠公義堅立。

6 Pa fè grandizè devan wa a. Pa chita nan plas grannèg yo.

不要在王面前妄自尊大； 不要在大人的位上站立。

7 Pito yo di ou moute pi wo, pase pou yo fè ou bay plas la, pou ou ta wont devan chèf la.

寧可有人說：請你上來， 強如在你覲見的王子面前叫你退下。

8 Sa ou wè ak je ou, pa prese al rapòte l' lajistis. Si apre sa, yon lòt temwen kanpe pou demanti ou, lè sa a kisa ou va fè?

不要冒失出去與人爭競， 免得至終被他羞辱， 你就不知道怎樣行了。

9 Lè ou gen kont ak yon moun, regle zafè nou san nou pa mete lòt moun ladan li. Pa mete sekrè l' deyò.

你與鄰舍爭訟， 要與他一人辯論， 不可洩漏人的密事，

10 Paske, lè moun konnen ou pa ka kenbe sekrè, y'a fè ou wont. Y'a ba ou move non.

恐怕聽見的人罵你， 你的臭名就難以脫離。

11 Lè ou bay bon pawòl ki tonbe daplon se tankou yon moso lò byen travay yo plake sou yon moso ajan.

一句話說得合宜， 就如金蘋果在銀網子裏。

12 Lè yon moun ki gen bon konprann rale zòrèy moun ki gen tande, se tankou zanno ak kolye ki fèt ak bon lò ou mete sou ou.

智慧人的勸戒，在順從的人耳中， 好像金耳環和精金的妝飾。

13 Yon komisyonè ki p'ap twonpe moun ki voye l' la, se tankou yon bon vè dlo byen fre w'ap bwè nan mitan chalè rekòt. L'ap remoute kouraj mèt li.

忠信的使者叫差他的人心裏舒暢， 就如在收割時有冰雪的涼氣。

14 Moun ki toujou ap pwomèt san yo pa janm kenbe pwomès yo, se tankou nwaj ak van ki pa janm pote lapli.

空誇贈送禮物的， 好像無雨的風雲。

15 Lè ou pa fè kòlè fasil, ou jwenn jwen pou fè chèf la kwè sa ou vle. Konsa tou, ak pawòl dous, w'ap kraze tout antrav ou ta ka jwenn sou chemen ou.

恆常忍耐可以勸動君王； 柔和的舌頭能折斷骨頭。

16 Lè ou jwenn siwo myèl, bwè kantite ou ka bwè. Si ou pran twòp, l'a fè kè ou plen, l'a fè ou vonmi.

你得了蜜嗎？只可吃夠而已， 恐怕你過飽就嘔吐出來。

17 Konsa tou, pa al rann vizit twò dri lakay zanmi ou, pou li pa bouke avè ou, pou l' pa rayi ou.

你的腳要少進鄰舍的家， 恐怕他厭煩你，恨惡你。

18 Yon moun k'ap mache bay manti sou moun, se tankou yon makak chaplèt, yon nepe, yon flèch byen pwenti. Li ka touye ou.

作假見證陷害鄰舍的， 就是大槌，是利刀，是快箭。

19 Jou malè, si ou mete konfyans ou sou moun trèt, se tankou si ou vle mòde ak dan pouri, osinon kouri sou pye foule.

患難時倚靠不忠誠的人， 好像破壞的牙，錯骨縫的腳。

20 Chante mereng pou yon moun ki nan lapenn, se tankou moun ki wete tout rad sou li nan fredi, se tankou si ou prije sitwon sou yon malenng.

對傷心的人唱歌， 就如冷天脫衣服， 又如鹼上倒醋。

21 Si lènmi ou grangou, ba li manje. Si li swaf dlo, ba li dlo pou l' bwè.

你的仇敵若餓了，就給他飯吃； 若渴了，就給他水喝；

22 Lè sa a, w'a fè l' wont anpil. Seyè a va rekonpanse ou.

因為，你這樣行就是把炭火堆在他的頭上； 耶和華也必賞賜你。

23 Tripotaj fè moun fè kòlè, menm jan nòde bay lapli.

北風生雨， 讒謗人的舌頭也生怒容。

24 Pito ou viv pou kont ou nan yon kwen galata pase pou w'ap viv nan yon kay ansanm ak yon fanm k'ap chache kont tout tan.

寧可住在房頂的角上， 不在寬闊的房屋與爭吵的婦人同住。

25 Lè ou resevwa yon bon nouvèl ki soti nan peyi Jida, se tankou yon vè dlo fre pou yon moun ki sot moute mòn.

有好消息從遠方來， 就如拿涼水給口渴的人喝。

26 Lè yon moun ki mache dwat kite yon mechan pran tèt li, se tankou yon sous dlo moun mache ladan l', se tankou yon pi yo sal.

義人在惡人面前退縮， 好像詵渾之泉，弄濁之井。

27 Twòp siwo myèl pa bon pou lasante. Konsa tou, pa chache pou moun nonmen non ou twòp.

吃蜜過多是不好的； 考究自己的榮耀也是可厭的。

28 Si ou pa kapab kontwole kòlè ou, ou tankou yon lavil san ranpa. Y'ap anvayi l' fasil. Y'ap mete men sou ou fasil.

人不制伏自己的心， 好像毀壞的城邑沒有牆垣。