< Κατα Μαρκον 6 >

1 και εξηλθεν εκειθεν και ερχεται εις την πατριδα αυτου και ακολουθουσιν αυτω οι μαθηται αυτου
On leaving that place, Jesus, followed by his disciples, went to his own part of the country.
2 και γενομενου σαββατου ηρξατο διδασκειν εν τη συναγωγη και {VAR1: οι } πολλοι ακουοντες εξεπλησσοντο λεγοντες ποθεν τουτω ταυτα και τις η σοφια η δοθεισα τουτω και αι δυναμεις τοιαυται δια των χειρων αυτου γινομεναι
When the Sabbath came, he began to teach in the synagogue; and the people, as they listened, were deeply impressed. “Where did he get this?” they said, “and what is this wisdom that has been given him? And these miracles which he is doing?
3 ουχ ουτος εστιν ο τεκτων ο υιος της μαριας και αδελφος ιακωβου και ιωσητος και ιουδα και σιμωνος και ουκ εισιν αι αδελφαι αυτου ωδε προς ημας και εσκανδαλιζοντο εν αυτω
Isn’t he the carpenter, the son of Mary, and the brother of James, and Joses, and Judas, and Simon? And aren’t his sisters, too, living here among us?” This proved a hindrance to their believing in him;
4 και ελεγεν αυτοις ο ιησους οτι ουκ εστιν προφητης ατιμος ει μη εν τη πατριδι αυτου και εν τοις συγγενευσιν αυτου και εν τη οικια αυτου
at which Jesus said, “A prophet is not without honor, except in his home town, and among his own relatives, and in his own home.”
5 και ουκ εδυνατο εκει ποιησαι ουδεμιαν δυναμιν ει μη ολιγοις αρρωστοις επιθεις τας χειρας εθεραπευσεν
And he could not work any miracle there, beyond placing his hands on a few infirm persons, and curing them;
6 και {VAR1: εθαυμασεν } {VAR2: εθαυμαζεν } δια την απιστιαν αυτων και περιηγεν τας κωμας κυκλω διδασκων
and he wondered at the want of faith shown by the people. Jesus went around the villages, one after another, teaching.
7 και προσκαλειται τους δωδεκα και ηρξατο αυτους αποστελλειν δυο δυο και εδιδου αυτοις εξουσιαν των πνευματων των ακαθαρτων
He called the Twelve to him, and began to send them out as his messengers, two and two, and gave them authority over foul spirits.
8 και παρηγγειλεν αυτοις ινα μηδεν αιρωσιν εις οδον ει μη ραβδον μονον μη αρτον μη πηραν μη εις την ζωνην χαλκον
He instructed them to take nothing but a staff for the journey – not even bread, or a bag, or coins in their purse;
9 αλλα υποδεδεμενους σανδαλια και μη {VAR1: ενδυσασθαι } {VAR2: ενδυσησθε } δυο χιτωνας
but they were to wear sandals, and not to put on a second coat.
10 και ελεγεν αυτοις οπου εαν εισελθητε εις οικιαν εκει μενετε εως αν εξελθητε εκειθεν
“Whenever you go to stay at a house,” he said, “remain there until you leave that place;
11 και ος αν τοπος μη δεξηται υμας μηδε ακουσωσιν υμων εκπορευομενοι εκειθεν εκτιναξατε τον χουν τον υποκατω των ποδων υμων εις μαρτυριον αυτοις
and if a place does not welcome you, or listen to you, as you go out of it shake off the dust that is on the soles of your feet, as a protest against them.”
12 και εξελθοντες εκηρυξαν ινα μετανοωσιν
So they set out, and proclaimed the need of repentance.
13 και δαιμονια πολλα εξεβαλλον και ηλειφον ελαιω πολλους αρρωστους και εθεραπευον
They drove out many demons, and anointed with oil many who were infirm, and cured them.
14 και ηκουσεν ο βασιλευς ηρωδης φανερον γαρ εγενετο το ονομα αυτου και ελεγον οτι ιωαννης ο βαπτιζων εγηγερται εκ νεκρων και δια τουτο ενεργουσιν αι δυναμεις εν αυτω
Now King Herod heard of Jesus; for his name had become well known. People were saying – “John the Baptizer must have risen from the dead, and that is why these miraculous powers are active in him.”
15 αλλοι δε ελεγον οτι ηλιας εστιν αλλοι δε ελεγον οτι προφητης ως εις των προφητων
Others again said – “He is Elijah,” and others – “He is a prophet, like one of the great prophets.”
16 ακουσας δε ο ηρωδης ελεγεν ον εγω απεκεφαλισα ιωαννην ουτος ηγερθη
But when Herod heard of him, he said – “The man whom I beheaded – John – he must be risen!”
17 αυτος γαρ ο ηρωδης αποστειλας εκρατησεν τον ιωαννην και εδησεν αυτον εν φυλακη δια ηρωδιαδα την γυναικα φιλιππου του αδελφου αυτου οτι αυτην εγαμησεν
For Herod himself had sent and arrested John, and put him in prison, in chains, to please Herodias, the wife of his brother Philip, because Herod had married her.
18 ελεγεν γαρ ο ιωαννης τω ηρωδη οτι ουκ εξεστιν σοι εχειν την γυναικα του αδελφου σου
For John had said to Herod – “You have no right to be living with your brother’s wife.”
19 η δε ηρωδιας ενειχεν αυτω και ηθελεν αυτον αποκτειναι και ουκ ηδυνατο
So Herodias was incensed against John, and wanted to put him to death, but was unable to do so,
20 ο γαρ ηρωδης εφοβειτο τον ιωαννην ειδως αυτον ανδρα δικαιον και αγιον και συνετηρει αυτον και ακουσας αυτου πολλα ηπορει και ηδεως αυτου ηκουεν
because Herod stood in fear of John, knowing him to be an upright and holy man, and protected him. He had listened to John, but still remained much perplexed, and yet he found pleasure in listening to him.
21 και γενομενης ημερας ευκαιρου οτε ηρωδης τοις γενεσιοις αυτου δειπνον εποιησεν τοις μεγιστασιν αυτου και τοις χιλιαρχοις και τοις πρωτοις της γαλιλαιας
A suitable opportunity, however, occurred when Herod, on his birthday, gave a dinner to his high officials, and his generals, and the foremost men in Galilee.
22 και εισελθουσης της θυγατρος αυτου ηρωδιαδος και ορχησαμενης ηρεσεν τω ηρωδη και τοις συνανακειμενοις {VAR1: ο δε βασιλευς ειπεν } {VAR2: ειπεν ο βασιλευς } τω κορασιω αιτησον με ο εαν θελης και δωσω σοι
When his daughter – that is, the daughter of Herodias – came in and danced, she delighted Herod and those who were dining with him. “Ask me for whatever you like,” the king said to the girl, “and I will give it to you”;
23 και ωμοσεν αυτη {VAR2: [πολλα] } ο τι εαν με αιτησης δωσω σοι εως ημισους της βασιλειας μου
and he swore to her that he would give her whatever she asked him – up to half his kingdom.
24 και εξελθουσα ειπεν τη μητρι αυτης τι αιτησωμαι η δε ειπεν την κεφαλην ιωαννου του βαπτιζοντος
The girl went out, and said to her mother “What must I ask for?” “The head of John the Baptizer,” answered her mother.
25 και εισελθουσα ευθυς μετα σπουδης προς τον βασιλεα ητησατο λεγουσα θελω ινα εξαυτης δως μοι επι πινακι την κεφαλην ιωαννου του βαπτιστου
So she went in as quickly as possible to the king, and made her request. “I want you,” she said, “to give me at once, on a dish, the head of John the Baptist.”
26 και περιλυπος γενομενος ο βασιλευς δια τους ορκους και τους ανακειμενους ουκ ηθελησεν αθετησαι αυτην
The king was much distressed; yet, because of his oath and of the guests at his table, he did not like to refuse her.
27 και ευθυς αποστειλας ο βασιλευς σπεκουλατορα επεταξεν ενεγκαι την κεφαλην αυτου
He immediately dispatched one of his bodyguard, with orders to bring John’s head. The man went and beheaded John in the prison,
28 και απελθων απεκεφαλισεν αυτον εν τη φυλακη και ηνεγκεν την κεφαλην αυτου επι πινακι και εδωκεν αυτην τω κορασιω και το κορασιον εδωκεν αυτην τη μητρι αυτης
and, bringing his head on a dish, gave it to the girl, and the girl gave it to her mother.
29 και ακουσαντες οι μαθηται αυτου ηλθον και ηραν το πτωμα αυτου και εθηκαν αυτο εν μνημειω
When John’s disciples heard of it, they came and took his body away, and laid it in a tomb.
30 και συναγονται οι αποστολοι προς τον ιησουν και απηγγειλαν αυτω παντα οσα εποιησαν και οσα εδιδαξαν
When the apostles came back to Jesus, they told him all that they had done and all that they had taught.
31 και λεγει αυτοις δευτε υμεις αυτοι κατ ιδιαν εις ερημον τοπον και αναπαυσασθε ολιγον ησαν γαρ οι ερχομενοι και οι υπαγοντες πολλοι και ουδε φαγειν ευκαιρουν
“Come by yourselves privately to some lonely spot,” he said, “and rest for a while” – for there were so many people coming and going that they had not time even to eat.
32 και απηλθον εν τω πλοιω εις ερημον τοπον κατ ιδιαν
So they set off privately in their boat for a lonely spot.
33 και ειδον αυτους υπαγοντας και {VAR1: εγνωσαν } {VAR2: επεγνωσαν } πολλοι και πεζη απο πασων των πολεων συνεδραμον εκει και προηλθον αυτους
Many people saw them going, and recognized them, and from all the towns they flocked together to the place on foot, and got there before them.
34 και εξελθων ειδεν πολυν οχλον και εσπλαγχνισθη επ αυτους οτι ησαν ως προβατα μη εχοντα ποιμενα και ηρξατο διδασκειν αυτους πολλα
On getting out of the boat, Jesus saw a great crowd, and his heart was moved at the sight of them, because they were like sheep without a shepherd; and he began to teach them many things.
35 και ηδη ωρας πολλης γενομενης προσελθοντες αυτω οι μαθηται αυτου ελεγον οτι ερημος εστιν ο τοπος και ηδη ωρα πολλη
When it grew late, his disciples came up to him, and said, “This is a lonely spot, and it is already late.
36 απολυσον αυτους ινα απελθοντες εις τους κυκλω αγρους και κωμας αγορασωσιν εαυτοις τι φαγωσιν
Send the people away, so that they may go to the farms and villages around and buy themselves something to eat.”
37 ο δε αποκριθεις ειπεν αυτοις δοτε αυτοις υμεις φαγειν και λεγουσιν αυτω απελθοντες αγορασωμεν δηναριων διακοσιων αρτους και δωσομεν αυτοις φαγειν
But Jesus answered, “It is for you to give them something to eat.” “Are we to go and spend almost a year’s wages on bread,” they asked, “to give them to eat?”
38 ο δε λεγει αυτοις ποσους {VAR1: εχετε αρτους } {VAR2: αρτους εχετε } υπαγετε ιδετε και γνοντες λεγουσιν πεντε και δυο ιχθυας
“How many loaves have you?” he asked, “Go, and see.” When they had found out, they told him, “Five, and two fish.”
39 και επεταξεν αυτοις {VAR1: ανακλιθηναι } {VAR2: ανακλιναι } παντας συμποσια συμποσια επι τω χλωρω χορτω
Jesus directed them to make all the people take their seats on the green grass, in parties;
40 και ανεπεσαν πρασιαι πρασιαι κατα εκατον και κατα πεντηκοντα
and they sat down in groups – in hundreds, and in fifties.
41 και λαβων τους πεντε αρτους και τους δυο ιχθυας αναβλεψας εις τον ουρανον ευλογησεν και κατεκλασεν τους αρτους και εδιδου τοις μαθηταις {VAR2: [αυτου] } ινα παρατιθωσιν αυτοις και τους δυο ιχθυας εμερισεν πασιν
Taking the five loaves and the two fish, Jesus looked up to heaven, and said the blessing; he broke the loaves into pieces, and gave them to his disciples for them to serve out to the people, and he divided the two fish also among them all.
42 και εφαγον παντες και εχορτασθησαν
Everyone had sufficient to eat;
43 και ηραν κλασματα δωδεκα κοφινων πληρωματα και απο των ιχθυων
and they picked up enough broken pieces to fill twelve baskets, as well as some of the fish.
44 και ησαν οι φαγοντες {VAR1: τους αρτους } {VAR2: [τους αρτους] } πεντακισχιλιοι ανδρες
The people who ate the bread were five thousand in number.
45 και ευθυς ηναγκασεν τους μαθητας αυτου εμβηναι εις το πλοιον και προαγειν εις το περαν προς βηθσαιδαν εως αυτος απολυει τον οχλον
Immediately afterward Jesus made his disciples get into the boat, and cross over in advance, in the direction of Bethsaida, while he himself was dismissing the crowd.
46 και αποταξαμενος αυτοις απηλθεν εις το ορος προσευξασθαι
After he had taken leave of the people, he went away up the hill to pray.
47 και οψιας γενομενης ην το πλοιον εν μεσω της θαλασσης και αυτος μονος επι της γης
When evening fell, the boat was out in the middle of the sea, and Jesus on the shore alone.
48 και ιδων αυτους βασανιζομενους εν τω ελαυνειν ην γαρ ο ανεμος εναντιος αυτοις περι τεταρτην φυλακην της νυκτος ερχεται προς αυτους περιπατων επι της θαλασσης και ηθελεν παρελθειν αυτους
Seeing them laboring at the oars – for the wind was against them – about three hours after midnight Jesus came towards them, walking on the water, intending to join them.
49 οι δε ιδοντες αυτον επι της θαλασσης περιπατουντα εδοξαν οτι φαντασμα εστιν και ανεκραξαν
But, when they saw him walking on the water, they thought it was a ghost, and cried out;
50 παντες γαρ αυτον ειδον και εταραχθησαν ο δε ευθυς ελαλησεν μετ αυτων και λεγει αυτοις θαρσειτε εγω ειμι μη φοβεισθε
for all of them saw him, and were terrified. But Jesus at once spoke to them. “Courage!” he said, “it is I; do not be afraid!”
51 και ανεβη προς αυτους εις το πλοιον και εκοπασεν ο ανεμος και λιαν {VAR2: [εκ περισσου] } εν εαυτοις εξισταντο
Then he got into the boat with them, and the wind dropped. The disciples were utterly amazed,
52 ου γαρ συνηκαν επι τοις αρτοις αλλ ην αυτων η καρδια πεπωρωμενη
for they had not understood about the loaves, their minds being slow to learn.
53 και διαπερασαντες επι την γην ηλθον εις γεννησαρετ και προσωρμισθησαν
When they had crossed over, they landed at Gennesaret, and moored the boat.
54 και εξελθοντων αυτων εκ του πλοιου ευθυς επιγνοντες αυτον
But they had no sooner left her than the people, recognizing Jesus,
55 περιεδραμον ολην την χωραν εκεινην και ηρξαντο επι τοις κραβαττοις τους κακως εχοντας περιφερειν οπου ηκουον οτι εστιν
hurried over the whole countryside, and began to carry about on mats those who were ill, wherever they heard he was.
56 και οπου αν εισεπορευετο εις κωμας η εις πολεις η εις αγρους εν ταις αγοραις ετιθεσαν τους ασθενουντας και παρεκαλουν αυτον ινα καν του κρασπεδου του ιματιου αυτου αψωνται και οσοι αν ηψαντο αυτου εσωζοντο
So wherever he went – to villages, or towns, or farms – they would lay their sick in the market-places, begging him to let them touch only the tassel of his cloak; and all who touched were made well.

< Κατα Μαρκον 6 >