Παροιμίαι 6

1 Υιέ μου, εάν έγεινας εγγυητής διά τον φίλον σου, εάν έδωκας την χείρα σου εις ξένον,

My son! if thou hast been surety for thy friend, Hast stricken for a stranger thy hand,

2 επαγιδεύθης διά των λόγων του στόματός σου, επιάσθης διά των λόγων του στόματός σου·

Hast been snared with sayings of thy mouth, Hast been captured with sayings of thy mouth,

3 Κάμε λοιπόν τούτο, υιέ μου, και σώζου, επειδή ήλθες εις τας χείρας του φίλου σου· ύπαγε, μη αποκάμης, και βίαζε τον φίλον σου.

Do this now, my son, and be delivered, For thou hast come into the hand of thy friend. Go, trample on thyself, and strengthen thy friend,

4 Μη δώσης ύπνον εις τους οφθαλμούς σου, μηδέ νυσταγμόν εις τα βλεφαρά σου·

Give not sleep to thine eyes, And slumber to thine eyelids,

5 Σώζου, ως δορκάδιον εκ χειρός του κυνηγού και ως πτηνόν εκ χειρός του ιξευτού.

Be delivered as a roe from the hand, And as a bird from the hand of a fowler.

6 Ύπαγε προς τον μύρμηκα, ω οκνηρέ· παρατήρησον τας οδούς αυτού και γίνου σοφός·

Go unto the ant, O slothful one, See her ways and be wise;

7 όστις μη έχων άρχοντα, επιστάτην ή κυβερνήτην,

Which hath not captain, overseer, and ruler,

8 ετοιμάζει την τροφήν αυτού το θέρος, συνάγει τας τροφάς αυτού εν τω θερισμώ.

She doth prepare in summer her bread, She hath gathered in harvest her food.

9 Έως πότε θέλεις κοιμάσθαι, οκνηρέ; πότε θέλεις σηκωθή εκ του ύπνου σου;

Till when, O slothful one, dost thou lie? When dost thou arise from thy sleep?

10 Ολίγος ύπνος, ολίγος νυσταγμός, ολίγη συμπλοκή των χειρών εις τον ύπνον·

A little sleep, a little slumber, A little clasping of the hands to rest,

11 Έπειτα η πτωχεία σου έρχεται ως ταχυδρόμος, και η ένδειά σου ως ανήρ ένοπλος.

And thy poverty hath come as a traveller, And thy want as an armed man.

12 Ο αχρείος άνθρωπος, ο κακότροπος άνθρωπος, περιπατεί με στόμα διεστραμμένον·

A man of worthlessness, a man of iniquity, Walking [with] perverseness of mouth,

13 Κάμνει νεύμα διά των οφθαλμών αυτού, σημαίνει διά των ποδών αυτού, διδάσκει διά των δακτύλων αυτού·

Winking with his eyes, speaking with his feet, Directing with his fingers,

14 μετά διεστραμμένης καρδίας μηχανάται κακά εν παντί καιρώ· εγείρει έριδας·

Frowardness [is] in his heart, devising evil at all times, Contentions he sendeth forth.

15 διά τούτο εξαίφνης θέλει επέλθει η απώλεια αυτού· εξαίφνης θέλει συντριφθή ανιάτως.

Therefore suddenly cometh his calamity, Instantly he is broken — and no healing.

16 Ταύτα τα εξ μισεί ο Κύριος, επτά μάλιστα βδελύττεται η ψυχή αυτού·

These six hath Jehovah hated, Yea, seven [are] abominations to His soul.

17 οφθαλμούς υπερηφάνους, γλώσσαν ψευδή και χείρας εκχεούσας αίμα αθώον,

Eyes high — tongues false — And hands shedding innocent blood —

18 καρδίαν μηχανευομένην λογισμούς κακούς, πόδας τρέχοντας ταχέως εις το κακοποιείν,

A heart devising thoughts of vanity — Feet hasting to run to evil —

19 μάρτυρα ψευδή λαλούντα ψεύδος και τον εμβάλλοντα έριδας μεταξύ αδελφών.

A false witness [who] doth breathe out lies — And one sending forth contentions between brethren.

20 Υιέ μου, φύλαττε την εντολήν του πατρός σου, και μη απορρίψης τον νόμον της μητρός σου.

Keep, my son, the command of thy father, And leave not the law of thy mother.

21 Περίαψον αυτά διαπαντός επί της καρδίας σου, περίδεσον αυτά περί τον τράχηλόν σου.

Bind them on thy heart continually, Tie them on thy neck.

22 Όταν περιπατής, θέλει σε οδηγεί· όταν κοιμάσαι, θέλει σε φυλάττει· και όταν εξυπνήσης, θέλει συνομιλεί μετά σου.

In thy going up and down, it leadeth thee, In thy lying down, it watcheth over thee, And thou hast awaked — it talketh [with] thee.

23 Διότι λύχνος είναι η εντολή και φως ο νόμος, και οι έλεγχοι της παιδείας οδός ζωής·

For a lamp [is] the command, And the law a light, And a way of life [are] reproofs of instruction,

24 διά να σε φυλάττωσιν από κακής γυναικός, από κολακείας γλώσσης γυναικός αλλοτρίας.

To preserve thee from an evil woman, From the flattery of the tongue of a strange woman.

25 Μη ορεχθής το κάλλος αυτής εν τη καρδία σου· και ας μη σε θηρεύση διά των βλεφάρων αυτής.

Desire not her beauty in thy heart, And let her not take thee with her eyelids.

26 Διότι εξ αιτίας γυναικός πόρνης καταντά τις έως τμήματος άρτου, η δε μοιχαλίς θηρεύει την πολύτιμον ψυχήν.

For a harlot consumeth unto a cake of bread, And an adulteress the precious soul hunteth.

27 Δύναταί τις να βάλη πυρ εις τον κόλπον αυτού, και τα ιμάτια αυτού να μη καώσι;

Doth a man take fire into his bosom, And are his garments not burnt?

28 Δύναταί τις να περιπατήση επ' ανθράκων πυρός, και οι πόδες αυτού να μη κατακαώσιν;

Doth a man walk on the hot coals, And are his feet not scorched?

29 Ούτω και ο εισερχόμενος προς την γυναίκα του πλησίον αυτού· όστις εγγίζει αυτήν, δεν θέλει αθωωθή.

So [is] he who hath gone in unto the wife of his neighbour, None who doth touch her is innocent.

30 Τον κλέπτην δεν αποστρέφονται, εάν κλέπτη διά να χορτάση την ψυχήν αυτού, όταν πεινά·

They do not despise the thief, When he stealeth to fill his soul when he is hungry,

31 αλλ' εάν πιασθή, θέλει αποδώσει επταπλάσια· θέλει δώσει πάντα τα υπάρχοντα της οικίας αυτού.

And being found he repayeth sevenfold, All the substance of his house he giveth.

32 Όστις όμως μοιχεύει με γυναίκα, είναι ενδεής φρενών· απώλειαν φέρει εις την ψυχήν αυτού, όστις πράττει τούτο.

He who committeth adultery [with] a woman lacketh heart, He is destroying his soul who doth it.

33 Πληγάς και ατιμίαν θέλει υποφέρει· και το όνειδος αυτού δεν θέλει εξαλειφθή.

A stroke and shame he doth find, And his reproach is not wiped away,

34 Διότι η ζηλοτυπία είναι μανία του ανδρός, και δεν θέλει δείξει έλεος εις την ημέραν της εκδικήσεως.

For jealousy [is] the fury of a man, And he doth not spare in a day of vengeance.

35 Δεν θέλει δεχθή ουδέν λύτρον· ουδέ θέλει εξιλεωθή, και αν πολλαπλασιάσης τα δώρα.

He accepteth not the appearance of any atonement, Yea, he doth not consent, Though thou dost multiply bribes!