Sprueche 26

1 Wie Schnee im Sommer, Regen in der Ernte, so ungehörig ist die Ehre für den Toren.

Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.

2 Ein Sperling, der fortflattert, eine Schwalbe, die fortfliegt, so ist unverdienter Fluch; er trifft nicht ein.

Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.

3 Dem Roß gebührt die Peitsche, ein Zaum dem Esel, dem Rücken eines Toren eine Rute.

Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.

4 Antworte nicht dem Toren seiner Torheit nach, damit du selbst dich ihm nicht gleichstellst!

Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.

5 Daß seine Rede Torheit sei, sag einem Toren, daß er sich nicht weise dünke!

Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.

6 Ein Trinker, der die Füße heftig anstößt, ist einer, der durch einen Toren eine Botschaft sich bestellen läßt.

Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.

7 Laßt einen Trunk durch einen Lahmen schöpfen, das ist der Weisheitsspruch im Mund des Toren.

Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.

8 Wie einer, der bei einer Steinigung den Stein umwickelt, so handelt, wer dem Toren Ehre gibt.

Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.

9 Ein Dornzweig in des Trunknen Hand, das ist ein Weisheitsspruch im Mund des Toren.

Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.

10 Viel Weh erleidet jedermann, der einen Toren dingt, wie einer, der in Dienst nimmt einen Wanderer.

Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.

11 Gleich einem Hunde, der zu seinem Auswurf kehrt, so ist ein Tor, der seine Torheit wiederholt.

Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.

12 Erblickst du einen Mann, der selbst sich weise dünkt, da gibt's für einen Narren eher Hoffnung als für ihn.

Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.

13 Der Faule spricht: "Es ist ein Löwe auf dem Wege, ein Löwe innerhalb der Straßen."

Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.

14 Wie sich die Tür dreht in der Angel, genauso auch im Bett der Faule.

Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.

15 Wenn seine Hand der Faule in die Schüssel steckt, dann wird's ihm sauer, sie zum Mund zu bringen.

Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.

16 Ein Fauler dünkt sich weiser noch als sieben, die die Gottessprüche künden.

Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.

17 Gleich dem, der einen Hund beim Springen an den Ohren packen will, ist einer, der in fremden Streit sich mischt.

Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.

18 Wie einer, der aus Zeitvertreib Brandpfeile und Geschosse und Verderben schleudert,

Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:

19 so ist ein Mann, der seinen Nächsten hintergeht und dann noch sagt. "Ich scherze bloß."

Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?

20 Ist Holz nicht mehr vorhanden, geht das Feuer aus, und ist kein Ohrenbläser da, legt sich der Zank.

Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.

21 Zur Glut sind Kohlen da und Holz zum Feuer, und so zum Streitentfachen ein Streitsüchtiger.

Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.

22 Des Ohrenbläsers Worte dienen nur dem Zeitvertreib; doch dringen sie gar tief ins Herz.

Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.

23 Dem Gefäß mit unecht Silber überzogen, bei Herzeleid ihm gleichen hitzige Worte.

Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.

24 Mit seinen Lippen kann der Hasser sich verstellen; in seinem Innern aber hegt er Trug.

Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.

25 Und wenn er seine Liebe laut beteuert, glaub ihm nicht! Denn sieben Greuel sind in seinem Herzen.

Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.

26 Und mag der Haß durch Heuchelei verborgen werden, es tritt doch seine Bosheit öffentlich zutage.

Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.

27 Wer eine Grube gräbt, kann selber in sie fallen; wer einen Stein wegwälzt, auf den kann er zurück auch rollen.

Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.

28 Es haßt die lügnerische Zunge ihre Tadler; ein glatter Mund schafft sich Verderben.

Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.