લૂક 1
Since many have undertaken to set in order a narrative concerning those matters which have been fulfilled amongst us,
even as those who from the beginning were eyewitnesses and servants of the word delivered them to us,
3 ૩ માટે, ઓ માનનીય થિયોફિલ, મેં પણ શરૂઆતથી સઘળી વાતોની ચોકસાઈ કરીને, તને વિગતવાર લખવાનું નક્કી કર્યું,
it seemed good to me also, having traced the course of all things accurately from the first, to write to you in order, most excellent Theophilus;
that you might know the certainty concerning the things in which you were instructed.
5 ૫ યહૂદિયાના રાજા હેરોદની કારકિર્દીમાં અબિયાના યાજક વર્ગમાંનો ઝખાર્યા નામે એક યાજક હતો; તેની પત્ની હારુનની દીકરીઓમાંની હતી, તેનું નામ એલિસાબેત હતું.
There was in the days of Herod, the king of Judea, a certain priest named Zacharias, of the priestly division of Abijah. He had a wife of the daughters of Aaron, and her name was Elizabeth.
6 ૬ તેઓ બન્ને ઈશ્વરની આગળ ન્યાયી હતાં, તથા પ્રભુની સર્વ આજ્ઞાઓ તથા વિધિઓ પ્રમાણે નિર્દોષ રીતે વર્તતાં હતાં.
They were both righteous before God, walking blamelessly in all the commandments and ordinances of the Lord.
But they had no child, because Elizabeth was barren, and they both were well advanced in years.
Now while he executed the priest’s office before God in the order of his division
9 ૯ એટલામાં યાજકપદના રિવાજ પ્રમાણે પ્રભુના ભક્તિસ્થાનમાં જઈને અર્પણ કરવા માટે તેને પસંદ કરવામાં આવ્યો.
according to the custom of the priest’s office, his lot was to enter into the temple of the Lord and burn incense.
The whole multitude of the people were praying outside at the hour of incense.
11 ૧૧ તે સમય દરમિયાન યજ્ઞવેદીની જમણી બાજુમાં જ્યાં ધૂપ સળગાવવામાં આવતો હતો ત્યાં પ્રભુનો એક સ્વર્ગદૂત ઊભેલો તેના જોવામાં આવ્યો.
An angel of the Lord appeared to him, standing on the right side of the altar of incense.
Zacharias was troubled when he saw him, and fear fell upon him.
13 ૧૩ સ્વર્ગદૂતે તેને કહ્યું કે, ઝખાર્યા, બીશ નહિ; કેમ કે તારી પ્રાર્થના સાંભળવામાં આવી છે, તારી પત્ની એલિસાબેતને દીકરો થશે, તેનું નામ તું યોહાન પાડશે.
But the angel said to him, “Don’t be afraid, Zacharias, because your request has been heard. Your wife, Elizabeth, will bear you a son, and you shall call his name John.
You will have joy and gladness, and many will rejoice at his birth.
15 ૧૫ કેમ કે તે પ્રભુની દ્રષ્ટિમાં મહાન થશે, દ્રાક્ષાસવ કે કોઈ ઉન્મત્ત પીણું પીશે નહિ; અને માતાના પેટમાં હશે ત્યારથી જ પવિત્ર આત્માથી ભરપૂર થશે.
For he will be great in the sight of the Lord, and he will drink no wine nor strong drink. He will be filled with the Holy Spirit, even from his mother’s womb.
He will turn many of the children of Israel to the Lord their God.
17 ૧૭ તે એલિયાના આત્માએ તથા પરાક્રમે ઈશ્વરની આગળ ચાલશે, એ માટે કે તે પિતાઓનાં મન બાળકો તરફ તથા ન માનનારાઓને ન્યાયીઓના જ્ઞાન પ્રમાણે ચાલવાને ફેરવે, તથા પ્રભુને માટે સિદ્ધ થયેલી પ્રજા તૈયાર કરે.
He will go before him in the spirit and power of Elijah, ‘to turn the hearts of the fathers to the children,’ and the disobedient to the wisdom of the just; to prepare a people prepared for the Lord.”
18 ૧૮ ઝખાર્યાએ સ્વર્ગદૂતને કહ્યું કે, ‘એ મને કેવી રીતે જણાય? કેમ કે હું અને મારી પત્ની ઘણાં વૃદ્ધ છીએ.’”
Zacharias said to the angel, “How can I be sure of this? For I am an old man, and my wife is well advanced in years.”
19 ૧૯ સ્વર્ગદૂતે તેને ઉત્તર આપ્યો કે, ‘હું ઈશ્વરની સમક્ષતામાં રહેનાર ગાબ્રિયેલ છું; તારી સાથે વાત કરીને તને આ શુભ સંદેશ આપવાને મને મોકલવામાં આવ્યો છે.’”
The angel answered him, “I am Gabriel, who stands in the presence of God. I was sent to speak to you and to bring you this good news.
20 ૨૦ એ વાત બનશે તે દિવસ સુધી તું બોલી શકશે નહિ, કેમ કે મારી વાતો જે ઠરાવેલા સમયે પૂર્ણ થશે તેં તેઓનો વિશ્વાસ કર્યો નહિ.
Behold, you will be silent and not able to speak until the day that these things will happen, because you didn’t believe my words, which will be fulfilled in their proper time.”
The people were waiting for Zacharias, and they marvelled that he delayed in the temple.
22 ૨૨ તે બહાર આવ્યો ત્યારે તેઓની સાથે તે બોલી શક્યો નહિ; ત્યારે લોકો એવું સમજ્યા કે અંદર ભક્તિસ્થાનમાં તેને કંઈ દર્શન થયું હશે; તે તેઓને ઇશારો કરતો હતો, અને બોલી શક્યો નહિ.
When he came out, he could not speak to them. They perceived that he had seen a vision in the temple. He continued making signs to them, and remained mute.
When the days of his service were fulfilled, he departed to his house.
24 ૨૪ તે દિવસ પછી તેની પત્ની એલિસાબેતને ગર્ભ રહ્યો, તે પાંચ મહિના સુધી ગુપ્ત રહી, અને તેણે કહ્યું કે,
After these days Elizabeth his wife conceived, and she hid herself five months, saying,
25 ૨૫ ‘માણસોમાં મારું મહેણું દૂર કરવા મારા પ્રભુએ પોતાની કૃપાદષ્ટિનાં સમયમાં મને સારા દિવસો આપ્યા છે.’”
“Thus has the Lord done to me in the days in which he looked at me, to take away my reproach amongst men.”
26 ૨૬ છઠ્ઠે મહિને ગાબ્રિયેલ સ્વર્ગદૂતને ગાલીલના નાસરેથ નામે એક શહેરમાં એક કુમારિકાની પાસે ઈશ્વર તરફથી મોકલવામાં આવ્યો હતો.
Now in the sixth month, the angel Gabriel was sent from God to a city of Galilee named Nazareth,
to a virgin pledged to be married to a man whose name was Joseph, of David’s house. The virgin’s name was Mary.
Having come in, the angel said to her, “Rejoice, you highly favoured one! The Lord is with you. Blessed are you amongst women!”
But when she saw him, she was greatly troubled at the saying, and considered what kind of salutation this might be.
The angel said to her, “Don’t be afraid, Mary, for you have found favour with God.
Behold, you will conceive in your womb and give birth to a son, and shall name him ‘Jesus.’
32 ૩૨ તે મોટા થશે અને પરાત્પર ઈશ્વરના દીકરા કહેવાશે; અને ઈશ્વર પ્રભુ તેમને તેમના પિતા દાઉદનું રાજ્યાસન આપશે.
He will be great and will be called the Son of the Most High. The Lord God will give him the throne of his father David,
and he will reign over the house of Jacob forever. There will be no end to his Kingdom.” (aiōn g165)
34 ૩૪ મરિયમે સ્વર્ગદૂતને કહ્યું કે, ‘એ કેમ કરીને થશે? કેમ કે હું કુંવારી છું, અને હું કોઈ પુરુષ સાથે સંબંધમાં આવી નથી.’”
Mary said to the angel, “How can this be, seeing I am a virgin?”
35 ૩૫ સ્વર્ગદૂતે તેને ઉત્તર આપ્યો કે, ‘પવિત્ર આત્મા તારા પર આવશે, અને પરાત્પર ઈશ્વરનું પરાક્રમ તારા પર આચ્છાદન કરશે; માટે જે તારાથી જન્મ લેશે તેને પવિત્ર ઈશ્વરનો દીકરો કહેવાશે.
The angel answered her, “The Holy Spirit will come on you, and the power of the Most High will overshadow you. Therefore also the holy one who is born from you will be called the Son of God.
36 ૩૬ જો, તારી સગી એલિસાબેતે પણ તેની વૃદ્ધાવસ્થામાં દીકરાનો ગર્ભ ધર્યો છે; અને જે નિ: સંતાન કહેવાતી હતી, તેને આ છઠ્ઠો મહિનો જાય છે.
Behold, Elizabeth your relative also has conceived a son in her old age; and this is the sixth month with her who was called barren.
For nothing spoken by God is impossible.”
38 ૩૮ મરિયમે સ્વર્ગદૂતને કહ્યું કે, ‘જો, હું પ્રભુની સેવિકા છું, તારા કહ્યાં પ્રમાણે મને થાઓ.’ ત્યારે સ્વર્ગદૂત તેની પાસેથી ગયો.
Mary said, “Behold, the servant of the Lord; let it be done to me according to your word.” Then the angel departed from her.
Mary arose in those days and went into the hill country with haste, into a city of Judah,
and entered into the house of Zacharias and greeted Elizabeth.
41 ૪૧ એલિસાબેતે મરિયમની સલામ સાંભળી ત્યારે બાળક તેના પેટમાં કૂદ્યું; અને એલિસાબેતે પવિત્ર આત્માથી ભરપૂર થઈને.
When Elizabeth heard Mary’s greeting, the baby leapt in her womb; and Elizabeth was filled with the Holy Spirit.
She called out with a loud voice and said, “Blessed are you amongst women, and blessed is the fruit of your womb!
Why am I so favoured, that the mother of my Lord should come to me?
For behold, when the voice of your greeting came into my ears, the baby leapt in my womb for joy!
45 ૪૫ જેણે વિશ્વાસ કર્યો તે આશીર્વાદિત છે, કેમ કે પ્રભુ તરફથી જે વાતો તેને કહેવામાં આવી છે તેઓ પૂર્ણ થશે.
Blessed is she who believed, for there will be a fulfilment of the things which have been spoken to her from the Lord!”
Mary said, “My soul magnifies the Lord.
My spirit has rejoiced in God my Saviour,
48 ૪૮ કારણ કે તેમણે પોતાની સેવિકાની દીનાવસ્થા પર દ્ર્ષ્ટિ કરી છે; કેમ કે, જો, હવેથી સઘળી પેઢીઓ મને આશીર્વાદિત કહેશે.
for he has looked at the humble state of his servant. For behold, from now on, all generations will call me blessed.
For he who is mighty has done great things for me. Holy is his name.
His mercy is for generations and generations on those who fear him.
51 ૫૧ તેમણે પોતાના પરાક્રમી હાથો વડે ઘણાં પરાક્રમી કાર્યો કર્યાં છે, અભિમાનીઓને તેઓનાં હૃદયની કલ્પનામાં તેમણે વિખેરી નાખ્યા છે.
He has shown strength with his arm. He has scattered the proud in the imagination of their hearts.
He has put down princes from their thrones, and has exalted the lowly.
He has filled the hungry with good things. He has sent the rich away empty.
He has given help to Israel, his servant, that he might remember mercy,
as he spoke to our fathers, to Abraham and his offspring forever.” (aiōn g165)
Mary stayed with her about three months, and then returned to her house.
Now the time that Elizabeth should give birth was fulfilled, and she gave birth to a son.
58 ૫૮ તેના પડોશીઓએ તથા સગાંઓએ સાંભળ્યું કે, પ્રભુએ તેના પર મોટી દયા કરી છે, ત્યારે તેઓએ તેની સાથે આનંદ કર્યો.
Her neighbours and her relatives heard that the Lord had magnified his mercy towards her, and they rejoiced with her.
59 ૫૯ આઠમે દિવસે તેઓ છોકરાંની સુન્નત કરવા આવ્યાં, ત્યારે તેઓ તેના પિતાના નામ ઉપરથી તેનું નામ ઝખાર્યા પાડવા માંગતા હતા;
On the eighth day, they came to circumcise the child; and they would have called him Zacharias, after the name of his father.
His mother answered, “Not so; but he will be called John.”
They said to her, “There is no one amongst your relatives who is called by this name.”
They made signs to his father, what he would have him called.
He asked for a writing tablet, and wrote, “His name is John.” They all marvelled.
64 ૬૪ તેથી તેઓ સર્વ અચંબો પામ્યા. તરત ઝખાર્યાનું મુખ ઊઘડી ગયું, ને તેની જીભ છૂટી થઈ, તે ઈશ્વરની સ્તુતિ કરતો બોલવા લાગ્યો.
His mouth was opened immediately and his tongue freed, and he spoke, blessing God.
Fear came on all who lived around them, and all these sayings were talked about throughout all the hill country of Judea.
66 ૬૬ જેઓએ તે વાતો સાંભળી તે સર્વએ તે મનમાં રાખીને કહ્યું કે, ત્યારે આ છોકરો કેવો થશે? કેમ કે પ્રભુનો હાથ તેના પર હતો.
All who heard them laid them up in their heart, saying, “What then will this child be?” The hand of the Lord was with him.
His father Zacharias was filled with the Holy Spirit, and prophesied, saying,
68 ૬૮ ઇઝરાયલના ઈશ્વર પ્રભુ સ્તુતિમાન થાઓ; કેમ કે તેમણે પોતાના લોકની મુલાકાત લઈને તેઓનો ઉદ્ધાર કર્યો છે.
“Blessed be the Lord, the God of Israel, for he has visited and redeemed his people;
and has raised up a horn of salvation for us in the house of his servant David
(as he spoke by the mouth of his holy prophets who have been from of old), (aiōn g165)
salvation from our enemies and from the hand of all who hate us;
to show mercy towards our fathers, to remember his holy covenant,
the oath which he swore to Abraham our father,
74 ૭૪ એ માટે કે તે આપણે સારુ એવું કરે કે, આપણે પોતાના શત્રુઓના હાથમાંથી છૂટકો પામીને, નિર્ભયતાથી આપણા આખા આયુષ્યભર તેમની આગળ
to grant to us that we, being delivered out of the hand of our enemies, should serve him without fear,
in holiness and righteousness before him all the days of our life.
76 ૭૬ અને, ઓ પુત્ર, તું પરાત્પર ઈશ્વરનો પ્રબોધક કહેવાશે; કેમ કે તું પ્રભુની આગળ ચાલશે, એ માટે કે તું પ્રભુનો માર્ગ તૈયાર કરે,
And you, child, will be called a prophet of the Most High; for you will go before the face of the Lord to prepare his ways,
to give knowledge of salvation to his people by the remission of their sins,
78 ૭૮ અને આપણી માફી એ માટે થઈ કેમ કે આપણા ઈશ્વરની ઘણી દયા સ્વર્ગમાંથી ઉદ્ધારનાર ઊગતાં સૂર્ય સમાન આપણી પાસે આવે છે,
because of the tender mercy of our God, by which the dawn from on high will visit us,
79 ૭૯ એ માટે કે અંધારામાં તથા મરણની છાયામાં જેઓ બેઠેલા છે તેઓને તે પ્રકાશ આપે તથા આપણા પગલાંને શાંતિના માર્ગમાં દોરી જાય.
to shine on those who sit in darkness and the shadow of death; to guide our feet into the way of peace.”
80 ૮૦ પુત્ર મોટો થયો, આત્મામાં બળવાન થતો ગયો, અને ઇઝરાયલમાં તેના જાહેર થવાનાં દિવસ સુધી તે અરણ્યમાં રહ્યો.
The child was growing and becoming strong in spirit, and was in the desert until the day of his public appearance to Israel.
