Proverbes 1
1 Proverbes de Salomon, fils de David, roi d’Israël:
Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
2 Grâce à eux, on apprend à connaître la sagesse et la morale, à goûter le langage de la raison;
Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
3 à accueillir les leçons du bon sens, la vertu, la justice et la droiture.
Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 Ils donnent de la sagacité aux simples, au jeune homme de l’expérience et de la réflexion.
Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
5 En les entendant, le sage enrichira son savoir, et l’homme avisé acquerra de l’habileté.
Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
6 On saisira mieux paraboles et sentences, les paroles des sages et leurs piquants aphorismes.
Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
7 La crainte de l’Eternel est le principe de la connaissance; sagesse et morale excitent le dédain des sots.
Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
8 Ecoute, mon fils, les remontrances de ton père, ne délaisse pas les instructions de ta mère;
Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
9 car elles forment un gracieux diadème pour ta tête et un collier pour ton cou.
Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
10 Mon fils, si des criminels cherchent à t’entraîner, ne leur cède point;
Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
11 s’ils disent: "Viens donc avec nous, nous allons combiner des meurtres, attenter sans motif à la vie de l’innocent;
Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
12 comme le Cheol nous les engloutirons vivants, tout entiers comme ceux qui descendent dans la tombe. (Sheol h7585)
Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol h7585)
13 Nous ferons main basse sur tout objet de prix; nous remplirons nos maisons de butin.
Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
14 Tu associeras ton sort au nôtre: nous ferons tous bourse commune,"
Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
15 mon fils, ne fraye pas avec eux, écarte tes pas de leur sentier;
Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
16 car leurs pieds se précipitent vers le mal, ils ont hâte de répandre le sang.
Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
17 Certes les filets paraissent dressés sans aucun but aux yeux de la gent ailée:
Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
18 eux aussi en veulent à leur propre sang, et c’est à eux-mêmes qu’ils dressent un piège.
Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
19 Tel est le sort auquel court quiconque poursuit le lucre: il coûte la vie à ceux qui l’ambitionnent.
Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
20 La sagesse prêche dans la rue; sur les voies publiques elle élève la voix.
Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
21 Elle appelle à elle au milieu des bruyants carrefours, à l’entrée des portes. En pleine ville, elle fait entendre ses discours:
Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
22 "Jusqu’à quand, niais, aimerez-vous la sottise, et vous, persifleurs, aurez-vous du goût pour la moquerie? Jusqu’à quand, insensés, haïrez-vous le savoir?
Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
23 Cédez à mes remontrances; voici, je veux vous ouvrir les sources de mon esprit, vous enseigner mes paroles.
Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
24 Puisque j’ai appelé et que vous avez refusé de m’entendre; puisque j’ai tendu la main et que personne n’y a fait attention;
Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
25 puisque vous avez repoussé tous mes conseils et que vous n’avez pas voulu de mes remontrances,
Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
26 en retour je rirai, moi, de votre malheur, je vous raillerai quand éclatera votre épouvante;
Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
27 oui, quand éclatera votre épouvante, pareille à une tempête, et votre malheur, tel qu’un ouragan, quand fondront sur vous détresse et angoisse.
Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
28 Alors on m’appellera et je ne répondrai point, on me cherchera, mais on ne me trouvera pas.
Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
29 Aussi bien, ils ont détesté le savoir, ils n’ont eu aucun goût pour fa crainte de l’Eternel.
Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
30 Ils n’ont pas voulu de mes conseils, n’ont eu que du dédain pour toutes mes réprimandes.
Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
31 Qu’ils se nourrissent donc du fruit de leur conduite, qu’ils se rassasient de leurs résolutions!
Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
32 Assurément, la rébellion des niais les perdra, et la fausse quiétude des sots causera leur ruine.
Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
33 Mais quiconque m’écoute demeurera en sécurité, exempt de la crainte du malheur."
[Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
