Sprueche 29

1 Ein Mann, halsstarrig Rügen gegenüber, verfällt dem Untergange unheilbar und plötzlich.

Người cứng lòng cứng cổ trước lời răn dạy sẽ suy sụp thình lình không phương chữa chạy.

2 Gelangen Fromme an die Macht, alsdann frohlockt das Volk; wenn Frevler herrschen, seufzt das Volk.

Người liêm chính cai trị, dân chúng hân hoan. Nhưng người ác nắm quyền, dân chúng lầm than.

3 Ein Mann, der Weisheit liebt, der sorgt auch für den Vater; doch wer's mit Dirnen hält, vergeudet sein Vermögen.

Con khôn ngoan khiến cha vui lòng, người nuôi gái điếm phá hoại gia phong.

4 Ein König voll Gerechtigkeit befestigt auch das Land; ein Mann, auf Abgaben erpicht, vernichtet es.

Vua công minh, nước cường thịnh, vua tham nhũng, nước mạt vận.

5 Wer einen andern auf das Glatteis führt, bereitet auch Gefahr den eigenen Schritten.

Ai nịnh bợ hàng xóm láng giềng, là giăng lưới dưới chân.

6 In eines bösen Mannes. Frevel liegt ein Fallstrick; der Fromme jauchzt und freut sich dran.

Người ác bị tội mình sập bẫy, nhưng người ngay ca hát vui mừng.

7 Der Fromme achtet auf die Rechte der Geringen; der Frevler aber kümmert sich nicht um Gerechtigkeit.

Người ngay tôn trọng quyền lợi của người nghèo khó; còn người ác chẳng biết đến quyền lợi đó.

8 Boshafte Leute bringen eine ganze Stadt in Aufruhr; den Zorn beschwichtigen die Weisen.

Người kiêu cường khua mép làm cả thành náo động xôn xao, người khôn ngoan làm lắng dịu cơn thịnh nộ cuồng bạo.

9 Mit einem Toren rechtete ein weiser Mann. Es zürnte jener, dieser lachte; so gab es keine Ruhe.

Người khôn chẳng cần tranh luận với kẻ dại dột, vì nó sẽ nổi giận, hoặc cười ngạo nghễ không thôi.

10 Gewissenlose Menschen hassen den Einfältigen; Gerechte suchen ihn am Leben zu erhalten.

Người trọn vẹn bị bọn khát máu ghen ghét, nhưng được người công chính quý chuộng.

11 Ein Tor läßt seinen ganzen Zorn heraus; ein Weiser bändigt ihn im Hinblick auf die Zukunft.

Người dại để cơn giận mình bùng nổ, nhưng người khôn chế ngự nó.

12 Ein Herrscher, der auf Lügenworte hört, hat frevelhafte Diener.

Nếu vua nghe lời giả dối, dối gạt, bầy tôi người chỉ là phường gian ác.

13 Zwar Reich und Arm sind Gegensätze; doch beiden gibt der Herr das Lebenslicht.

Người nghèo và người giàu đều giống nhau ở điểm này: Chúa Hằng Hữu cho ánh sáng để thấy.

14 Der Thron des Königs, der getreulich Recht den Armen schafft, besteht für immer.

Vua nào xử công minh cho người nghèo nàn, sẽ được tồn tại với năm tháng.

15 Weisheit verleihen Stock und Rüge; ein Knabe, selbst sich überlassen, macht der Mutter Schande.

Giáo huấn, đòn vọt rèn luyện trẻ thơ, đứa trẻ phóng túng làm nhục mẹ nó.

16 Wenn Frevler in die Höhe kommen, nimmt der Frevel überhand; bei ihrem Sturze kommen an die Macht die Frommen.

Số người ác càng nhiều, tội phạm càng gia tăng, nhưng người công chính sẽ chứng kiến cảnh chúng suy tàn.

17 Straf deinen Sohn, und er bereitet ein behaglich Leben dir, reicht deiner Seele Leckerbissen.

Muốn hưởng hạnh phước và tâm hồn được an tịnh, hãy sửa phạt con mình.

18 Wenn Mangel ist an Offenbarungen, dann wird das Volk verwildern; doch hält es das Gesetz, Heil ihm!

Nước nào không được Chúa hướng dẫn sẽ bị xáo trộn. Quốc gia nào theo luật lệ Chúa, hạnh phước trường tồn.

19 Mit Worten läßt ein Knecht sich nicht belehren; denn wenn er sie versteht, dann kümmert er sich nicht darum.

Lời nói suông không đủ điều khiển người giúp việc, vì dù hiểu biết, chưa chắc họ đã lưu tâm.

20 Erblickst du einen Mann, der mit den Worten viel zu hastig ist: mehr Hoffnung ist für einen Narren als für ihn.

Con có thấy người nói quá hấp tấp? Người ngu đần còn khá hơn người nói hấp tấp.

21 Wenn einer seinen Knecht von Jugend auf verzärtelt, dann spielt dieser zuletzt den Sohn.

Nếu nuông chiều người giúp việc từ thuở bé, lớn lên nó sẽ đòi được kể như người thừa kế.

22 Ein Mann voll Zorn weckt Zank; ein Hitzkopf macht gar viele Fehler.

Người dễ giận suốt ngày gây gổ; người nóng tính lầm lỗi liên miên.

23 Des Menschen Hochmut führt ihn zur Erniedrigung; doch Ehre wird der demutsvolle Mann erlangen.

Tính kiêu căng đưa người xuống dốc, lòng khiêm tốn đem lại vinh dự.

24 Wer mit dem Diebe teilt, der haßt sein eigen Leben; er hört den Fluch; doch zeigt er es nicht an.

Người đồng lõa với kẻ trộm, là gây hại cho bản thân. Dù đã thề trước tòa, mà ngậm miệng không tố giác,

25 Die Angst bringt einen Menschen in Gefahr; wer auf den Herrn vertraut, der wird geschützt.

Lo sợ người phàm là một cạm bẫy, tin cậy Chúa sẽ được an toàn.

26 Es suchen viele eines Herrschers Angesicht; doch von dem Herrn kommt eines Mannes Recht.

Muốn công lý, cầu xin Chúa Hằng Hữu, đừng mong tìm ân huệ của hoàng gia.

27 Ein Greuel für den Frommen ist, wer Unrecht tut. Ein Greuel für den Frevler, wer gerade wandelt.

Người ngay ghét việc gian tà; người gian ghen ghét việc làm của người ngay.